1, 2. ¿Pillataq imëka mana allikunapita tsapämënintsikta puëdin?

KËMAN pensari: juk jirkachö purikaptiki yana pukutë juntar qallëkamunman. Tsëpitana bunrurïparaq räyurnin fuertipa tamyar qallëkamunman. ¿Imataraq rurankiman? Tamyapita tsapäkoq sitiutachi tsë höra ashinkiman. Y tarirqa ¡alläpa kushishqachi sientikunkiman!

² Tsënöllam kawë vïdantsikchöpis pasakun. Kë munduqa tiempu pasanqanmannömi pasëpa mana alliman chäkïkan. Tsëmi necesitantsik pipis mana allikunapita tsapämänantsikta. Peru ¿pitaq imëka mana allipitaqa tsapämënintsikta puëdin? Juk kutim, Diospa sirweqnin nuna kënö nirqan: “Kënömi Jehoväta nishaq: ‘Qamqa imëkapita tsapäkoq sitiunö y alli buënu murallashqa sitiunömi noqapaqqa kanki; qammi Diosnï kanki, qammanmi alläpa confiakamü’” (Salmus 91:2). Tsë nuna ninqannöpis, imëka mana allikunapitaqa Jehovällam tsapämënintsikta puëdin. Jinamampis, llapan mana allikunata ichikllachöna ushakäratsimunampaqmi änimantsik.

3. Jehovä Diosnintsik yanapamänapaqqa, ¿imatataq ruranantsik?

³ ¿Imanötaq Jehovä Diosqa imëka mana allikunapita tsapämantsik? Tukïnöpam. Por ejemplu, ima problëma pasamashqapis, tsarakunapaqmi yanapamënintsikta puëdin. Jinamampis, Jehoväqa mana allita ruramënintsikta munaq nunakunapitapis mas  puëdeqmi. Tsëmi, ima mana alli pasamashqapis, Jehoväqa shamoq tiempuchö llapanta altsaramunqa. Tsërëkurmi Bibliachöqa nimantsik ‘Diospa kuyakïninchö imëpis këkänapaq’ (Jüdas 21). Y tsëqa rasunmi, imëkachöpis alli tsarakunantsikpaq Jehovä yanapamänapaqqa, pëwanmi imëpis amïgu kanantsik. Peru, ¿imakunatataq ruranantsik pëwan imëpis amïgu kanapaqqa? Tsëta rikärishun.

4, 5. ¿Imakunataq rikätsimantsik Jehovä Dios alläpa kuyamanqantsikta?

⁴ Jehovä Diosqa alläpam kuyamantsik, tsëmi pëwan amïgu kanapaqqa tsëta cuentaman churanantsik. Pensari noqantsikrëkur ruramunqankunaman. Pëqa noqantsikrëkurmi kë Patsata rurarqan. Jinamampis kushishqa kawakunantsikta munarmi tukïläya plantakunata, frütakunata, verdürakunata, animalkunata y atska yakuta kamashqa. Peru manam tsëllatatsu rurashqa. Pëta alleq reqinantsikpaqmi, Palabran Bibliachö willamantsik jutinta y imanö Dios kanqanta. Peru tsë llapampitapis masqa, noqantsikrëkur kuyashqa Tsurin wanunanta permitirmi alläpa kuyamanqantsiktaqa rikätsimarquntsik (Juan 3:16). Tsënö wanunanta permitinqanrëkurmi shamoq tiempuchöqa mana wanushpana kawakushun.

⁵ Jesus gobernamunampaqmi Jehoväqa juk Gobiernuta ciëluchö patsätsishqa. Tsë Gobiernuqa pöcu tiempullachönam kë Patsata juk shumaq huertaman tikraratsimunqa, y llapan sufrimientukunatam ushakäratsimunqa. Tsëmi tsë tiempuchöqa, yamë, kushishqa  y mana wanushpa kawakushun (Salmus 37:29). Jinamampis, Jehoväqa alläpa kuyamarnintsikmi imanö kawakunapaq kaqta yachatsimantsik. Jina pëman mañakunapaqmi nimantsik, y mañakushqaqa imëpis wiyamantsikmi. Tsë llapankunam rikätsikun Jehovä Dios alläpa kuyamanqantsikta.

6. Noqantsikrëkur Jehovä imëkata ruramushqa këkaptinqa, ¿imatataq rurashwan?

⁶ Noqantsikrëkur Jehovä imëkata ruramushqa këkaptinqa, ¿imatataq rurashwan? Tsë llapampita agradecikunqantsiktam rikätsikunantsik. Kanan witsanqa pï më nunakunam agradecikoq këta yachayantsu. Y tsënöllam pasakurqan Jesuspa tiempunchöpis. Juk kutim lepra qeshyayoq chunka nunakunata Jesus kachakäratsirqan, peru jukllaqllam agradecikurqan (Lücas 17:12-17). Noqantsikpis tsë agradecikoq nunanömi kanantsik. Llapan ruramunqankunapitam Jehoväta agradecikunantsik.

7. ¿Imanötaq Jehovä Diosta kuyashwan?

⁷ ¿Ima mastataq rurashwan? Jehoväta kuyanqantsiktam rikätsikushwan. Y, ¿imanötaq Jehovä Diosta kuyashwan? Jesusqa nirqan llapan shonquntsikwan, llapan kawënintsikwan y llapan yarpënintsikwan kuyanapaqmi (leyi Mateu 22:37). Y, ¿imanirtaq tsënöqa nirqan?

8, 9. ¿Imanötaq rikätsikushwan Jehoväta kuyanqantsikta?

⁸ Llapan shonquntsikwan, llapan kawënintsikwan y llapan yarpënintsikwan Jehoväta kuyanqantsiktaqa, ¿imanötaq rikätsikushwan? Manam shimillapatsu “kuyämi” nishwan, sinöqa rurënintsikkunawanmi rikätsikushwan (Mateu 7:16-20). Awmi,  Jehoväta kuyanqantsiktaqa rikätsikuntsik mandamanqantsikkunata cäsukurninmi. Y, ¿alläpa difïcilku tsëta rurananqa? Manam, porqui Bibliachö ninqannöpis, mandakïninkunata cäsukïqa manam alläpa sasatsu o difïciltsu (leyi 1 Juan 5:3).

⁹ Jehovä mandamanqantsikkunata cäsukurqa mas alli y kushishqam kawakuntsik (Isaïas 48:17, 18). Peru Jehoväwan imëpis amïgu kanapaqqa, ¿imakunatataq ruranantsik? Tsëta rikärishun.

10. ¿Imanirtaq Jehoväpita imëpis yachakur sïguinëki?

¹⁰ ¿Imataq yanapashurqunki Jehoväwan amïgu kanëkipaq? Bibliapita yachakunqëkim yanapashurqunki. Porqui tsëta rurarmi Jehoväta mas reqirqunki y amïgun këman charqunki. Y, ¿imatataq ruranëki amïgun këta mana dejarinëkipaqqa? Këman pensarishun, rawrëkaq nina mana upirinampaqqa, yamtanmi wëkapänantsik. Y tsënöllam pasakun Jehoväwan amïgu kanqantsikchöpis. Pëwan amïgu këta mana dejarinapaqqa, pëpitam imëpis yachakurëkänantsik (Proverbius 2:1-5).

11. Bibliapita yachakur sïguiptiqa, ¿imataq pasakunqa?

¹¹ Bibliapita yachakur sïguirqa, maskunatam yachakunki, y yachakunqëkikunaqa shonqïkimanmi chärinqa. Tsënömi pasakurqan Jesuspa ishkë qateqninkunawampis. Juk kutim, Diospa Palabranchö këkaq willakïkunata Jesus entiendiratsiptin, kënö niyarqan: “¿Manaku shonquntsik rawrarqan nänipa shamïkashqa Diospa Palabrampita parlapämarnintsik chipyëpa käyikätsimashqa?” (Lücas 24:32).

12, 13. (1) ¿Imataq pasarinman Jehoväta kuyanqantsikwan? (2) Jehoväta kuyanqëki mana ushakärinampaqqa, ¿imatataq ruranëki?

 ¹² Qateqninkunata Jesus entienditsinqanqa shonqunkunamanmi chärirqan. Itsachi qampis Bibliapita yachakur qallarqa, mana musyanqëkikunata yachakurir alläpa kushishqa sientikurqëki. Tsënö yachakunqëkim yanapashurqunki Jehoväta reqinëkipaq y shonqupita patsë kuyanëkipaq. Tsënö kaptimpis, Jehoväta kuyanqëkiqa ushakärinmanmi (Mateu 24:12). Tsëqa, ¿imatataq rurankiman Jehoväta kuyanqëki mana ushakärinampaq? Tsëta yachakurishun.

¹³ Kananqa Jehoväwan amïgunam kayanki, tsëmi kuyanki. Peru kuyanqëki mana ushakärinampaqqa, pëpita y Jesuspitam yachakur sïguinëki. Jinamampis, yachakunqëkikuna imachö yanapashunqëkimanmi  pensanëki, y yachakunqëkimannömi kawanëki (Juan 17:3). Bibliata leyirqa o estudiarqa kë tapukïkunamanmi pensanëki: “Kë leyinqächöqa, ¿imatataq Jehoväpita yachakü? ¿Imanirtaq Jehoväta kuyäman llapan shonqüwan y llapan kawënïwan?” (1 Timoteu 4:15).

14. Jehoväman mas seguïdu mañakunqantsikqa, ¿imachötaq yanapamäshun?

¹⁴ Juk alli amïguntsik kapamashqaqa seguïdum pëwan parlarëkantsik, y tsënöpam mas amïgu kantsik. Tsënöllam Jehoväwampis pasakun. Pëman seguïdu mañakurqa, mas amïgum pëwan kashun (leyi 1 Tesalonicensis 5:17). Jehoväman mañakïta puëdinqantsikqa alläpa shumaq bendicionmi. Tsëmi imëpis mañakunqantsiknöllaqa kutin kutin mañakushwantsu, sinöqa shonqupita patsëmi mañakushwan (Salmus 62:8). Shonqupita patsë mañakurqa y Bibliapita seguïdu yachakurqa, tiempu pasanqanmannömi Jehoväta mas kuyashun.

15, 16. Jehoväpita yachatsikïtaqa, ¿imanötaq rikashwan?

¹⁵ Jehoväwan imëpis amïgu kanapaqqa, yachakunqantsikkunatam nuna mayintsikta yachatsinantsik, porqui Jehoväpita yachatsikïqa alläpa precisaq rurëmi (Lücas 1:74). Jinamampis, tsëta ruranantsikpaqmi Jesusqa mandakurqan. Tsëmi, Diospa Gobiernumpita alli noticiakunata willakunantsikqa alläpa precisan. Y qamqa, ¿tsëta rurëkankiku? (Mateu 24:14; 28:19, 20).

¹⁶ Apostol Pabluqa juk ‘fortünatanömi’ rikarqan Diospita yachatsikunampaq chaskinqan carguta (2 Corintius 4:7). Tsënöllam qampis Jehoväpita y pë  ruramunampaq kaqpita yachatsikïtaqa imëkapitapis mas precisaqpaq churanëki. Tsëta ruranqëkipitaqa Jehoväqa alläpam kushikunqa (Hebrëus 6:10). Jinamampis, Jehoväpita yachatsikurqa, jukkunatapis yanapankim Jehoväwan amïgu kayänampaq, y kikikipis mas amïgum pëwan kanki. Y manam tsëllatsu, nuna mayikita yachatsirqa, qampis y wiyayäshoqnikikunapis mana wanushpa kawakïtam puëdiyanki (leyi 1 Corintius 15:58). Tsëmi Jehoväpita yachatsikïqa imawampis igualantsu.

17. ¿Imanirtaq Jehoväpita empëñu empëñu yachatsikunantsik?

¹⁷ Jehoväpita empëñu empëñu yachatsikunantsikqa alläpam precisan, tsëmi Bibliachöqa kënö nin: “Diospa palabranta willakï; [...] empëñu empëñu tsëta rurë” nishpa (2 Timoteu 4:2). Kë textu rikätsikunqannöpis, Diospa Gobiernumpita alli noticiakunata nunakunata willanantsikqa alläpam precisan. Jinamampis Bibliachöqa nin, ‘Jehovä piñakunan junaqqa këllachöna’ këkanqantam, y ras shamïkanqantam. Ushakë junaqqa “manam tarditsu chämunqa” (Sofonïas 1:14; Habacuc 2:3). Satanaspa munëninta ruraq nunakunataqa pöcu tiempullachönam Jehoväqa ushakäratsimunqa. Tsëmi tsë tiempu manaraq chämuptin, nuna mayintsikta willanantsik, tsënöpa pëkunapis Jehoväta sirwiyänampaq.

18. ¿Imanirtaq precisan creikoq mayintsikkunawan juntakänantsik?

¹⁸ Jehoväqa munan creikoq mayintsikkunawan juntakëkur adoranantsiktam. Tsëmi llapan reunionkunaman mana faltashpa ëwanapaq kallpachakunantsik. Jinamampis Bibliachöqa kënömi nin: “Juknintsik juknintsik alli reqinakushun, tsënöpa kuyakoq  kanapaq y alläpa alli kaq rurëkunata ruranapaq kallpata qonakunantsikpaq, y ama ëllukëta jaqishuntsu wakinkuna imëpis rurayanqannöqa, sinöqa juknintsik juknintsik kallpata qonakushun, y masraq tsë junaq chëkämunqantana rikëkarqa” (Hebrëus 10:24, 25). Kë textuchö ninqannöpis, reunionkunachöqa juknintsik juknintsikmi animanakuntsik.

19. Llapan creikoq mayintsikkunata kuyanapaqqa, ¿imataq yanapamäshun?

¹⁹ Reunionkunachöqa alli amïgukunawanmi reqinakunki. Pëkunaqa Jehoväta sirwir sïguinëkipaqmi yanapayäshunki. Jinamampis, reunionkunachöqa tukïläya wawqikunata y panikunatam reqinki, y Jehoväta sirwiyänampaq tukïnöpa kallpachakuyanqantam rikanki. Peru pëkunapis jutsa ruraq karmi imallachöpis pantariyan. Tsëmi imallachöpis ofendiramashqaqa perdonakoq këta yachanantsik (leyi Colosensis 3:13). Llapan creikoq mayintsikkunachömi alli kaqta rikëta procuranantsik. Tsëmi yanapamäshun llapankunata kuyanapaq y Jehoväwan mas amïgu kanapaq.

20, 21. ¿Imapaqtaq Bibliaqa ‘rasumpa kaq kawë’ nin?

²⁰ Jehoväqa munan llapan amïgunkuna alli y kushishqa kawakuyänantam. Shamoq tiempuchöqa jukläyana kawakunapaq kaqtam Bibliachöqa nimantsik.

²¹ Shamoq tiempuchöqa manam 70 o 80 watallanatsu kawashun, sinöqa mana wanushpanam kawakushun. Juk shumaq Patsachömi ‘imëyaqpis kawakushun’, y mananam qeshyashunnatsu, y manam imapaqpis  yarpachakushunnatsu, sinöqa kushishqanam kawakushun. Tsëpaqmi Bibliaqa ‘rasumpa kaq kawë’ nin. Jehoväqa tsënö kawakunantsiktam munan, peru tsënö kawakunapaqqa, Diosnintsik mandamanqantsikkunata cäsukunapaqmi llapan puëdinqantsikta ruranantsik (1 Timoteu 6:12, 19).

22. (1) ‘Rasumpa kaq kawëman’ chänantsikpaqqa, ¿imatataq ruranantsik? (2) ¿Imanirtaq ‘rasumpa kaq kawëmanqa’ mericinqantsikrëkurtsu chäshun?

²² ‘Rasumpa kaq kawëman’ chänantsikpaqqa, ‘alli kaq rurëkunachömi’ trabajanantsik, y ‘alläpa alli kaq rurëkunata rurëchömi kapoqyoq kanantsik’ (1 Timoteu 6:18). Y, ¿ima ninantaq tsëqa? Tsënö nirqa rikätsikïkan, Bibliapita yachakunqantsikkunata cäsukunantsik precisanqantam. Peru tsënö kaptimpis, rasumpa kaq kawëtaqa manam ni imata rurarpis kikintsikllapita logrëta puëdishwantsu. Porqui tsë vïdaman chänantsiktaqa ‘alläpa alli karninmi’ Diosnintsikqa permitimäshun, y manam mericinqantsikrëkurtsu (Romänus 5:15). Kuyakoq Yayantsikqa alläpam munan tsënö vïdaman sirweqninkuna chäyänanta.

23. ¿Imanirtaq Jehoväta sirwinëkipaq kanan tiempu decidinkiman?

²³ Kënö tapukï: “Noqaqa, ¿imanötaq Diosta adorëkä? ¿Kikin Dios munanqannöku adorëkä?”. Imakunachöpis cambianëki precisanqanta cuentata qokurqa, jinan höram tsëta ruranëki. Jehoväman confiakushqa y mandamanqantsikkunata cäsukushqaqa imëkapitam tsapämäshun. Mana allikunata ushakätsinan tiempu chäramuptimpis sirweqninkunataqa Jehoväqa tsapämäshunmi. Y tsëpitaqa, änimanqantsiknöllam Shumaq Patsachö kawakunantsikta permitimäshun.  Sitsun kanan tiempu decidinki Jehoväta sirwinëkipaq, tsëqa Shumaq Patsachömi mana wanushpana kawakunki.