Dhiladhila konkalo ndjika: Brian okwa tameke okukala a tila, sho a mono aanasikola ooyakwawo yaali taye ende yu uka kuye. Oya kambadhala oku mu thiminika a hile omakaya iikando ayihe iyali moshiwike shoka. Shika oshikando oshititatu nale.

Gumwe gwomuyo okwa ti:

Omunasikola ngoka okwa popi nomuthindo oshitya “kuume” ye ta thipikile Brian okaho, sho ta kutha mo ekaya mondjato ye, e te li mu pe.

Brian okwa kala a tala ekaya ndyoka li niwe komunasikola ngoka. Okwa tameke okukala a tila noonkondo.

Ando ongoye wa li Brian, ando owi inyenge ngiini?

Mbela oomakula yaBrian oya li ngaa ye shi shili shoka taya ningi? Mbela oyo yene ya tokola okuninga ngawo? Otashi vulika haasho. Otashi vulika ya nwethwa mo unene kuyalwe. Oya hala okukala ya pandika kuyalwe, nomolwaashono haye etha ye ya nwethe mo.

Ando ongoye wa li monkalo ya tya ngeyi, ando owa ningi po shike, opo wu kondjithe omathiminiko goomakula yoye?

1. DHILADHILA KOMEHO YETHIMBO

   Ombiimbeli otayi ti: “Omuntu onkotoki ota tala oshiponga e ta ka holama, ihe mboka yanathangwa omo taa yi e taa yemata.” — Omayeletumbulo 22:3.

   Olundji oho vulu okumona uupyakadhi wontumba manga inaawu holoka. Pashiholelwa, natu tye ando owu wete ongundu yaanasikola ooyakweni ye li komeho goye taya hili omakaya. Ngele owa dhiladhila komeho yethimbo kuupyakadhi mboka tawu vulu okuholoka po, oto ka vula oku wu yanda.

2. DHILADHILA

   Ombiimbeli otayi ti: “Kaleni mu na eiyuvo ewanawa.” — 1 Petrus 3:16.

   Ipula ngeyi: ‘Otandi ka kala ndu uvite ngiini konima yethimbo, ngele onda ningi shoka aanasikola ooyakwetu taya ningi?’ Odhoshili kutya otashi vulika wu nyanyudhe oomakula yoye pethimbo mpoka. Ihe mbela konima yethimbo oto ka kala wu uvite ngiini? Mbela owa hala shili okuninga oshinima shoka tashi ka nyateka edhina lyoye, opo wu nyanyudhe aanasikola ooyakweni? — Eksodus 23:2.

3. NINGA ETOKOLO

   Ombiimbeli otayi ti: “Omunawino ota tila e ta gamuka kuuwinayi.” — Omayeletumbulo 14:16.

   Otu na okuninga omatokolo, kutya nduno ongashingeyi nenge okonima yethimbo nokutaamba ko iilanduliko yago. Ombiimbeli oya popya kombinga yaalumentu mboka ya li ya ningi omatokolo ge li mondjila ngaashi, Josef, Job naJesus. Oya popya wo kombinga yaamboka ya ningi omatokolo ga puka ngaashi, Kain, Esau naJudas. Ngoye oto ka ninga omatokolo ga tya ngiini?

Ombiimbeli otayi ti: ‘Longa uuwanawa.’ (Episalomi 37:3) Dhiladhila komeho yethimbo kombinga yiilanduliko yomatokolo goye e to kala wa tokola toko wu longe uuwanawa. Shoka otashi ke ku ningila oshipu wu ipopile koomakula yoye uuna taye ku thiminikile sha, noto ka kala wa nyanyukwa.

Ino kala wa tila, oshoka ino pumbwa okulombwela oomakula yoye iinima oyindjiyindji. Oto vulu owala oku ya lombwela nomukumo to ti: “AAWE,” nenge wu ya lombwele sha yela to ti:

• “Inamu kwatela ndje miinima ya fa mpoka!”

• “Ihandi ningi iinima ya tya ngawo!”

• “Omu shi shi nale kutya hangaye gwokuninga iinima ya fa mpoka!”

Ngele owa hala okupondola, kala ho yamukula mbalambala wu na uushili. Ngele owe shi ningi, oomakula yoye itaya ka kala we haye ku thiminikile iinima.

Owu na okwiinyenga ngiini ngele oho shekwa koomakula yoye? Owu na okwiinyenga ngiini ngele oye ku ula ya ti: “Omolwashike inoo hala? Owu mukatalume?” Okusheka kwa tya ngawo, oku li owala omukalo gulwe ngoka oomakula yoye haya longitha, opo ye ku thiminikile sha. Owu na okwiinyenga ngiini? Oto vulu okuninga iinima iyali tayi landula.

• Oto vulu okutsa kumwe naashoka taye ku shekele. ( Oto vulu okutya: “Eeno, ngaye omukatalume.” Konima oto vulu ihe okuyelitha paufupi kutya omolwashike to tile ngawo.)

• Oto vulu okuyamukula noohapu ndhoka tadhi ningitha oomakula yoye ya dhiladhile muule. Ya lombwela kutya omolwashike inoo hala okuninga shoka taye ku thiminikile. (Oto vulu okutya: “Hangoye nda li nda tegelela wu kale ho hili omakaya kaa.”)

Ngele oomakula yoye oya tsikile noku ku sheka, za po puyo. Ngele owa tsikile nokukala puyo, otaya ka tsikila owala noku ku thiminika. Ihe ngele owa zi po, oto ulike kutya ino hala ye ku nwethe mo wu kale we ya fa.

Uushili owo kutya, ito vulu okuyanda thiluthilu omathiminiko goomakula. Ihe oto vulu okutokola shoka wa hala okuninga, okupopya kutya owa thikama peni nosho wo okuutha onkalamwenyo yoye. Hugunina, ongoye mwene wu na okutokola. — Josua 24:15.