Ng’at ma nomako Annette monindo kode githuon nokwongo omonje modiye piny ka pok ofwenyo gima timore. Owacho niya: “Natemo timo gimoro amora ma nanyalo mondo ageng’e. Natemo goyo nduru, to dwol ne ok wuogi. Nadhire, nagweye, nagoye angum, kendo nagware. Bang’ mano nawinjo ka pala ochuoya. Tekona norumo.”

Ka dabed ni in e ma gima kamano oyudi, ditimo nang’o?

Kata obedo ni kinde duto inyalo bedo motang’ gi joma nyalo monji, to ahinya wuon sama iwuotho gotieno, gik maricho pod nyalo timoreni. Muma wacho niya: ‘Loyo piem mar ringo ok en mar jogo maketo ng’wech, kata chiemo ok en mar jo mariek, nikech weche yudogi giduto.’—Eklesiastes 9:11.

Mana kaka Annette, rowere moko inindogo githuon gi joma gikiya. To moko itimonegi kamano gi joma ging’eyo kata gi achiel kuom joodgi. Ka ne Natalie jahigni apar, rawera moro ma jirandgi nonindo kode githuon. Owacho niya: “Ne aluor kendo wiya nokuot ma ne ok adwar kata wacho gima notimore.”

Gima notimore ne Annette pod chando chunye nyaka sani. Owacho kama: “Wiya pok owil gi gima notimorena e otienono. Aneno ni nonego amed kedo matek mondo ageng’ ng’atno. Adiera en ni ka nochuoya gi pala, nabedo maluor ahinya. Onge gima nanyalo timo mokalo kanyo, mak mana ni aneno ni nitie gima pod nanyalo timo.”

Natalie bende chunye pod chandore. Owacho niya: “Ne ok onego agenra awuon. Jonyuolna nowachonwa ni nyaka wabedga kanyachiel gi nyaminwa sama watugo oko, to ne ok awinjo. Omiyo aneno ni an e ma namiyo jiranino thuolo mar timona tim marachno. Gima notimoreno nokelo ne joodwa lit mang’eny, to aneno ni an e ma namiyo giyudo litno. Wachno chanda ahinya.”

Kapo ni in gi paro machal gi mar Annette kata Natalie, gima onego ipar mokwongo en ni ng’at monindgo githuon ok nohero mondo otimne kamano. Jomoko miyoga timno nenore ka gima tin kuom wacho ni tim mar nindo gi ng’ato githuon en kit jowuoyi kata ni joma inindogo githuon e ma dwaroga ni otimnegi kamano. Kata kamano, onge ng’ato ang’ata mowinjore onindgo githuon. Kapo ni gima rach ma kamano osetimoreni, kik iket ketho kuomi!

En adier ni somo asoma ni “kik iket ketho kuomi” en gima yot, mak mana ni yie gi wachno nyalo bedo matek. Jomoko ok ohero wuoyo e wi gima notimore to mano miyo giketo ketho kuomgi kendo gichako bedo gi chuny malit. To seche ma iling’ gi wachno, ng’ano ma hinyore, in koso ng’at ma nonindo kodino? Ber ka inono paro machielo maluwoni.

Muma wacho ni ka ne chandruoge mag Ayub nyoso chunye, nowacho niya: “Abiro hulo chandruokna duto, nikech chunya lit.” (Ayub 10:1, The Bible in Luo, 1976) In be timo kamano nyalo konyi. Wuoyo gi ng’at moro migeno nyalo konyi neno gima notimoreno e yo makare kendo konyi dwoko chien lit ma in-go e chunyi.

Annette noyudo ni timo kamano konyo adier. Owacho niya: “Nawuoyo gi osiepna moro ma ageno, kendo nojiwa ni awuo gi jodong-kanyaklawa. Amor ni ne atimo kamano. Ne giwuoyo koda nyading’eny kendo ne ginyisa wach ma nohoya ahinya ni gima notimoreno ne ok otimore nikech hero mara. Onge gima rach ma natimo.”

Natalie nowuoyo gi jonyuolne e wi wachno. Owacho niya: “Ne gijiwa ahinya kendo ne ginyisa ni kik aluor wuoyo e wi wachno. Mano osekweyo chunya ahinya.”

Lamo bende nokonyo Natalie. Owacho kama: “Wuoyo gi Nyasaye nokonya, to ahinya e seche ma nayudo ka pimo wachno ne ng’at machielo tekna. Seche ma alemo, awacho gik ma chanda ka an thuolo. Timo kamano miyo abedo gi chuny mokuwe.”

In bende inyalo fwenyo ni nitie “chieng’ chango.” (Eklesiastes 3:3) Kik ichak jwang’ori kendo kik ibed gi parruok mang’eny. Yud yueyo moromo. To maduong’ie moloyo, gen kuom Jehova ma en Nyasach hoch duto.—2 Jo-Korintho 1:3, 4.

Kapo ni osiepni ma wuoyi temo chuni mondo idonj e tim mochido, ok rach ka ikwere motegno ni, “Kik itim kamano!” kata, “We maka!” Kik itamri kwere nikech iluor ni osiep manie kindu nyalo rumo. Kapo ni kwere biro miyo owe bedo osiepni, to ber moloyo! Ber mako osiep gi ng’at ma biro miyo dendi luor kendo ma biro chiwo luor ne puonj mag Muma ma tayi.

Coretta wacho kama: “Ka ne wan e skul, jowuoyi moko ne ywayoga kijukuna (bra) gi ka toka kae to ginyisa weche mochido kaka ni, abiro winjo maber ka anindo kodgi.”

Iparo ni jowuoyigo ne

1. Tugo atuga kode?

2. Milore kode e yor kisera?

3. Chande gi weche kata timbe mag nindruok?

Candice wacho kama: “Chieng’ moro ka ne an e mtoka, wuoyi moro nochako nyisa weche molil kae to ochako mula. Nagolo lwete kuoma ma anyise ni owere koda. Nong’iya mana ka gima an ng’at ma wiye rach.”

Iparo ni wuoyino ne timo ne Candice ang’o?

1. Tugo atuga kode?

2. Milore kode e yor kisera?

3. Chande gi weche kata timbe mag nindruok?

Bethany wacho niya: “Higa mokalo, wuoyi moro ne siko ka nyisa ni ohera kendo ni doher bedo osiepna kata obedo ni ne asiko akwere ni mano ok nyalre. Seche moko ne omakoga lweta. Ne akwerega ni owe mako lweta to ne ok owinji. Kae to chieng’ moro ka ne atueyo wuoche, ne opado siandana.”

In ineno nade, wuoyini ne:

1. Tugo atuga kode?

2. Milore kode e yor kisera?

3. Chande gi weche kata timbe mag nindruok?

Dwoko makare ne penjo adekgo duto en dwoko mar C.

Nitie pogruok mane e kind chando ng’ato gi weche kata timbe mag nindruok kod tugo gi ng’ato kata milore kode?

Chando ng’ato gi weche kata timbe mag nindruok en gima ng’at ma itimoneno ok oyiego. En gima ng’ato nyalo dhigo nyime kata bed ni ng’at ma itimoneno kwere.

Chando ng’ato gi weche kata timbe mag nindruok ok en gima onego okaw mayot. En gima nyalo miyo ng’ato onind gi ng’at machielo githuon.