Vitila Annette kabakula vo muntu ozolele kunleka mu kingolo, wakibuila kala va ntoto. Wavova vo: “Yavanga mawonso muna kuyitanina. Yateza o kaza, kansi nding’ame ke yawakana ko. Yanunguna, yantatika, yawanda nkome yo kunsia e manzala. I bosi, wankotesa e mbele muna nitu. Kiakala diaka ye ngolo ko.”

Kele vo wawanana ye diambu diadi, adieyi wadi vanga?

Dilenda kala vo ovanganga mawonso muna kuyikeba. Nanga ovenganga e fu kia kiya muna fuku. Kana una vo i wau, konso muntu olenda bwilwa e vonza. Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “O nkula ke w’akwa nswalu ko, . . . yovo umvwama kw’akwa umbakuzi, ngatu edienga kw’akwa umbangu; kadi kolo ye mambu ma kinsalukisa mebwilanga awonso.’—Kimpovi 9:11.

Nze Annette, aleke ayingi belekwanga mu kingolo. Akaka belekwanga kwa mfinangani zau yovo kwa yitu yau. Vava Natalie kakala ye kimbuta kia mvu kumi, walekwa mu kingolo kwa toko dimosi wazingilanga lukufi ye nzo au. Wavova vo: “Wonga ye nsoni yamona. Kuna lubantiku kialenda dio zayisa kwa muntu ko.”

Yamu wau, Annette okuyitumbanga mu kuma kia dina diavangama. Wavova vo: “Kivilakananga ko dina diavangama mu fuku wauna. Iyindulanga vo kiavanga ngolo zayingi ko muna kuyitanina. Kansi, vava kankotesa e mbele muna nitu, yamona kikilu o wonga. Kialenda diaka vanga diambu ko. Yakinu mona vo yadi vanga konso diambu mu venga e vonza kiakina.”

Natalie mpe ukuyitumbanga mu kuma kia dina diavangama. Wavova vo: “Kiadi kuyibunda vuvu kiasaka ko. Mase mame bampovesanga vo mfwete kalanga vamosi yo mpangi ame vava isakananga kuna mbazi. Kansi, kiabawilanga ko. Imonanga vo mono kibeni yaziula e nzila kimana toko diadina kansakanena. Dina diavangama mpasi zayingi diatwasa kwa yitu yame. Ikuyitumbanga wau yabatwasila e mpasi. E diambu diadi dikuntokanesanga kikilu.”

Avo ngeye mpe omonanga nze una bemonanga Annette yo Natalie, edi ofwete zaya vo ona olekwanga mu kingolo, ke divangamenanga mu luzolo lwandi ko. Akaka bebadikilanga e vangu diadi vo ke diambi kwandi ko, bevovanga vo wan’amakala i wau kwau bekalanga. Awana belekwanga mu kingolo, yau kibeni bezolanga wo. Kansi, ke vena muntu ko ozolanga lekwa mu kingolo. Muna kuma kiaki, avo walekwa kala mu kingolo, kufwete kuyitumba ko.

Nanga olenda vova vo: ‘Diasazu mu vova, kansi okwikila dio diampasi kikilu.’ Akaka ke bezolanga vova ko una bemonanga mu kuma kia dina diavangama. Bekwamanananga mona e mpasi muna ntima mu kuma kia kuyitumba ye mu kuma kia ngindu zabendomoka. Kansi, nani ovua nluta avo okwamanene sweka diambu diadi, ngeye yovo ona waleka mu kingolo? Edi diangangu olenda vanga zayisa diambu diadi kwa muntu ankaka.

Nkand’a Nzambi ukutuzayisanga vo vava Yobi wa nkwa kwikizi kakala mu mpasi, wavova vo: “Vova mvova muna ndudi a moyo.” (Yobi 10:1) Olenda vua nluta avo ovangidi diau dimosi. Avo ozayisi diambu dibwididi kwa ndiona obundanga e vuvu, dilenda kusadisa mu sunda e fu kia kuyitumba.

Annette wabakula vo dialudi kikilu. Wavova vo: “Yazayisa dio kwa nkundi ame. Wampovesa vo yamokena ye akuluntu wole a nkutakani eto. I diau kikilu yavanga. Nkumbu miayingi bamokena yame yo kunzayisa dina yavuanga o mfunu. Banzayisa vo ke mono ko i nkwa kuma mu dina diambwila. Ke mono ko yavava dio.”

Natalie wazayisa diambu diambwila kwa mase mandi. Wavova vo: “Mase mame bansadisa kikilu. Bankasakesa mu kubavovesa mawonso. Ediadi diansadisa kikilu mu lembi kendalala kwayingi yo funga makasi muna ntima.”

E diambu diankaka kavanga o Natalie i samba kwa Nzambi. Wavova vo: “O mokena yo Nzambi diansadisa kikilu, musungula mu ntangwa ina yamonanga vo kilenda dio zayisa kwa muntu ko. Vava isambanga, iziulanga o ntima yo vova dina dikuntokanesanga. E sambu kikuntwasilanga luvuvamu muna ntima.”

E “ntangw’a wukwa” ilwaka mpe kwa ngeye. (Kimpovi 3:3) Toma lunga-lunganga nitu ye ngindu zaku. Vaulanga e ntangwa kimana watoma leka. Edi disundidi o mfunu, bundanga e vuvu muna Nzambi a fiauzi wawonso.—2 Korinto 1:3, 4.

Avo nzitikil’aku ozolele kukomekena mu vanga diambu kesimanga o Nzambi, ke diambi ko mu kumvovesa vo: “E diambu ozolele vanga ke diambote ko!” yovo “Yambula kunsimba!” Kukadi ye wonga ko wa yambulwa kwa nzitikil’aku. Avo ovondele kinzitikila yo ngeye mu kuma kia diambu diadi, zaya dio vo ke yakala diambote ko dia sompana yandi. Yakala diambote difwanukini ona ozitisa nitu aku ye nsiku olemvokelanga.

“Kuna sikola, wan’a matoko bazolanga tunta o nsing’a sutia zame yo vova mvovo miansoni. Bavovanga vo e zingu kiame kiambote kiadi kala avo ntondele vukana yau.”—Coretta.

Adieyi obenze? Dina bavanga matoko mama nga:

1. mpasi nsaka kwandi?

2. Leba banlebanga?

3. Tokanesa bantokanesanga kimana kavukana yau?

“Ekolo twakala muna kalu, toko dimosi wayantika kunsimba yo vova mambu mansoni. Yavengomona koko kwandi yo kumvovesa vo kangiambula kunsimba. Wambwena nze zowa.”—Candice.

Adieyi obenze? Dina toko diadi kavanga kwa Candice nga:

1. Mpasi nsaka kwandi?

2. Leba kanlebanga?

3. Tokanesa kantokanesanga kimana kavukana yandi?

“Mu mvu waviokele, toko dimosi diampovesanga vo zola kekunzolanga. Nkumbu miayingi kandomba vo twavaika entwadi kana una vo kiatondanga ko. Ezak’e ntangwa, wasimbanga koko kwame. Yamvovesanga vo kayambula kunsimba, kansi kawanga ko. Lumbu kimosi, vava yakanganga nsinga mia nsampatu, wangwanga kuna nima.”—Bethany.

Muna ngindu zaku, dina kavanga toko diadi nga:

1. Mpasi nsaka kwandi

2. Leba kanlebanga?

3. Tokanesa kantokanesanga kimana kavukana yandi?

Muna nona tatu yayi, e mvutu zakieleka i nlonga wa 3.

Nkia nswaswani ina vana vena tokanesa muntu yo sakana yandi yovo kunleba?

O tokanesa muntu mu kingolo divangamenanga, o muntu okwamanananga wo vanga kana nkutu bamvovese vo kayambula e fu kiaki.

E fu kia tokanesa muntu kiambi kikilu. Kilenda fila muntu mu vava leka muntu mu kingolo.