6-سۇراق
مەكتەپتەگى قىسىمعا قالاي توتەپ بەرسەم بولادى؟
سەن نە ىستەر ەدىڭ؟
مىنا جاعدايدى ەلەستەتىپ كورشى: ەكى سىنىپتاسىنىڭ وزىنە قاراي كەلە جاتقانىن كورىپ، برايان قوبالجي باستايدى. مىنە، وسى اپتادا ولار ٷشىنشى رەت وعان تەمەكى شەككىزبەك.
ٴبىرىنشى بالا وعان كوزىن قىسىپ: «ٸشىڭ پىستى ما؟ ساعان ٴبىر قىزىق نارسە كورسەتەيىن»،— دەپ، قالتاسىنان تەمەكىنى شىعارادى.
برايان ونىڭ قولىنداعى تەمەكىنى كورىپ، ودان سايىن قوبالجىپ كەتەدى.
ول: «جىگىتتەر، مەنىڭ شەكپەيتىنىمدى...»— دەي بەرگەندە، ەكىنشى بالا ٴسوزىن ٴبولىپ: «قورىقپا!»— دەيدى.
برايان بار باتىلدىعىن جيناپ: «مەن قورقىپ تۇرعان جوقپىن»،— دەپ ايتادى.
سوندا ول قولىن براياننىڭ يىعىنا قويىپ، جۇمساق ۇنمەن: «قولىمىزدى قايتارماساڭشى»،— دەيدى.
وسى كەزدە ٴبىرىنشى بالا تەمەكىنى براياننىڭ اۋزىنا تاقاپ: «ٴبىز ەشكىمگە ايتپايمىز، ەشكىم بىلمەيتىن بولادى»،— دەپ سىبىرلايدى.
براياننىڭ ورنىندا بولساڭ، سەن نە ىستەر ەدىڭ؟
توقتا دا، ويلان!
قالاي ويلايسىڭ، بۇل ەكى بالا وزدەرىنىڭ جامان نارسەگە اۋەس بولعاندارىن ٴتۇسىنىپ تۇر ما؟ ولار تەمەكى تارتۋدى وزدەرى شەشتى مە؟ استە، ولاي ەمەس-اۋ. ولار دا باسقالاردىڭ ىقپالىنا بەرىلگەن. دوستارى وزدەرىن شەتتەتپەۋ ٷشىن بۇل ەكەۋى سولاردىڭ دەگەنىمەن ٴجۇرۋدى ٴجون كورگەن.
وسىنداي قىسىمعا سەن دە كەزىگىپ جۇرسەڭ، وعان قالاي توتەپ بەرە الار ەدىڭ؟
-
الدىن ال
كيەلى كىتاپتا بىلاي دەلىنگەن: «پاراساتتى قاتەردى كورىپ، باس ساۋعالار، اڭعال العا ٴجۇرىپ، جاپا شەگەر» (ناقىل سوزدەر 22:3).
قاۋىپتى جاعدايدى الدىن الا بايقاۋعا بولادى. مىسالى، سەن كەلە جاتىپ، مەكتەپتەگى ٴبىر توپ بالانىڭ تەمەكى شەگىپ تۇرعانىن كوردىڭ دەلىك. قيىندىقتى الدىن الا كورە بىلسەڭ، وعان توتەپ بەرۋگە دايىن بولاسىڭ.
-
ويلان
كيەلى كىتاپتا: «ار-ۇجداندارىڭدى تازا ساقتاڭدار»،— دەلىنگەن (پەتىردىڭ 1-حاتى 3:16).
ويلانىپ كورشى، كوپشىلىككە ەرەتىن بولساڭ، ارتىنان نە سەزىنۋىڭ مۇمكىن؟ راس، سىنىپتاستارىڭنىڭ كوڭىلىنەن شىققانىڭا باسىندا ريزا بولاتىن شىعارسىڭ. ال كەيىن قانداي كۇيدە بولاسىڭ؟ سىنىپتاستارىڭا جاعۋ ٷشىن عانا ٶزىڭنىڭ كىم ەكەنىڭدى ۇمىتىپ كەتۋگە دايىنسىڭ با؟ (مۇسانىڭ 2-جازباسى 23:2).
-
ٶزىڭ ٷشىن شەشىپ ال
كيەلى كىتاپتا: «دانا ساق ٵرى جاماندىقتان اۋلاق»،— دەلىنگەن (ناقىل سوزدەر 14:16).
ەرتەلى-كەش ٴبارىمىز دە بەلگىلى ٴبىر تاڭداۋ جاساپ، سونىڭ سالدارىن كورۋىمىز كەرەك بولادى. كيەلى كىتاپتا ومىرلەرىندە دۇرىس تاڭداۋ جاساعان ٴجۇسىپ، ٵيۇپ پەن يسا سياقتى ادامدار ٴسوز ەتىلەدى. سونداي-اق بۇرىس تاڭداۋ جاساعان قابىل، ەساۋ مەن ياھۋدا جايلى دا ايتىلادى. ال سەن قانداي تاڭداۋ جاسايسىڭ؟
كيەلى كىتاپتا: «ادالدىقتان تايما»،— دەپ كەڭەس بەرىلەدى (ٴزابۇر 37:3). ٵربىر تاڭداۋدىڭ سالدارى جايلى الدىن الا ويلانىپ، ناقتى شەشىم قابىلداساڭ، سول شەشىمىڭدى باسقالارعا ايتۋ دا جەڭىل بولادى. مۇنىڭ جاقسى ناتيجەسىن كورىپ، تاڭعالۋىڭ عاجاپ ەمەس.
بۇل ٷشىن قىسىم كورسەتكەندەرگە اقىل ۇيرەتۋ كەرەك بولادى دەپ ويلاپ قالما. جاي عانا سەنىمدى ۇنمەن «جوق» دەسەڭ جەتكىلىكتى. قايتپاس قايسار ادام ەكەنىڭدى كورسەتۋ ٷشىن بىلاي دەسەڭ بولادى:
-
«ماعان ۋاقىت كەتىرمەي-اق قويىڭدار».
-
«مەن وندايعا ەشقاشان بارمايمىن».
-
«اۋرە بولماڭدار، ٴبارىبىر ىستەمەيتىنىمدى بىلەسىڭدەر عوي».
ەڭ باستىسى — بىردەن ٵرى سەنىمدىلىكپەن جاۋاپ بەرۋ. سولاي ىستەسەڭ، ولاردىڭ قىسىم كورسەتۋدى بىردەن توقتاتقانىن كورىپ، تاڭعالۋىڭ مۇمكىن!
بىرەۋ كەلەكە ەتكەندە...
قىسىم كورسەتكەندەردىڭ ىرقىنا كونسەڭ، سولاردىڭ بيلىگىندەگى قۇلتەمىرگە اينالاسىڭ
مەكتەپتەگىلەر سەنى مازاق ەتىپ ٴجۇر مە؟ ولار ساعان: «نە بولدى، قورقاسىڭ با؟»— دەپ نامىسىڭا تيەتىن شىعار. بۇل — ناعىز قىسىم. بۇعان قالاي جاۋاپ بەرۋ كەرەك؟ ەكى ٴتاسىلىن كورەيىك.
-
ٴبىرىنشى ٴتاسىل: مازاققا جۇمساق جاۋاپ قايتارۋىڭا بولادى. مىسالى، سەن: «ٴيا، قورقامىن»،— دەپ، سەبەبىن قىسقاشا ٴتۇسىندىر.
-
ەكىنشى ٴتاسىل: مازاقتاۋشىلاردىڭ قىسىمىن وزدەرىنە قارسى قولدان. مىسالى، ۇسىنىستان نە ٷشىن باس تارتاتىنىڭدى ايتقان سوڭ: «زيان ەكەنىن بىلە تۇرا، شەگەتىندەرىڭە تاڭعالامىن»،— دەپ ولاردى اقىلعا شاقىر.
مەكتەپتەگىلەر سەنى مازاقتاۋلارىن قويماسا، كەتىپ قال! ەسىڭدە بولسىن، سول جەردە تۇرا بەرسەڭ، جاعداي ودان سايىن ۋشىعا تۇسەدى. ال كەتىپ قالساڭ، ولاردىڭ ىعىنا جىعىلا قويمايتىن ادام ەكەنىڭدى كورسەتەسىڭ.
شىندىعىنا كەلگەندە، باسقالاردىڭ قىسىمىنان تولىعىمەن قاشىپ قۇتىلۋ مۇمكىن ەمەس. ٴبىراق قالاي ارەكەت ەتەتىنىڭدى شەشىپ، وسى شەشىمىڭدى قورىقپاي ايتۋ ٵرى سودان اينىماۋ ٶز ەركىڭدە. تۇپتەپ كەلگەندە، تاڭداۋدى ٶزىڭ جاسايسىڭ! (ەشۋا 24:15).
قىزىقتى بولار مالىمەتتەر
فلوماستەرلىك انيماسيا
قۇرداستاردىڭ قىسىمىنا توتەپ بەر!
قۇرداستاردىڭ قىسىمىنا توتەپ بەرۋگە كومەكتەسەتىن ٴتورت قادام جايلى ٴبىل.
