Тӧс материалдарга кӧчӧр

Бажалыктарга кӧчӧр

8 СУРАК

Сексуальный базыныш керегинде нени билер керек?

Сексуальный базыныш керегинде нени билер керек?

МЫНЫ НЕНИҤ УЧУН БИЛЕР КЕРЕК

Кажы ла јыл миллиондор тоолу улус албадап саларына ла оноҥ до ӧскӧ сексуальный базыныштарга табартып јат. Мындый табарулар кӧп сабада јииттерге болот.

СЕН НЕНИ ЭДЕР ЭДИҤ?

Аннетке сакыбаган јанынаҥ эр кижи табарып, сананар јеткелекте јерге ийде салып ийген. «Мен качарга нени этпедим — деп, ол эске алынат.— Кыйгырарга албадангам, је тыныжым буула берген. Айрыларга албаданып, оны јудуруктагам да, тепкилегем де, тырмагам да. Је кенетейин тыҥ оору боло берген — ол мени бычактап ийген. Мыныҥ кийнинеҥ мен удурлашпай баргам».

Сен мындый айалгада нени эдер эдиҥ?

ТОКТОЙ ТӰЖӰП, САНАН!

Ајарыҥкай болорго албаданып та турзаҥ, темдектезе караҥуйда тышкары јӱрзеҥ, јаман керекке кирип калар болорыҥ. Агару Бичикте айдылат: «Јеҥӱ — јӱгӱрӱк улуста эмес, једим — санаалу улуста эмес, је кажызы ла ӧйдӧҥ лӧ айалганаҥ камаанду болот» (Јарлыкчы 9:11).

Аннет чилеп, кезик јииттер таныш эмес улуска албадаткан. Кезиги таныш эмезе билезиниҥ улузына албадаткан. Наталиде мындый учурал болгон. Ого 10-ло јаш болордо, оны айылдаш јаткан уул албадап салган. «Меге андый тыҥ коркымчылу ла уйатту болгон, оныҥ учун бу керегинде мен озо баштап кемге де куучындабаган болгом» — деп, ол эске алынат.

БОЙЫҤДЫ БУРУЛАБА

Аннетт эмдиге јетире бойын бурулап јат. Ол айдат: «Ол тӱнде болгон учуралды такып-такып сананадым. Тыҥыда удурлажар керек болгон. Је ол мени бычактап ийерде, мен тыҥ коркыганымнаҥ улам удурлашпай баргам... тӱҥей ле удурлажар керек болгон!»

Натали бойын база тыҥ бурулап јат. Ол айдат: «Мен нениҥ учун андый бӱдӱҥкей болгом! Ада-энелерис сыйнымга ла меге тышкары јаантайын кожо ойноп турзын деп айдатан болгон, је мен сӧс укпагам. Анайдарда, мен бойым бурулу. Бу учуралдаҥ улам бистиҥ биле ачу-коронго тӱшкен. Ада-энемге андый тыҥ ачу-корон экелгениме бойымныҥ бурумды таштап болбойдым».

Сенде Аннеттий ле Наталидий сезимдер бар болзо, ундыба: сен каршулу керектиҥ туружаачызы эмезиҥ, карын каршуга табарткан кижи. Кезик улус мындый учуралдарга јаан ајару этпей, базындырган кижи бойы бурулу деп айдат. Је бу чек јарабас кылык — мынайып кемди де базынарга јарабас. Мындый базынышка сен де туштаган болзоҥ, бойыҥды бир де бурулаба!

«Сен бурулу эмезиҥ» — деген сӧстӧрди угары ла ого бӱдери чек эки башка неме. Кезик улус не болгонын кемге де айтпай, бойын бурулап, кыйналып јат. Је сениҥ унчукпай јӱргениҥ кемге керектӱ — сеге бе, сени албадаган кижиге бе? Сен бойыҥды бурулап отурбас учурлу.

БОЛУШ СУРА

Чындык Иов јаан тӱбекти ӧдӱп: «Ичимдеги ачу-коронды айдарым!» — деп айтканы, Агару Бичикте бичилген (Иов 10:1). Оныҥ темиле этсеҥ сеге јеҥил болор. Бойыҥныҥ сезимдериҥди бӱдӱмјилӱ кижиге куучындап бер. Мынайып эткениҥ болгон учуралды ӧткӱрип саларга ла јӱректеги шыркаҥды эмдеп саларга болужар.

Мындый јӱкти сеге јаҥыскан апарбас керек. Бойыҥныҥ сезимдериҥди кемге-кемге куучындап бер

Мындый алтамныҥ тузазын Аннетт бойыныҥ учуралынаҥ оҥдогон. Ол айдат: «Мен јуук најымла куучындажарымда, ол мени не болгонын аксагалдарга ӱзе куучындап берзин деп айткан. Оныҥ айтканын укканыма сӱӱнип јадым. Аксагалдар мениле јаҥыс катап куучындашпаган, болгон учуралда мениҥ бурум јок деп угала, токунагам — бу меге сӱреен керектӱ болгон. Мен бир де бурулу эмезим».

Натали ада-энезиле куучындашкан. «Олор меге сӱреен јакшы болушкан — деп, ол айдат.— Олор мени не болгонын коркыбай куучындап берзин деп айткан. Бу меге ачуурканбаска ла бойымда туйуктанбаска болушкан».

Анайда ок токуналды Натали мӱргӱӱлдеҥ алган. «Кудайла куучындашканымнаҥ јаан болуш алгам — деп, ол айдат,— анчада ла кӧксимде тӱӱлип калган сезимдеримди чыгара айдарымда. Мӱргӱӱлде мен нени де јажырбай айдар аргалу. Мӱргӱп турзам, јӱрегимде амыр ла токунал болот».

«Јазып салатан ӧй» бар деп, сен де бӱдӱмјилӱ болор аргалу (Јарлыкчы 3:3). Бойыҥныҥ эди-каныҥныҥ ла эмоциялык су-кадыгыҥды кичееп тур. Амырап тур. Је эҥ ле керектӱзи — кандый ла токунал береечи Кудайга, Иеговага, ижен (2 Коринфтегилерге 1:3, 4).

ТУШТАЖЫП ТУРАРГА ЈАЖЫҤ ЈЕДИП КАЛГАН БОЛЗО

Сен кыс болзоҥ, сени јаман кылыкка албадап турза: «Јок!» эмезе «Меге тийбе!» — деп, кату айдарынаҥ коркыба. Јарап турган уулыҥды јылыйтып саларыҥ деп коркып турганыҥнаҥ улам унчукпай отурба. Мыныҥ кийнинеҥ ол сени таштап ийзе, сениҥ сӱӱжиҥе турбас кижи болот! Сен, сени ле сениҥ кӧрӱм-шӱӱлтелериҥди тооп турар кижиниҥ сӱӱжин аларга јарамык.

ТЕСТ: СЕКСУАЛЬНЫЙ БАЗЫНЫШТАР

«Орто ӱредӱлӱ школдо уулдар мениҥ кийни јанымнаҥ бюстгалтеримди тарткылап, олорло кожо конзом меге јакшы болор эди деп, јескинчилӱ немелер айдатан» (Коретта).

Сен бодозоҥ, бу уулдардыҥ кылынганы...

  1. А. Ойногоны ба?

  2. Б. Флирт пе?

  3. В. Сексуальный базыныш па?

«Автобуста бир уул меге уйатту сӧстӧр айдып, мени кучактап баштаган. Мен оныҥ колын ийде салып, ары јылзын деп айдарымда, ол меге тенек кижиге чилеп кӧргӧн» (Кендис).

Канайып сананадыҥ, бу уулдыҥ кылынганы...

  1. А. Ойногоны ба?

  2. Б. Флирт пе?

  3. В. Сексуальный базыныш па?

«Ӧткӧн јылда бир уулга: „Јок“ — деп, јаантайын айдып та турарымда, ол мени јарадып турганын ла менле туштажарга кӱӱнзеп турганын улам ла айдар болгон. Кезикте ол мениҥ колымды сыймап ийетен. Мен ого токтоп калзын деп айдып та турзам, ол токтобойтон. Бир катап, ӧдӱгимниҥ шнурогын буулап јадарымда, ол мениҥ јалмажыма тажып ийген» (Бетани).

Сен нени айдарыҥ, бу уулдыҥ кылынганы...

  1. А. Ойногоны ба?

  2. Б. Флирт пе?

  3. В. Сексуальный базыныш па?

Бу ӱч сурактыҥ чын каруузы — В.

Сексуальный базыныш флирттеҥ эмезе ойногонынаҥ незиле башка?

Сексуальный базыныштаҥ јӱк ле бир кижи јакшызынат. Базынып турган кижини токтоп калзын деп айдып та турза, ол токтобой јат.

Сексуальный базыныш — каршулу кылык. Ол албадап саларына экелет.