Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

XJEL 8

¿Tiʼ il tiʼj tuʼn tel nnikʼe tiʼjju tuʼn tok bʼinchaʼn nya bʼaʼn tiʼj t-xmilal jun xjal?

¿Tiʼ il tiʼj tuʼn tel nnikʼe tiʼjju tuʼn tok bʼinchaʼn nya bʼaʼn tiʼj t-xmilal jun xjal?

¿TIQUʼN NIM TOKLEN?

Toj junjun abʼqʼi, nim millón xjal —mas aʼyeju kuʼxun— in nok bʼinchaʼn nya bʼaʼn tiʼj kyxmilal ex in che kubʼ violarin. *

¿TIʼ JAKU BʼANT TUʼNA?

Aju xjal ok tbʼinchan nya bʼaʼn tiʼj Annette, tnejel kubʼ t-xoʼn Annette twitz txʼotxʼ tej naʼmxtoq tel tnikʼ tiʼjju in bʼaj. «Ok tilil wuʼne tuʼn miʼn tok bʼinchaʼn nya bʼaʼn wiʼje —chi Annette tzaj tqʼamaʼn—. Ok tilil wuʼne tuʼn njaw ẍchʼine, noqtzun tuʼnj, mintiʼ jatz tqʼajqʼajel nwiʼye. Xi nlamoʼne, ok npatadine, ok nbʼiyoʼne ex tzaj nẍlatʼine, moqa bʼaj nskatine... tzmaxi tej in kʼixbʼisanjtze tuʼn tukʼil jun kuchiy. Toj ambʼil aju, ya mintiʼtl jun tiʼ bʼant wuʼne tuʼn nklonte wibʼe».

¿Tiʼ teya jaku bʼant tuʼn qa ma bʼaj jlu tiʼja?

¡XIMANA TNEJEL!

Maske jaku tzʼok t-xqʼuqin tibʼa —jun techel, ik tzeʼn aj texa bʼetil qonikʼen—, jaku tzaj nya bʼaʼn tiʼja. In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios, qa at maj, aqeju jun rat in che ojqelan mintiʼ in che kambʼan toj jun ojqelbʼil ex qeju at-xix kynabʼil mintiʼ in bʼant tkyaqil kyuʼn toj tumel, tuʼnju «noq minabʼen in tzaj mya bʼaʼn» kyibʼaj kykyaqil (Eclesiastés 9:12).

Aju xjal ok bʼinchante nya bʼaʼn tiʼj Annette mintiʼ ojtzqiʼntoq twitz tuʼn. At junjuntl maj, aʼyeju xjal in che ok bʼinchante nya bʼaʼn qiʼj ax jun xjal niqayin qtxlaj moqa axpe ikx ax jun toj qja. Tej tzmatoq qʼiʼn 10 abʼqʼi tuʼn Noelia kubʼ violarin tuʼn jun xjal in nanqʼin niqayin ttxlaj. «Tzaj nim nxobʼile ex nchʼixwiye tej tbʼaj jlu, tuʼntzunju mintiʼ xi nqʼamaʼne te jun», in tzaj tqʼamaʼn Noelia.

NYA AYA AT TPAJ

Kukx in kubʼ tnaʼn Annette qa a at tpaj tiʼjju bʼaj tiʼj. In tzaj tqʼamaʼn jlu: «In tzaj nnaʼne jun ex juntl maj aju bʼaj toj qʼonikʼen aju, ex in kubʼ nximane qa jakutoq bʼant mas wuʼne tuʼn nklonte wibʼe. Ax tok mintiʼ juntl tiʼ bʼant wuʼne tej in kʼixbʼisanjtze tuʼn kuchiy, noqtzun tuʼnj, kukx in kubʼ nximane qa jakutoq bʼant juntl tiʼ wuʼne».

Ax ikx te Noelia in nok tilil tuʼn tuʼnju in kubʼ tnaʼn qa a at tpaj. «Mintiʼtoq tuʼn tok qeʼxix nkʼuʼje wiʼjxe —in tzaj tqʼamaʼn Noelia—. Oʼkxtoq in tzaj kyqʼoʼn ntate ambʼil qeʼye tuʼn qexe saqchal qa ma qo kyaje junx tukʼil witzʼine, noqtzun tuʼnj, mintiʼ xi nbʼiʼne aju tzaj kyqʼamaʼn. Tuʼn jlu nya kwest ok tbʼinchaʼn xjal nya bʼaʼn wiʼje. Kubʼ kynaʼn toj njaye nimxix kʼixkʼoj ex in kubʼ nnaʼne qa ayine at tpaj tiʼjju nya bʼaʼn ok nbʼinchaʼne kyiʼj. Atzun jlu mas in kux chyoʼn toj wanmiye».

Qa in kubʼ tnaʼna ik tzeʼn te Annette ex Noelia, mintiʼ tuʼn tikʼ tnaʼl tuʼna qa aj tkubʼ violarin jun xjal, nya taj tuʼn tok bʼinchaʼn jlu tiʼj. At junjun xjal mintiʼ toklen nya bʼaʼn lu toj kywitz, in tzaj kyqʼamaʼn qa aʼyex txin in che jyonte. Noqtzun tuʼnj, mintiʼ jun xjal taj tuʼn tikʼ toj nya bʼaʼn lu. Qa o kubʼ violarin teya, jaku tzʼok qeʼ tkʼuʼja tiʼj qa nya teya at tpaj.

Nya kwest tuʼn t-xi qqʼamaʼn, noqtzun tuʼnj, kwest tuʼn t-xi qnimen. Ateʼ junjun mintiʼ in xi kyqʼamaʼn aju in nikʼ kyiʼj ex kyjunalx in che ok weʼ kywitz qeju kyximbʼetz ik tzeʼn qa aʼye at kypaj ex junjuntl nya bʼaʼn kyximbʼetz. Noqtzun tuʼnj, ¿alqiʼj in nonin tuʼn miʼn t-xi tqʼamaʼna? ¿Tiʼja moqa tiʼj xjal sok bʼinchante nya bʼaʼn tiʼja? ¿Nyape mas bʼaʼn qa ma jyona onbʼil?

QʼAMANXA AJU XBʼAJ

In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios, qa tej ttzaj nya bʼaʼn tiʼj jun xjal tzʼaqli aju Job tbʼi, tqʼama jlu: «Ktzyetel nyoline tuʼn tlaj ju taʼw in nnaʼne tuj wanmiy» (Job 10:1). Axlo ikx jaku tzaj tiʼn tbʼanel teya qa ma bʼant jlu tuʼna. Qa ma txi tqʼamaʼna aju xbʼaj tiʼja te jun xjal qʼuqli tkʼuʼja tiʼj, jaku tzʼonin tiʼja tuʼn tkubʼ ttziyena aju xbʼaj ex tuʼn tkubʼ tnaʼna mas bʼaʼn.

¿Yajtzun qa ma yolina tukʼil jun xjal aju jaku tzʼonin tiʼja? Bʼalo alxix qe tbʼisa in che kubʼ tnaʼna ex mlay bʼant tuʼn texa twitz tjunalxa.

Atzun jlu bʼant tuʼn Annette ex onin tiʼj. In tzaj tqʼamaʼn jlu: «In yoline tukʼil jun tbʼanel wamiwe ex onin wiʼje tuʼn t-xi nqʼamaʼne kye kabʼe ansyan te kʼloj okslal. Nim in jaw tzalaje tej t-xi nqʼamaʼne kye ansyan. Nim maj e yolin wukʼile ex tzaj kyqʼamaʼn aju wajxixtoqe tuʼn tok nbʼiʼne: qa nya aqine at tpaj tiʼjju bʼaj».

Xi tqʼamaʼn Noelia aju ikʼ tiʼj kye ttat. «Tzaj kyqʼoʼn onbʼil weye. E onin wiʼje tuʼn nyoline tiʼjju bʼaj wiʼje, ex a jlu onin wiʼje tuʼn miʼn ttzaj nqʼoje wiʼje ex tuʼn miʼn ttzajxix nbʼise», in tzaj tqʼamaʼn Noelia.

Ax ikx nimxix onin naʼj Dios tiʼj. In tzaj tqʼamaʼn jlu: «Onin wiʼje tej nyoline tukʼil Dios, ex mas tej tkubʼ nnaʼne qa mlaytoq bʼant nyoline tiʼj jlu tukʼil juntl. Aj nnaʼne Dios, jaku t-xi nqʼamaʼne te Jehová tkyaqilju in kubʼ nnaʼne, ex a jlu in tzaj tqʼoʼn nim tzalajbʼil toj wanmiye».

Ax ikx kʼelel tnikʼa tiʼj qa «at tqʼijlalil» tuʼn tqʼanit (Eclesiastés 3:3). Xqʼuqink t-xmilala ex qe t-ximbʼetza, ex ojlana nim. Ex aju mas nim toklen: jyona tiʼj Jehová, aju Dios in tzaj qʼuqbʼante qkʼuʼj (2 Corintios 1:3, 4).

¿MAPE TEN TABʼQʼIYA TUʼN TYOLINA TUKʼIL JUN QʼA MOQA JUN TXIN?

Qa in nok obligarina tuʼn qʼa in yolina tukʼil tuʼn tkubʼ tbʼinchaʼna nya bʼaʼn, tenx tipumala aj t-xi tqʼamaʼna jlu te: «¡Miʼn kubʼ tbʼinchaʼna jlu!» moqa «¡Qʼimel qe tqʼobʼa wiʼje!». Miʼn tzaj xobʼa tuʼn t-xi tqʼamaʼna noq tuʼnju jaku kyaj tzaqpiʼna tuʼn. Qa ma kyaj tzaqpiʼna tuʼn, nyatoq nim toklen te teya. Tajbʼil teya jun xjal mas tbʼanel: aju in nok qʼoʼn toklena tuʼn ex in xi tnimen aju in nok qeʼ tkʼuʼja tiʼj.

XIMANA QA IN NOK BʼINCHAʼN NYA BʼAʼN TIʼJ T-XMILALA

«Tej qʼiʼntoq junlo 13 moqa 14 abʼqʼi wuʼne, aʼyeju kuʼxin toj tja xnaqʼtzbʼil in che ok qejetoq wiʼje ex in tzaj kyqʼamaʼntoq yol tzʼil weye ik tzeʼn jlu: ‹Kbʼel tnaʼna bʼaʼn qa ma kubʼ tbʼinchaʼna wukʼile›» (chi Coretta).

¿Jaku t-xi tqʼamaʼna qa aqeju kuʼxin lu in...

  1. ... che yaqintoq?

  2. ... kubʼ kyyekʼun qa kyajtoq tukʼil?

  3. ... kubʼ kyyekʼun qa kyajtoq tuʼn tok kybʼinchaʼn nya bʼaʼn tiʼj t-xmilal?

«Jun kuʼxin ok ten qʼamalte yol nya bʼaʼn weye toj kar ex ok ten tzyul weye. Ok nbʼyoʼne tukʼil nqʼobʼe ex xi nqʼamaʼne te tuʼn tel tpan tibʼ wiʼje. Ok tqʼoʼn twitz wiʼje ik tzeʼn jun tzkaj qine» (chi Candice).

¿Jaku t-xi tqʼamaʼna qa aju kuʼxin lu in...

  1. ... yaqintoq?

  2. ... kubʼ tyekʼun qa tajtoq tukʼil?

  3. ... kubʼ tyekʼun qa tajtoq tuʼn tok tbʼinchaʼn nya bʼaʼn tiʼj t-xmilal?

«Jun kuʼxin ok ten qʼamalte weye toj jun abʼqʼi qa tgantoq qine ex tajbʼiltoq tuʼn tyolin wukʼile. Kukxtoq in xi nqʼamaʼne te qa miʼn. At maj, in tzajtoq ttzyuʼn nqʼobʼe. In xitoq nqʼamaʼne te tuʼn ntzaj ttzaqpiʼne, noqtzun tuʼnj, kukxtoq in bʼant tuʼn. Jun qʼij, in chin kʼalontoqe tiʼj nxjabʼe, ok ttzʼajan nẍope» (chi Bethany).

¿Jaku t-xi tqʼamaʼna qa aju kuʼxin lu in...

  1. ... yaqintoq?

  2. ... kubʼ tyekʼun qa tajtoq tukʼil?

  3. ... kubʼ tyekʼun qa tajtoq tuʼn tok tbʼinchaʼn nya bʼaʼn tiʼj t-xmilal?

Aju tzaqʼwebʼil kye qeju oxe xjel lu aju C.

¿Tiquʼn junxitl aju tuʼn tok bʼinchaʼn nya bʼaʼn tiʼj t-xmilal jun xjal twitzju tuʼn tkubʼ tyekʼun qa taj tukʼil jun moqa noq in yaqin?

Aj tok bʼinchaʼn nya bʼaʼn tiʼj t-xmilal jun xjal in kubʼ tnaʼn nya bʼaʼn. Axpe ikx, kukx in kubʼ tnaʼn nya bʼaʼn aj t-xi tqʼamaʼn teju xjal in nok tbʼinchaʼn nya bʼaʼn tiʼj tuʼn tkyaj ttzaqpiʼn.

Il tiʼj tuʼn tok t-xqʼuqin tibʼ jun xjal tiʼjju tuʼn tkubʼ tyekʼun qa taj tukʼil jun: tuʼnju jaku txi tiʼn tuʼn tok tbʼinchaʼn nya bʼaʼn tiʼj t-xmilal jun xjal.

^ taqik' 4 Maske aju tqanil lu ma kubʼ bʼinchaʼn kye txin, noqtzun tuʼnj, ax ikx jaku che ajbʼen nabʼil lu kye qʼa.