ˈPänɩɛ -ka wɛlɩ ˈlɛ dlɩ kɛ: Timö -ɲɛ ɔ ˈbhɩa ˈsɔ -wʋ balobhëa ˈpä dɔˈwʋ, ɔ yea ˈpä ˈn a yiɛ wa dɛglɩɲɔ -bhlʋ a tobii a pöpleyi wlɛ.

ˈN -nmö -käa Timö a ˈbhle ˈmö -wʋ, sɛ -n ˈkäa ɔ zʋ ˈnɩ?

ˈDƖMÖZƲWƐLƖ A ˈKI TA -N ˈKÄÄ -GÄNƖ:

1. -N ˈkä futo.

2. -N ˈkä -mɔmɔɔ gbʋ -gömö ˈzʋ.

3. Ghlɩ -mä -naˈa dɛglɩɲɔ nzɩ -n ˈkɔ ˈsaa -n ɲima a wɛlɩ ˈɲɛ.

-N yɩbhä -kamä -n ˈkä ˈdɩmözʋwɛlɩ -bhlʋ -gänɩ. Maa nɩkpɛ -kä -lizoku nʋ ˈn ɔ -kɩɩ yɩbhlɩnɩ, -li a -liɛ: Ɔ yi tobii a pöpleyi aˈbhë wlɛ -kë, käbölu ɔ nɩ -käˈɛ nʋ.

1. -Lu a -lu -n kää -n ˈkä nʋ muä.

   Biblë lɛ naa: ‘Sɛɛ nɛnɩɛ Lagɔ dlɩ yɔwʋʋ, a nɩ tɛlɩ ˈKwädlɩɩ sɛ n ˈkä -sɩbhä nɛmö.’—Ebleewaa 13:18.

2. -Muë yɩbhlɩnɩɛ ˈɲiɲlolii wa nʋä, yɩ gbʋ ˈmö nɩkpa ˈtatinɩɛ ˈyi.

   Biblë lɛ naa: “-Ɔ ziza -lizoku ɔ nʋä, ɔ ˈnaa ˈkä -mä yɩ ˈmö -li a -lii ghlɩ. Maa -ɔ yɩbhlɩniɛ ˈn ɔ siɛ kɛˈmö, ɔ -nɩɩ a gbʋ ˈmö wa ˈkää ˈyi ˈtatinɩ.”—Proverbes 28:13.

3. ˈSaa kää teɲii dɛsɛ miɛ nɩɩ, yɩ nɛnɩ Lagɔ dlɩ yɔwʋ.

   Biblë lɛ naa: “Zoova ˈnɩɛ yiowaa yɩbhä ˈlɩlɩlɩ, maa -muë -wʋä -kpö ˈwʋ ˈmö ɔ -waa.”—Proverbes 3:32.

Kalina -ɔ kää ˈylʋbö a 20, kpʋke wa ɲɛɛ nɩkpa -waa tobi pɛɛpɛ -su ˈmö wa ˈɲɔɔ zaa, ziza ɔ zizuä ɔ dɩba tua ˈylɩmö a za. Maa ɔɔ a bhɛnɩ ɔ ˈku ˈkwädlɩ ziza. “ˈTɛɲɩ plɩɛ, ˈylʋba -bhlʋ a sɛ” Kalina lɛ naa “na dɩba yiɛ kpʋke ˈla -wʋ kää ˈna ŋlɩɩ ˈklʋ ˈylɩmö. Yɩ kä ˈŋlɩ ˈn na dɩba yiiɛ teɲii ˈklɛ yɔwʋ ˈpänɩ!”

ˈSaa yɩ ˈcɩaɲɩɔ ˈnɩ? Kalina lɛ naa: -N -kä -lizoku nʋʋ ˈn -n ˈkɩɩ ziza, -naˈa -lii yi ˈmö ˈtɛmanɩ. Ɛˈɛ -bhö ɲɩasɛ, maa -n yi klɩpaa yɩ ˈpɛna ghlɩ!

Biblë lɛ naa: “-A ˈwuë, ˈki a -bɛ ˈmö, -a nʋ ˈɲiɲlolii.” (Zaakö 3:2) ˈN -a ˈyɩ a ˈylɩmö nɩɩ ˈn -n -kä -naˈa zokuu yɩbhlɩnɩ, mii tula nɩɩ, nɩkpɛ a -mɔ lɛmöä ɔɲɩ dʋdʋ ˈwʋ, -ɔ jɩbhɛɛ ˈmö n glɩnɩɛ. -N kä -n ˈkä -sɩbhä ˈzʋ cuu.

-N kä -n ˈkä -naˈa -lizokuu -n nʋä a dɛ ˈcɩɛ. Ŋlʋyu -bhlʋ wa laa Vela lɛ naa: “ˈNa zokuu n nʋä, yɩ dɛ n cɩɛɛ ˈkwädlɩ. Mii -kaa kwänɩ ˈn n ˈkä ˈŋlɔ a -ŋlɔ ˈzʋ ˈn n ˈnaa ˈkää -sɩbhä a -lizoku ˈmö bhlinɩ yɛ.” -A nɩ ˈyɩɛ -ka sɛɛ -n ˈkää -sɩbhä ˈzʋ ˈylɩmö.

-Na dɩba ˈa bekalɩ -n ˈyɩbhänɔ a-a -kamö kɛ ɲimonɩ. Sɛɛ -n ˈkä ɔ ˈzʋ ˈnɩ?

• -N ˈnaa ˈkä na dɩba ˈdɩ ˈɲɛ. Maa ˈsaa n yɩbhää, miɛ nɩɩ, ɔ nɩ tɩ sɛ yɩbhlɩmanɩ.

• Sɛɛ -lii ˈplɩplɩnɩɛ ˈmö -sɩbhä -n ˈkiɛ na dɩba ˈɲɛ.

• -N yi na dɩba ˈdɩ ˈɲɛ maa käbönɩkpɛ -n ˈkää gbʋ -gömö ˈzʋ.

-Nˈn-ä sasɛ ˈmö zɛlɩ zaa, -mä -suku ˈmö a glizamɛ, -n ˈnɛɛ ghlɩ. Sɛɛ ˈn ˈkä bhä ˈzʋ ˈnɩ?

• Sɛˈɛ n ˈkää gbä nɩɩ glizamɛ ˈla, ˈmö ɛ ˈtɛɛ a-a teɲii.

• Sɛˈɛ -n ˈkää nɩɩ, -naɲɩgäsɛ -nmö kää gbʋ.

• Sɛˈɛ ˈn kää gbä nɩɩ -naˈa -sukumasɩ ˈnɩmöä -wa.

 Wɛlɩɩ a ˈyɩɛ -sɩkaa ˈylɩmö ˈpäniɛ -ka dlɩ kɛ ˈn ˈpä dlɩ nɩɩ -nmö glɩnɩɛ (1) -na dɩba ˈn (2) -naˈa -sukumasɩ. -N -kä -lizoku ˈn nʋä yɩbhlɩnɩ, sɛɛ -na dɩba -ɲɛ -naˈa -sukumasɩ ˈsɔ ˈkä bhä na dɛ dlɩ ˈpä ˈnɩ? -N -kä -lizoku -n nʋä ziza sɛɛ wa ˈkä bhä na dɛ dlɩ ˈpä ˈnɩ?

ˈPä aˈa -sɩkaa -luzokwë -bhlʋ -n nʋä ˈylʋba -a ˈplɩɛ ˈmö dlɩ ˈwʋ ˈn ˈɲɛ nimïyɩbhäkïbhï nɩ a zɛmösɛna.

-Luzokwë a -mu -n nʋ ɔ ˈnɩ? Yɩ ˈplɩɛ -sɩbhä ˈwʋ ˈsaa n nʋ bhä ˈnɩ?

• Ziza n ziziɛ.

• Käbönɩkpɛ n ˈzʋä gbʋ -gömö.

• Yɩbhlɩnɩ n yɩbhlɩnɩɛ cuu.

-N ˈnɩ -naˈa -lizoku -n nʋä yɩbhlɩnɩ, ˈsaa yɩ nʋ ˈmö bhä bhäla ˈwlu ˈnɩ?

• ˈMäna: Wa -nɩɛ köbha!

• N yɛ -lizoku nʋ: N kä a n ˈkä gbëaa bhïla.

Sɛɛ -n bhɛnɩ a-a bhä -n ˈkä ˈzʋ ˈnɩ?

-Naˈa -lizokuu -n nʋä, ˈsaa yɩ ˈcɩa ˈmö bhä ˈnɩ?

-Yɩ kä ɔ ˈŋlɩ ˈn nɩkpa -mumuë -kä -lizoku nʋʋ, ˈn wa ˈnɩ yɩbhlɩni ɔ ˈnɩ?

-Naˈa zokuu -n nʋä, -n -kɩɩ ˈkwädlɩ ˈwʋ zizaa, sɛ nɩkpa ˈkä bhä na dɛ dlɩ ˈpä ˈnɩ? Maa -n -kɩɩ yɩbhlɩnɩ, sɛ wa ˈkä bhä -na dɛ dlɩ ˈpä ˈnɩ?—Lwiikö 16:10.