Skip to content

Skip to table of contents

MUBUZYO 8

Niinzi Nzindeelede Kuziba Atala Amakani Aakuvumpilwa?

Niinzi Nzindeelede Kuziba Atala Amakani Aakuvumpilwa?

ZIGWASYAANZI?

Munyaka amunyaka bantu biingi balavumpilwa naakuti kujatwa changuzu mumakani azyakoonana alubo bachikula mbabo bavuzya kuchitwa oobo.

KUJANA WACHITA BIYENI?

Musimbi uutegwa Mapenzi wakaziba zintu zyakali kuchitika kali wawidaansi kale. Wakaamba kuti: “Ndakeezya anzila zyoonse kuti andilekezye. Ndakawuma mubila pesi teezyakagwasya pe. Ndakali kumubbompa akumukwambuula. Mpawo wakandiyasa kafulo. Ndakamaninwa manguzu.”

Kaansinga nduwe walimuchiimo eechi walikunoochita biyeni?

YEEYA SAANSI!

Nikuba kuti uleezya kuchenjela nuyoobweenda mansiku pesi zintu zibi zilakonzya kukuchitikila. Bbayibbele lyaamba kuti: “Teensi basiluno bazunda mukusiyana, . . . teensi basimaanu bafwidwa luzyalo, pe. Bantu boonse buyo balasikilwa ziindi zyalufu azyamapenzi.”—Mukambausi 9:11.

Bamwi bachikula bavumpilwa abantu mbibatazi pe mbuuli zyakachitikila Mapenzi. Bamwi bavumpilwa abantu mbibazi nikuba bamumpuli. Kali aminyaka iili 10, musimbi utegwa Luzibo wakavumpilwa amulombe wakali simayakilane. Wakaamba kuti, “Nizyakachitika ndakali kuyoowa kubuzya bantu nkaambo zyakali kundifwisya nsoni.”

TEEMULANDU WAKO PE

Mapenzi ukkala kalipa mulandu akaambo kazintu zyakamuchitikila. Wakati: “Buzuba abuzuba ndikkala kandiziyeeya. Ngandayeeya kuti nikuli ndakazumanana kumulwana. Pesi chiindi naakandiyasa kafulo ndakayoowa loko. Ndakamana manguzu pesi nikuli ndakazumanana kumulwana.”

Luzibo alakwe ukkala kalipa mulandu. Wakati: “Teendakeelede kumusyoma munzila iiliboobu pe. Bazyali bangu bakatupede mulawu wakuti ime amwanikaangu twakeelede kubaamwi chiindi nitulookusana pesi teendakaswiilila pe. Kutaswiilila ooku nkuko kwakandinjizya mumapenzi. Zyakabachisa loko bazyali bangu alubo ndikkala kandilipa mulandu nkaambo ndime ndakapa kuti babe mumachise aaliboobu. Eezi zilandikataazya.”

Kuti kulimvwa mbuuli Mapenzi aLuzibo, weelede kuyeeya kuti taakwe muntu uliyandila kuti aavumpilwe. Bamwi bantu baamba kuti balombe mbubabede akuti bantu bavumpilwa ngabaliyandila. Taakwe muntu uuyanda kuvumpilwa. Nkinkaako, kuti wakavumpilwa toyelede kulipa mulandu pe!

Nikuba kuti nkuuba kwaamba kuti “toyelede kulipa mulandu pe” pesi kwaasyoma majwi aaya kulakonzya kukuyumina. Bamwi basala kutabuzya bantu zintu zyakabachitikila alubo eezi zipa kuti bakkale kabalipa mulandu akuti nditakatazikani. Pesi kuumuna takugwasyi pe. Weelede kuyanduula nzila iikonzya kukugwasya.

KWAAMBA ZYAKAKUCHITIKILA

Bbayibbele lyaamba kuti chiindi mubelesi waLeza uusyomeka Jobu naakali mumapenzi wakati: ‘Ndiyoowambuula mumawuse aamoyo wangu.’ (Jobu 10:1) Kuchita oobo kulakonzya kukugwasya anduwe. Kubuzya muntu ngusyoma atala azyakakuchitikila kulakonzya kukugwasya kuti uzilube akuti utakataazikani loko.

Ulakonzya kukataazikana akaambo kazintu zyakakuchitikila. Nkinkaako, weelede kubuzya umwi muntu mbulimvwa.

Mapenzi wakabona kuti kwaamba zyakamuchitikila kulagwasya. Wakati: “Ndakabuzya mweenzuma alubo wakandisungwaazya kuti ndibuzye baalu bamumbungano yesu. Ndakachita mbuuli mbaakandibuzya alubo ndakabotelwa. Bakandigwasya kwazyiindi zyiingi alubo bakandibuzya kuti teendakeelede kulipa mulandu pe nkaambo zyakandichitikila teekwakali kuyanda kwangu pe.”

Luzibo wakabuzya bazyali bakwe atala azyakamuchitikila. Wakati: “Bakandigwasya loko. Bakandibuzya kuti ndibabuzye zyoonse zyakachitika alubo eezi zyakandigwasya kuti nditawusi akukataazikana.”

Luzibo wakabona kuti kukomba kulagwasya. Wakati: “Kukomba kwakandigwasya loko chiindi nindakali kubona kuti taakwe muntu ngundikonzya kubuzya zili mumoyo. Nindilikukomba ngandaambuula zintu zyoonse zili mumoyo wangu. Alubo kupa kuti nditakataazikani.”

Anduwe uzooba kabotu nkaambo kuli ‘chiindi chakusilika.’ (Mukambausi 3:3) Weelede kulilangania kabotu akujana chiindi chakulyookezya. Kwiinda zyoonse, weelede kusyoma kuti Jehova ulakuumbulizya.—2 BaKorinto 1:3, 4.

KUTI WASIKA ACHIINDI CHAKUYANDANA AMUNTU

Kuti kuli musimbi mpawo mulombe nguyandanaawe wakoongelezya kuti woonanaawe weelede kumubuzya kuti, “Utandichiti oobo!” naakuti, “Tandiziyandi pe eezyo!” Utayoowi kuti ulakukaka. Kuti wakukaka akaambo kakuti wakaka koonanaawe, zinooli zyatondeezya kuti takweeleli pe! Weelede kuyandana amuntu uulemeka mubili wako akukuswiilila.

MIBUZYO IILI ATALA AKOONGELEZEGWA MUMAKANI AZYAKOONANA

Musimbi utegwa Coretta wakati: “Nindakali kusekkondali, balombe bakali kudonsa katambo kabra yangu akundibuzya kuti ndiyoolimvwa kabotu kuti ndoonaabo.”

Uyeeya kuti balombe aabo bakali

  1. Kusana na?

  2. Kumweenena kuti balamuyanda na?

  3. Kumoongelezya kumakani azyakoonana na?

Musimbi utegwa Candice wakati: “Kandili mubbasi umwi mulombe wakatalika kundibuzya majwi aatali kabotu kalikundijata-jata. Ndakamutapula kuboko akumubuzya kuti andileke. Wakandilanga mbuuli kuti nsikkwene pe.”

Uyeeya kuti mulombe ooyu wakali:

  1. Kusana na?

  2. Kumweenena kuti balamuyanda na?

  3. Kumoongelezya kumakani azyakoonana na?

Musimbi utegwa Bethany wakati: “Mumunyaka wakiinda umwi mulombe wakali kundibuzya kuti ulandiyanda nikuba kuti ndakali kumubuzya kuti tandimuyandi pe. Chimwi chiindi wakali kundijata kuboko. Ndakali kumubuzya kuti atandijati pesi taakaleka. Limwi zuba nindakali kwaanga nsangu wakanduuma kusule.”

Uyeeya kuti mulombe ooyu wakali

  1. Kusana na?

  2. Kumweenena kuti balamuyanda na?

  3. Kumoongelezya kumakani azyakoonana na?

Nsandulo yamibuzyo eeyi itatu ngu C

Koongelezya muntu mumakani azyakoonana kusiyene biyeni akusana naakuti kweenena kuti ulamuyanda umwi muntu?

Koongelezya muntu mumakani azyakoonana teechintu chakusana pe. Kulakonzya kupa kuti sikoongelezya avumpile muntu.

Koongelezya umwi mumakani azyakoonana kubotezya sikoongelezya. Taleki pe nikuba kuti muntu ngwalikoongelezya wamubuzya kuti taziyandi pe.