Ochan ta banti te bintik yichʼoje

Baan ta sleojiʼbal

JOJKʼOYEL 6

¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya jtsal te tenel yuʼun joʼtake?

¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya jtsal te tenel yuʼun joʼtake?

¿BIN YUʼUN TE TULAN SKʼOPLALE?

Teme ya anop skoltaybeyel skʼoplal te bin achʼuuneje, jich maʼyuk machʼa ya yalbat te bin ya skʼan ya apase.

¿BIN YA APAS TE JAʼUKATE?

Nopa awaʼiy ini: te Brian och ta xiwel te kʼalal la yil yak ta talel chaʼtul sjoʼtake. Te semana ini chebix buelta la yichʼ japbeyel ta snukʼel sigarro. Jaʼ ini, yoxebalix buelta-a.

Te jtule jich ya yal:

«¿Atukelxan? Tsaka, swenta maba atukel ya awaʼiy aba-a».

La slokʼes tal ta sbolsail spantalon, la stsʼuʼsitay sok la sjapbey te Brian.

Te Brian la yil te sigarro sok talxan xiwel ta yoʼtan yuʼun.

«Maʼuk, wokolawal, la kalbatix te maba ya jkʼane...».

Te yan kereme la stuchʼ te kʼope: «¿Bin yuʼun te ma xa akʼane? ¿Yuʼunbal ya axiʼ?».

«Maʼuk, ma jaʼuk-abi», xchi te Brian te kʼalal yak ta xiwel-ae.

Te kereme, la smey te Brian sok yutsil skʼop jich la yalbey: «Tsaka jchʼixuk».

Te sbabial sjoy ta nop june, la stuchbey te sigarro sok la yalbey ta sajsajkʼop: «Maʼyuk machʼa ya kalbeytik».

¿Binwan ya apas te jaʼukat te Brian?

NOPA NAILUK

¿Yabal akuy te ya snaʼik te bin ya spasik te sjoʼtake? ¿Yabal akuy te jaʼ staojik ta nopel te bin ya spasike? Maniwan. Jaʼniwan ya skʼayinik te bin ya spas te yantik yuʼun ya skʼanik te lek ya yichʼik ilele, jaʼ yuʼun ya schʼuunik te bin ya x-albot yuʼun te sjoʼtake.

Te ayuk jich ya asitintay-abi, ¿aybal bin ya akʼan ya apas yuʼun ya atsal te tenel yuʼun te ajoʼtake?

  1. CHAJPANA ABA

    Te Biblia ya yal: «Te machʼa pʼij yoʼtan ya yil te bin chopol, ya snacʼ sba ta stojol, yan te machʼa ma pʼijuc yoʼtan ya xcʼax xan bahel, ya xcʼax swocol yuʼun» (Proverbios 22:3).

    Jteb ma spisiluk te kʼopetike ya kiltik ya xtal. Nopa awaʼiy te yakat ta beel sok ya awil jtsojb jchʼieletik te yakik snukʼel sigarroe. Teme ya awil te bin wokolil ya xjuʼ ya atae, chapalatme ta sitintayel.

  2. NOPA

    Te Biblia ya yal: «Lecuc me bin ya yalbat awoʼtan» (1 Pedro 3:16).

    Jojkʼoybeya aba: «¿Binwan yaʼiyel ya kaʼiy jba teme jaʼ ya jpas te bin ya spas te yantike?». Lekniwan ya yilatik cheʼoxebuk kʼajkʼal te ajoʼtake. Pero, ¿binwan yaʼiyel ya awaʼiy aba ta patil? ¿Yuʼunixbal ya akʼan ya achʼay-a te bin-nix awilel ta smelelil-a ta skajnax te ya akʼan lek ya yilat te ajoʼtake? (Éxodo 23:2).

  3. TAA TA NOPEL

    Te Biblia ya yal: «Te machʼa pʼij yoʼtan ya xiʼ te bin chopol, ya sqʼuej sba ta stojol» (Proverbios 14:16).

    Ta jujuntul ya jtatik ta nopel te bin ya jpastike chikan teme lek o ma lekuk te bin ya xlokʼ kuʼuntik-ae. Te Biblia ya yalbey skʼoplal ta swenta antsetik sok winiketik te jaʼ la spasik te bin leke, jich bitʼil te José, Job sok te Jesús, pero ay yantik te maba lek te bin la staik ta nopele, jich bitʼil te Caín, Esaú sok te Judas. ¿Bin ya apas te jaʼate?

Te Biblia ya yal te ya skʼan «junuc me awoʼtan» te bin ya apase (Salmo 37:3, Xchʼul Cʼop Dios ta Tzeltal). Teme anopojix te bintik wokolil ya xjuʼ ya ata sok teme anaʼojix te bin ya apase, maba wokol ya awaʼiyix-a kʼalal ya awal ta bin anopoje sok jaʼ lek te jich ya apase.

Ma xa amel awoʼtan, ma puersauk bayal bin ya awalbey te ajoʼtake. Tikʼ-a te ya awal ta jamal te maba ya akʼane. Albeya te maʼyuk bin-ora ya ajel te snopjibal awuʼune, ala jich ini:

  • «Ma xa achʼikonik-a».

  • «Maba ya jpas te bin ya apase».

  • «Anaʼojix te bin ya jnope».

Te bin ya skʼan ya apase, jaʼ te ya asut ta ora te kʼope sok tulan xa awalbey. Teme jich ya apase yame awil te maba ya awichʼix sujel-ae.

¿BIN YA JPAS TEME YA SLABANONIKE?

Teme ya awakʼ aba ta tenel yuʼun te ajoʼtake, yame yixtabinat jich bitʼil robot.

Ayniwan ya skʼexlaltesat te ajoʼtake. Yaniwan yalbatik: «¿Bin yuʼun te ma xa apase? ¿Ya xiwat?». Jichnanix ya yalik-a te machʼatik ya xtenawanike. ¿Bin ya xjuʼ ya apas? Ay cheb:

  • Sutbeya te bin ya yalbate. Ya xjuʼ jich ya awal: «Melelnix-a te maba ya jpase». Patil chola te bin yuʼune.

  • Sutbeya ta sba te bin ya yale. Chola te bin yuʼun maba ya apase sok albeya: «La jkuy te ma snukʼ sigarro te machʼa pʼij jich bitʼil te jaʼate».

Teme yaknanix ta stenbelatik-ae, ijkʼitaylana jilel, teme bayal tiempo ya xjilat tey-ae, yame stenatikxan. Te kʼalal jich ya apas ya awakʼ ta ilel te jaʼat ataoj ta nopel te bin ya apase.

Te bin smelelile: spisil-ora ya jtatik tenel yuʼun te yantike. Pero ya xjuʼ ya ata ta nopel te bin-utʼil ya asitintaye, ala ta jamal te bin ya anope sok te ya anaʼ akoltaybel abae. Jaʼatnix ya ata ta nopel te bin ya akʼan ya apase (Josué 24:15).