Ne ‵tule atu ne se tino masei a Aneta ki te laukele a koi tuai o iloa ne ia a te mea ko tupu. “Ne taumafai malosi au ke ‵teke atu ki a ia,” ana muna. “Ne taumafai au o pakalaga, kae e seai eiloa se leo e vau ki tua. Ne ‵tule, tapa, fusu, kae ‵lati ne au. Kae tenā eiloa te taimi ne lagona ei ne au a te naifi e ‵suki mai ki toku pakili. Ne fakamū ei au.”

Moi fai koe ne tu atu i se vaegā tulaga penā, ne a au mea ka fai?

E tiga eiloa e mafai o fakatoka koe ki ei—kāti mai te matapulapula māfai ko fanatu koe i se po—e mafai eiloa o ‵tupu a mea ma‵sei. E fai mai te Tusi Tapu: “A tagata ‵tele ma‵kini e se tumau faeloa te lotou manumalo i fakatau ‵telega, mo tino ‵toa e se manumalo faeloa i taua. A tino ‵poto e se tumau faeloa i te olaga ‵lei, a tino ata‵mai e se maua katoa ne latou te maumea, mo tino fai mea mafai e se tumau faeloa te siki ki tulaga ma‵luga. A te malaia e maua ne tino katoa.”—Failauga 9:11.

A nisi talavou, e pelā mo Aneta, ne ta fakamasei ne se tino fakaatea. Kae ko nisi tino e fai penā ne se taugasoa io me se tino o te kāiga. I te taimi ko sefulu ei a tausaga o Netalia, ne maneanea a ia ne se talavou telā ne ‵nofo pili atu ki tena fale. Ana muna: “Ne mataku malosi kae ma foki au i te taimi muamua, telā ne seki fai ei ne au ki se tino.”

Koi ma‵sei eiloa a lagonaga o Aneta e uiga ki mea ne ‵tupu. “E mafaufau faeloa au ki te po tenā,” ko ana muna. “Ne mafaufau au me ne ‵tau o taua malosi atu ki a ia. A te ‵tonuga loa, i te otiga ne ‵suki ne ia au, ne faka‵mu toku foitino i te mataku. Ne seki toe mafai ne au o fai se isi mea, kae ne mafaufau au me ne ‵tau eiloa o isi saku mea ne fai.”

E logo‵mae foki a Netalia ona ko te ma‵sei o ana lagonaga. “Ne seki ‵tau eiloa o talitonu au ki a ia,” ko ana muna. “Ne fai ne oku mātua se tulafono me e ‵tau o ‵nofo fakatasi eiloa māua mo toku taina māfai ko ta‵fao i tua, kae ne seki fakalogo au ki ei. Tela la, ne mafaufau au me ne tuku atu ne au te avanoaga ki toku tuakoi ke fakalogo‵mae ne ia au. Ne pokotia malosi toku kāiga i te mea ne tupu, kae ne ‵losi ifo ne au ki a au eiloa a te pogai o olotou logo‵maega e uke. Tenā loa te ‵toe mea faigata ki a au.”

Kafai e ‵pau ou lagonaga mo Aneta io me ko Netalia, ke masaua me i te tino telā ne pukemālō ne seki loto fiafia ki ei. E manatu mā‵ma a nisi tino ki te mea tenei, mai te fai atu me se mea masani mō tama‵liki tagata ke fai penā io me ko te tino ne pukemalo ne manako eiloa ki ei. Kae e seai eiloa se tino e ‵tau o pukemalo. Kafai koe se tino ne logo‵mae i se vaegā faifaiga penā, e se ‵tau o ‵losi atu ki a koe eiloa!

E tonu, e faigofie a te faitau ki te fuaiupu, “e se ‵tau o ‵losi atu ki a koe”; e sili atu i te faigata a te talitonu ki ei. E ‵funa aka ne nisi tino olotou lagonaga e uiga ki mea ne ‵tupu kae logo‵mae malosi i lagonaga ma‵sei mo nisi lagonaga sē ‵lei penā. Kae ko oi la te tino e maua ne ia a mea aoga mai i tou nofo filemu—ko koe io me ko te tino maneanea? E tāua eiloa ke mafaufau koe ki te suā auala tenei.

E fai mai te Tusi Tapu me i te taimi ko puapuaga malosi ei tou tagata, ne fai atu a te tagata amiotonu ko Iopu: “Fakalogo mai ki toku sē malie.” (Iopu 10:1) E maua eiloa ne koe a mea aoga māfai e fai penā. A te faipati atu ki se tino e fakatalitonugina ka fesoasoani atu ke malamalama koe i te faigata o te mea ne tupu kae maua ei se fakatapūga mai i lagonaga sē ‵lei.

Ne iloa ne Aneta a te ‵tonu o te mea tenā. E fai mai tou fafine: “Ne faipati atu au ki se taugasoa pili, kae ne fakamalosi mai a ia ke faipati atu au ki nai toeaina Kelisiano i taku fakapotopotoga. Ne fiafia au me ne faipati atu au. Ne fai‵pati fakatasi matou i nai taimi kae ne fai mai ne lāua a mea kolā ne manako eiloa au ke lagona atu—me i te mea ne tupu e se i oku te ‵se. E seai eiloa soku ‵se i ei.”

Ne faipati atu a Netalia ki ana mātua e uiga ki te maneaneaga. “Ne fesoasoani mai lāua ki a au,” ne fai mai tou fafine. “Ne fakamalosi mai lāua ke faipati atu au e uiga ki ei, kae ne fai ei ke se to fanoanoa kae loto kaitaua.”

Ne maua foki ne Netalia se fakamafanafanaga mai te ‵talo. “Ne fesoasoani mai ki a au a te faipati atu ki te Atua,” e fai mai tou fafine, “maise eiloa i taimi kolā ko se mafai ne au o faipati atu ki se isi tino. Kafai e ‵talo au, e faipati atu eiloa ne au a mea katoa i toku loto. E tuku mai ei se lagonaga filemu kae gali.”

E mafai foki o iloa aka ne koe me e isi se “taimi e toe faka‵lei ei.” (Failauga 3:3) Ke atafai faka‵lei atu ki tou feitu faka-te-foitino mo feitu tau lagonaga. Ke lava tau malōlō. Kae sili atu i mea katoa, fakalagolago ki te Atua o fakamafanafanaga katoa, ko Ieova.—2 Kolinito 1:3, 4.

Kafai koe se tamaliki fafine kae ko faimalo atu ke aofia koe i amioga sē ‵ma, e seai se mea masei ke fai ‵tonu atu penei, “Ikai, sa fai!” io me “Sa patele mai ki a au!” Sa ‵pono tou gutu ona fua ko tou manavase me i a koe ma tiaki ne tau famau. Kafai e fakagata ne ia te lū famau ona ko te mea tenei, ko tena uiga, e seai sena aoga! E ‵tau eiloa o maua ne koe se tinā tagata, telā e āva ki tou foitino mo ou talitonuga.

“I te akoga mō tama‵liki tai ma‵tua, e ‵futi ne tamaliki ta‵gata te lima o toku papa kae fai olotou pati sē ‵tau—penei, e iku loa o ‵gali oku lagonaga māfai ko oti ne ‵moe fakatauavaga mo latou.”​—Koleta.

Se a tau faka‵tau me ko tama‵liki tā‵gata konei e

1. A. Fakaitaita a ia?

2. E. Fakatāgata ki a ia?

3. I. Maneanea a ia?

“I te pasi, ne kamata o fai ne se tamaliki tagata a pati ma‵sei ki a au kae puke mai ki a au. Ne ‵pa ne au tena lima keatea kae fai atu ki a ia ke soloki atu keatea. Ne kilo mai a ia ki a au kae mafaufau me i a au e fakavalevale.”​—Kasia.

Se a tau faka‵tau e uiga ki mea e fai ne te tamaliki tenei ki a Kasia?

1. A. Fakaitaita a ia?

2. E. Fakatāgata ki a ia?

3. I. Maneanea a ia?

“I te tausaga ko teka, ne fai mai faeloa se tamaliki tagata me e fiafai a ia ki a au kae e manako a ia ke fia‵fai māua, faitalia me ne fai atu faeloa atu au ki a ia ikai. I nisi taimi, e fakapateletele mai a ia ki toku lima. Ne fai au ki tou tagata ke fakagata, kae ne seki mafai eiloa. Kae i te taimi ne ‵sai ei ne au oku taka ta‵fao, ne ‵pa ne ia oku papāmuli.”—Penina.

I tau kilokiloga, e mata, a te tamaliki tagata tenei e:

1. A. Fakaitaita atu a ia?

2. E. Fakatāgata ki a ia?

3. I. Maneanea a ia?

A te tali tonu ko te I.

Se a te mea e ‵kese ei a te maneanea mai te fakatagata io me ko te fakaitaita?

A te maneanea e fai fua ne se tino e tokotasi. E tumau eiloa a ia i te fai penā faitalia me e fai atu ki ei te tino ke fakagata.

A te maneanea se faifaiga matagā. E mafai o iku atu ki amioga fakasaua i faifaiga fakatauavaga.