Munlôm wada a bi bes Anet isi, iloo yaga le nunu a nyi kii i yé tagbe. Anet a nkal le: “Me bi noode kii yosôna me nla inyu jôs nye. Me bi noode lond makeñi, ndi kiñ yem i bé pam bé. Me bi nyuge nye, me ôm nye makôô, me ôm nye bikut, me wat ki nye ni gwalak gwem. Ha nyen me bi nôgda nye a ñôm me hikéñ. Me bi nôgda le me gwé ha bé ki ngui yo ki yo.”

Ibale wen u boma jam lini, ki u bi boñ lelaa?

To ibale u nkôôba lelaa—kiki héga bebeg le u mboñ biliya i yoñ yihe ngéda u nhiôm ni juu—ndi to hala mam mabe ma nla kwél we. Bibel i nkal le: “Pééna ngwéé i tane bé inyu bikwele bi bôt . . to karis ki inyu bôt ba likeñge; ndi ngéda ni mpuhge ngéda ba mpémél bôt bobasôna.”—Ñañal 9:11.

Kiki Anet, bakén ba bôt bon ba ngwélél ngui inyu nyégsa bôt i malal. Ndi inyu bape, mawanda map tole bôt bap ba lihaa bon ba nlalna bo ni ngui. Ngéda a bééna ndigi jôm ñwii, Natali a ntoñol le mañge wanda nu a bé yééne bebee ni mbai yap, nyen a bi ôbôs nye. A nkal le: “Me bé kon woñi ngandak, me wok nyuu. Jon i bibôdle, me bi kal bé me mut jam li.”

Anet a ngi noñok kiññem yé i nkéés nye inyu jam li bi tagbe. A nkal le: “Me ngi hoñlak jam li bi tagbe i u u. Ñem u ngi kalak me le me bé lama jôs nye iloo kiki me bi boñ. Maliga ma yé le ngéda a bi ôm me ngwende, woñi u bi mélés ngui yem yosôna. Me bé ha bé ki le me boñ jam jo ki jo. Ndi me ngi hoñlak le to hala, me bé lama kônde jôs nye.”

Yak Natali a gwé kiññem i i nkéés nye. A nkal le: “Me bé lama bé lôôha bôdôl nye ñem. Bagwal bem ba bi ti bés mbén le, me ni mankéé nu muda di nlama yén ntôñ ngéda di ntuk i mbégdé. Ndi me bi noñ bé yo. Jon me nôgda le me bi yible mut wés libôk pôla i mboñ me béba. Jam li bi tagbe li bi tihba lihaa jem, jon me ñôm memede nsohi inyu ngandak ndutu me bi ti bo. Jam lini jon li nlôôha tééñga me.”

Ibale u gwé minlélém mi mahoñol kiki Anet tole Natali, tééda mu mahoñol moñ le mut ba nyégsa i malal a ta bé mut nu a neebe jam li. Bôt bape ba noode unda le hala a ta bé soso jam, ba kalak le i ta bé béba le boñge bôlôm ba boñ ntén jam u, tole bet ba yé ba nyégsa i malal bomede bon ba gwéhék le ba lalna bo. Ndi mut to wada a kôli bé le ba gwélél ngui inyu lalna nye. Ibale u ma kôhna lini jam li nlôôha libe, njom i ta bé yoñ!

“Njom i ta bé yoñ,” i yé mbale le i kal hala i yé jam li ntomb. Ndi, i hémle bibuk bi, i yé nledek jam. Ngim bôt i ngi téédaga jam li bi tagbe mu miñem nwap, hala a ntinde kiññem yap i kéés bo, i nti ki bo njôghe ni nduña. Njee a nkôs nseñ ibale u nyén nwee—we, tole mut nu a nyégsa we i lalna nye? Inyu loñge yoñ wemede, u nlama yoñ makidik mape.

Bibel i nkal le i ngéda nduña i bi yon ikété ñem u nunu mut telepsép le Hiôb, a bi kal le: “M’a pot yaga, inyu ngandak njôghe i yé me i ñem” (Hiôb 10:1, MN) Yak we u nla kôhna bisai ibale u mboñ nlélém jam. Ibale u mpôdôs mut u mbôdôl ñem, hala a nla hôla we i témbna ngui yoñ ni makénd moñ ibale mahoñol ma, ma ntémb ma bet we ñem.

Anet a bi léba le hala a yé maliga. A nkal le: “Me bi pôdôs liwanda jem li tôbôtôbô, a kal me le me kwélés mimañ mi likoda jem. Me yé maséé le me bi boñ hala. Ba bi kwélés me ngandak ngélé, ba kal yaga me jam me bééna ngôñ i nok—ba kal me le me ôm bañ memede nsohi inyu jam li bi tagbe. Bo me gwé bé me njom yo ki yo mu jam li.”

Natali a bi kwélés bagwal bé inyu jam li bi tagbe. A nkal le: “Ba bi nit me, ba ti me makénd i pot inyu jam li, hala a bi hôla me i ba maséé i tjél tééda hiun ikété ñem wem.”

Natali a bi kôhna ki hogbe ni njel masoohe. A nkal le: “I pôdôs Djob li bi hôla me, téntén ngéda me nôgda bé me ngôñ i yible mut ñem wem. ngéda me nsoohe, me nla kal yom yosôna i yé me ñem. Hala a nti yaga me ñem nwee ni hogbe.”

Yak we u nla nôgda le nano a yé ‘ngéda inyu tibla.’ (Ñañal 3:3, MN) Tôñ inyu mbôô woñ, boñ biliya i keñgle nduña. Noi i nya i kôli. Ndi iloo mam mana momasôna, ha botñem yoñ yak Yéhôva, Nyambe nu lédésñem yosôna.—2 Korintô 1:3, 4.

Ibale ba ntinde we i boñ jam libe, i ta bé béba le u kal ni makénd le: “To. U boñ bañ jam li!” tole “U tihba bañ me!” U tjél bañ pot hala inyule u nkon woñi i nimis liwanda joñ li munlôm. Ibale a tjôô we inyule u mboñ hala, wee a kôli bé ba liwanda joñ! U kôli ba ni bañga man munlôm, munlôm nu a ndiihe matiñ moñ, a diihege nyuu yoñ.

“I suklu boñge bôlôm ba bé telep me mbus, ba nimblak boli gwem, ba gwéélak bibuk bi mahindi inyu wéha me nyuu—ba kalak le m’a nôgda loñge, ngéda b’a lalna me.”—Koreta.

Baa u nhoñol le bana boñge bôlôm

1. Ba bé jôha ni nye?

2. Ba bé tjak nye?

3. Ba bé tééñga nye inyu tinde nye i malal?

“Ngéda di bé ikété litôa, mañge munlôm wada a bi bôdôl kal me mam ma mahindi, a gwelek me ni ngui. Me bi bép woo wé ni ngui, me kal nye le a nyodi me ha. A bi yén, a béñge me kiki nkona njék.”—Kandis.

Baa u nhoñol le kii nunu mañge munlôm a bé boñ Kandis?

1. Baa a bé jôha ni nye?

2. Baa a bé tjak nye?

3. Baa a bé tééñga nye inyu tinde nye i malal?

“I ñwii u bi tagbe, mañge munlôm wada a bééna lem i kal me le a ngwés me, ni le a nyéñ pamna me, to hala kiki me bé tjél. Ngim mangéda a bé a siiñga woo wem. Me bi kal nye le a téé jam li, ndi a bi waa bé boñ hala. Kel yada ngéda me bé haba tamb yem, a bi bép me i gwep—Bétani.

Baa we u nhoñol le nunu mañge munlôm:

1. A bé jôha ni nye?

2. A bé tjak nye?

3. A bé tééñga nye inyu tinde nye i malal?

Ndimbhe i i téé inyu mana mambadga mo maa, i yé ndimbhe 3.

Mambe mahéñha ma yé ipôla mut nu a ntééñga numpe inyu tinde nye i malal, ni mut nu a njôha ni mut numpe tole a ntjak mut numpe?

Lem i tééñga mut inyu tinde nye i malal i mbéna ndik lôl i pes yada. Mut wada ndik nyen a mbéna kônde tééñga numpe, to ibale nuu mut numpe a nkal nye le a téé jam li.

Lem i tééñga mut inyu tinde nye i malal i ta bé isii jam. I nla sôk tinde mut i gwélél ngui inyu nyégsa mut numpe i malal.