5-СОАЛ
Мәктәптә мени бозәк қилса, немә қилалаймән?
СИЗ НЕМӘ ҚИЛАТТИҢИЗ?
Мундақ вәзийәтни тәсәввур қилиң: Тахирниң бүгүнму, әтиму мәктәпкә барғуси кәлмәйду. Униң һәтта мәктәпкә тамамән барғуси йоқ. Буниң һәммиси үч ай бурун башланди. Авал синипдашлири у һәққидә сөз-чөчәк тарқатти. Андин ләқәм қоюшқа башлиди. Бәзидә кимду-бири Тахирниң дәрисликлирини қолидин чүшириветип, байқимай қалғандәк қилатти. Башқилири болса кәйнидин иштириветип, һечнемә болмиғандәк туратти. Тахир ким иштәргинини билмәй қалатти. Түнүгүн вәзийәт техиму кәскинләшти: бирси Тахирға тор арқилиқ хәт әвәтип, қорқутти.
Сиз Тахирниң орнида болсиңиз, немә қилаттиңиз?
ТОХТАП, ОЙЛИНИП КӨРҮҢ!
Утулдум дәп ойлимаң! Әмәлийәттә, лөкчәкләрни (хулиганларни) муштумсиз йеңәләйсиз. Қандақларчә?
-
Пәнд-нәсиһәтләр 29:11). Имканийәтниң баричә сәвирчанлиқни сақлисиңиз, һеч болмиғанда шундақ көрүнүшкә тиришсиңиз, лөкчәкләр сизни бозәк қилишни қизиқ көрмәслиги мүмкин.
ИНКАС ҚАЙТУРМАҢ. Муқәддәс китапта: «Ахмақ һәрдайим ичидики һәммини ашкарә қилар, бирақ дана өзини бесивалар»,— дәп йезилған ( -
ӨЧ АЛМАҢ. Муқәддәс Язмиларда: «Һечкимниң яманлиғиға яманлиқ қайтурмаңлар»,— дәп йезилған (Римлиқларға 12:17). Өч елишқа тиришсиңиз, вәзийәтни униңдинму яман қилисиз.
-
ЗЕРӘК БОЛУҢ. Муқәддәс китапта: «Зерәк киши бала-қазани алдин-ала көрүп қачар»,— дәп йезилған (Пәнд-нәсиһәтләр 22:3). Чатақ чиқиридиған адәмләрдин вә хәтәр күтүп туридиған җайлардин мүмкинқәдәр жирақ болуң.
-
КҮТМИГӘН ҖАВАП ҚАЙТУРУП КӨРҮҢ. Муқәддәс Язмиларда: «Мулайим җавап ғәзәпни басар»,— дәп йезилған (Пәнд-нәсиһәтләр 15:1). Һәтта чақчақ арилаштуруп җавап бәрсиңиз болиду. Мәсилән, бири сизни «семиз» дәп заңлиқ қилса, бойниңизни қисип: «Һә, растинла бирнәччә килограммға оруқлисам болатти»,— дәп қоюң.
-
КЕТИП ҚЕЛИҢ. 19 яшлиқ Нора мундақ дәйду: «Сөз қайтурмаслиғиңиз сизниң заңлиқ қилған адәмдин күчлигирәк екәнлигиңизни һәм йетилгән адәм екәнлигиңизни көрситиду. Сизниң сәвир-тақәтлик екәнлигиңиз ениқ болиду, бу болса — лөкчәкләрдә йоқ әҗайип хисләт» (Тимотийға 2-хәт 2:24).
-
ӨЗҮҢИЗГӘ БОЛҒАН ИШӘНЧНИ РИВАҖЛАНДУРУҢ. Адәттә бозәк қилғучилар өзлири һәққидә сәлбий ойда болған вә соқушушқа қорқидиғанларни бирдин байқайду. Лекин әксичә, улардин қорқмайдиғанлиғиңизни көрсәтсиңиз, улар сизгә тәгмәй кетип қалиду.
-
БАШҚИЛАРҒА ЕЙТИП БЕРИҢ. Бурун муәллим болған бир киши мундақ дәйду: «Лөкчәкләргә дуч кәлгәнләрниң һәммисигә ейтидиғиним — бу һәққидә башқиларға ейтип бәргиниңиз тоғра. Шундақ қилишиңиз башқиларниң бозәк қилинишиниң алдини алиду».