Kwasũanĩa ngelekany’o ĩno: Ũmũnthĩ Thomas ndekwenda kũthi sukulu. O na nde na mũvango wa kwĩsa kũsyoka sukulu ĩngĩ. Thomas eĩw’a atekwenda kũsyoka sukulu nũndũ myei ĩtatũ mĩvĩtu, syana ila masomaa ĩmwe syamũneeneie maũndũ mathũku na ma ũvũngũ. Na ĩndĩ syambĩĩa kũmũtw’ĩĩa masyĩtwa ma kĩvũthya. Mavinda amwe Thomas akwete mavuku, kamwana kamwe kaĩ katonya kũmakũna atataĩĩe na mavalũka kayasya kayĩĩvangĩte kũmavalũkya. O na ĩngĩ, kamwana kangĩ kaĩ katonya kũmũluuta na aivĩndũka asisye ũla wamũluuta ũyĩthĩa ndemanya nũũ weeka ũu. O na ĩyoo maũndũ nĩmanathũkĩĩie mũno nũndũ anaandĩkĩwe mesengyi ya kũmũtelemya . . .

We wĩka ata keka nue Thomas?

Kũthĩnw’a kũyonanasya kana ũla ũkũthĩnw’a nde na vinya! Ũw’o nĩ kana no ũkĩlye vinya mũndũ ũkũthĩnasya, ĩndĩ ũte kwĩyũkitĩa. Ũtonya kwĩka ũu ata?

•   NDŨKATHATE. Mbivilia yaĩtye atĩĩ: “Ndia nĩneenaa ũthatu wayo w’onthe; Ĩndĩ mũndũ mũĩ nĩwũsiĩĩaa na kũkilĩthya.” (Nthimo 29:11) Watata ũndũ ũtonya wĩthĩwe wĩ mũuu ĩla ũũthĩnw’a, ala meũkũthĩny’a no makw’e ngoo na makaeka.

• NDŨKEYĨĨVANĨSYE. Mbivilia yaĩtye atĩĩ: “Mũikekũle kwa mũndũ o na wĩva.” (Alomi 12:17) Weeyĩĩvanĩsya wĩĩka kwanangĩĩa maũndũ.

• NDŨKELIKYE THĨNANĨ. Mbivilia yaĩtye atĩĩ: “Mũndũ wĩ kĩlĩko nĩwonaa ũthũku, na kwĩvitha.” (Nthimo 22:3) Tata mũno ũndũ ũtonya ndũkethĩwe vakuvĩ na andũ ala mendete kũthĩny’a angĩ, na ndũkethĩwe kũndũ kũla kũtonya kũthĩnĩw’a andũ.

• TATA WĨKE KĨNDŨ ALA MEŨKŨTHĨNY’A MATE KŨSŨANĨA. Mbivilia yaĩtye atĩĩ: “Ũsũngĩo mwololo nũthyũũaa ũthilĩku.” (Nthimo 15:1) Tata wĩke ũndũ ũtonya kũtuma matheka. Kwa ngelekany’o, ethĩwa mũndũ ũla ũkũũthĩny’a akwĩa kana wĩ mũnene mũno, no ũthingithye ituo na ũyasya, “O na nĩw’aa naĩle kũolanga kĩlo syakwa!”

• UMA VALA MAĨ. Mwĩĩtu wĩtawa Nora, ũla wĩ na myaka 19, aĩtye atĩĩ: “Kwĩkala ũkilĩtye kwonanasya kana wĩ mũndũ mũima na nue wĩ na vinya mbee wa ũla ũkũũthĩny’a. Kwonanasya kana wĩ na ndaĩa ya kwĩsiĩĩa ĩndĩ ũla ũkũũthĩny’a ndethĩawa na ndaĩa ĩsu nzeo.”—2 Timotheo 2:24.

• ĨKĨA KĨTHITO NĨ KANA WĨTHĨWE ŨTE NA WIA. Mavinda maingĩ andũ ala mathĩnasya angĩ nĩmatonya kũmanya mũndũ ũkwĩka maũndũ make e na wia na kwoou ũyĩthĩa ndatonya kwĩtetea. Ĩndĩ andũ aingĩ ala mathĩnasya angĩ nĩmakwatawa nĩ wia ĩla mamanya kana ndwĩsa kũmetĩkĩlya maũsumbĩke.

• TAVYA MŨNDŨ ŨNGĨ. Mũndũ ũmwe waĩ mwalimũ aĩtye atĩĩ: “Mũndũ ũla ũkũthĩnw’a nĩ ala angĩ nĩwaĩle kũweta. Ũsu nĩw’o ũndũ ũla waĩle, na no ũtume mũndũ ũngĩ atathĩnw’a.”