Mbeni koli agbu Annette na ngangu lo bi lo na sese kozo ti tene lo hinga ye so ayeke si. Annette atene: “Mbi sara kue ti luti na lo. Mbi dekongo, me gi pupu la asigi. Mbi pusu lo, mbi dö lo, mbi pika lo nga mbi koto lo. Me na ngoi so mbi sentir mbeni ye tongana zembe alï na yâ ti poro ti tere ti mbi, ngangu ti mbi ahunzi kue.”

Tongana mo la ye tongaso asi fade na mo, mo yeke sara nyen?

Atâa peut-être mo leke tere ti mo, na lege so mo sara hange na ngoi so mo yeke fono na bï, ambeni sioni ye apeut ti si. Bible atene: “Azo so ayeke kpe loro mingi, ala yeke so benda lakue pëpe; . . . azo so ahinga ye mingi la azo ayeke gonda ala pëpe; mbeni lâ ala lingbi ti duti nzoni, mbeni lâ ye ti vundu alingbi ti si na ala.”—Zo-ti-fa-tene 9:11, MBETI TI NZAPA TËNË SO AMU FINI.

Ti ambeni maseka tongana Annette so, mbeni zo so ala hinga lo ape la agbu ala na ngangu ti bungbi na ala. Ti ambeni ayeke mbeni zo so ala hinga lo wala même mbeni fami ti ala. Na ngoi so Natalie ayeke lani gi na ngu bale-oko, mbeni voizin ti lo so ayeke maseka abungbi na lo na ngangu. Lo tene: “Mbeto nga na kamene asara mbi lani ngangu, a sara si na tongo nda ni mbi sara tënë ni na zo oko ape.”

Annette angbâ ti bi tënë na li ti lo na ndo ti ye so apassé so. Lo tene: “Mbi ngbâ lakue ti pensé na bï ni so ye ni apassé dä so. Mbi pensé so mbi doit fade ti sara ngangu kue ti luti na lo. Mawa ni ayeke so, na peko ti so lo kpo mbi na zembe, mbeto ahon ndo ti mbi. Mbi peut ti sara ye oko encore ape, me mbi pensé so mbi doit fade ti sara mbeni ye.”

Natalie nga kue abi tënë na li ti lo. Lo tene: “Mbi doit lani ti sara confiance na mbi kue tongaso ape. Babâ na mama ti mbi atene so a yeke nzoni mbi na ita ti mbi ti wali e duti place oko tongana e yeke sara ngia na gigi, me mbi mä lani ala ape. Tongaso, mbi pensé so mbi la mbi mû lege na voizin ti mbi ti sara sioni na mbi. Ye so asi so azia vundu na bê ti azo ti sewa ti mbi nga mbi bâ so mbi la mbi sara si ala wara vundu tongaso so. Mbi tiri na pensé ni so ngangu.”

Tongana mo yeke na mara pensé ti Annette wala ti Natalie so, kozoni kue girisa ape so tongana a bungbi na mbeni zo na ngangu zo ni la aye ape. Ambeni zo abâ ye ni so tongana senge ye, ala tënë so akoli ayeke ka tongaso wala zo ni so abungbi na lo na ngangu so la aye tongaso. Me a doit ti sara mara ti sioni ye tongaso na zo oko ape. Tongana a sara mara ti sioni ye tongaso na mo, bi tënë na li ti mo ape.

Ti vrai ni, a yeke ngangu ape ti diko tënë so: “Bi tënë na li ti mo ape”, me ti yeda na ni ayeke peut-être ngangu mingi. Ambeni zo abata tënë ti ye so asi na ala na bê ti ala na ala bâ pasi ndali ti so ala tene faute ni ayeke ti ala nga ndali ti ambeni sioni pensé. Zo wa la ayeke bâ nzoni tongana mo duti kpô? Mo wala zo so asara sioni na mo. Mo doit ti sara mbeni ye.

Bible atene so na ngoi so vundu ahon ndo ti Job, so ayeke zo ti mbilimbili, lo tene: “Mbi fa tënë ti vundu ti mbi kue na gigi.” (Job 10:1). Tongana mo sara nga tongaso mo yeke wara ye ti nzoni na pekoni. Tongana mo sara tënë ni na mbeni zo so mo yeke na confiance na lo, a peut ti aidé mo ti girisa ye so asi lani nga ayeke aidé mo ti hon ndo ti asioni pensé so ahon ndo ti mo.

Annette abâ so tënë so ayeke tâ tënë. Lo tene: “Mbi sara tënë ni na mbeni kota kamarade ti mbi, na lo tene na mbi ti sara tënë ni na ambeni ancien use ti congrégation ti mbi. A nzere na mbi mingi so mbi sara tënë ni na ala. Ala ga abâ mbi fani mingi, ala tene na mbi tënë so mbi yeke tâ na bezoin ti mä ni, ala tene so ye so asi so faute ni ayeke ti mbi ape. Mbi yeke lani na faute oko na yâ ti ye so asi so ape.”

Natalie asara tënë ti sioni so a sara na lo na babâ na mama ti lo. Lo tene: “Ala aidé mbi. Ala tene na mbi ti sara tënë na ala na ndo ni na ye so a-aidé mbi ti sara mawa mingi ape nga ti sara ngonzo mingi ape.”

Bê ti Nathalie nga kue adë na ngoi so lo sambela. Lo tene: “Ti sara tënë na Nzapa a-aidé mbi lani, mbilimbili na ngoi so mbi bâ lani so mbi peut ti zi yanga ti sara tënë na mbeni zo ape. Tongana mbi sambela, mbi peut ti sara tënë polele. A sara si mbi yeke tâ na siriri nga bê ti mbi adë.”

Mo kue mo peut ti bâ so mbeni ngoi ayeke dä so ayeke “lâ ti sara si kobela awe”. (Zo-ti-fa-tene 3:3). Zia si asioni pensé ahon ndo ti mo ape nga zia li ti mo na ndo ti anzoni ye. Gi ti wu tere ti mo nzoni. Na ahon aye kue zia bê ti mo na Jéhovah, Nzapa ti dengo bê kue.—2 aCorinthien 1:3, 4.

Tongana mo yeke molenge-wali si mbeni zo apusu mo ti sara ye so ayeke na lege ni ape, a yeke sioni ape ti tene mo tene polele, mo tene: “Sara so na mbi ape!” wala “Zi tïtî mo kâ!” Sara mbeto ti perdre zo ti mo ni ape. Tongana lo ke mo ndali ni, andâ lo yeke nzoni zo ape. Mo lingbi na mbeni vrai koli so ane mo nga na aye so mo ye.

“Na ekole, amolenge-koli ayeke gboto soutien ti mbi na mbage ti peko na ala yeke tene atënë ti buba ala tene: A yeke nzere na mbi mingi tongana ala bungbi na mbi koli na wali.”—Coretta.

Ti mo, a yeke:

1. Ngia la?

2. Sarango nzara ti lo la?

3. Kondengo lo ti bungbi na lo la?

“Na yâ ti bus, mbeni molenge-koli akomanse ti tene abuba tënë na mbi nga lo gbu mbi. Mbi pusu maboko ti lo ni na mbi tene na lo ti hon kâ. Lo bâ mbi tongana zo so ye asara lo.”—Candice.

Ti mo, a yeke:

1. Ngia la?

2. Sarango nzara ti lo la?

3. Kondengo lo ti bungbi na lo la?

“Na ngu so ahon so, mbeni molenge-koli akonde peko ti mbi nga lo tene so lo ye ti sigi na mbi, atâa so mbi ke na lo lakue. Na ambeni ngoi, lo yeke touché maboko ti mbi. Mbi tene na lo ti zia mbi kpô, me lo ye ape. Na pekoni, na ngoi so mbi ngbâ ti kanga kamba ti poro ti mbi, lo pika ngbonda ti mbi.”—Bethany.

Ti mo, a yeke:

1. Ngia la?

2. Sarango nzara ti lo la?

3. Kondengo lo ti bungbi na lo la?

Vrai kiringo tënë na ahunda ni kue ayeke ati so ayeke na C so.

Kangbi wa la ayeke na popo ti kondengo zo ti bungbi na lo na sarango nzara ti zo ti bungbi na lo wala sarango ngia na zo?

Mbeni zo oko la ayeke konde ka mba ti lo ti bungbi na lo. Même tongana mba ti lo ni ake, lo yeke zia lo ape.

Ti konde peko ti mbeni zo ti bungbi na lo ayeke kete tënë ape. A peut ti gue ngbii zo ni abungbi na mba ti lo ni na ngangu.