1, 2. ¿Baʼaxten bin Jesús tu desiertoil Judea teʼ año 29, yéetel baʼax úuch teʼeloʼ? (Ilawil le dibujo yaan tu káajbal le xookaʼ).

LE KA tsʼoʼok u yokjaʼ Jesúseʼ nuʼuktaʼab tumen le espíritu santo utiaʼal ka xiʼik tu desiertoil Judea, tu xamanil le Mar Muertooʼ. Lelaʼ úuch teʼ año 29, kex tu tsʼoʼokbal octubre yéetel tu káajbal noviembre. Teʼ lugar jeʼelaʼ maases chéen nukuch tuunichoʼob yéetel puʼukoʼob yaniʼ. Teʼeloʼ Jesúseʼ tu máansaj 40 días táan u orar, táan u ayunar yéetel táan u tuukul tiʼ yaʼab baʼaloʼob. Maʼ xaaneʼ teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ Jéeobaeʼ tʼaanaj yéetel u Hijo tumen u kʼáat u preparart utiaʼal le baʼaxoʼob ken u aktáantoʼ.

² Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ Jesúseʼ jach wiʼij yéetel debilchajaʼan, le oʼolal Satanáseʼ taal tu yiknaleʼ ka tu tsʼáaj a pruebail. Le baʼax úuchoʼ ku yeʼesik junpʼéel baʼax kʼaʼabéet u chʼaʼik en cuenta tuláakal le máaxoʼob adorartik Jéeobaoʼ.

3, 4. 1) ¿Baʼax tu yaʼalaj Satanás le yáax kaʼatéen ka tu probartaj Jesúsoʼ, yéetel baʼax u kʼáat ka u tukult kaʼachi? 2) ¿Baʼaxoʼob u kʼáat Satanás ka k-tukle?

³ Xok Mateo 4:1-7. Le ka probartaʼab Jesús tumen Satanáseʼ kaʼatéen aʼalaʼabtiʼ: «Wa u hijoech Dioseʼ...». ¿Jach wa tu jaajil maʼ u yojel wa Jesúseʼ u Hijo Dios? Maʼatech, tumen tak letiʼ kaʼach u hijo Dios yéetel u yojel de ke Jesúseʼ u yáax Hijo Jéeoba (Col.  1:15). U yojel xaneʼ le ka okjaʼanaj Jesúseʼ Jéeobaeʼ tu yaʼalaj: «Lelaʼ in Hijo, jach in yaabiltmaj, letiʼeʼ jach ku beetik u kiʼimaktal in wóol» (Mat. 3:17). Satanáseʼ u kʼáat kaʼach ka u tukult Jesús maʼ yaabiltaʼan tumen u Taataiʼ yéetel maʼ tu páajtal u confiar tiʼ letiʼ. Le ka tu yaʼalaj tiʼ Jesús ka u sut waajil le tuunichoʼoboʼ bey ka u yaʼaltiʼ: «Wa jach jaaj u Hijoech Dioseʼ, ¿baʼaxten túun ku chaʼik a muʼyajtik wiʼij teʼ desiertoaʼ?». Le ka tu yaʼalaj xan ka u píikchʼintuba Jesús desde tu maas kaʼanlil le templooʼ bey ka u yaʼaltiʼeʼ: «Teech u Hijoech Dioseʼ, ¿maʼ wa ta confiar de ke jeʼel a kanáantaʼal tumen a Taataeʼ?».

⁴ Satanáseʼ láayliʼ bey u probarkoʼon teʼ kʼiinoʼobaʼ (2 Cor. 2:11). Kéen u yil chan debiloʼon wa lubaʼan k-óoleʼ tu séebaʼanil ku atacarkoʼon, yaan horaeʼ maʼ t-tsʼáaik cuenta baʼaxoʼob ku meyajtiʼ (2 Cor. 11:14). U kʼáat ka k-tukleʼ Jéeobaeʼ junpuliʼ maʼ u yaabiltmoʼoniʼ yéetel maʼ tu páajtal k-lúubul utsil tiʼ. Satanáseʼ u kʼáat ka k-tukleʼ maʼ tu páajtal k-confiar tiʼ Jéeoba tumen maʼ ken u béeykunt le baʼaxoʼob ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Baʼaleʼ chéen táan u tuus (Juan 8:44). ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ u tuskoʼon?

5. ¿Baʼax tu yaʼalaj Jesús le yáax kaʼatéen ka probartaʼaboʼ?

⁵ Koʼox ilik baʼax tu yaʼalaj Jesús le yáax kaʼatéen ka probartaʼaboʼ. Letiʼeʼ u yojel jach yaabiltaʼan tumen u Taata yéetel jach ku confiar tiʼ letiʼ. Le oʼolal tu séebaʼanil tu tsʼáajuba tu contra Satanás, letiʼeʼ tu chʼaʼchiʼitaj le Tsʼíiboʼob tuʼux ku chíikpajal u kʼaabaʼ u Taataoʼ (Deu. 6:16; 8:3). U kʼaabaʼ Dioseʼ junpʼéel garantía de ke yaan u béeykuntik tuláakal le baʼaxoʼob u yaʼalmaj u beetkoʼ. Úuchik u chʼaʼchiʼitik u kʼaabaʼ u Taataeʼ Jesúseʼ tu yeʼeseʼ jach ku confiar tiʼ letiʼ. *

6, 7. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-lúubul tu kʼab Satanáseʼ?

⁶ Toʼon xaneʼ maʼ ken k-lúubul tu kʼab Satanás wa k-confiar tiʼ u Tʼaan Jéeoba bey xan wa k-tuukul tiʼ le baʼax u kʼáat u yaʼal u kʼaabaʼoʼ. Kéen k-xok le Bibliaoʼ k-tsʼáaik cuentaeʼ Jéeobaeʼ jach u yaabiltmaj le máaxoʼob meyajtikoʼ yéetel u kʼáat ka xiʼiktiʼob utsil, tak le máaxoʼob lubaʼan u yóoloʼoboʼ. Wa k-ilik bey tiʼ toʼon ku yaʼalaʼal le baʼax k-xokik teʼ Bibliaoʼ maʼ ken k-creert le baʼax ku yaʼalik Satanásoʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalikeʼ junpuliʼ maʼ u yaabiltmoʼon Jéeobaiʼ yéetel maʼ tu páajtal k-lúubul utsil tiʼ (Sal. 34:18; 1 Ped. 5:8). Wa mantatsʼ k-kʼaʼajsik de ke Jéeoba ku béeykuntik baʼax ku yaʼalikeʼ yaan k-maas confiar tiʼ letiʼ (Pro. 3:5, 6).

⁷ Chéen baʼaleʼ, ¿jach baʼax u kʼáat Satanás yéetel baʼax u kʼáat ka k-beete? Lelaʼ ku páajtal k-ojéeltik kéen k-il le baʼax tu yaʼalaj le óoxtéen ka tu probartaj Jesúsoʼ.

8. ¿Bix úuchik u yeʼesik Satanás jach baʼax u kʼáat?

⁸ Xok Mateo 4:8-11. Le óoxtéen ka tu probartaj Jesúsoʼ Satanáseʼ tu yeʼesaj jach baʼax u kʼáat. Letiʼeʼ tu yeʼesaj tiʼ Jesús (maʼ  xaaneʼ tiʼ junpʼéel náay) «tuláakal u gobiernoiloʼob yóokʼol kaab bey xan le ayikʼalil yaantiʼoboʼ», chéen baʼaleʼ maʼ tu yeʼesajtiʼ le baʼaloʼob kʼaastak yaan ichiloʼ. Tu yaʼalaj xan tiʼ Jesús: «Tuláakal le baʼaloʼobaʼ yaan in tsʼáaiktech wa ka xoltal a adorarten kex chéen juntéen». * Satanáseʼ jach u kʼáat ka xuʼuluk u adorartaʼal Jéeoba tumen Jesús yéetel u kʼáat ka adorartaʼak chéen letiʼ. Chéen jáan aʼalbileʼ bey jach maʼalob le baʼax aʼalaʼab tiʼ Jesúsoʼ tumen yaan u páajtal u yantaltiʼ tuláakal baʼal, maʼ kun jatsʼbil, maʼ kun chʼuykíintbil tiʼ cheʼ yéetel junpuliʼ maʼ kun sufrir. U jaajileʼ le Kʼaasilbaʼaloʼ jeʼel u páajtal u tsʼáaiktiʼ tuláakal le baʼax tu yeʼesajtiʼoʼ tumen u tiaʼal, le oʼolal Jesúseʼ maʼ tu yaʼalaj wa maʼ jaaj le baʼax ku yaʼalaʼaltiʼoʼ (Juan 12:31; 1 Juan 5:19). Satanáseʼ jeʼel kaʼach u tsʼáaik jeʼel baʼaxak tiʼ Jesús utiaʼal ka u beet u xuʼulul u adorartik u Taataoʼ.

9. 1) ¿Baʼax u kʼáat Satanás ka u beet le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ, yéetel bix u yilik u beetik? 2) ¿Bix k-eʼesik táan k-adorartik Jéeoba? (Ilawil le cuadro «¿Baʼax u kʼáat u yaʼal k-adorartik Dios?»).

⁹ Teʼ kʼiinoʼobaʼ Satanáseʼ jach u kʼáat ka k-adorarte wa ka k-beet baʼaloʼob ku bin tu contra baʼax ku yaʼalik Jéeoba. Letiʼeʼ «u diosil le yóokʼol kaabaʼ», le oʼolal tuláakal le máaxoʼob yanoʼob ichil le maʼ jaajil religiónoʼoboʼ táan u adorarkoʼob Satanás (2 Cor. 4:4). Baʼaleʼ kex u millonesil máakoʼob adorarkeʼ maʼ kiʼimak u yóoliʼ u kʼáat xan ka adorartaʼak tumen le máaxoʼob beetik baʼax uts tu  tʼaan Diosoʼ. Letiʼeʼ u kʼáat ka k-tukleʼ maas maʼalob ka xiʼikoʼon tu paach taakʼin yéetel uláakʼ baʼaloʼob ke ka sufrirnakoʼon ikil k-beetik baʼax toj (1 Ped. 3:14). Wa ka k-beet baʼax u kʼáat Satanáseʼ bey ka xolakoʼon k-adorarteʼ. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ u yúuchultoʼon leloʼ?

10. ¿Baʼax tu yaʼalaj Jesús le u yóoxtéen ka probartaʼaboʼ, yéetel baʼaxten?

¹⁰ Koʼox ilik baʼax tu yaʼalaj Jesús le u yóoxtéen ka probartaʼaboʼ. Utiaʼal u yeʼesik maʼ kun xuʼulul u adorartik Jéeobaeʼ tu séebaʼanil tu yaʼalaj: «¡Xeen Satanás!». Tsʼoʼoleʼ tu kaʼa chʼaʼchiʼitaj u libroil Deuteronomio tuʼux ku chíikpajal u kʼaabaʼ Dios. Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «U Tʼaan Dioseʼ ku yaʼalik: ‹Jéeoba a Dios unaj a adorartik, yéetel chéen letiʼ kʼaʼabéet a meyajtik›» (Mat. 4:10; Deu. 6:13). Letiʼeʼ maʼ tu kaxtaj u maas séebaʼaniliʼ, maʼ tu yóotaj ka yanaktiʼ tuláakal baʼal tu yóokʼol kaab Satanásiʼ tumen u yojleʼ leloʼ maʼ kun xáantal, tsʼoʼoleʼ chéen u Taata unaj u adorartaʼal. U yojel xaneʼ «kex chéen juntéen» ka xolak u adorart Satanáseʼ u jaajileʼ táan u tsʼáaikuba yáanal u páajtalil. Jesúseʼ junpuliʼ maʼ tu yóotaj u adorart Satanásiʼ. «Le Kʼaasilbaʼal túunoʼ lukʼ tu yiknal» le ka tu yilaj maʼ páajchaj u beetik u adorartaʼaliʼ. *

11. ¿Bix jeʼel k-tsʼáaikba tu contra Satanáseʼ?

¹¹ Jeʼex Jesúseʼ toʼon xaneʼ jeʼel u páajtal k-tsʼáaikba tu contra le Kʼaasilbaʼaloʼ yéetel k-náachtal tiʼ le baʼaxoʼob ku tsʼáaik le kʼasaʼan yóokʼol kaaboʼ. Lelaʼ ku páajtal k-beetik tumen Jéeobaeʼ u tsʼaamajtoʼon u páajtalil k-yéeyik baʼax ken k-beete. Le oʼolaleʼ mix le Kʼaasilbaʼal jeʼel u páajtal u obligarkoʼon utiaʼal ka xuʼuluk k-adorartik Jéeobaoʼ. Wa k-tsʼáaikba tu contra yéetel k-eʼesik muʼukʼaʼan yanil k-fejeʼ bey ka k-aʼal tiʼeʼ: «¡Xeen Satanás!» (1 Ped. 5:9). Le Kʼaasilbaʼaloʼ ka tu yilaj maʼ tsaʼay tu yéetel Jesúseʼ náachchaj tiʼ letiʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik xan toʼon: «Tsʼáabaʼex tu contra le Kʼaasilbaʼaloʼ, letiʼ túuneʼ bíin áalkabnak tiʼ teʼex» (Sant. 4:7).

12. ¿Bix úuchik u yeʼesik Satanás jach u pʼeek u adorartaʼal Dios?

¹² Le u yóoxtéen ka tu probartaj Jesúsoʼ Satanáseʼ tu yeʼeseʼ letiʼ tu yáax tsʼáajuba tu contra le adoración ku tsʼaʼabal tiʼ Jéeobaoʼ. Desde ka káaj wíinik tu jardínil Edéneʼ tiʼ tu yáax eʼesaj u pʼeek u adorartaʼal Jéeobaiʼ. Letiʼeʼ tu tusaj Eva, Eva túuneʼ tu yoksaj tu pool Adán ka u tsʼáaubaʼob tu contra baʼax u yaʼalmaj Jéeoba. Bey úuchik u beetik Satanás ka yanakoʼob yáanal u páajtaliloʼ (xok Génesis 3:1-5; 2 Cor. 11:3; Apo. 12:9). Bey túunoʼ Adán yéetel Evaeʼ kex maʼ u yojloʼob jach máax tuskoʼobeʼ káaj u adorarkoʼob Satanás. Yoʼolal le baʼax tu beetaj tu jardínil Edénoʼ Satanáseʼ maʼ chéen tu tsʼáaj naʼatbil maʼ maʼalob bix u gobernar Jéeobaiʼ, baʼaxeʼ tu yeʼesaj xan maʼ u kʼáat ka adorartaʼak chéen Jéeobaiʼ. ¿Bix tu beetil?

13. ¿Máax ku náajmatik ka adorartaʼak?

 ¹³ U jaajileʼ le máax yaan u derechoil u gobernaroʼ chéen letiʼ xan unaj u adorartaʼal. Jéeobaeʼ letiʼ beet tuláakal baʼal, le oʼolal chéen letiʼ ku náajmatik ka adorartaʼak (Apo. 4:11). Le ka tu beetaj Adán yéetel Evaeʼ tu tsʼáajoʼob tu jardínil Edén. Letiʼeʼ u kʼáat kaʼach ka chuʼupuk le Luʼum yéetel máaxoʼob adorarkoʼ, u kʼáat ka síijik tu puksiʼikʼal u beetkoʼob (Gén. 1:28). Satanáseʼ tu tsʼáajuba tu contra u gobernación Jéeoba tumen tu tsʼíiboltaj le adoración chéen tiʼ Jéeoba unaj u tsʼaʼabaloʼ (Sant. 1:14, 15).

14. ¿Páajchaj wa u beetik Satanás u xuʼulul u adorartaʼal Jéeoba? Tsole.

¹⁴ ¿Páajchaj wa túun u beetik u xuʼulul u adorartaʼal Jéeoba? U jaajileʼ tu beetaj u náachtal Adán yéetel Eva tiʼ Jéeoba. Desde teʼ kʼiin jeʼeloʼ maʼ xuʼuluk u yilik u beetik u náachtal tiʼ Jéeoba tuláakal máak. Tu yilaj u tusik tak le máaxoʼob meyajtik Jéeoba kuxlajoʼob táanil tiʼ u taal Jesúsoʼ. Teʼ yáax siglo xanoʼ tu beetaj u yokol apóstataʼob ichil u kaajal Dios, letiʼobeʼ tu kʼaskúuntoʼob  le múuchʼuliloʼ, le oʼolal pʼáat bey mix máak adorartik Jéeoba jeʼex u kʼáateʼ (Mat. 13:24-30, 36-43; Hech. 20:29, 30). Desde teʼ kaʼapʼéel siglooʼ le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ esclavizartaʼaboʼob tumen le Nojoch Babiloniaoʼ, letiʼobeʼ xáanchaj maʼ tu páajtal u adorarkoʼob Jéeoba jeʼex unajeʼ. Baʼaleʼ Satanáseʼ maʼ jóokʼ yéetel u yóoliʼ, letiʼeʼ maʼ béeychajak u beetik u xuʼulul u adorartaʼal Jéeobaiʼ. Jéeobaeʼ yaan u béeykuntik le baʼax u chʼaʼtukultmaj u beetkoʼ (Isa. 46:10; 55:8-11). Le baʼax u kʼáat u yaʼal u kʼaabaʼoʼ ku yeʼesikeʼ letiʼeʼ mantatsʼ ku béeykuntik le baʼax u kʼáatoʼ. ¡Mix bikʼin ku pʼáatal maʼ u béeytal!

15. ¿Baʼax tu yaʼalaj Jéeoba yoʼolal le máaxoʼob tu tsʼáajubaʼob tu contraoʼ? ¿Baʼax tu yaʼalaj ken u beet utiaʼal ka béeyak le baʼax u tukultmoʼ?

¹⁵ Tu jardínil Edéneʼ Jéeobaeʼ tu séebaʼanil tu yaʼalaj baʼax ken u beet utiaʼal u béeykuntik le baʼax u kʼáatoʼ (xok Génesis 3:14-19).  Tu yaʼalaj xan baʼax kun úuchul tiʼ le máaxoʼob tu tsʼáajubaʼob tu contraoʼ, táanileʼ tu yaʼalaj baʼax kun úuchul tiʼ Satanás, tsʼoʼoleʼ tiʼ Eva yéetel tu tsʼookeʼ tiʼ Adán. Le ka tu yaʼalaj baʼax kun úuchul tiʼ Satanáseʼ Jéeobaeʼ tu yaʼaleʼ yaan u yantal junpʼéel «chʼiʼibal», le chʼiʼibalaʼ yaan u yutskíintik le baʼax kʼaskúuntaʼab tumen le máaxoʼob tu tsʼáajubaʼob tu contraoʼ. Tsʼoʼoleʼ yaan xan u yáantaj utiaʼal ka béeyak le baʼax u kʼáat Jéeoba desde tu káajbaloʼ: u adorartaʼal chéen letiʼ.

16. Ka tsʼoʼok u kʼebantal Adán yéetel Evaeʼ, ¿baʼax tu beetaj Jéeoba utiaʼal ka béeyak u adorartaʼal tumen tuláakal máak?

¹⁶ Desde ka kʼebanchaj Adán yéetel Evaeʼ Jéeobaeʼ maʼ xuʼuluk u yilik ka béeyak le baʼax u tukultmoʼ. Teʼ tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik baʼax tu beetaj utiaʼal ka adorartaʼak tumen tuláakal máak jeʼex unajeʼ (Heb. 11:4–12:1). Jéeobaeʼ tu yéeyaj xan máakoʼob jeʼex Isaías, Jeremías yéetel Ezequiel utiaʼal ka u tsʼíibtoʼob bix kun kaʼa adorarbil chéen letiʼ. Lelaʼ junpʼéel tiʼ le baʼaxoʼob jach ku kaʼansaʼal teʼ Bibliaoʼ. Tuláakal le profecíaʼob tsʼíibtaʼaboʼobaʼ béeykuntaʼaboʼob tumen le «chʼiʼibal» aʼalaʼanoʼ wa Jesucristo (Gál. 3:16). Yéetel le baʼax tu yaʼalaj Jesús le u yóoxtéen ka probartaʼaboʼ tu yeʼesaj jach u kʼáat ka adorartaʼak chéen Jéeoba. Jesúseʼ yéeyaʼab utiaʼal u béeykuntik le profecíaʼob ku yaʼalikoʼob yaan u kaʼa adorartaʼal chéen Jéeobaoʼ (Apo. 19:10). Jesús kun jáalkʼabtik kaʼach u kaajal Dios tiʼ le kaʼansajoʼob maʼ maʼalobtakoʼ yéetel yaan u beetik u adorartaʼal chéen Jéeoba.

17. ¿Bix u yáantkoʼon le profecíaʼob ku tʼaanoʼob tiʼ bix kun kaʼa adorarbil chéen Jéeobaoʼ?

¹⁷ Kéen k-xakʼalt le profecíaʼob ku yaʼalikoʼob bix kun kaʼa adorarbil chéen Jéeobaoʼ yaan u kiʼimaktal k-óol yéetel yaan u maas nojochtal k-fe. Yaan xan u yáantkoʼon utiaʼal ka seguernak k-páaʼtik u kʼuchul u kʼiinil u adorartaʼal chéen Jéeoba tumen le máaxoʼob yanoʼob teʼ kaʼan yéetel way Luʼumoʼ. Le profecíaʼobaʼ jach ku tsʼáaikoʼobtoʼon esperanza. ¿Máasaʼ jach k-kʼáat k-il u béeytal tuláakal le baʼax u yaʼalmaj Jéeobaoʼ? K-láakʼtsiloʼobeʼ yaan u kaʼa kuxtaloʼob, yaan k-kuxtal tiʼ junpʼéel jatsʼuts paraíso, mix máak kun kaʼa kʼojaʼantal yéetel mix máak kun kíimil (Isa. 33:24; 35:5, 6; Apo. 20:12, 13; 21:3, 4).

18. ¿Baʼax ken k-xakʼalt teʼ libroaʼ?

¹⁸ Teʼ libroaʼ yaan k-xakʼaltik le profecíaʼob tu tsʼíibtaj Ezequieloʼ. Yaʼab tiʼ leloʼobaʼ ku tʼaanoʼob tiʼ bix kun kaʼa adorarbil chéen Jéeoba. Yaan k-xakʼaltik baʼax yaan u yil u profecíaʼob Ezequiel yéetel le uláakʼ profecíaʼob, bix u béeykuntaʼaloʼob tumen Cristo yéetel baʼax yaan u yiloʼob yéetel k-kuxtal (ilawil le cuadro «Baʼax ku taasik u libroil Ezequiel»).

19. ¿Baʼax tsʼoʼok a chʼaʼtuklik a beetik, yéetel baʼaxten?

¹⁹ Tu desiertoil Judeaeʼ Satanáseʼ maʼ béeychaj u beetik ka xuʼuluk u adorartaʼal Jéeoba tumen Jesúsiʼ. Kux túun toʼon, ¿yaan wa u beetik u xuʼulul k-adorartik Jéeoba? Teʼ kʼiinoʼobaʼ Satanáseʼ jach táan u yilik ka xuʼuluk k-adorartik chéen Jéeoba (Apo. 12:12, 17). Le libroaʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal maʼ u xuʼulul k-tsʼáaikba tu contra Satanás. Tuláakal le baʼaxoʼob k-aʼalik yéetel k-beetkoʼ unaj u yeʼeskoʼob táan k-beetik le baʼax tu yaʼalaj Jesúsaʼ: «Jéeoba a Dios unaj a adorartik». Beyoʼ yaan u kʼuchul u kʼiinil k-ilik u béeytal le baʼax u tukultmaj Jéeobaoʼ. Yaan k-ilik bix kun adorarbil tumen tuláakal le máaxoʼob yanoʼob teʼ kaʼanoʼ bey xan le máaxoʼob yanoʼob way Luʼumeʼ.