Ẹdẹ ọkpa, okpia ọkpa na wa baba Annette mu. Ọ ke rẹn emwi nọ sunu, ọ na wa muẹn gbotọ. Annette khare wẹẹ “I na gha hia ne I sua re, I na te gha hia ne I so ladian sokpan urhu na din mwẹ. I sua re, I kinmwi ẹnrẹn, I fi ẹre ekpa, I fian rẹn re, I gbẹre ubi sokpan ọ ma sẹ mwẹ rae. I ke rẹn emwi nọ sunu, ọ ya abẹ so mwẹ nẹ. I ma ghi sẹtin zẹ obọ zẹ owẹ.”

Akpawẹ uwẹ ẹre egbe emwi vbenia sunu daa, de emwi ne uwẹ gha te ru?

U gha dobọ gha baba egbe vbe u gha rrie orere vbe asọn, emwi dan sẹtin ye sunu. E Baibol khare wẹẹ, ‘Ẹi re iran ni rhulẹ sẹẹ, ẹre ọ mu okaro vbe ulẹ, ra ẹi re iran hia ni mwẹ irẹnmwi ẹre ọ wa mu sọe, rhunmwuda evba ma roro, a ma kọ keghi dekun emwa hia.’—Asan Ibo 9:11.

Emwa ni mobọ mu igbama nibun yagha, keghi re emwa ne iran ma ka rẹn ẹdẹ zẹvbe ne ọghe Annette ghaa ye. Eso keghi re ọse ra ọtẹn vbuwe ẹgbẹe. Ukpo igbe kẹkan ẹre Natalie ghaa ye, vbe ọvbokhan okpia ọkpa nọ rre ẹdogbo ọghe iran muẹn yagha. Natalie keghi kha wẹẹ, “Ohan na gha mu mwẹ, ekhue ma gu mwẹ rherhe tama ọmwa rhọkpa.”

Ekhọe Annette ye bu abe gbẹ rhunmwuda emwi nọ sunu daa re. Annette khare wẹẹ, “Te I ye roro ẹre do sẹ ẹdẹnẹrẹ ighẹ emwi nọ sunu daa mwẹ vbe asọn nii. I na gha roro ẹre wẹẹ, I kpa sẹtin hia sayọ, I gha te sẹtin sua re fua. Ẹmwata nọ rrọọ ore wẹẹ, vbe ọ ghi ya abẹ so mwẹ nẹ, ohan ma ghi gu mwẹ ru emwi rhọkpa sokpan I gha te ye hia.”

Ekhọe Natalie vbe bu abe gbẹ. Ọ khare wẹẹ, “I kpa rẹn, I ghẹ te wa fiegbe rua vberriọ. Evbibiẹ mwẹ khama mwẹ wẹẹ, I gha khian ku vbe orere, ne imẹ vbe ọtẹn mwẹ gba gha ku sokpan I ma họn. Rhunmwuda ọni, I ghee ẹre wẹẹ imẹ, ẹre ọ wa ye egbe mwẹ fialasẹ ne ọmwa nọ mu mwẹ yagha. Obalọ nọ si gie ẹgbẹe mwẹ i re nekherhe. Ọni ẹre ọ ghi wa kpokpo mwẹ orhiọn sẹ.”

Ekhọe ruẹ gha bu abe gbuẹ vbene ọghe Annette kevbe Natalie ye, wa gha mwẹ ọnrẹn vbe orhiọn wẹẹ, ọmwa na mu yagha i re nọ kue yọ. Emwa eso keghi wa ghee ẹre wẹẹ, ẹi re emwi na ma he miẹn vbe agbọn ẹdẹ, kevbe wẹẹ emwi nọ mobọ gua ibiẹka ikpia obọ ro ẹre nọ. Iran vbe kha wẹẹ, emwi ne ivbialeke eso na mu yagha gualọ, ẹre iran miẹn. Sokpan ai miẹn ọmwa nọ hoo na mu irẹn yagha. Adeghẹ a na ru ruẹ emwi aighẹru vberriọ, ẹi re ẹmwẹ ruẹ!

Vbene ẹmwata, a gha wẹẹ, “ẹi re ẹmwẹ ruẹ,” ọ keghi khuẹrhẹ na ta vbe unu sokpan ẹi re emwi nọ khuẹrhẹ na yaeyi. Emwa eso na mu yagha i hoo ne iran tama ọmwa rhọkpa, rhunmwuda ọni, ekhọe iran ghi gha bu abe gbe iran. Sokpan deghẹ u ma guan ladian, de ọmwa nu yae ru khọọ—ọmwa nọ mu ruẹ yagha nọ ra, ra egbe ruẹ nọ? Ọ khẹke ne u gualọ vbene u gha lae hẹ.

E Baibol khama ima wẹẹ, vbe obọ ghi zẹ da e Job, ọ na kha wẹẹ: “Danmwehọ ẹzọ orriara ne I gui.” (Job 10:1) U gha vbe miẹn ere vbọ deghẹ u na guan ladian vbene Job ruẹre. Adeghẹ u na fannọ otọ ẹko ruẹ ma ọmwa ne u gba ẹko ẹre, ọna gha ya orhiọn ruẹ sotọ vbene u khian na gha mwẹ ọnrẹn vbe orhiọn wẹẹ, emwi nọ sunu, sunu nẹ.

Annette do bẹghe ẹre wẹẹ, na guan ladian ẹre ọ maan sẹ. Ẹre ọ na kha wẹẹ: “I ghi gu ọse mwẹ ọkpa guan, ọ na wẹẹ ne I gu ediọn eso guan vbe iko. I wa ghọghọ wẹẹ, I ru vberriọ. Ẹi re avbiẹ inugba iran tie mwẹ tota, gha ta ẹmwẹ nọ wa gha la mwẹ ehọ ma mwẹ. Iran na wẹẹ, emwi nọ sunu na i re ẹmwẹ mwẹ. Ẹi zẹdẹ re ẹmwẹ mwẹ.”

Natalie keghi gu evbibiẹ ọre guan vbekpa emwi nọ sunu. Natalie keghi kha wẹẹ, “Iran ma zẹdẹ gu mwẹ gui, iran na ghi khama mwẹ wẹẹ, ne I guan ladian, ọna ẹre ọ ghi ru iyobọ mẹ, ne I sẹtin mu orriara nọ rrọ mwẹ ẹko fua.”

Erhunmwu vbe ru iyobọ ne Natalie ya miẹn ifuẹko. Ọ khare wẹẹ, “Ugbẹnvbe a miẹn wẹẹ, I ma sẹtin fannọ otọ ẹko mwẹ ma ọmwa rhọkpa, I keghi gu Osanobua guan. Ọna ẹre ọ ghi ru iyobọ mẹ. Ai miẹn emwi ne I i khian sẹtin tama Osanobua. I gha guẹ guan, orhiọn mwẹ ghi wa sotọ.”

U gha vbe do miẹn wẹẹ ẹghẹ rrọọ ‘ne egbe ya rhaan ọmwa.’ (Asan Ibo 3:3) Gbaroghe egbuẹ ẹsẹsẹmwẹse. Gha hẹwẹ. Sẹ ehia, mu ẹtin yan e Jehova nọ re Osa ọghe ifuẹko.—2 Kọrinti 1:3, 4.

Adeghẹ ovbialeke ẹre u khin, kevbe a na gha kpikpi ruẹ ye uyinmwẹ esakan, u ma rriabe deghẹ u na khama iran wẹẹ, “Ghẹ danmwẹ ọnrẹn!” ra “Ghẹ ya obọ kaan mwẹ!” Ghẹ ghee ẹre wẹẹ egbakhian ruẹ gha sẹ ruẹ rae rhunmwuda u ma kue nẹ. Ọ gha rhunmwuda ọni sẹ ruẹ rae, u ghi rẹn ighẹ ẹi re ọmwa agbọn! Ọmwa nọ gele rẹn enegbe kevbe nọ ya aro nọ ghaan ghee ruẹ, ẹre ọ khẹke ne u gha mwẹ zẹvbe egbakhian.

“Vbe I rre owebe nukpogieva, ibiẹka ikpia eso ghi gha ya obọ silo umuewẹn mwẹ (bra), iran ghi gha ta ẹmwẹ oya ma mwẹ wẹẹ, I kpa lovbiẹ ke iran, agbọn gha te maan mwẹ sẹ ọna.”—Coretta.

De emwi ne uwẹ yayi wẹẹ ibiẹka ikpia nii ghaa ru

1. Te iran ghaa yae gbogiẹ?

2. Te iran ghaa guẹ gbe ọkiẹkiẹ nọ ma khian rẹn?

3. Te iran ghaa guẹ ku iku oghẹ nọ ma khian rẹn?

“Vbe I rre uwu imọto vbe ẹdẹ ọkpa, ọvbokhan okpia ọkpa na suẹn gha ta ẹmwẹ oya ma mwẹ, ọ na wa da mwẹ yi. Ẹre I na ghi gban rẹn obọ fua, I na khama rẹn wẹẹ, gu mwẹ gha bẹghe iyeke ruẹ. Ọ na gha ghee mwẹ vbene ekpo ghee ikọbọ.”—Candice.”

De emwi ne ọvbokhan okpia na, ghaa hoo nọ ru Candice re?

1. Te iran ghaa yae gbogiẹ?

2. Te iran ghaa guẹ gbe ọkiẹkiẹ nọ ma khian rẹn?

3. Te iran ghaa guẹ ku iku oghẹ nọ ma khian rẹn?

“Ukpo nọ lae, ọvbokhan okpia ọkpa na gha khama mwẹ wẹẹ, ẹmwẹ mwẹ yẹẹ irẹn kevbe wẹẹ ne ima gba gha re ọse agharhemiẹn wẹẹ, ẹghẹ hia ẹre I ya gha khama rẹn wẹẹ, I i kue. Ugbẹnso ọ ghi gha ya obọ rrarra mwẹ izabọ. I khama rẹn nẹ ghẹ ghi ruẹ sokpan ọ ma họn. Vbe I ghi gba ibata vbe ẹdẹ ọkpa, ọ na wa gbe obọ yọ mwẹ ikebe.”—Bethany.

De emwi ne uwẹ yayi ighẹ ọvbokhan okpia na ghaa ru?

1. Te iran ghaa yae gbogiẹ?

2. Te iran ghaa guẹ gbe ọkiẹkiẹ nọ ma khian rẹn?

3. Te iran ghaa guẹ ku iku oghẹ nọ ma khian rẹn?

Ewanniẹ ọghe inọta eha na keghi re nogieha.

De vbene iku oghẹ nọ ma khian rẹn na gu ọmwa ku ya lughaẹn ne ọkiẹkiẹ nọ ma khian rẹn kevbe na ya ọmwa gbogiẹ?

Egbe i rọkhọ ọmwa na ku ẹre daa rhunmwuda wẹẹ, ọmwa nọ ku iku na, i hẹwẹ vbọ, uhiẹn vbe a gha khama rẹn nọ dobọ yi.

Iku oghẹ nọ ma khian rẹn i re emwi na ya ku. Erriọ iran ya suẹn ighẹ emwa nibun ni mu ọmwa yagha.