1, 2. Etẹwẹ hẹn Jesu wá danfafa Jude tọn ji to afò-whenu owhe 29 W.M. tọn, podọ etẹwẹ jọ do e go to finẹ? (Pọ́n yẹdide he tin to bẹjẹeji hosọ ehe tọn.)

BẸJẸEJI afò-whenu owhe 29 W.M. tọn wẹ, bọ Jesu tin to danfafa Jude tọn ji to agewaji Ohù Kúkú tọn. Gbigbọ wiwe wẹ deanana ẹn yì finẹ, to whenue e yí baptẹm bo yin dide gbọn gbigbọ dali godo. To danfafa he gbọgbé ehe ji to osé po agbàdo lẹ po ṣẹnṣẹn, Jesu ko nọ edeṣo na azán 40 nado blanù bo hodẹ̀ bosọ lẹnayihamẹpọn. Vlavo Jehovah na ko yí ojlẹ enẹ zan nado dọho hẹ Visunnu etọn bo gọalọna ẹn nado wleawudaina nuhe to nukọn ja lẹ.

² Todin he huvẹ to hùhù Jesu bọ agbọ́ ko pé e, Satani dọnsẹpọ ẹ. Nuhe jọ bọdego lẹ fọ́n whẹho titengbe de dote, yèdọ whẹho de he gando mẹhe yiwanna sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke lẹpo go, kakajẹ hiẹ lọsu ji.

3, 4. (a) Hogbe tẹlẹ wẹ Satani yí do bẹ whlepọn awe tintan lẹ jẹeji, podọ etẹwẹ e sọgan ko jlo dọ Jesu ni kanse ede? (b) Nawẹ Satani nọ yí ayiha gigẹdẹ dopolọ lẹ zan to egbehe gbọn?

³ Hia Matiu 4:1-7. Satani bẹ whlepọn etọn awe tintan lẹ jẹeji po hogbe yẹdoklọmẹ tọn ehelẹ po dọ, “Eyin hiẹ yin visunnu Jiwheyẹwhe tọn de.” Be Satani tindo ayihaawe dọ Jesu yin Visunnu Jiwheyẹwhe tọn wẹ ya? Lala. Angẹli atẹṣitọ he ko yin visunnu Jiwheyẹwhe tọn pọ́n enẹ yọnẹn ganji dọ Viplọnji Jiwheyẹwhe tọn wẹ Jesu yin. (Kol. 1:15) Ayihaawe ma tin dọ Satani sọ yọ́n  nuhe Jehovah dọ sọn olọn mẹ to baptẹm Jesu tọn whenu dọmọ: “Ehe wẹ Visunnu ṣie, mẹyiwanna lọ, mẹhe yẹn ko kẹalọyi.” (Mat. 3:17) Vlavo Satani na ko jlo dọ Jesu ni kanse ede eyin Otọ́ etọn jẹ nado yin jidedego bosọ nọ hò etọn pọ́n nugbonugbo. Po whlepọn tintan lọ po—enẹ wẹ nado diọ zannu lẹ zun akla—Satani to kinkanse na taun tọn dọ: ‘To whenuena e yindọ Visunnu Jiwheyẹwhe tọn wẹ a yin, naegbọn Otọ́ towe ma do na núdùdù we to danfafa gbọgbé ehe ji?’ Po whlepọn awetọ lọ po—enẹ wẹ nado lọ́n sọn adó tẹmpli lọ tọn ji—Satani to kinkanse to linlẹn de mẹ dọ: ‘To whenuena e yindọ Visunnu Jiwheyẹwhe tọn wẹ a yin, be a deji dọ Otọ́ towe na basi hihọ́na we nugbonugbo ya?’

⁴ Satani gbẹ́ nọ yí ayiha gigẹdẹ dopolọ lẹ zan to egbehe. (2 Kọl. 2:11) Mẹwhlepọntọ enẹ nọ nọte jẹ whenue agbọ́ ko pé sinsẹ̀n-basitọ nugbo lẹ kavi whenue yé ko gbọjọ whẹpo do nọ yangbé yetọn, podọ e nọ saba wàmọ to aliho oklọ tọn lẹ mẹ. (2 Kọl. 11:14) E nọ tẹnpọn nado hẹn mí lẹndọ Jehovah ma sọgan yiwanna mí kavi do nukundagbe hia mí gbede. Mẹwhlepọntọ lọ sọ nọ tẹnpọn nado hẹn mí yise dọ Jehovah ma jẹ nado yin jidedego bo ma nasọ hẹn nuhe e ko dopà etọn to Ohó etọn mẹ lẹ di. Ṣigba, lalo pete wẹ. (Joh. 8:44) Nawẹ mí gán gbẹ́ lalo mọnkọ lẹ dai gbọn?

5. Nawẹ Jesu yinuwa gbọn to whlepọn awe tintan lọ lẹ nukọn?

⁵ Lẹnnupọndo gblọndo he Jesu na to whlepọn awe tintan lọ lẹ nukọn ji. E ma tindo ayihaawe depope gando owanyi he Otọ́ etọn tindo na ẹn go, e sọ deji mlẹnmlẹn do Otọ́ etọn go. Matin awuwhiwhle, Jesu yihodọ sọn Ohó gbọdo Otọ́ etọn tọn mẹ nado gbẹnuna Satani. E jẹna ayidego dọ wefọ he bẹ oyín Jiwheyẹwhe tọn, Jehovah hẹn de mẹ wẹ Jesu yihodọ sọn. (Deut. 6:16; 8:3) Aliho dagbe devo tẹ mẹ wẹ Visunnu Jiwheyẹwhe tọn sọgan ko sọ dohia te dọ emi dejido Otọ́ emitọn go hú nado yí yinkọ Etọn zan—yèdọ oyín vonọtaun lọ he hẹnmẹ kudeji dọ Jehovah na hẹn opagbe etọn lẹpo di? *

6, 7. Nawẹ mí sọgan duto yẹdoklọmẹ Satani tọn lẹ ji gbọn?

⁶ Mí sọgan duto yẹdoklọmẹ Satani tọn lẹ ji gbọn Ohó Jehovah tọn yiyizan po nulinlẹnpọn do zẹẹmẹ yinkọ Jiwheyẹwhe tọn ji po dali. Nususu wẹ Owe-wiwe lẹ dọ gando owanyi Jehovah tọn gọna mẹtọnhopọn he e nọ dohia sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ, etlẹ yin mẹhe gbọjọ lẹ go. Eyin mí nọ mọdọ nudọnamẹ enẹlẹ gando mílọsu go, mí na penugo nado gbẹ́ lalo Satani tọn lọ dọ Jehovah ma gán yiwanna mí kavi do nukundagbe hia mí gbede dai. (Salm. 34:18; 1 Pita 5:8) Podọ eyin mí hẹn do ayiha mẹ dọ Jehovah nọ yinuwa to whelẹponu sọgbe hẹ zẹẹmẹ oyín etọn tọn, mí ma na nọ kanse míde eyin Mẹlọ he nọ hẹn opà etọn lẹ di jẹ nado yin jidedego mlẹnmlẹn.—Howh. 3:5, 6.

⁷ Ṣigba, etẹwẹ yin yanwle tangan Satani tọn? Etẹ dín e te sọn mí si taun? Gblọndo kanbiọ enẹlẹ tọn họnwun to whenue Satani ze whlepọn atọ̀ntọ donukọnna Jesu.

8. Nawẹ Satani de nuhe dín e te taun hia po whlepọn atọ̀ntọ lọ po gbọn?

⁸ Hia Matiu 4:8-11. Po whlepọn atọ̀ntọ lọ po, Satani jo ayiha gigẹdẹ do bo de nuhe dín e te lọ hia tlọlọ. E do “ahọluduta aihọn tọn lẹpo po gigo yetọn po” hia Jesu (vlavo to numimọ de mẹ)—amọ́ e ma do adà ylankan yetọn hia. Enẹgodo, e dọna Jesu dọmọ: “Onú ehe lẹpo wẹ yẹn na na we eyin hiẹ jẹklo bo basi sinsẹ̀n hlan mi whladopo.” * Sinsẹ̀n-bibasi—nuhe dín e te taun lọ niyẹn! Satani jlo dọ Jesu ni jo Otọ́ etọn do bo kẹalọyi Mẹwhlepọntọ lọ taidi yẹwhe etọn. Satani to nuhe sọgan taidi gbẹzan awuvivo tọn zedonukọnna Jesu. E to didọ dọ Jesu na tindo aṣẹpipa po adọkun akọta lẹ tọn lẹpo po bo ma na to dandannu glọ nado jiya—e ma na biọ dọ ni ṣinyọ́n jẹgbakun owùn tọn de, yin hihò bo yin whiwhè do yatin de go. Whlepọn de wẹ ehe yin nugbo. Jesu ma jẹagọdo dọ Satani tindo aṣẹpipa do gandudu aihọn tọn lẹ ji! (Joh. 12:31; 1 Joh. 5:19) E họnwun dọ nuhe to Satani si lẹpo wẹ e wleawufo nado zejo nado gọkọna Jesu sọn sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke Otọ́ etọn tọn kọ̀n.

9. (a) Etẹ dín wẹ Satani te taun sọn sinsẹ̀n-basitọ nugbo lẹ si, podọ nawẹ e nọ tẹnpọn nado whlé mí pọ́n gbọn? (b) Etẹwẹ sinsẹ̀n-bibasi mítọn bẹhẹn? (Pọ́n apotin lọ “Etẹwẹ Sinsẹ̀n-Bibasi Zẹẹmẹdo?”)

⁹ To egbehe ga, Satani gbẹ́ to jijlo vẹkuvẹku dọ mí ni basi sinsẹ̀n hlan emi—vlavo to aliho tlọlọ kavi mayin tlọlọ tọn mẹ. Taidi “yẹwhe titonu ehe tọn,” ewọ wẹ sinsẹ̀n Babilọni Daho lọ tọn lẹ nọ basi sinsẹ̀n lalo yetọn lẹpo hlan. (2 Kọl. 4:4) Amọ́, sinsẹ̀n-basitọ lalo liva susu enẹlẹ ma pé e bọ e to tintẹnpọn nado dọ̀n sinsẹ̀n-basitọ  nugbo lẹ sọn ojlo Jiwheyẹwhe tọn wiwà kọ̀n. E nọ tẹnpọn nado doyẹklọ mí nado doafọna adọkun po ogántẹn po to aihọn etọn mẹ, kakati nado zan gbẹzan Klistiani tọn he sọgan biọ dọ mí ni jiya “na dodowiwa wutu.” (1 Pita 3:14) Eyin mí joawuna whlepọn lọ nado jo sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke do bo lẹzun apadewhe aihọn Satani tọn, be mí ko jẹklo nado basi sinsẹ̀n hlan Satani whladopo bo gbọnmọ dali yí i do basi yẹwhe mítọn niyẹn. Nawẹ mí sọgan duto whlepọn mọnkọtọn ji gbọn?

10. Nawẹ Jesu yinuwa gbọn to whlepọn atọ̀ntọ nukọn, podọ etẹwutu?

¹⁰ Doayi lehe Jesu yinuwa to whlepọn atọ̀ntọ nukọn do go. E do nugbonọ-yinyin mlẹnmlẹn etọn hlan Jehovah hia bo yàn Mẹwhlepọntọ lọ dogbé to afọdopolọji po hogbe ehelẹ po dọmọ: “Tọ́n sọn fi, Satani!” Enẹgodo, dile Jesu ko wà do to whlepọn awe tintan lẹ whenu, e yihodọ sọn wefọ Deutelonomi tọn he bẹ oyín Jiwheyẹwhe tọn hẹn de mẹ dọmọ: “E ko yin kinkan dọ: ‘Jehovah Jiwheyẹwhe towe wẹ hiẹ dona nọ sẹ̀n, podọ ewọ kẹdẹ wẹ hiẹ dona nọ wà sinsẹ̀nzọn wiwe hlan.’” (Mat. 4:10; Deut. 6:13) Gbọnmọ dali, Jesu gbẹ́ yindidi ojlẹ gli tọn aihọn tọn gọna gbẹzan awuvivo tọn zinzan dai mahopọnna lehe e sọgan dọnmẹ do. E yọnẹn dọ Otọ́ etọn kẹdẹ wẹ jẹ nado yin sinsẹ̀n-basina podọ klojijẹ nado “basi sinsẹ̀n hlan” Satani whladopo poun na zẹẹmẹdo taliliaina ewọ. Jesu gbẹ́ po nujikudo po ma nado yí Mẹwhlepọntọ kanylantọ lọ do basi yẹwhe etọn. Po nugbẹnamẹ ehe po, “Lẹgba jo e do.” *

11. Nawẹ mí sọgan nọavùnte sọta Satani po whlepọn etọn lẹ po gbọn?

¹¹ Mí sọgan nọavùnte sọta Satani po whlepọn aihọn ylankan etọn tọn lẹ po, na taidi Jesu, nudide lọ to alọ mílọsu tọn mẹ. Jehovah ko na mí nuhọakuẹ de, enẹ wẹ mẹdekannujẹ nudide bibasi tọn. Enẹwutu, mẹdepope—etlẹ yin gbigbọ ylankan huhlọnnọ he yin Mẹwhlepọntọ lọ—ma gán hẹn mí gánnugánnu nado jo sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke do. Eyin mí gbọn nugbonọ-yinyin dali “diọnukunsọ [Satani], bo lodo to yise mẹ,” be nuhe dọ mí te wẹ yindọ: “Tọ́n sọn fi, Satani!” (1 Pita 5:9) Flindọ, Satani dedo to whenue Jesu ko yí nujikudo do gbẹnuna ẹn godo. Mọdopolọ, Biblu na mí jide dọmọ: “Mì diọnukunsọ Lẹgba, ewọ nasọ họ̀n sọn mì dè.”—Jak. 4:7.

12. Nawẹ Satani dohia gbọn to Edẹni mẹ dọ ewọ wẹ yin kẹntọ sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke tọn?

¹² Po whlepọn godo tọn lọ po, Satani dohia dọ ewọ wẹ ko yin kẹntọ sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke tọn sọn dowhenu. Owhe fọtọ́n susu jẹnukọn to jipa Edẹni tọn mẹ wẹ Satani ko do wangbẹna etọn na sinsẹ̀n-bibasi Jehovah tọn hia whla tintan. To whenue Satani doyẹklọ Evi bọ ewọ wá diọlinlẹnna Adam nado vẹtolina gbedide Jehovah tọn, e gbọnmọ dali hẹn yé wá anademẹ po aṣẹpipa etọn po glọ. (Hia Jenẹsisi 3:1-5; 2 Kọl. 11:3; Osọ. 12:9) Na nugbo tọn, ewọ lẹzun yẹwhe yetọn bọ yé lẹzun sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ, dile etlẹ yindọ yé sọgan nọma yọ́n mẹhe to hinhẹn yé buali lọ na taun tọn. Humọ, gbọn atẹṣiṣi enẹ finfọndote to Edẹni mẹ dali, e ma  yin nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn kavi jlọjẹ etọn nado dugán kẹdẹ wẹ Satani diọnukunsọ gba, ṣigba e sọ bẹ mẹgbeyinyan de jẹeji sọta sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke. Gbọnna?

13. Nawẹ whẹho nupojipetọ-yinyin tọn lọ gando sinsẹ̀n- bibasi wiwe-ṣeke go gbọn?

¹³ Whẹho nupojipetọ-yinyin tọn lọ gando sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke go. Nupojipetọ jlọjẹnọ lọ kẹdẹ, yèdọ Mẹlọ he “dá nulẹpo” wẹ jẹ nado yin sinsẹ̀n-basina. (Osọ. 4:11) To whenue Jehovah dá Adam po Evi po to pipé mẹ bo ze yé do jipa Edẹni tọn mẹ, lẹndai Etọn wẹ yindọ gbẹtọvi pipé he na sẹ̀n ẹn sọn ojlo mẹ wá lẹ, yèdọ mẹhe na yí ahun wiwe do basi sinsẹ̀n wiwe-ṣeke hlan Ẹn lẹ, ni gọ́ aigba lọ blebu ji. (Jen. 1:28) Satani diọnukunsọ nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn, na e gbọn nukunkẹn dali jlo na mọ nuhe Oklunọ Nupojipetọ lọ Jehovah kẹdẹ wẹ jẹna yí—enẹ wẹ sinsẹ̀n-bibasi.—Jak. 1:14, 15.

14. Be mẹgbeyinyan Satani tọn sọta sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke tindo kọdetọn dagbe ya? Basi zẹẹmẹ.

¹⁴ Be mẹgbeyinyan Satani tọn sọta sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke tindo kọdetọn dagbe ya? E kàn ayiha bo gọkọna Adam po Evi po sọn Jiwheyẹwhe dè. Sọn whenẹnu gbọ́n, Satani to awhànfun sọta  sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke bo to dindin nado gọkọna mẹsusu sọn Jehovah Jiwheyẹwhe dè dile e sọgan yọnbasi do. Satani ma doalọtena vivẹnudido etọn nado whlé sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn lẹ pọ́n to hohowhenu, yèdọ jẹnukọnna ojlẹ Klistiani tọn. To owhe kanweko tintan W.M., e gbọn kanyinylan dali fọ́n atẹṣiṣi de dote bo yí i zan nado hẹn agun Klistiani tọn flu sọmọ bọ sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke wá taidi nuhe busẹ sọn aimẹ. (Mat. 13:24-30, 36-43; Owalọ 20:29, 30) Bẹsọn owhe kanweko awetọ W.M., sinsẹ̀n-basitọ nugbo lẹ biọ ojlẹ dindẹn kanlinmọgbenu-ninọ gbigbọmẹ tọn de mẹ to Babilọni Daho he nọtena sinsẹ̀n lalo lẹpo to pọmẹ glọ. Ṣigba, Satani ma ko penugo nado glọnalina lẹndai Jiwheyẹwhe tọn gando sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke go. Nudepope ma gán hẹnalọdotena Jiwheyẹwhe nado hẹn lẹndai etọn di. (Isa. 46:10; 55:8-11) Whẹho lọ gando oyín etọn go, podọ ewọ nọ nọgbẹ̀ sọgbe hẹ zẹẹmẹ oyín etọn tọn to whelẹponu. Jehovah ma nọ gboawupo nado hẹn lẹndai etọn di gbede!

15. Afọdide tẹlẹ wẹ Jehovah ze to Edẹni mẹ nado domẹplọnlọ atẹṣitọ lọ lẹ go bo hẹn ẹn diun dọ lẹndai etọn na mọ hẹndi?

¹⁵ Jehovah ze afọdide he jẹ lẹ to afọdopolọji to Edẹni mẹ nado domẹplọnlọ atẹṣitọ lọ lẹ go bo hẹn ẹn diun dọ lẹndai etọn na yin hinhẹndi. (Hia Jenẹsisi 3:14-19.) Etlẹ yin to whenue Adam po Evi po gbẹ́ pò to jipa lọ mẹ, Jehovah dawhẹna atẹṣitọ atọ̀n lọ lẹ debọdo-dego sọn mẹhe waylando jẹnukọn ji—yèdọ Satani whẹ́, enẹgodo Evi, podọ to godo mẹ Adam. To whenue Jehovah to hodọna Satani, mẹhe fọ́n atẹṣiṣi lọ dote sọn nuglọ, e dọ dọdai gando wiwá “kúnkan” de tọn go he na vọ́ nuhe atẹṣiṣi lọ ko hẹngble lẹ jlado. “Kúnkan” he opagbe etọn yin dido enẹ na yí adà titengbe de wà to lẹndai Jehovah tọn gando sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke go hinhẹndi mẹ.

16. To atẹṣiṣi Edẹni mẹ tọn godo, nawẹ Jehovah zindonukọn to lẹndai etọn hinhẹndi mẹ gbọn?

¹⁶ To atẹṣiṣi Edẹni mẹ tọn godo, Jehovah zindonukọn to lẹndai etọn hinhẹndi mẹ. E basi tito, na gbẹtọvi mapenọ lẹ nido nọ sẹ̀n ẹn to aliho he sọgbe de mẹ, dile mí na mọ do to weta he bọdego mẹ. (Heb. 11:4–12:1) E sọ gbọdo Biblu-kantọ susu—di Isaia, Jelemia po Ezekiẹli po—nado basi kandai dọdai he fọnjlodotenamẹ delẹ tọn gando hẹngọwa sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke tọn go. Hẹngọwa enẹ yin dopo to hosọ tangan Biblu tọn lẹ mẹ. Dọdai enẹ lẹpo wẹ na yin hinhẹndi gbọn “kúnkan” he opagbe etọn yin dido lọ gblamẹ, ehe adà tangan etọn wá sọawuhia nado yin Jesu Klisti. (Gal. 3:16) Jesu wẹ Avùnlọyitọ Daho sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke tọn, dile gblọndo he e na to whlepọn atọ̀ntọ lọ nukọn hẹn ẹn họnwun hezeheze do. Mọwẹ, Jesu wẹ mẹlọ he Jehovah de nado hẹn dọdai he gando hẹngọwa go lẹ di. (Osọ. 19:10) Ewọ na tún  omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ dote sọn kanlinmọgbenu gbigbọmẹ tọn bo na hẹn sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke gọwá otẹn he jẹna ẹn mẹ.

17. Naegbọn dọdai hẹngọwa tọn he to Biblu mẹ lẹ do họakuẹ na mí?

¹⁷ Dogbigbapọnna dọdai Biblu tọn he gando hẹngọwa go lẹ nọ fọnjlodotenamẹ bosọ nọ hẹn yise mẹtọn lodo. Dọdai enẹlẹ họakuẹ na mí taun, na mí to nukọnpọnhlan ojlẹ lọ whenue nudida lẹpo to olọn mẹ podọ to aigba ji na yin kinkọndopọ to sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke Oklunọ Nupojipetọ Jehovah tọn mẹ. Dọdai enẹlẹ sọ nọ na mí todido, na yé bẹ delẹ to jidenamẹ he whànmẹ hugan to Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹ hẹn. Mẹnu to mí mẹ wẹ ma to jejeji nado mọ hẹndi opagbe Jehovah tọn lẹ tọn—ehe bẹ fọnsọnku mẹvivẹ mítọn lẹ tọn, paladisi aigba ji tọn de po ogbẹ̀ madopodo to agbasalilo pipé mẹ po hẹn?—Isa. 33:24; 35:5, 6; Osọ. 20:12, 13; 21:3, 4.

18. Etẹwẹ mí na gbadopọnna to owe ehe mẹ?

¹⁸ To owe ehe mẹ, mí na gbadopọnna dọdai ojlofọndotenamẹ tọn he tin to owe Ezekiẹli tọn mẹ to Biblu mẹ lẹ. Susu dọdai enẹlẹ tọn wẹ zinnudo hẹngọwa sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke tọn ji. Mí na dọhodo lehe dọdai Ezekiẹli tọn lẹ tindo kanṣiṣa hẹ dọdai devo lẹ do ji, gọna lehe yé na mọ hẹndi gbọn Klisti gblamẹ po lehe yé gando mí go do po.—Pọ́n apotin lọ “Bladopọ Owe Ezekiẹli Tọn.”

19. Etẹwẹ a magbe nado wà, podọ etẹwutu?

¹⁹ To danfafa Jude tọn ji to owhe 29 W.M. tọn, Satani ma penugo nado gọkọna Jesu sọn sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke kọ̀n. Amọ́, etẹwẹ dogbọn míwlẹ dali? Satani ko magbe hú gbede pọ́n nado dọ̀n mí sọn sinsẹ̀n-bibasi nugbo mẹ. (Osọ. 12:12, 17) Na owe ehe ni gọalọna mí nado hẹn gbemima mítọn nado nọavùnte sọta Mẹwhlepọntọ kanylantọ enẹ lodo dogọ. Podọ na ohó po owalọ mítọn lẹ po ni nọ dohia dọ mí kọngbedopọ hẹ hogbe ehelẹ dọ, “Jehovah Jiwheyẹwhe towe wẹ hiẹ dona nọ sẹ̀n.” To whenẹnu, mí na tindo todido lọ nado nọgbẹ̀ bo mọ hẹndi lẹndai gigonọ Jehovah tọn to godo mẹ—yèdọ whenue mẹlẹpo to olọn mẹ podọ to aigba ji na nọpọ́ do na Jehovah nuhe e jẹna to gigọ́ mẹ lọ, enẹ wẹ sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke he wá sọn ahun wiwe de mẹ!