Kichay leenaykipaq

Índice nisqaman riy

6 TAPUY

¿Imatan ruwayman compañeroykuna mat’ipayawaqtinku?

¿Imatan ruwayman compañeroykuna mat’ipayawaqtinku?

KAYTAN YACHANAYKI:

Allin kaqta ruwanaykipaq allin decidisqa kanki chayqa, manan pipas imamanpas urmachisunkichu.

¿IMATAN RUWAWAQ?

Albertomanta yachasunchis. Iskay compañeronkunas iskay kutipiña payman cigarrota munachisqaku. Chaysi Albertoqa paykunata wajmanta rikuspa manchakuyta qallarin.

Jujnin compañeronsi nin:

“¿Imatataq sapallaykiri ruwashanki, Alberto? ¿Manachu juj misk’ichata munawaq?”, nispa.

Jinaspas bolsillonmanta cigarrota orqospa Albertoman jaywan.

Chayta rikuspas Albertoqa astawan mancharikun, “ras” nisparaqsi cuerponpas nin.

Jinas payqa nin: “Amayá chaytaqa. Yachankiñamá riki”, nispa.

Chaysi jujnin kaq compañeron nin: “Yau, ¿wawa jina manchalichus jina kasqanki?”, nispa.

“Manamá” nispas Albertoqa ñak’ayllataña nin.

Chaysi jujnin compañeronqa Albertota abrazaykuspa sumaqllata nin: “Ama manchakuychu, manan imanasunkipaschu”, nispa.

Jujnin kaqpas Albertoq uyanman cigarrota achhuykachispa nin: “Manan pimanpas willasaqkuchu, chaskikullay”, nispa.

¿Imatan ruwawaq Alberto kaspa?

¡ÑAUPAQTA PIENSAYKUY!

¿Allinta piensaykuspachu Albertoq compañeronkuna cigarro fumayta yachankuman karan? Manachá. Paykunaqa jujkunaq ruwasqanta rikuspallachá chay ruwaytaqa yacharanku. Chhaynaqa paykunapas jujkunaq munasqallantan ruwashankuman.

Albertoq tarikusqanpi jina tarikuwaq chayri, ¿imatan ruwawaq compañeroykikunata mana kasunaykipaq?

  1. ALLIN REPARAQ KAY

    Biblian nin: “Yuyayniyoqqa mana allin kaqtan reparan jinaspan pakakun, pisi yuyayniyoqkunan ichaqa pasallanku jinaspan k’irisqa rikukapunku”, nispa (Proverbios 22:3).

    Ñaupaqtan imatapas allinta reparanayki. Awer compañeroykikunata fumaspa jamushaqta rikuruwaq chayri, ¿imatan ruwawaq? Chaypin allinta piensanayki.

  2. ALLINTA PIENSAYKUY

    Biblian nin: “Allin concienciawanpuni kausaychis”, nispa (1 Pedro 3:16).

    Allinta piensaykuspa tapukuy: “¿Imapin tukuyman jujkunaq ruwasqanta qatikuspa? ¿Kusisqachu kayman?”, nispa. Compañeroykikunaqa phiñakunqakuchá mana paykuna jina ruwaqtiyki. Ichaqa manan chayqa imananpaschu, qanqa kallpachakullay allin kaqta ruwanaykipaq (Éxodo 23:2).

  3. ALLIN KAQTA RUWAY

    Biblian nin: ‘Yachayniyoqqa mana allinmantan t’aqakun’, nispa (Proverbios 14:16).

    Lliupas decidinanchismi kanqa imatachus ruwananchista. Bibliaq willasqanman jinaqa wakinsi allin kaqta ruwanankupaq decidikuranku, paykunan karan: José, Job, Jesús, jujkunapiwan. Wakintaqsi mana allin kaqta ajllakuranku, paykunan karan: Caín, Esaú, Judas, jujkunapiwan. ¿Imatan qan ruwanki?

Biblian nin: ‘Allin kaqta ruway, junt’aqllapuni kay’, nispa (Salmo 37:3). Sichus allintaña piensaykunki allin kaqta ruwanaykipaq chayqa, facil-llan kanqa mana manchakuspa rimay.

Chaypaqqa manan lliutaraqchu compañeroykikunaman willanayki kanqa. Jujpaqkama “manan” nispallan imatapas entiendechiwaq. Chaymantapas niwaqmi:

  • “¡Manapunin chaytaqa ruwasaqchu!”

  • “¡Anchhurichiy chayta noqamanta!”

  • “¡Locochá kashayman chayta ruwanaypaqqa!”, nispa.

Chhaynatachus mana iskayaspa contestankipacha chayqa, manañan astawan ima nisunkikupaschu.

¿IMATAN RUWAYMAN BURLAKUQTINKU?

Compañeroykikunaq munasqanta ruwanki chayqa, juj máquina jinan paykunawan controlachikunki

Yaqapaschá compañeroykikuna nisunkikuman: “Amayá wawa jina manchaliqa kaychu”, nispa. Chaytaqa imatapas ruwanaykiraykullan nisunkiku. Chhaynaqa, ¿imatan ruwawaq?

  • Niwaqmi: “Arí, manchakuniyá chay ruwayta”, nispa. Jinaspa willawaq imaraykus manchakunki chayta.

  • Allinta piensachiy. Chaypaq willawaq imaraykus mana nisqanman jinachu ruwanki chayta, jinaspa niwaq: “Qanqa allin umayoqmá kanki, ¿imanaqtintaq fumashankiri?”, nispa.

Chaywanpas compañeroykikuna astawan mat’ipayasunkiku chayqa, chaymanta ripuy. Mana chayqa aswan sasan kanqa paykunata entiendechiy. Chhayna ripusqaykiwanmi rikuchinki mana paykunaq munasqantachu ruwaq kasqaykita.

Compañeroykikunaqa manapaschá sayk’unqakuchu mat’ipayaspa. Chaywanpas qanmantan dependenqa ima ruwanaykipaqpas. Chayrayku ama paykunata kasuychu (Josué 24:15).