1, 2. ¿Jachiʼ kqariq wi tobʼanik kimik?

CHATCHOMAN chrij che at bʼenaq pa jun bʼe, xaq kʼateʼ xok qʼeqmuj. Kʼo kaʼipaʼ xuqujeʼ kumaj jun nimalaj jabʼ. Rumal laʼ katzukuj jun lugar jachiʼ katkʼojiʼ wiʼ. ¡Sibʼalaj kanaʼ jun nimalaj jororibʼal chiʼ kariq jun lugar jachiʼ katkʼojiʼ wi!

² Ri kʼax kqariq kimik kjunamataj rukʼ wariʼ. Pa ri uwach Ulew tajin kkʼiy más itzelal. Weneʼ kachomaj wariʼ: «¿Jachiʼ kqariq wi tobʼanik?». Jun tzʼibʼanel re ri Biblia xubʼij: «Lal riʼ ri nupanibʼal, ri toʼbʼal wibʼ, ¡nuDios ri nujikibʼam wi nukʼuʼx!» (Salmo 91:2). Ri Jehová kkunik kojutoʼ chuwach ri kʼax kqariq kimik, xuqujeʼ kuya jun utzalaj qeyebʼal pa ri petinaq.

3. ¿Jas rajawaxik kqabʼano rech kojutoʼ ri Jehová?

³ ¿Jas kubʼan Jehová che qatoʼik? Areʼ kkunik kojutoʼ chuwach apachike kʼax kqariqo. Xuqujeʼ más kʼo na uchuqʼabʼ chuwach jun winaq che kraj kubʼan kʼax chqe. Xuqujeʼ we kqariq jun kʼax kimik, kqachʼobʼo che Jehová kresaj na ri e kʼax riʼ pa ri petinaq. Ri Biblia kubʼij ri kqabʼano: «Chichajij iwibʼ pa ri loqʼoqʼebʼal ukʼuʼx ri Dios» (Judas 21). Rech kojutoʼ ri Jehová chuwach ri e kʼax, rajawaxik utz ri qachilanik rukʼ. Are kʼu ¿jas rajawaxik kqabʼano rech kux utz ri qachilanik rukʼ ri Jehová?

4, 5. ¿Jas ubʼanom ri Jehová che ukʼutik che kojuloqʼoqʼej?

⁴ Rech kqaya ta kan rachilaxik ri Jehová, rajawaxik  kqachʼobʼ ri nimalaj uloqʼoqʼenik chqe. Chatchoman chrij ronojel ri ubʼanom pa qawiʼ. Uyaʼom ri uwach Ulew, che are jun jeʼlalaj lugar nojinaq che jeʼlalaj taq tikoʼn xuqujeʼ chikop. Uyaʼom jeʼlalaj taq jastaq rech kqatijo xuqujeʼ kʼi joron. Xuqujeʼ, Jehová ukʼutum pa ri Biblia ri ubʼiʼ xuqujeʼ ri e ubʼantajik. Are kʼu ri más nim kʼutbʼal re ri uloqʼoqʼenik are che xutaq lo ri uKʼojol, Jesús, rech kkam rumal qech (Juan 3:16). Rumal wariʼ, kʼo jun utzalaj qeyebʼal pa ri petinaq.

⁵ Jehová ujeqebʼam chi ri uQʼatbʼal tzij pa ri kaj. Wajun qʼatbʼal tzij riʼ pa kebʼ oxibʼ qʼij kusachisaj na uwach ri kʼaxkʼolil xuqujeʼ kubʼan jun jeʼlalaj lugar che ri uwach Ulew, amaqʼel kkʼojiʼ jamaril xuqujeʼ kqanaʼ jun nimalaj kikotemal (Salmo 37:29). Jun chi kʼutbʼal che Jehová kojuloqʼoqʼej are che kukʼut chqawach ri kqabʼano rech kux utz ri qakʼaslemal. Kubʼij chqe che kqabʼan qachʼawem che rumal che kraj kojutatabʼej. Junam che xqilo, Jehová qastzij che qonojel kojuloqʼoqʼej.

6. Are chiʼ kawilo che Jehová sibʼalaj katuloqʼoqʼej, ¿jas kabʼano?

⁶ Are chiʼ kawil ronojel ri uyaʼom ri Jehová chawe xuqujeʼ che sibʼalaj katuloqʼoqʼej, ¿jas kanaʼ? ¿La mat qastzij che sibʼalaj katmaltyoxinik? Rumal laʼ rajawaxik kakʼutu che katmaltyoxinik. Sibʼalaj bʼisobʼal, che ri uwach Ulew nojinaq che e winaq che kemaltyoxin ta chik. Xaq junam xkʼulmataj pa taq uqʼij ri Jesús. Jumul, ri Jesús xeʼukunaj 10 winaq che kʼo lepra chke, are kʼu xa jun xmaltyoxinik (Lucas 17:12-17). Oj kqaj kojux junam rukʼ ri achi che xmaltyoxinik xuqujeʼ amaqʼel kqakʼut chuwach ri Jehová che kojmaltyoxinik.

7. ¿Jas kqabʼan che uloqʼoqʼexik ri Jehová?

⁷ Xuqujeʼ rajawaxik kqakʼutu che kqaloqʼoqʼej ri Jehová. Jesús xubʼij chke ri utijoxelabʼ che rajawaxik kkiloqʼoqʼej ri Jehová rukʼ ronojel kanimaʼ, kikʼaslemal xuqujeʼ kichomanik  (chasikʼij uwach Mateo 22:37). ¿Jas kraj kubʼij wariʼ?

8, 9. ¿Jas kqabʼano rech kqakʼut chuwach ri Jehová che kqaloqʼoqʼej?

⁸ ¿La utz che xaq xiw kqabʼij che kqaloqʼoqʼej ri Jehová? Utz taj. We kqaloqʼoqʼej ri Jehová rukʼ ronojel qanimaʼ, qakʼaslemal xuqujeʼ qachomanik kqakʼut riʼ rukʼ ri kqabʼano (Mateo 7:16-20). Ri Biblia qas kuqʼalajisaj che we kqaloqʼoqʼej ri Jehová kqanimaj ri e utaqanik. ¿La kʼax ubʼanik? Kʼax taj, rumal che ri utaqanik ri Jehová e kʼax ta unimaxik (chasikʼij uwach 1 Juan 5:3).

⁹ Are chiʼ kqabʼan ri kubʼij ri Jehová, kqariq jun rumal che kʼo qakʼaslemal xuqujeʼ kikotemal (Isaías 48:17, 18). Are kʼu ¿jas kojutoʼ rech kqaya ta kan rachilaxik ri Jehová? Chqilaʼ.

10. ¿Jasche rajawaxik kaya ta kan retaʼmaxik chrij ri Jehová?

¹⁰ ¿Jas xabʼano rech xatux rachiʼl ri Jehová? Are chiʼ xawetaʼmaj uwach ri Jehová xatux rachiʼl. Wajun achilanik riʼ junam rukʼ jun qʼaqʼ. Rech kchup ta ri qʼaqʼ rajawaxik kaya siʼ chupam. Wariʼ kraj kubʼij che at rajawaxik kaya ta kan retaʼmaxik chrij ri Jehová rech kkʼis ta ri awachilanik rukʼ (Proverbios 2:1-5).

11. ¿Jas utzilal kuya retaʼmaxik ri Biblia chawe?

¹¹ Are chiʼ kawetaʼmaj más chrij ri Biblia, kawetaʼmaj jastaq che qas kopan pa awanimaʼ. Chawilampeʼ ri xkinaʼ e kebʼ utijoxelabʼ ri Jesús are chiʼ areʼ xuya ubʼixik chrij jujun jastaq che e bʼim kan pa ri tzʼibʼatalik. E areʼ xkibʼij: «¿La ma ta xnikow ri qanimaʼ are taq xtzijon qukʼ pa ri bʼe, are taq xuqʼalajisaj ri Tzʼibʼatalik chqawach?» (Lucas 24:32).

12, 13. a) ¿Jas weneʼ kkʼulmataj rukʼ ri loqʼoqʼenik che kqanaʼ che ri Dios? b) ¿Jas kqabʼano rech kqaj ta uchuqʼabʼ ri qachilanik rukʼ ri Jehová?

¹² Ri xukʼut ri Jesús chkiwach ri e kebʼ utijoxelabʼ xok pa  kanimaʼ. Weneʼ at xuqujeʼ xatkikotik are chiʼ xamaj retaʼmaxik ri Biblia. Rumal wariʼ, xawetaʼmaj uwach ri Jehová xuqujeʼ xkʼiy ri aloqʼoqʼenik che. Qastzij riʼ che kawaj taj kkʼis wajun loqʼoqʼenik riʼ (Mateo 24:12).

¹³ Kimik che at rachiʼl chi ri Dios, rajawaxik kakoj achuqʼabʼ rech kkʼis ta uchuqʼabʼ ri awachilanik rukʼ. Rumal laʼ rajawaxik kaya ta kan retaʼmaxik chrij ri Jehová xuqujeʼ ri Jesús. Xuqujeʼ rajawaxik katchoman chrij ri kawetaʼmaj xuqujeʼ kachomaj ri kabʼan che ukojik pa ri akʼaslemal (Juan 17:3). Are chiʼ kasikʼij o kawetaʼmaj chrij ri Biblia, chachomaj wariʼ: «¿Jas kukʼut wariʼ chnuwach chrij ri Jehová? ¿Jas rumal che kinloqʼoqʼej ri Dios rukʼ ronojel wanimaʼ xuqujeʼ nukʼaslemal?» (1 Timoteo 4:15).

14. ¿Jas ktobʼan wi ri chʼawem rech amaqʼel knimar ri qachilanik rukʼ ri Jehová?

¹⁴ We kʼo jun utzalaj awachiʼl, qastzij riʼ che amaqʼel katchʼaw  rukʼ. Wariʼ kubʼano che knimar ri awachilanik rukʼ. Junam rukʼ wariʼ, ri qachilanik rukʼ Jehová knimarik are chiʼ amaqʼel kojchʼaw rukʼ (chasikʼij uwach 1 Tesalonicenses 5:17). Ri chʼawem are jun utzalaj sipanik uyaʼom ri qaTat che kʼo pa ri kaj. Rajawaxik che amaqʼel kojchʼaw rukʼ, rukʼ ronojel qanimaʼ (Salmo 62:8). Utz taj che xaq kqakamulij ri qachʼawem ronojel taq qʼij, xaneʼ rajawaxik kqabʼij ri qas kqanaʼ pa qanimaʼ. We amaqʼel kqetaʼmaj chrij ri Biblia xuqujeʼ kqabʼan qachʼawem che ri Jehová rukʼ ronojel qanimaʼ, wariʼ kubʼano che kkʼiy más ri qaloqʼoqʼenik che ri Jehová.

15, 16. ¿Jas kachomaj chrij ri utzijoxik utzij ri Dios?

¹⁵ Rech kqaya ta kan rachilaxik ri Jehová, rajawaxik kqatzijoj chke e nikʼaj chik ri qetaʼmam. Utzijoxik chke nikʼaj chik chrij ri Jehová are jun nimalaj eqelen (Lucas 1:74). Xuqujeʼ, are jun taqanik che xuya kan ri Jesús chke konojel ri qastzij cristianos. Rumal laʼ rajawaxik che qonojel kqaya ubʼixik ri uQʼatbʼal tzij ri Dios. ¿La tajin chi kabʼano? (Mateo 24:14; 28:19, 20).

¹⁶ Ri apóstol Pablo sibʼalaj nim xril wi ri utzijoxik utzij ri Dios rumal laʼ xubʼij che are jun «qʼinomal» (2 Corintios 4:7). Ubʼixik chrij ri Jehová xuqujeʼ ri kubʼan na are ri más nim ubʼanik che katkunik kabʼano. Ubʼixik ri utzalaj taq tzij are jun chke ri upatanixik ri Dios, areʼ nim kril wi ri kabʼan che upatanixik (Hebreos 6:10). Are chiʼ katzijoj ri utzij ri Dios, at keʼatoʼ nikʼaj chik rech keʼux rachiʼl ri Dios xuqujeʼ kkowir más ri awachilanik rukʼ. Rumal ri utzijoxik ri utzij ri Dios, katkunik kariq ri kʼaslemal che kʼo ta ukʼisik, xuqujeʼ ri katkitatabʼej (chasikʼij uwach 1 Corintios 15:58). ¿La kʼo chi jun chak che kuya más kikotemal chawe?

17. ¿Jasche rajawaxik che chanim ktzijox ri utzij ri Dios?

 ¹⁷ Rajawaxik che chanim ktzijox ri utzij ri Dios. Ri Biblia kubʼij: «Chaqʼalajisaj ri utzij ri Dios are taq kuya ktzijoxik» (2 Timoteo 4:2). Rajawaxik che ri winaq kkita ri utzalaj taq tzij chrij ri uQʼatbʼal tzij ri Dios. Xuqujeʼ, ri Biblia kubʼij che «¡naqaj chik kʼo wi ri nimalaj uqʼij ri Ajawaxel!» chanim petinaq, «kopan kʼu na ri qʼijol ri rajawaxik» rech kpe ri kʼisbʼal (Sofonías 1:14; Habacuc 2:3). Xa jubʼiqʼ chik, Jehová kusachisaj na kiwach ri itzel taq winaq che e kʼo pa uqʼabʼ ri Satanás. Are chiʼ majaʼ kkʼulmataj wariʼ, rajawaxik kqaya ubʼixik chke ri winaq rech kkichaʼ upatanixik ri Jehová.

18. ¿Jasche rajawaxik che ri oj qastzij cristianos kojbʼe pa ri e riqbʼal ibʼ rech kqaqʼijilaj ri Jehová?

¹⁸ Jehová kraj che ri oj qastzij cristianos kqamulij qibʼ rech kqaqʼijilaj. Ri Biblia kubʼij: «Qas chqililaʼ qibʼ, chqapixbʼelaʼ qibʼ che ri loqʼoqʼebʼal qakʼuʼx xuqujeʼ ri utzalaj taq chak. Maqayaʼ kan ri umulixik qibʼ, jas ri kinaqʼatisabʼal jujun, xaneʼ chqapixbʼelaʼ qibʼ. Qas kʼu chojok na il rumal rech chiʼ kqilo chi knaqajin ri qʼij re ri Ajawaxel» (Hebreos 10:24, 25). Rajawaxik kqakoj qachuqʼabʼ rech kojbʼe pa ronojel ri e riqbʼal ibʼ. Chilaʼ, kojkunik kqariq utzilal xuqujeʼ kqaya qachuqʼabʼ chbʼil qibʼ.

19. ¿Jas kojtowik rech keqaloqʼoqʼej ri e qachalal?

¹⁹ Pa ri e riqbʼal ibʼ, katkunik kariq e utz taq awachiʼl. E areʼ katkitoʼ che upatanexik ri Jehová. Kawetaʼmaj kiwach e qachalal che kʼo jalajoj taq kibʼantajik, jalajoj kikʼulmam pa kikʼaslemal xuqujeʼ che kkikoj kichuqʼabʼ che upatanexik ri Jehová. Are kʼu, junam awukʼ at, e areʼ e ajmak xuqujeʼ kʼo jastaq che utz taj kkibʼano. Are chiʼ kkʼulmataj wariʼ, rukʼ ronojel awanimaʼ chasachaʼ kimak (chasikʼij uwach Colosenses 3:13). Amaqʼel are chatchoman chrij ri utz taq  kibʼantajik ri e qachalal. Wariʼ katutoʼ rech keʼaloqʼoqʼej xuqujeʼ kubʼan más ko che ri awachilanik rukʼ ri Jehová.

20, 21. ¿Jas riʼ ri «qastzij kʼaslemal»?

²⁰ Jehová kraj che konojel ri e rachiʼl kkiriq jun utzalaj kʼaslemal. Ri Biblia kubʼij che ri kʼaslemal pa ri petinaq junam ta rukʼ ri kʼaslemal kimik.

²¹ Pa ri petinaq, kojkam ta chik, xa ta 70 u 80 junabʼ kojkʼasiʼik. Kqariq «ri kʼaslemal ri man kakʼis taj» pa jun kotzʼiʼjalaj uwach Ulew, che kqariq ta chi yabʼil, kojkʼasiʼ rukʼ jamaril xuqujeʼ kojkikotik. Ri Biblia kubʼij ri «qastzij kʼaslemal» che. Jehová kutzujuj che kuya wajun kʼaslemal riʼ chqe, xaq xiw rajawaxik che oj kqakoj qachuqʼabʼ che uriqik (1 Timoteo 6:12, 19).

22. a) ¿Jas kqabʼan che uriqik ri «qastzij kʼaslemal»? b) ¿Jasche kojkun taj kqariq ri kʼaslemal che kʼo ta ukʼisik xaq xiw rukʼ ri qachuqʼabʼ oj?

²² ¿Jas kqabʼan che uriqik ri «qastzij kʼaslemal»? Rajawaxik kqabʼan ri utzil, xuqujeʼ kojux «qʼinom pa utzalaj taq chak» (1 Timoteo 6:18). Wariʼ kraj kubʼij che rajawaxik kqakoj pa qakʼaslemal ri kqetaʼmaj pa ri Biblia. Are kʼu ri kʼaslemal che kʼo ta ukʼisik are ta jun jastaq che kqariq rukʼ ri qachuqʼabʼ. Are jun sipanik kuya ri Jehová chqe «rumal ri utzil» o bondad inmerecida (Romanos 5:15). Ri qaTat Jehová rukʼ ronojel ranimaʼ kraj kuya wajun jeʼlalaj sipanik riʼ chqe.

23. ¿Jasche rajawaxik utz kabʼan che uchaʼik ri jastaq kimik?

²³ Chatchoman chrij wariʼ: «¿La kinqʼijilaj ri Dios junam rukʼ ri kraj areʼ?». We kawilo che rajawaxik kakʼex jujun taq jastaq pa ri akʼaslemal, chanim chabʼanaʼ. Are chiʼ kqakubʼsaj qakʼuʼx chrij ri Jehová xuqujeʼ kqakoj qachuqʼabʼ che unimaxik areʼ kojutoʼ. Jehová keʼuchajij ri e sukʼalaj taq  upatanelabʼ pa ri kʼisbʼal taq qʼij kimik che kʼo kʼi itzelal. Tekʼuriʼ kubʼano che kojkʼasiʼ pa ri kotzʼiʼjalaj uwach Ulew junam rukʼ ri utzujum. We utz kabʼan che uchaʼik ri jastaq kimik, katkunik kariq ri kʼaslemal che kʼo ta ukʼisik.