Wolo ɖenɖe tɔm wɛɛ yɔ

Wolo tɔm ñʋŋ ɖeɖe

TƆM PƆZƲƲ 8

Ye nɔɔyʋ ɛɖabɩ-m nɛ ɛsʋʋnɩ-m?

Ye nɔɔyʋ ɛɖabɩ-m nɛ ɛsʋʋnɩ-m?

ƐBƐ YƆƆ PƖCƐYAA?

Paa pɩnaɣ ŋga lɛ, paɖakɩ halaa sakɩyɛ, kɔzɩ kɔzɩ piya evelisi nɛ pasʋʋnɩ-sɩ.

YE PƖƖKƐ ÑA, ƐZƖMA ŊŊLABA?

Evebu nɔɔyʋ kpa Annette nɛ ehu-i tataa pʋcɔ nɛ ɛlɛ na mbʋ pɩcaɣ labʋ yɔ. Annette yɔɔdɩ pʋwayɩ se: “Malabɩ mon-ɖoŋ ɖeɖe nɛ malʋ, ɛlɛ pɩtɩcɔ. Mamabɩ kubusi, ɛlɛ pɩtɩlɩɩ. Montuzi-i, mayaɣ-ɩ ŋgulumee, mayaɣ-ɩ nɩŋgbanzɩ, monkoyi-i cɩkpaŋ. Pɩkɛdaa lɛ, ɛlɩzɩ sɩɣa nɛ ɛsɔbɩ-m. Peeɖe mon-ɖoŋ tɛzɩ tɛm.”

Ye ñaawɛnɩ wɛtʋ tʋnɛ tɩ-taa, ɛzɩma ŋŋlaba?

KPAƔ ALƖWAATƲ NƐ ŊMAƔZƖ!

Alɩwaatʋ ndʋ ñe-ɖeke ŋɖɔŋ ɖoo taa ɖenɖe nɔɔyʋ fɛyɩ yɔ, paa ŋñɔɔzɩ ña-tɩ camɩyɛ yɔ, kɩdɛkɛdɩm pɩzɩɣ pɩtalɩ-ŋ. Bibl yɔɔdaa se: “Pɩtɩkɛ mba pasɩm seu yɔ mba wakɩnɩ seya taa,” nɛ kɩtasɩ yɔɔdʋʋ se: ‘Pɩtɩkɛ lɛɣtʋ tɩnaa tɩnɩ ñʋʋ leleŋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, alɩwaatʋ nɛ mbʋ ɛyʋ tɩɖʋna yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩtalɩ-ɩ.’​—Eklesɩyastɩ 9:11.

Annette taasɩ abalʋ weyi ɛɖabɩ-ɩ yɔ ɖoli. Mbʋ ɖɔɖɔ pɩwɛ piya evelisi nasɩyɩ hɔɔlʋʋ taa. Ɛlɛ lɛɛsɩ lɛ, ɛyʋ weyi sɩsɩmɩ-ɩ yɔ yaa hɔʋ taa tʋ nɔɔyʋ ɖabɩnɩ-sɩ mbʋ. Natalie kaawɛnɩ pɩnzɩ hiu lɛ, abalɩbɩɣa ŋga kaɖabɩ-ɩ yɔ, kɛ-tɛ kaañɔtɩnɩ-wɛ kpam. Natalie yɔɔdaa se: “Fɛyɛ nɛ sɔɔndʋ yɔɔ lɛ, mantaasɔɔlɩ se meheyi-tʋ nɔɔyʋ.”

PƖTƖLƖƖNƖ ÑƆ-CƆLƆ

Annette wɛɛ ɛnɩɣ wɩzasɩ mbʋ pɩlaba yɔ pɩ-yɔɔ nɛ pɩlakɩ-ɩ ɛzɩ ɛ-cɔlɔ pɩlɩnaa yɔ. Ɛyɔɔdaa se: “Mɛwɛɛ mɔntɔzʋʋ mbʋ pɩlabɩ ɖoo ana a-taa yɔ pɩ-yɔɔ paa ɛzɩmtaa nɛ mamaɣzɩɣ se maatasɩ-ɩ lʋbɩnʋʋ yɔ, pɩtɩla maawabɩ-ɩ. Ɛlɛ toovenim taa lɛ, sɩɣa ŋga ɛsɔbɩ-m yɔ, kakpa-m sɔɔndʋ nɛ pɛtɛzɩ-m camʋʋ. Mantɩpɩzɩɣ se mantasɩ nabʋyʋ labʋ. Ɛlɛ pɩwɛɛ nɛ pɩlakɩ-m halɩ nɛ sɔnɔ ɛzɩ manpɩzaɣ se mantasɩ nabʋyʋ labʋ yɔ.”

Pɩlakaɣ Natalie ɖɔɖɔ ɛzɩ ɛ-cɔlɔ pɩlɩnaa yɔ. Ɛyɔɔdaa se: “Pɩtaawɛɛ se mankɩlɩ man-tɩ liu taʋ. Mantiwelisini ma-lʋlɩyaa. Paaɖʋ ma nɛ me-neu paɣtʋ se ye ɖiwobi aleɣya lɛ, ɖɩcaɣ ɖoli kʋɖʋm, ɛlɛ mantɩla mbʋ. Pʋyɔɔ lɛ, pɩlakaɣ-m ɛzɩ ma-maɣmaɣ mahanɩ abalɩbɩɣa ŋga waɖɛ nɛ kalabɩ-m kɩdɛkɛdɩm yɔ. Pɩɩkɔnɩ laŋwɛɛkɩyɛ mɔ-hɔʋ taa mba. Nɛ mbʋ pɩkɩlɩ-m labʋ kaɖɛ yɔ lɛ se pɩlakaɣ-m ɛzɩ mɔn-cɔlɔ laŋwɛɛkɩyɛ nɖɩ ɖɩlɩnaa yɔ.”

Ɛzɩ Annette nɛ Natalie yɔ, ye pɩlakɩ-ŋ ɛzɩ ñɔ-cɔlɔ pɩlɩnaa yɔ, tɩlɩ se ɛyʋ weyi pakpa-ɩ nɛ ɖoŋ nɛ pasʋʋnɩ-ɩ yɔ pɩtɩkɛ ɛ-sɔɔlɩm pɩkɛnaa. Nabɛyɛ leɣyiɣni tɔm ndʋ nɛ pɔyɔɔdʋʋ se ‘abalaa lakasɩ lɛ mbʋ,’ yaa ‘ye paɖabɩ nɔɔyʋ yɔ, ɛnʋ sɔɔlɩna.’ Ɛlɛ toovenim taa lɛ, pɩtɩmʋna se paɖa nɔɔyʋ nɛ pasʋʋnɩ-ɩ. Ye asɛyʋʋ ŋgʋ kɩtalɩ-ŋ yɔ, pɩtɩlɩɩnɩ ñɔ-cɔlɔ!

Pɩwɛ kɛlɛʋ yem se ɖɩyɔɔdɩ se “pɩtɩlɩɩnɩ ñɔ-cɔlɔ!” Ɛlɛ pɩkaɣ ña-maɣmaɣ labʋ kaɖɛ se ŋtisi se toovenim taa lɛ pɩtɩlɩɩnɩ ñɔ-cɔlɔ. Ðoŋ ɖoŋ pɩlakɩ mbʋ lɛ, nabɛyɛ sɩɣ tɔm ndʋ pa-taa nɛ paaheyiɣ-tʋ nɔɔyʋ nɛ pɩkɔŋnɩ-wɛ lɩmaɣza kɩdɛkɛdaa lɛɛna. Ɛlɛ ye nɔɔyʋ ɛɖabɩ-ŋ nɛ ŋsu tamɩyɛ, ña pɩwazɩɣ yaa ɛnʋ? Pɩfɛyɩ se ŋsu tamɩyɛ.

HEYI-TƲ NƆƆYƲ

Bibl heyiɣ-ɖʋ se alɩwaatʋ ndʋ ɛyʋ siɣsiɣ tʋ Yɔb kaawɛ laŋwɛɛkɩyɛ sɔsɔyɛ taa yɔ, ɛyɔɔdaa se: “Mankaɣ kɛdʋʋ men-ciyam taa ñaŋ tɔm.” (Yɔb 10:1) Ña ɖɔɖɔ ye ŋlabɩ mbʋ yɔ, pɩwazɩɣ-ŋ. Ye ŋkɛdɩ mbʋ pɩlaba yɔ ɛyʋ weyi ŋtaɣ-ɩ liu yɔ, pɩsɩɣnɩ-ŋ nɛ ŋlʋbɩnɩ wɛtʋ ndʋ nɛ pazɩ pazɩ lɛ ŋwa lɩmaɣza kɩdɛkɛda ana.

Ñe-wezuu caɣʋ taa, nabʋyʋ taa lɩmaɣza pɩzɩɣ akɩlɩ-ŋ. Ye ŋyɔɔdɩnɩ nɔɔyʋ, ɛɛsɩɣnɩ-ŋ yaa we?

Mbʋ Annette laba nɛ pɩsɩnɩ-ɩ. Ɛyɔɔdaa se: “Mɛnkɛdɩ tɔm ndʋ man-taabalʋ kɩbanʋ nɔɔyʋ nɛ ɛtasɩ-m lɔŋ se meheyi-tʋ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa. Pɩkɛdɩnɩ-m se mɛnkpɛzɩ nɩŋgbaŋaɣ ŋga. Panawaɣ-m ɖoŋ ɖoŋ nɛ patasɩɣ-m lɔŋ. Pasɩnɩ-m nɛ manɩɩ pɩ-taa se mbʋ pɩtalɩ-m yɔ, pɩ-taa nabʋyʋ tɩlɩɩnɩ mɔn-cɔlɔ.”

Natalie ñeheyi ɛ-lʋlɩyaa mbʋ pɩɩlaba yɔ. Ɛyɔɔdaa se: “Pasɩnɩ-m nɛ peseɣti-m se mɔyɔɔdɩ ndʋ tɩcɛyɩɣ-m yɔ faaa; mbʋ sɩnɩnɩ-m nɛ manpɩzɩ malʋbɩnɩ kaɖɛ wɛtʋ ndʋ nɛ mantɩkɩlɩ caɣʋ pʋtɔdɩyɛ.”

Adɩma labʋ sɩnɩ ɖɔɖɔ Natalie kpem. Ɛyɔɔdaa se: “Kɔzɩ kɔzɩ alɩwaatʋ ndʋ pɩkɩlaɣ-m nɛ pɩɩsaŋ se monkuli mɔ-nɔɔ nɛ meheyi nɔɔyʋ ndʋ tɩwɛ ma-laŋɩyɛ taa yɔ, adɩma sɩnɩ-m pɩdɩɩfɛyɩ. Maatɩmɩɣnɩ Ɛsɔ lɛ, mɔyɔɔdʋʋnɩ-ɩ yem faaa nɛ pɩhɛzɩɣ ma-laŋɩyɛ.”

Paa wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ŋwɛɛ yɔ, tɩɖʋ-ŋ heŋ yɔ, tɩlɩ se ɛkaɣ waʋ. (Eklesɩyastɩ 3:3) Cɔnɩ ña-tɩ yɔɔ camɩyɛ, taakɩlɩɣ maɣzʋʋ. Kpakɩɣ alɩwaatʋ nɛ ŋhɛzɩɣ. Pɩtasɩ lɛ, mbʋ pɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ yɔ lɛ se ŋtaa liu Yehowa, laŋhɛzɩyɛ kpeekpe tɛ Ɛsɔ.​—2 Kɔrɛntɩ 1:3, 4.

ŊTALƖ NESI ÐƆKƲƲ NA?

Ye mbʋ yɔ, tɩlɩ se ye ña-ɖaŋ ɛpaɣzɩ labʋ lakasɩ nzɩ sɩtɩmʋna yɔ, pɩwɛɛ se ŋkizini-i. Heyi-i kpayɩ se “Yele lakasɩ nzɩ!” yaa “Kʋsɩ ñe-nesi mɔ-yɔɔ!” Sɔɔndʋ ɛtaakpa-ŋ se pɩɩkɛdɩ nɛ ña nɛ ɩ mɩ-ɖanɩyɛ sɩɩ tɩnaɣ. Ye ŋheyi-i mbʋ nɛ ɛtɔ se mɩ-taabalɩyɛ ɛsɩɩ tɩnaɣ yɔ, pɩwɩlɩɣ se ɛtɩkɛ abalʋ kɩbanʋ. Pɩpɔzʋʋ-ŋ abalʋ kɩbanʋ, weyi ɛñaŋɩ-ŋ nɛ ɛñaŋ ño-tomnaɣ ɖɔɖɔ yɔ.

TƆM PƆZƲƲ

“Maawɛ kɔlɛɛzɩ taa lɛ, abalɩbiya hɔŋaɣ ma-hɩla toko nɛ wayɩ nɛ siheyiɣ-m kʋzɔɔtʋ tɔm. Nabʋyʋ taa siheyiɣ-m se ye sɩsʋnɩ-m yɔ, pɩhaɣ-m taa leleŋ nɛ pɩkɩlɩ.”​—Coretta.

ŊMAƔZƖƔ SE

  1. Patadaɣ-ɩ kɩtadʋ na?

  2. Pɛcɛbɛlaɣnɩ-ɩ kɩcɛbɛlʋʋ na?

  3. Kʋzʋʋ tɔm pɛcɛyaɣnɩ-ɩ?

“Kɩyakʋ nakʋyʋ mansʋ lɔɔɖɩyɛ lɛ, abalɩbɩɣa nakɛyɛ paɣzɩ mɔ-yɔɔ saɣyʋʋ nɛ kɔyɔɔdʋʋ kʋzɔɔtʋ tɔm. Mamabɩ ke-nesi nɛ hɔɔlʋʋ nɛ meheyi-kɛ se kɛɖɛɛ mɔ-yɔɔ lɛ, kɔcɔnɩ-m ɛzɩ mɛnkɛ kɩmɛlɛŋ yɔ.”​—Candice.

Ŋmaɣzɩɣ se abalɩbɩɣa ŋga ɛbɛ kalakaɣ Candice?

  1. Katadaɣ-ɩ kɩtadʋ na?

  2. Kɛcɛbɛlaɣnɩ-ɩ kɩcɛbɛlʋʋ na?

  3. Kʋzʋʋ tɔm kɛcɛyaɣnɩ-ɩ?

“Pinde abalɩbɩɣa nakɛyɛ cɛyɩ-m pɩnaɣ tɩŋa. Paa ɛzɩmtaa keheyaɣ-m se kɔsɔɔlaa se ma nɛ kɛ ɖɩɖɔ, ŋgʋ mɛntɛm-kɛ heyuu se mantɩsɔɔlɩ. Nabʋyʋ taa kɔkɔŋ nɛ kasaɣyɩɣ ma-hazasɩ yɔɔ. Meheyi-kɛ se lakasɩ nzɩ sɩsɩɩ tɩnaɣ, ɛlɛ kɛwɛ pɩ-yɔɔ mbʋ. Kɩyakʋ nakʋyʋ mɛwɛɛ mantaŋ ma-naataŋgbala nimasɩ lɛ, kɔkɔɔ kama man-pɩndɩyɩŋ yɔɔ.”​—Bethany.

Ŋmaɣzɩɣ se abalɩbɩɣa ŋga:

  1. Katadaɣ-ɩ kɩtadʋ na?

  2. Kɛcɛbɛlaɣnɩ-ɩ kɩcɛbɛlʋʋ na?

  3. Kʋzʋʋ tɔm kɛcɛyaɣnɩ-ɩ?

Hɔɔlɩŋ ɛnɩ e-naadozo ɩ-taa lɛ, tɔm cosuu C tʋʋzɩna.

Pɔtɔm se pɛcɛyɩɣ nɔɔyʋ nɛ kʋzʋʋ tɔm yɔ, pɩwɛ ndɩ nɛ cɛbɛlʋʋ nɛ ɛyʋ tadʋʋ; ɛzɩma tɩyɛ?

Ɛyʋ kʋɖʋm cɛyɩɣnɩ lɛlʋ nɛ kʋzʋʋ tɔm. Nɛ weyi ɛlakɩ mbʋ yɔ, paa ŋheyi-i se ɛɛtaala mbʋ yɔ, ɛ-paa fɛyɩ.

Ye nɔɔyʋ ɛcɛyɩɣ lɛlʋ nɛ kʋzʋʋ tɔm yɔ, pɩtɩkɛ aleɣya tɔm. Halɩ ɛpɩzɩɣ nɛ ɛɖabɩ-ɩ.