Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

EPULO 6

Ongahelipi handi dulu okukondjifa omafininiko oomakula?

Ongahelipi handi dulu okukondjifa omafininiko oomakula?

OMOLWASHIKE SHA FIMANA OKULIPULA NGAHO?

Ngeenge owa kala wa kanyatela kwaasho wa itavela, otashi ka kala shipu okupangela onghalamwenyo yoye ponhele yokweefa i wilikwe kuvamwe.

MBELA OTO KA NINGA PO SHIKE?

Diladila konghalo ei: Brian okwa li a tila neenghono eshi ovanafikola vavali vokofikola yavo ve uya kuye. Moshivike osho, ove mu fininika lwoikando ivali a shile omakaya. Eshi oshikando oshititatu tava kendabala vali oku mu kondjifa.

Okamati kotete oka ti:

“Natango ou li ashike oove auke? Handi uya ndi ku ulikile okaima kamwe ke li apa.”

Eshi a divilika oshitya okaima, okwe mu fiikila eisho ndele ta kufa mo okaima mondjato yaye e ka yukifa kuBrian.

Eshi Brian a mona okashekeleta pokati kominwe dokamati oko, okwa li a tila unene.

Brian okwa ti: “Ahowe, onde ku lombwela nale kutya ihandi . . . ”

Okamati okativali oka nukila mo ka ti: “Ove evaya hano!”

Brian okwa popya nonyati a ti: “Ame nghi fi evaya!”

Okamati okativali oka kwatelela Brian kepepe, ndele taka nongofola taka ti: “Li tambula ko ashike.”

Okamati kotete oka ehenifa ekaya popepi noshipala shaBrian ndele taka nongofola taka ti: “Tambula ko ashike, itatu ke shi lombwela nande omunhu. Kape na oo te ke shi shiiva.”

Ngeno okwa li oove Brian, ngeno oto ka ninga po shike?

KANGHAMA NDELE TO DILADILA!

Mbela oomakula vaBrian ova li ngoo tava diladila lela kombinga yaasho tava ningi? Mbela ova li ngoo tava ningi omatokolo kuvo vene? Hasho nandenande. Paulelalela, ova li va nwefwa mo kuvakwao. Okwa li va hala okukala va tambulwa ko, nomolwaasho ova li va efa oomakula vavo ve va nwefe mo.

Ngeno oove nee wa shakenekele onghalo ya fa oyo, ongahelipi to dulu okuninga etokolo li li mondjila nokukondjifa omafininiko oomakula?

  1. KALA WE LILONGEKIDA KOMESHO YEFIMBO

    Ombiibeli oya ti: “Omunaendunge ota tale oshiponga ndee ta hondama, ndelenee ovashima tava ehene ko ndee tava hangika koshiponga.” — Omayeletumbulo 22:3.

    Luhapu omunhu oha dulu okumona oupyakadi komesho yefimbo. Pashihopaenenwa, natu tye nee ngeno ou wete ongudu yovanafikola vakweni ve li komesho yoye tava shili omakaya. Molwaashi ou shii oupyakadi oo tau dulu okuholoka po, oto dulu okukala we lilongekida nghee to ka ungaunga nao.

  2. DILADILA

    Ombiibeli oya ti: ‘Kaleni mu neliudo liwa.’ — 1 Petrus 3:16.

    Lipula kutya: ‘Mokweendela ko kwefimbo ohandi ka kala ndi udite ngahelipi ngeenge onda shikula ouhapu wovanhu?’ Oshoshili kutya oto dulu okuhenuka okukala ino hokiwa oule wokafimbo koomakula voye. Ndele mbela oto ka kala udite ngahelipi konima yefimbo? Mbela oto ke liyandja opo u hafife ovanafikola vomongudu yeni? — Exodus 23:2.

  3. KALA WA TOKOLA

    Ombiibeli oya ti: “Omunongo ha tila ndee ta yepa.” — Omayeletumbulo 14:16.

    Otu na okumona oidjemo yomahoololo oo hatu ningi pefimbo opo, ile lwanima. Ombiibeli oya popya kombinga yovalumenhu ovo va ninga omahoololo e li mondjila ngaashi Josef, Job nosho yo Jesus. Oya popya yo kombinga yaKain, Esau naJudas, ovo va li va ninga omahoololo ehe li pandunge. Ove oto ka ninga po shike?

Ombiibeli oya ti: ‘Diinina oshili.’ (Epsalme 37:3) Ngeenge owa diladila koidjemo nowa ninga nale etokolo, otashi ka kala shipu okupopila omufika woye noshi na ondjabi.

Ino kala to lipula unene noomakula voye, haave u na oku va honga. Oto dulu ashike oku va nyamukula paunafangwa to ti AHOWE. Ile u popye sha yela nopehe na okulikunda navo. Oto dulu okutya:

  • “Inamu kwatela nge mo!”

  • “Ihandi ningi oinima ya fa opo!”

  • “Itandi shi ningi!”

Osho sha fimana okunyamukula meendelelo hatu ulike kutya otwa tomhwa. Ngeenge owa ningi ngaho, oto ka mona ashike oomakula voye va mwena.

NGHEE TO DULU OKUUNGAUNGA NOMASHEKO

Ngeenge owe liyandje komafininiko oomakula voye, oto ka kala ashike wa fa eshina olo hali shitelwa li longe ngaashi omunhu a hala

Ongahelipi ngeenge oomakula voye ohave ku sheke? Ongahelipi ngeenge ohave ku ula tava ti, “Ou li ngoo nawa, ove evaya hano?” Didilika kutya omasheko a tya ngaho oku li omafininiko oomakula. Ongahelipi to dulu okuungaunga nao? Ou na omahoololo avali.

  • Oto dulu okudimina, ndele to nyamukula to ti: (“Heeno ou li mondjila, onda tila!” Ndele to popi pauxupi etomheno loye.)

  • Oto dulu okwaanya, ndele to popi etomheno loye kutya omolwashike ino hala. Opo u pendule omadiladilo avo, oto dulu okutya: (“Eshi nde mu tala hanye ngeno vokushila omakaya!”)

Ngeenge oomakula voye otava twikile noku ku sheka, va fiya po. Dimbuluka kutya ngeenge owa kala navo efimbo lile otave ke ku fininika neenghono. Ndele ngeenge owe va fiye po, oto ka ulika kutya ino hala ve ku nwefe mo.

Oshoshili kutya ou na okushakeneka omafininiko oomakula. Ashike oto dulu okuhoolola kutya oto ka ninga po shike, okuulika kutya owa fikama peni nokulipangela. Ndele oove u na okuninga etokolo kwoove mwene. — Josua 24:15.