Мындыг байдалды сагыштаалап көр даан: Буянче ооң ийи чаңгысклассчызы чоокшулап кел чыдар. Ооң чүрээ тиккиңейнип эгелээн. Бо неделяда олар ийи катап таакпы сыгаан, а мону санаар болза, үш дугаары болур.

Бирээзи тургаш:

«Бир солун» деп сөстерни ол бир янзы кылдыр адааш, караан базыпкан. Ол карманынче холун суп чыдар... Билдингир херек, ол ам таакпы уштуп эккээр. Буянның чүрээ дам дүрген соп эгелээн.

— Чоор силер че, мен силерге чугааладым чоп...

Өскези, кажар кылдыр хүлүмзүрбүшаан, таакпыны Буянче сунгаш:

— Бис ону кымга-даа ыыттавас бис, — деп сымыранган.

Буянның орнунга турган болзуңза, канчаар сен?

Буянның үе-чергези чүге таакпылап турарыл? Ол дээрге оларның боттарының хүлээп алган шиитпири бе? Чок. Олар хөйнүң аайынга киргеннер. Эштеринден чыда калбас дээш, өскелер оларның үзел-бодалдарынче салдар чедирер кылдыр, олар чөпшээреп турар.

Бир эвес сен шак мындыг байдалга таварышсыңза, үе-чергеңниң салдарынга алыспайн, бодуңнуң шилилгеңни кылырынга сеңээ чүү дузалаар?

1. ЭСКЕРИИЧЕЛ БОЛ

   Библияда: «Угаанныг кижи айыыл көргеш, чашты бээр, а кенен улус олче уткуштур баргаш, кеземче алыр» — дээн (Чугаалар 22:3).

   Айыылдыг байдалды баш бурунгаар эскерип болур. Чижээ, ыракта чаңгысклассчыларың бөлүглежип алган, таакпылап турар дижик. Оваарымчалыг болур болзуңза, ындыг хевирлиг байдалдарны оюп эрте берип болур сен.

2. ЭКИ БОДАН

   Библияда: «Арын-нүүрүңер арыг болзун» — дээн (1 Пётр 3:16).

   Бодуңдан айтыр: «Бир эвес ам хөйнүң талазынче чайгыла бээр болзумза, сөөлүнде чүнү миннир мен?» Үе-чергең сени кезек үе иштинде бужургандырбас-даа болза, ооң соонда арын-нүүрүң арыг боор бе? Үе-чергеңниң сеткилинге-ле кирер дээш, үзел-бодалдарыңдан ойталаарынга белен сен бе? (Хосталыышкын 23:2).

3. ШИИТПИРЛЕП АЛ

   Библияда: «Бодамчалыг кижи базым бүрүзүн ыяк бодап алыр» — дээн (Чугаалар 14:15).

   Кажан-бир дөмей-ле шилилгени кылгаш, ол дээш харыылаар апаар сен. Библияда Иосиф, Иов болгаш Иисус Христос дээн ышкаш шын шилилге кылган улустуң дугайында чугаалап турар. Оон аңгыда ында шын эвес шиитпир хүлээп алган Каинниң, Исавтың болгаш Иуда Искариоттуң дугайында бижип турар. А сен канчаар сен?

Библияда: «Хензиг чүвеге шынчы кижи улуунга база шынчы болур» — дээн (Лука 16:10). Бир эвес уржуктарның дугайында эки боданып алгаш, шиитпирни хүлээп алган болзуңза, саналыңны чугаалары сеңээ белен болур. Ынчан ёзулуг тиилелгени миннир сен.

Үе-чергеңге сургаал номчаан ажыы чок. «Чок» деп шыңгыы чугаалаары чедер. Оон дараазында сөстерни немеп болур сен:

• «Ол дугайында чугаа-даа турбазын!»

• «Хей боор оң!»

• «Мени эки билбес хевирлиг силер!»

Кол чүүл — харыы бээрин саадатпайн, шыңгыы чугааланыры. Ынчаар кылыр болзуңза, чөңгээлекчилерниң кайы хире дүрген соксай бээрин кайгай бээр сен!

Үе-чергең сени кочулап турар болза, канчаар сен? Чижээ, олар: «Ха-ха, корга бердиң бе?» — деп турар. Сактып чор: кочулаашкын — үе-чергеңниң базыышкыны-дыр. Аңаа канчаар удур туржуп болурул? Сенде, эвээш дизе, ийи вариант бар:

• Кочулаашкынны хүлээп алыр. («Ийе, корга бердим! Чүге дизе...»)

• Удур харыы бээр. Чүге ойталап турарыңның чылдагаанын тайылбырлааш, олар боданы бээр кылдыр, чугаала. («Угаанныг улус хиреңерде, үен-даян чүүлдер кылып турар силер!»)

Бир эвес олар сени кыжырарын уламчылап туруп бээр болза, дүрген чорувут! Аңаа саадаар болзуңза, оларның базыышкыны дам баар. Чорупканың-биле өскелерниң аайынга кирерин күзевейн турарыңны көргүзер сен.

Үе-чергеңниң салдарындан адырлыры болдунмас-даа болза, үзел-бодалдарыңдан туттунуп, оларның дугайында чугаалап, байдалды башкарып болур сен. Шилилге сенде! (Иисус 24:15).