Sigui pa e contenido

Sigui pa e index

PREGUNTA 8

Kico Mi Mester Sa Tocante Abuso Sexual?

Kico Mi Mester Sa Tocante Abuso Sexual?

DICON TA BON PA BO SA?

Tur aña nan ta viola of abusa sexualmente di miyones di hende, y principalmente hobennan ta e blanco. *

KICO ABO LO HACI?

E homber cu a ataca Annette a bent’e abou prome cu Annette por a realisa kico ta pasando. Annette ta bisa: “Mi a haci tur loke mi tabata por pa kit’e fo’i mi curpa. Mi a purba di grita pero mi bos no tabata sali. Mi a push’e, scop e, dal e y huñ’e. Pero ora mi a sinti cu el a hinca mi cu un cuchiu, mi no por a move mas.”

Si abo haya bo mes den un situacion asina, con lo bo reacciona?

PARA KETO Y PENSA

Aunke bo por ta bon prepara, por ehempel siendo alerta ora bo ta cana bo so anochi, cos malo por pasa cu tur hende. Bijbel ta bisa: “No ta semper esnan mas lihe ta gana e careda ... ni no ta semper esnan cu tin conocemento tin exito, pasobra tempo y suceso imprevisto ta alcansa nan tur.”—Eclesiastes 9:11, NW.

Tin biaha e hende cu ta ataca e victima ta un desconoci, manera den e caso di Annette. Pero den algun caso ta un conoci of un miembro di famia mes ta comete e acto cruel ey. Un hoben cu tabata biba banda di Natalie su cas a abusa di dje sexualmente tempo e tabatin apenas dies aña di edad. Natalie ta bisa: “Mi tabatin hopi miedo y tambe berguensa pa conta un hende kico a pasa.”

NO TA BO CULPA

Ainda Annette ta lucha cu sintimento di culpa. E ta bisa: “Loke a pasa e anochi ey ta keda pasa den mi mente. Mi ta sinti cu mi mester a haci mas esfuerso pa kit’e for di mi curpa. Pero, ora el a hinca mi, mi a haya asina tanto miedo cu mi no por a move. Mi no por a haci nada mas, pero mi ta sinti cu mi mester a haci mas si.”

Natalie tambe ta lucha cu sintimento di culpa. E ta bisa: “Mi no mester a confia hende asina lihe. Mi mayornan a pone como regla cu ami y mi ruman muher mester a keda hunto ora nos bay hunga pafo, pero mi no a tende di nan. Mi ta sinti cu ta mi mes a duna mi bisiña e chens pa abusa di mi. Loke a pasa a afecta mi famia masha hopi y mi ta sinti cu ta pa mi culpa nan tin tanto dolor asina. Esey ta loke ta duel mi mas.”

Bo ta sinti mescos cu Annette of Natalie? Si ta asina, corda cu esun cu a ser viola no tabata kier esey. Tin hende ta haci comosifuera cu e asunto aki no ta mucho serio. Kisas nan ta bisa cu ta normal pa mucha homber actua asina of cu ta e victima mes a busca. Pero, esey no ta duna ningun hende e derecho di comete un acto baho asina. Si abo ta un victima, no ta bo culpa.

Naturalmente ta facil pa bo lesa e palabranan “no ta bo culpa”, pero ta mas dificil pa kere nan. Algun victima ta keda cu nan sintimentonan paden y nan ta lucha cu sintimento di culpa y otro emocionnan negativo. Pero ken lo beneficia si bo keda keto? Abo of esun cu a abusa di bo? Lo ta bon pa bo pensa riba un otro opcion.

CONTA UN HENDE KICO A PASA

Bijbel ta conta di un homber husto cu yama Job, kende, den e momentonan di mas dificil di su bida, a bisa: “Lo mi papia den e amargura di mi alma.” (Job 10:1) Lo ta bon pa bo tambe papia tocante e asunto. Ora bo conta un hende cu bo ta confia kico a pasa, esey lo yuda bo acepta loke a pasa y lo bo por sinti bo alivia di e emocionnan cu bo ta sinti.

Kisas bo sintimentonan ta mucho pisa pa bo carga bo so. Papia cu un hende cu bo ta confia y cu por yuda bo

Annette ta pensa mescos. E ta bisa: “Mi a papia cu un amiga di mi cu a anima mi pa papia cu dos anciano cristian di mi congregacion. Mi ta contento cu mi a haci esey. Nan a papia cu mi na varios ocasion y a bisa mi net loke mi mester a tende: loke a pasa di berdad no tabata mi culpa.”

Natalie a conta su mayornan loke a pas’e. E ta bisa: “Nan a sostene mi y anima mi pa papia tocante e asunto. Esey a pone cu mi no tabata asina tristo y rabia mas di paden.”

Oracion tambe a consola Natalie hopi. E ta bisa: “Papia cu Dios a yuda mi hopi, vooral na momento cu mi tabata sinti cu mi no por a papia cu niun otro hende. Ora mi ta haci oracion, mi por papia libremente. Mi ta sinti un paz y trankilidad.”

Den bo caso, bo tambe lo tin “un tempo pa cura.” (Eclesiastes 3:3) Cuida bo salud fisico y emocional. Sosega suficiente. Mas importante ainda, confia den Jehova, e Dios di tur consuelo.—2 Corintionan 1:3, 4.

SI BO TA SUFICIENTE MADURA PA CUMINSA DATE

Si bo ta un mucha muher anto un mucha homber ta pone presion riba bo pa haci algo cu no ta moralmente limpi, no tene miedo di par’e y bis’e: “No haci e cos ey!” of “No mishi cu mi!” No keda keto djis pasobra bo tin miedo di perde e mucha homber. Si e kibra cu bo pa e motibo ey, no ta bale la pena pa bo tin e mes. Bo merece un bon mucha homber, uno cu ta respeta tanto bo curpa como bo principionan.

ESAKI TA INTIMIDACION SEXUAL?

“Tempo mi tabatin mas o menos 14 aña, tabatin algun mucha homber cu tabata ranca na parti patras di mi bh y bisa mi cosnan vies—manera con bon lo mi sinti mi si mi haci sex cu nan.”—Coretta.

Segun abo, e mucha hombernan tabata haci esey pa

  1. Tent’e?

  2. Flirt cu ne?

  3. Intimid’e sexualmente?

“Den bus un mucha homber a cuminsa papia cos sushi cu mi y mishi cu mi. Mi a dal su man y bis’e pa e bay di aki. El a keda wak mi manera cos cu ta loco mi ta.”—Candice.

Kico abo ta pensa cu e mucha homber aki tabata haci cu Candice?

  1. Tent’e?

  2. Flirt cu ne?

  3. Intimid’e sexualmente?

“Aña pasa un mucha homber tabata blo bisa mi cu e ta gusta mi y cu e kier sali cu mi, aunke cada biaha mi tabata bis’e cu no. Tin biaha e tabata caricia mi na mi brasa. Mi a bis’e cu e mester stop pero e no kier a tende. Un biaha, ora mi tabata mara e feter di mi sapato, el a dal mi na mi chanchan.”—Bethany.

Segun abo, e mucha homber aki a haci e cos ey pa:

  1. Tent’e?

  2. Flirt cu ne?

  3. Intimid’e sexualmente?

E contesta corecto pa tur e tres preguntanan ey ta C.

Kico ta e diferencia entre intimidacion sexual y flirt of tenta?

Intimidacion sexual ta rebaha e victima y lag’e sintie hopi incomodo. E persona ta persisti aunke e victima ta bis’e pa stop.

Intimidacion ta algo serio. E por hiba na abuso sexual.

^ par. 4 Aunke e articulo aki ta skirbi principalmente pa mucha muher, e consehonan ta conta pa mucha homber tambe.