Yu traem tingbaot stori ya: Hat blong Braean i stap pam smosmol taem hem i luk we tufala fren blong hem i stap kam. Hemia namba tri taem we tufala i fosem hem blong smok.

Faswan fren i talem se:

Hem i sarem wan ae long Braean, taem hem i talem tok ya “fren” mo i pulumaot wan smol bokis long poket blong hem mo i givim long Braean.

Braean i luk sigaret long han blong fren ya. Mo hat blong Braean i pam we i pam.

Sipos yu yu Braean, ?bambae yu mekem wanem?

?Olsem wanem? ?Tufala fren ya i ting se i oraet nomo blong fosem Braean? ?Tufala nomo i mekem desisen blong tufala i smok? Nogat. I gat ol narafala we oli bin fosem tufala. Mo tufala i akseptem, i olsem se tufala i letem olgeta oli bos long tufala.

Sipos wan fren i fosem yu blong mekem wan samting olsem, ?bambae yu mekem wanem?

1. LUKSAVE SAMTING

   Baebol i talem se: “Man we i gat gudfala tingting i save luksave we trabol i stap kam, nao i save ronwe long hem, be man we i no save tingting gud, hem i save letem trabol i kam, i kasem hem, we biaen i sore from.” —Ol Proveb 22:3.

   Plante taem, i isi blong luksave trabol, bifo we i kamaot. Eksampol, taem yu luk ol fren blong yu long skul oli grup tugeta, mo oli stap smok, yu mas rere blong blokem olgeta, sipos oli fosem yu blong smok.

2. TINGTING GUD FASTAEM

   Baebol i talem se: ‘Oltaem tingting blong yufala i mas klin gud.’—1 Pita 3:16.

   Tingbaot ol kwestin ya, ?Wanem i save hapen sipos mi joen long grup ya? ?Bambae mi harem olsem wanem sipos mi no joen wetem grup ya? ?Mi mi stap jenisim fasin blong mi, blong mekem ol fren blong mi oli glad? —Eksodas 23:2.

3. MEKEM GUDFALA DESISEN

   Baebol i talem se: “Ol man we oli waes oltaem oli stap lukaotgud long laef blong olgeta.”—Ol Proveb 14:16.

   Oltaem yumi mas mekem wan desisen, mo yumi laef folem desisen ya. Baebol i tokbaot olgeta we oli mekem ol gudfala desisen olsem, Josef, Job, mo Jisas. Mo tu, Baebol i tokbaot olgeta we oli mekem ol nogud desisen olsem, Ken, Esao mo Judas. ?Bambae yu mekem wanem?

Baebol i talem se: “Man we i save lukaot gud long smol samting nomo, hem i save lukaot gud long bigfala samting tu.” (Luk 16:10) Sipos yu tingbaot frut blong samting we bambae i kamaot, desisen we bambae yu mekem i save givhan long yu.

Yu no wari—i no nid blong yu eksplenem evri samting long ol fren blong yu. Yu save talem NO wetem strong tingting. Mo tu, blong stanap strong, yu save talem ol tok olsem long olgeta:

• “!No kaontem mi wetem yufala!”

• “!Mi mi no stap mekem samting ya!”

• “!Bae mi no save mekem!”

Mak blong yu, hemia blong ansa wetem strong tingting. Sipos yu mekem olsem, ol rabis fren ya bambae oli lego yu kwiktaem nomo.

?Olsem wanem sipos ol fren blong yu oli laf blong jikim yu? Olsem wanem sipos oli talem se, ?yu yu fraet long mifala? Taem yu harem tok olsem, yu mas save se hemia wan saen se ol narafala oli wantem spolem yu. ?Bambae yu yu ansa olsem wanem? I gat tu rod we yu save folem blong ansa.

• Yu agri long wanem we oli talem. Yu save talem olsem, (“!Yes i tru, mi mi fraet!” Afta yu talem risen blong yu.)

• Yu talem wan ansa we i kaen. Yu talem risen from wanem yu no wantem mekem samting olsem. Yu save talem olsem, (“!Sigaret i save spolem man!”)

Sipos ol fren blong yu oli gohed blong jikim yu, i gud yu kamaot long olgeta. Yu mas tingbaot se, sipos yu gohed blong stap, bambae yu mekem oli kros moa. Taem yu kamaot long olgeta, yu soemaot se yu no wantem ol narafala oli jenisim fasin blong yu.

Blong talem stret, yu no save haed long ol rabis fren. Be yu save jusum samting we yu save mekem, blong gat strong tingting mo bos long yu wan. Hemia prapa desisen blong yu.—Josua 24:15.