ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

บท 7

ชาติต่าง ๆ “จะต้องรู้ว่าเราคือยะโฮวา”

ชาติต่าง ๆ “จะต้องรู้ว่าเราคือยะโฮวา”

เอเสเคียล 25:17

จุด​สำคัญ เรา​ได้​เรียน​อะไร​จาก​การ​ที่​ชาว​อิสราเอล​ติด​ต่อ​เกี่ยว​ข้อง​กับ​ชาติ​รอบ​ข้าง​ที่​ดูหมิ่น​ชื่อ​พระ​ยะโฮวา

1, 2. (ก) ทำไม​ชาติ​อิสราเอล​จึง​เหมือน​แกะ​ตัว​เดียว​ที่​ถูก​ล้อม​ด้วย​ฝูง​หมา​ป่า? (ดู​ภาพ​แรก) (ข) ประชาชน​และ​กษัตริย์​ของ​อิสราเอล​ยอม​ให้​อะไร​เกิด​ขึ้น?

 ตลอด​หลาย​ร้อย​ปี​ชาติ​อิสราเอล​เป็น​เหมือน​แกะ​ตัว​เดียว​ซึ่ง​ถูก​ล้อม​ด้วย​ฝูง​หมา​ป่า ทาง​ชายแดน​ทิศ​ตะวัน​ออก​พวก​เขา​ถูก​คุกคาม​จาก​พวก​อัมโมน โมอับ และ​เอโดม ทาง​ทิศ​ตะวัน​ตก​ก็​มี​พวก​ฟีลิสเตีย​ที่​เป็น​ศัตรู​มา​อย่าง​ยาว​นาน​ตั้ง​รกราก​อยู่ ทาง​ทิศ​เหนือ​มี​เมือง​ไทระ​ซึ่ง​เป็น​อาณาจักร​ที่​ร่ำรวย​และ​เป็น​ศูนย์กลาง​ทาง​การ​ค้า​ที่​รุ่งเรือง ทาง​ทิศ​ใต้​มี​อียิปต์​อาณาจักร​โบราณ​ที่​แผ่​ขยาย​อำนาจ​อยู่​ใน​แถบ​นั้น​ซึ่ง​ปกครอง​โดย​ฟาโรห์​กษัตริย์​ที่​ผู้​คน​ถือ​ว่า​เป็น​เทพเจ้า

2 เมื่อ​ชาว​อิสราเอล​พึ่ง​พระ​ยะโฮวา พระองค์​ก็​ปก​ป้อง​พวก​เขา​จาก​ศัตรู แต่​ครั้ง​แล้ว​ครั้ง​เล่า​ที่​ประชาชน​และ​กษัตริย์​ของ​อิสราเอล​ยอม​ให้​อิทธิพล​จาก​ชาติ​ที่​อยู่​รอบ ๆ มา​ทำ​ให้​ชาติ​ของ​เขา​เสื่อม​เสีย กษัตริย์​อาหับ​ก็​เป็น​ตัว​อย่าง​หนึ่ง อาหับ​ปกครอง​อาณาจักร​อิสราเอล​สิบ​ตระกูล​ช่วง​เดียว​กับ​ที่​กษัตริย์​เยโฮชาฟัท​ปกครอง​ยูดาห์ อาหับ​แต่งงาน​กับ​เยเซเบล​ลูก​สาว​กษัตริย์​ของ​ไซดอน​ซึ่ง​ปกครอง​เมือง​ไทระ​ที่​เจริญ​รุ่งเรือง เยเซเบล​ทำ​ให้​การ​นมัสการ​พระ​บาอัล​แพร่​หลาย​ใน​อิสราเอล​และ​ผลัก​ดัน​ให้​สามี​นมัสการ​ด้วย ซึ่ง​ทำ​ให้​การ​นมัสการ​ที่​บริสุทธิ์​เสื่อม​เสีย​แบบ​ที่​ไม่​เคย​เกิด​ขึ้น​มา​ก่อน—1 พก. 16:30-33; 18:4, 19

3, 4. (ก) ตอน​นี้​เอเสเคียล​เริ่ม​พยากรณ์​เกี่ยว​กับ​อะไร? (ข) เรา​จะ​ตอบ​คำ​ถาม​อะไร?

3 พระ​ยะโฮวา​เคย​เตือน​ประชาชน​แล้ว​ว่า​จะ​เกิด​อะไร​ขึ้น​ถ้า​พวก​เขา​ไม่​ภักดี​ต่อ​พระองค์ ตอน​นี้​พระองค์​จะ​ไม่​ยอม​ทน​อีก​ต่อ​ไป (ยรม. 21:7, 10; อสค. 5:7-9) ปี 609 ก่อน ค.ศ. กองทัพ​บาบิโลน​กลับ​มา​แผ่นดิน​ที่​พระเจ้า​สัญญา​เป็น​รอบ​ที่​สาม ซึ่ง​เป็น​เวลา​เกือบ​สิบ​ปี​แล้ว​หลัง​จาก​การ​บุก​ครั้ง​ล่า​สุด ครั้ง​นี้​พวก​เขา​จะ​ทำลาย​กำแพง​เมือง​เยรูซาเล็ม​และ​คน​ที่​กบฏ​ต่อ​เนบูคัดเนสซาร์ เมื่อ​การ​ล้อม​เมือง​เริ่ม​ต้น​และ​คำ​พยากรณ์​ของ​เอเสเคียล​เกิด​ขึ้น​จริง​ใน​ทุก​ราย​ละเอียด เอเสเคียล​ก็​เริ่ม​พยากรณ์​เกี่ยว​กับ​สิ่ง​ที่​จะ​เกิด​ขึ้น​กับ​ชาติ​ที่​อยู่​รอบ ๆ แผ่นดิน​ที่​พระเจ้า​สัญญา

ชาติ​ต่าง ๆ ที่​ดูหมิ่น​ชื่อ​พระ​ยะโฮวา​จะ​ต้อง​รับ​ผล​จาก​สิ่ง​ที่​พวก​เขา​ทำ

4 พระ​ยะโฮวา​บอก​เอเสเคียล​ว่า​ศัตรู​ของ​ยูดาห์​จะ​ดีใจ​ที่​เห็น​เยรูซาเล็ม​ถูก​ทำลาย​และ​ซ้ำ​เติม​คน​ที่​รอด​ชีวิต แต่​ชาติ​ต่าง ๆ ที่​ดูหมิ่น​ชื่อ​พระ​ยะโฮวา​และ​ข่มเหง​หรือ​ทำ​ให้​ประชาชน​ของ​พระองค์​ตก​ต่ำ​จะ​ต้อง​รับ​ผล​จาก​สิ่ง​ที่​พวก​เขา​ทำ เรา​ได้​บทเรียน​อะไร​จาก​ความ​สัมพันธ์​ของ​อิสราเอล​กับ​ชาติ​เหล่า​นั้น? และ​คำ​พยากรณ์​ของ​เอเสเคียล​เกี่ยว​กับ​ชาติ​ต่าง ๆ ให้​ความ​หวัง​กับ​เรา​อย่าง​ไร​ใน​ทุก​วัน​นี้?

ญาติ​พี่​น้อง​ที่ “พูด​เยาะเย้ย” อิสราเอล

5, 6. ชาว​อัมโมน​และ​ชาว​อิสราเอล​เกี่ยว​ข้อง​กัน​อย่าง​ไร?

5 อัมโมน โมอับ และ​เอโดม เป็น​ญาติ​โดย​สาย​เลือด​กับ​ชาติ​อิสราเอล ถึง​แม้​จะ​เป็น​ญาติ​กัน​และ​มี​ประวัติศาสตร์​ร่วม​กัน แต่​ชาติ​เหล่า​นั้น​กลับ​เป็น​ศัตรู​และ “พูด​เยาะเย้ย” ประชาชน​ของ​พระเจ้า​มา​ตลอด—อสค. 25:6

6 ชาว​อัมโมน สืบ​เชื้อ​สาย​มา​จาก​โลท​หลาน​ของ​อับราฮัม บรรพบุรุษ​ของ​พวก​เขา​เกิด​จาก​ลูก​สาว​คน​เล็ก​ของ​โลท (ปฐก. 19:38) ดู​เหมือน​ว่า​ประชาชน​ของ​พระเจ้า​เข้าใจ​ภาษา​ของ​ชาว​อัมโมน​เพราะ​คล้าย​กับ​ภาษา​ฮีบรู เนื่อง​จาก​ทั้ง​สอง​ชาติ​เกี่ยว​ข้อง​กัน​ทาง​สาย​เลือด พระ​ยะโฮวา​จึง​สั่ง​ชาว​อิสราเอล​ไม่​ให้​เป็น​ฝ่าย​เริ่ม​ทำ​สงคราม​กับ​ชาว​อัมโมน (ฉธบ. 2:19) แต่​ใน​สมัย​ผู้​วินิจฉัย ชาว​อัมโมน​ร่วม​มือ​กับ​เอกโลน​กษัตริย์​โมอับ​โจมตี​อิสราเอล (วนฉ. 3:12-15, 27-30) ต่อ​มา ตอน​ที่​ซาอูล​เป็น​กษัตริย์ ชาว​อัมโมน​ก็​มา​โจมตี​อิสราเอล (1 ซม. 11:1-4) และ​ใน​สมัย​กษัตริย์​เยโฮชาฟัท ชาว​อัมโมน​ก็​ร่วม​มือ​กับ​กอง​กำลัง​โมอับ​มา​รุกราน​แผ่นดิน​ที่​พระเจ้า​สัญญา​อีก—2 พศ. 20:1, 2

7. ชาว​โมอับ​ทำ​กับ​ชาว​อิสราเอล​ที่​เป็น​ญาติ​ของ​พวก​เขา​อย่าง​ไร?

7 ชาว​โมอับ ก็​สืบ​เชื้อ​สาย​มา​จาก​โลท​แต่​บรรพบุรุษ​ของ​พวก​เขา​เกิด​จาก​ลูก​สาว​คน​โต (ปฐก. 19:36, 37) พระ​ยะโฮวา​สั่ง​ชาว​อิสราเอล​ไม่​ให้​ทำ​สงคราม​กับ​ชาว​โมอับ (ฉธบ. 2:9) แต่​ชาว​โมอับ​ไม่​ได้​ทำ​ดี​กับ​ชาว​อิสราเอล​ที่​เป็น​ญาติ​พี่​น้อง​ของ​พวก​เขา แทน​ที่​จะ​ช่วยเหลือ​พี่​น้อง​ที่​เพิ่ง​หนี​มา​จาก​การ​เป็น​ทาส​ใน​อียิปต์ พวก​เขา​กลับ​ขัด​ขวาง​ไม่​ให้​ชาว​อิสราเอล​เข้า​แผ่นดิน​ที่​พระเจ้า​สัญญา บาลาค​กษัตริย์​โมอับ​จ้าง​บาลาอัม​ให้​ไป​สาป​แช่ง​ชาว​อิสราเอล บาลาอัม​สอน​บาลาค​ให้​รู้​วิธี​ชักจูง​ผู้​ชาย​อิสราเอล​หลาย​คน​ให้​หลง​ทำ​ผิด​ศีลธรรม​ทาง​เพศ​และ​ไหว้​รูป​เคารพ (กดว. 22:1-8; 25:1-9; วว. 2:14) ชาว​โมอับ​ข่มเหง​ญาติ​ของ​พวก​เขา​มา​ตลอด​หลาย​ร้อย​ปี​ตั้ง​แต่​อดีต​จน​ถึง​สมัย​เอเสเคียล—2 พก. 24:1, 2

8. ทำไม​พระ​ยะโฮวา​บอก​ว่า​เอโดม​เป็น​พี่​น้อง​กับ​ชาว​อิสราเอล แต่​พวก​เขา​ทำ​อย่าง​ไร​กับ​ชาว​อิสราเอล?

8 ชาว​เอโดม สืบ​เชื้อ​สาย​มา​จาก​เอซาว​พี่​ชาย​ฝาแฝด​ของ​ยาโคบ ชาว​เอโดม​และ​ชาว​อิสราเอล​เป็น​ญาติ​ที่​ใกล้​ชิด​กัน​มาก พระ​ยะโฮวา​ถึง​กับ​พูด​ว่า​พวก​เขา​เป็น​พี่​น้อง​กัน (ฉธบ. 2:1-5; 23:7, 8) ถึง​อย่าง​นั้น ชาว​เอโดม​ก็​ตั้ง​ตัว​เป็น​ศัตรู​ตั้ง​แต่​ช่วง​ที่​ชาว​อิสราเอล​อพยพ​ออก​จาก​อียิปต์​เรื่อย​มา​จน​ถึง​ช่วง​ที่​เยรูซาเล็ม​ถูก​ทำลาย​ใน​ปี 607 ก่อน ค.ศ. (กดว. 20:14, 18; อสค. 25:12) ตอน​นั้น ชาว​เอโดม​ไม่​ใช่​แค่​ดีใจ​ที่​ชาว​อิสราเอล​เจอ​ความ​ทุกข์​และ​สนับสนุน​ชาว​บาบิโลน​ให้​มา​ทำลาย​กรุง​เยรูซาเล็ม​เท่า​นั้น แต่​ยัง​ขัด​ขวาง​และ​จับ​ชาว​อิสราเอล​ที่​กำลัง​หนี​เอา​ชีวิต​รอด​ส่ง​ให้​ศัตรู​ด้วย—สด. 137:7; อบด. 11, 14

9, 10. (ก) เกิด​อะไร​ขึ้น​กับ​อัมโมน โมอับ และ​เอโดม? (ข) มี​ตัว​อย่าง​อะไร​บ้าง​ที่​ทำ​ให้​รู้​ว่า​ไม่​ใช่​ทุก​คน​ใน​ชาติ​เหล่า​นั้น​เป็น​ศัตรู​กับ​ชาว​อิสราเอล?

9 พระ​ยะโฮวา​ให้​ชาติ​ต่าง ๆ ที่​เป็น​ญาติ​กับ​อิสราเอล​รับผิดชอบ​สิ่ง​ที่​พวก​เขา​ทำ​ต่อ​ประชาชน​ของ​พระองค์ พระองค์​บอก​ว่า “เรา​จะ​ยก . . . ชาว​อัมโมน​ให้​เป็น​สมบัติ​ของ​ชาว​ตะวัน​ออก ชาติ​ต่าง ๆ จะ​ได้​ไม่​นึก​ถึง​ชาว​อัมโมน​อีก” พระองค์​ยัง​บอก​อีก​ว่า “เรา​จะ​ลง​โทษ​โมอับ แล้ว​พวก​เขา​จะ​ต้อง​รู้​ว่า​เรา​คือ​ยะโฮวา” (อสค. 25:10, 11) ประมาณ​ห้า​ปี​หลัง​จาก​เยรูซาเล็ม​พินาศ คำ​พยากรณ์​เหล่า​นั้น​ก็​เกิด​ขึ้น​จริง​เมื่อ​ชาว​บาบิโลน​มา​พิชิต​อัมโมน​และ​โมอับ และ​พระ​ยะโฮวา​ก็​พูด​ถึง​เอโดม​ด้วย​ว่า พระองค์​จะ “ลง​มือ​จัด​การ​เอโดม​และ​กำจัด​ทั้ง​คน​และ​สัตว์​ให้​หมด​จาก​ที่​นั่น” และ​พระองค์​จะ “ทำ​ให้​เอโดม​ร้าง​เปล่า” (อสค. 25:13) ใน​ที่​สุด​อัมโมน โมอับ และ​เอโดม​ก็​ถูก​ทำลาย​จน​สิ้น​ชาติ​ตาม​ที่​บอก​ไว้—ยรม. 9:25, 26; 48:42; 49:17, 18

10 อย่าง​ไร​ก็​ตาม ไม่​ใช่​ทุก​คน​ใน​ชาติ​เหล่า​นั้น​ตั้ง​ตัว​เป็น​ศัตรู​กับ​ประชาชน​ของ​พระเจ้า ตัว​อย่าง​เช่น เศเลก​ชาว​อัมโมน​และ​อิทมาห์​ชาว​โมอับ​มี​ชื่อ​อยู่​ใน​กลุ่ม​นัก​รบ​ที่​เก่ง​กล้า​ของ​กษัตริย์​ดาวิด (1 พศ. 11:26, 39, 46; 12:1) และ​รูธ​ผู้​หญิง​ชาว​โมอับ​ก็​มา​เป็น​ผู้​นมัสการ​ที่​ภักดี​ของ​พระ​ยะโฮวา—นรธ. 1:4, 16, 17

เรา​ต้อง​ไม่​ยอม​อะลุ่มอล่วย​แม้​แต่​นิด​เดียว

11. เรา​ได้​เรียน​อะไร​จาก​การ​ที่​ชาว​อิสราเอล​ติด​ต่อ​เกี่ยว​ข้อง​กับ​ชาติ​อัมโมน โมอับ และ​เอโดม?

11 เรา​ได้​บทเรียน อะไร​จาก​การ​ที่​ชาว​อิสราเอล​ติด​ต่อ​เกี่ยว​ข้อง​กับ​ชาติ​เหล่า​นั้น? อย่าง​แรก เมื่อ​อิสราเอล​ไม่​ระวัง การ​นมัสการ​เท็จ​ของ​ชาติ​รอบ​ข้าง​ก็​เข้า​มา​มี​อิทธิพล ตัว​อย่าง​เช่น การ​นมัสการ​พระ​บาอัล​แห่ง​เปโอร์​ของ​ชาว​โมอับ​และ​พระ​โมเลค​ของ​ชาว​อัมโมน (กดว. 25:1-3; 1 พก. 11:7) เรา​เอง​ก็​เจอ​เรื่อง​แบบ​นั้น​ได้​เหมือน​กัน ญาติ​ที่​ไม่​มี​ความ​เชื่อ​ใน​พระ​ยะโฮวา​อาจ​กด​ดัน​เรา​ให้​ยอม​ทำ​ตาม​ความ​เชื่อ​ของ​พวก​เขา ตัว​อย่าง​เช่น พวก​เขา​อาจ​ไม่​เข้าใจ​ว่า​ทำไม​เรา​ไม่​ฉลอง​ปี​ใหม่ ไม่​แลก​ของ​ขวัญ​ใน​วัน​คริสต์มาส หรือ​ไม่​ทำ​ตาม​ธรรมเนียม​ที่​นิยม​กัน​ซึ่ง​เกี่ยว​ข้อง​กับ​ความ​เชื่อ​ของ​ศาสนา​เท็จ พวก​เขา​มี​เจตนา​ดี​จึง​พยายาม​ให้​เรา​ฉลอง​กับ​พวก​เขา​บ้าง​เป็น​ครั้ง​คราว แต่​สำคัญ​จริง ๆ ที่​เรา​จะ​ไม่​ยอม​แพ้​แรง​กดดัน​แบบ​นั้น! ประวัติศาสตร์​ของ​ชาติ​อิสราเอล​แสดง​ให้​เห็น​แล้ว​ว่า การ​ยอม​อะลุ่มอล่วย​เพียง​เล็ก​น้อย​สามารถ​ทำลาย​ความ​สัมพันธ์​ของ​เรา​กับ​พระ​ยะโฮวา​ได้

12, 13. เรา​อาจ​เจอ​การ​ต่อ​ต้าน​แบบ​ไหน แต่​จะ​มี​ผล​ดี​อะไร​ถ้า​เรา​ภักดี​อยู่​เสมอ?

12 เรา​ได้​เรียน​อะไร​อีก​จาก​การ​ที่​ชาว​อิสราเอล​ติด​ต่อ​เกี่ยว​ข้อง​กับ​ชาติ​อัมโมน โมอับ และ​เอโดม เรา​อาจ​เจอ​การ​ต่อ​ต้าน​อย่าง​รุนแรง​จาก​คน​ใน​ครอบครัว​ของ​เรา​ที่​ไม่​มี​ความ​เชื่อ พระ​เยซู​เตือน​ว่า​บาง​ครั้ง​ข่าวสาร​ที่​เรา​ประกาศ​อาจ​ทำ​ให้ “เกิด​ความ​แตก​แยก​ระหว่าง​ลูก​ชาย​กับ​พ่อ ลูก​สาว​กับ​แม่” (มธ. 10:35, 36) พระ​ยะโฮวา​สอน​ชาว​อิสราเอล​ไม่​ให้​ทะเลาะ​กับ​ญาติ​ของ​พวก​เขา เรา​ก็​จะ​ไม่​ทะเลาะ​กับ​ญาติ​ที่​ไม่​มี​ความ​เชื่อ​เหมือน​กัน แต่​เรา​ก็​ไม่​ควร​แปลก​ใจ​ถ้า​ถูก​ต่อ​ต้าน—2 ทธ. 3:12

13 ถึง​แม้​ญาติ​ของ​เรา​ไม่​ได้​ต่อ​ต้าน​การ​นมัสการ​พระ​ยะโฮวา​โดย​ตรง แต่​เรา​ต้อง​ไม่​ยอม​ให้​พวก​เขา​มี​อิทธิพล​กับ​เรา​มาก​กว่า​พระ​ยะโฮวา เพราะ​อะไร? เพราะ​พระ​ยะโฮวา​ต้อง​สำคัญ​ที่​สุด​ใน​ชีวิต​เรา (อ่าน​มัทธิว 10:37) นอก​จาก​นั้น ถ้า​เรา​ภักดี​ต่อ​พระ​ยะโฮวา​เสมอ ญาติ​บาง​คน​อาจ​เข้า​มา​นมัสการ​บริสุทธิ์​กับ​เรา​เหมือน​เศเลก อิทมาห์ และ​รูธ (1 ทธ. 4:16) แล้ว​พวก​เขา​ก็​จะ​มี​ความ​สุข​ที่​ได้​รับใช้​พระเจ้า​เที่ยง​แท้ และ​ได้​รับ​ความ​รัก​และ​การ​ปก​ป้อง​จาก​พระองค์

ศัตรู​ของ​พระ​ยะโฮวา​ถูก ‘ลง​โทษ​เพราะ​พระองค์​โกรธ​มาก’

14, 15. ชาว​ฟีลิสเตีย​ทำ​อย่าง​ไร​กับ​ชาว​อิสราเอล?

14 ชาว​ฟีลิสเตีย อพยพ​จาก​เกาะ​ครีต​มา​สู่​แผ่นดิน​ซึ่ง​ต่อ​มา​พระเจ้า​สัญญา​ว่า​จะ​ให้​กับ​อับราฮัม​และ​ลูก​หลาน​ของ​เขา ทั้ง​อับราฮัม​และ​อิสอัค​จึง​ต้อง​ติด​ต่อ​เกี่ยว​ข้อง​กับ​คน​พวก​นี้ (ปฐก. 21:29-32; 26:1) ชาว​ฟีลิสเตีย​เป็น​ชาติ​ที่​เข้มแข็ง​และ​มี​กองทัพ​ที่​ยิ่ง​ใหญ่​อยู่​แล้ว​ตอน​ที่​ชาว​อิสราเอล​เข้า​สู่​แผ่นดิน​ที่​พระเจ้า​สัญญา ชาว​ฟีลิสเตีย​นมัสการ​พระ​เท็จ​หลาย​องค์ เช่น พระ​บาอัลเซบูบ​และ​พระ​ดาโกน (1 ซม. 5:1-4; 2 พก. 1:2, 3) บาง​ครั้ง​ชาว​อิสราเอล​ก็​หลง​ไป​นมัสการ​พระ​พวก​นั้น​ด้วย—วนฉ. 10:6

15 พระ​ยะโฮวา​ปล่อย​ให้​ชาว​ฟีลิสเตีย​กดขี่​ข่มเหง​ชาว​อิสราเอล​อยู่​หลาย​ปี​เพราะ​อิสราเอล​ไม่​ซื่อ​สัตย์​ต่อ​พระองค์ (วนฉ. 10:7, 8; อสค. 25:15) พวก​เขา​ออก​กฎ​ที่​ไม่​ยุติธรรม​กับ​ชาว​อิสราเอล * และ​ฆ่า​ชาว​อิสราเอล​จำนวน​มาก (1 ซม. 4:10) แต่​เมื่อ​ชาว​อิสราเอล​กลับ​ตัว​กลับ​ใจ​มา​หา​พระ​ยะโฮวา​พระองค์​ก็​ช่วย​พวก​เขา พระองค์​แต่ง​ตั้ง​หลาย​คน เช่น แซมสัน ซาอูล และ​ดาวิด เพื่อ​ช่วย​ประชาชน​ของ​พระองค์ (วนฉ. 13:5, 24; 1 ซม. 9:15-17; 18:6, 7) ตาม​ที่​เอเสเคียล​บอก​ไว้ ชาว​ฟีลิสเตีย​ถูก ‘ลง​โทษ​เพราะ​พระองค์​โกรธ​มาก’ เมื่อ​ชาว​บาบิโลน​และ​ต่อ​มา​ก็​ชาว​กรีก​มา​โจมตี​เมือง​ของ​เขา—อสค. 25:15-17

16, 17. เรา​ได้​บทเรียน​อะไร​จาก​การ​ที่​ชาว​อิสราเอล​ติด​ต่อ​เกี่ยว​ข้อง​กับ​ชาว​ฟีลิสเตีย?

16 เรา​ได้​บทเรียน อะไร​จาก​การ​ที่​ชาว​อิสราเอล​ติด​ต่อ​เกี่ยว​ข้อง​กับ​ชาว​ฟีลิสเตีย? ประชาชน​ของ​พระ​ยะโฮวา​ใน​ทุก​วัน​นี้​ต้อง​เจอ​การ​ต่อ​ต้าน​จาก​บาง​ชาติ​ที่​มี​อำนาจ​มาก​ที่​พยายาม​จะ​ครอบ​งำ​คน​ทั้ง​โลก แต่​พวก​เรา​ไม่​เหมือน​กับ​อิสราเอล พวก​เรา​รักษา​ความ​ภักดี​ต่อ​พระ​ยะโฮวา​อยู่​เสมอ ถึง​แม้​บาง​ครั้ง​ศัตรู​ของ​การ​นมัสการ​บริสุทธิ์​อาจ​ดู​เหมือน​จะ​ทำ​สำเร็จ​ก็​ตาม ตัว​อย่าง​เช่น ตอน​ต้น​ศตวรรษ​ที่ 20 รัฐบาล​สหรัฐ​อเมริกา​พยายาม​สั่ง​ห้าม​งาน​ของ​ผู้​รับใช้​พระ​ยะโฮวา​ด้วย​การ​สั่ง​ให้​จับ​คน​ที่​นำ​หน้า​ใน​องค์การ​พระเจ้า​ขัง​คุก​เป็น​เวลา​หลาย​สิบ​ปี ใน​ช่วง​สงคราม​โลก​ครั้ง​ที่ 2 พรรค​นาซี​ใน​เยอรมนี​พยายาม​กวาด​ล้าง​ประชาชน​ของ​พระเจ้า โดย​สั่ง​จำ​คุก​หลาย​พัน​คน​และ​ฆ่า​อีก​หลาย​ร้อย​คน หลัง​สงคราม สหภาพ​โซเวียต​ก็​ต่อ​ต้าน​พยาน​พระ​ยะโฮวา​ต่อ​เนื่อง​หลาย​ปี ส่ง​พี่​น้อง​หลาย​คน​ไป​ที่​ค่าย​แรงงาน​หรือ​ไม่​ก็​เนรเทศ​ไป​อยู่​ใน​ที่​ห่าง​ไกล

17 หลาย​รัฐบาล​ยัง​คง​ห้าม​งาน​ประกาศ สั่ง​จำ​คุก​ประชาชน​ของ​พระเจ้า และ​ถึง​กับ​สั่ง​ฆ่า​บาง​คน เหตุ​การณ์​เหล่า​นี้​ควร​ทำ​ให้​เรา​กลัว​หรือ​สูญ​เสีย​ความ​เชื่อ​ไหม? ไม่! พระ​ยะโฮวา​จะ​คุ้มครอง​คน​ที่​ภักดี​ต่อ​พระองค์ (อ่าน​มัทธิว 10:28-31) เรา​เห็น​แล้ว​ว่า​หลาย​รัฐบาล​ที่​เคย​มี​อำนาจ​กดขี่​ข่มเหง​ได้​ล่ม​สลาย​ไป แต่​ประชาชน​ของ​พระเจ้า​ยัง​ก้าว​หน้า​ต่อ​ไป​ไม่​หยุด​ยั้ง อีก​ไม่​นาน​รัฐบาล​ทั้ง​หมด​ของ​มนุษย์​ต้อง​พบ​จุด​จบ​เหมือน​กับ​ชาว​ฟีลิสเตีย พวก​เขา​จะ​ต้อง​จำ​ใจ​ยอม​รับ​ว่า​พระ​ยะโฮวา​คือ​พระเจ้า​องค์​ยิ่ง​ใหญ่ และ​พวก​เขา​จะ​ต้อง​สาบสูญ​ไป​เหมือน​กับ​ชาว​ฟีลิสเตีย

“สมบัติ​มี​ค่า” ไม่​ได้​ให้​การ​ปก​ป้อง​ที่​ยั่งยืน

18. ไทระ​มี​อิทธิพล​มาก​ใน​ด้าน​ไหน?

18 ไทระ * เป็น​เมือง​เก่า​แก่​ที่​เป็น​ศูนย์กลาง​ของ​อาณาจักร​ทาง​การ​ค้า​ที่​รุ่งเรือง​มาก​แห่ง​หนึ่ง​ของ​โลก​สมัย​โบราณ ทาง​ตะวัน​ตก​มี​การ​แผ่​ขยาย​เส้น​ทาง​การ​ค้า​ทาง​ทะเล​ไป​ทั่ว​ทะเล​เมดิเตอร์เรเนียน ส่วน​ทาง​ตะวัน​ออก ไทระ​ก็​ขยาย​เส้น​ทาง​การ​ค้า​ทาง​บก​เชื่อม​โยง​กับ​อาณาจักร​ต่าง ๆ ที่​อยู่​ไกล​ออก​ไป ตลอด​หลาย​ร้อย​ปี​ไทระ​ได้​สะสม​ความ​ร่ำรวย​จาก​ที่​ห่าง​ไกล​เหล่า​นั้น พวก​พ่อค้า​และ​คน​ค้า​ขาย​ของ​เมือง​นี้​กลาย​เป็น​คน​ร่ำรวย​และ​คิด​ว่า​ตัว​เอง​เป็น​เหมือน​เจ้านาย—อสย. 23:8

19, 20. ชาว​ไทระ​แตกต่าง​จาก​ชาว​กิเบโอน​อย่าง​ไร?

19 อิสราเอล​ติด​ต่อ​ค้า​ขาย​กับ​ไทระ​ใน​ช่วง​ที่​กษัตริย์​ดาวิด​และ​โซโลมอน​ปกครอง ชาว​ไทระ​ส่ง​วัสดุ​ก่อ​สร้าง​และ​ช่าง​ฝีมือ​มา​อิสราเอล​เพื่อ​สร้าง​วัง​ของ​ดาวิด​และ​วิหาร​ของ​โซโลมอน (2 พศ. 2:1, 3, 7-16) ไทระ​ติด​ต่อ​กับ​ชาว​อิสราเอล​ใน​ช่วง​ที่​อิสราเอล​ซื่อ​สัตย์​ต่อ​พระ​ยะโฮวา​และ​ได้​รับ​การ​อวยพร​จาก​พระองค์​มาก​ที่​สุด (1 พก. 3:10-12; 10:4-9) คิด​ดู​สิ ชาว​ไทระ​มี​โอกาส​ดี​มาก​ที่​จะ​ได้​เรียน​รู้​เกี่ยว​กับ​การ​นมัสการ​บริสุทธิ์ ได้​รู้​จัก​พระ​ยะโฮวา และ​ได้​เห็น​ว่า​การ​รับใช้​พระเจ้า​เที่ยง​แท้​เป็น​ประโยชน์​อย่าง​มาก!

20 แต่​ชาว​ไทระ​ไม่​สนใจ​โอกาส​ที่​ดี​นั้น พวก​เขา​สนใจ​แต่​วัตถุ​เงิน​ทอง พวก​เขา​ไม่​ได้​เลียน​แบบ​ตัว​อย่าง​ที่​ดี​ของ​ชาว​กิเบโอน​ใน​คานาอัน ถึง​แม้​ชาว​กิเบโอน​จะ​มี​กำลัง​ที่​เข้มแข็ง​แต่​เมื่อ​ได้​ยิน​เกี่ยว​กับ​ผล​งาน​ที่​ยิ่ง​ใหญ่​ของ​พระ​ยะโฮวา พวก​เขา​ก็​ถูก​กระตุ้น​ให้​มา​เป็น​ผู้​รับใช้​ของ​พระองค์ (ยชว. 9:2, 3, 22-10:2) ที่​จริง ตอน​หลัง​ชาว​ไทระ​กลาย​เป็น​ศัตรู​กับ​ประชาชน​ของ​พระเจ้า​และ​ถึง​กับ​ขาย​ชาว​อิสราเอล​บาง​คน​ไป​เป็น​ทาส​ด้วย—สด. 83:2, 7; ยอล. 3:4, 6; อมส. 1:9

เรา​ต้อง​ไม่​มอง​ว่า​ทรัพย์​สมบัติ​เป็น​กำแพง​ที่​ช่วย​ปก​ป้อง

21, 22. เกิด​อะไร​ขึ้น​กับ​ไทระ และ​เพราะ​อะไร?

21 พระ​ยะโฮวา​บอก​กับ​พวก​ศัตรู​ผ่าน​ทาง​เอเสเคียล​ว่า “ไทระ เรา​จะ​จัด​การ​เจ้า เรา​จะ​พา​คน​จาก​ชาติ​ต่าง ๆ มา​ต่อ​สู้​เจ้า​เหมือน​คลื่น​ใน​ทะเล พวก​เขา​จะ​พัง​กำแพง​และ​รื้อ​ทำลาย​ป้อม​สูง​ของ​ไทระ เรา​จะ​ขูด​ดิน​ให้​หมด​จาก​ไทระ​จน​เหลือ​แต่​หิน​เกลี้ยง​ที่​เป็น​มัน​เงา” (อสค. 26:1-5) ชาว​ไทระ​เชื่อ​มั่น​ว่า​ความ​ร่ำรวย​จะ​ช่วย​ปก​ป้อง​พวก​เขา​ได้ เหมือน​กับ​ที่​พวก​เขา​รู้สึก​ปลอด​ภัย​เมื่อ​อยู่​ภาย​ใน​กำแพง​เมือง​สูง 46 เมตร​ซึ่ง​ช่วย​ปก​ป้อง​เมือง​ส่วน​ที่​อยู่​บน​เกาะ พวก​เขา​น่า​จะ​ใส่​ใจ​คำ​เตือน​ของ​โซโลมอน​ที่​บอก​ว่า “ทรัพย์​สมบัติ​คือ​เมือง​ที่​มั่นคง​ของ​คน​รวย เขา​คิด​ว่า​ทรัพย์​เหล่า​นั้น​เป็น​เหมือน​กำแพง​ที่​ปก​ป้อง”—สภษ. 18:11

22 เมื่อ​ชาว​บาบิโลน​และ​ชาว​กรีก​มา​โจมตี​ตาม​ที่​เอเสเคียล​พยากรณ์​ไว้ ชาว​ไทระ​ก็​ได้​เห็น​ว่า​ความ​ปลอด​ภัย​ที่​พวก​เขา​มี​เป็น​เพียง​ความ​เพ้อ​ฝัน ความ​ร่ำรวย​และ​กำแพง​เมือง​ก็​ไร้​ประโยชน์ เพราะ​หลัง​จาก​ทำลาย​กรุง​เยรูซาเล็ม​แล้ว บาบิโลน​ก็​หัน​มา​ทำ​สงคราม​กับ​ไทระ​นาน 13 ปี (อสค. 29:17, 18) ต่อ​มา​ใน​ปี 332 ก่อน ค.ศ. อเล็กซานเดอร์​มหาราช​ก็​ได้​ทำ​ให้​คำ​พยากรณ์​ของ​เอเสเคียล​เกิด​ขึ้น​จริง​อย่าง​น่า​ทึ่ง * กองทัพ​ของ​เขา​ใช้​ซาก​เมือง​ส่วน​ที่​อยู่​บน​แผ่นดิน​ใหญ่​ทั้ง​ก้อน​หิน ไม้ และ​ดิน ถม​ลง​ไป​ใน​ทะเล​เพื่อ​ให้​เป็น​ทาง​ข้าม​ไป​ยัง​เมือง​ส่วน​ที่​อยู่​บน​เกาะ (อสค. 26:4, 12) อเล็กซานเดอร์​ทำลาย​กำแพง ปล้น​เอา​ทรัพย์​สิน ฆ่า​ทหาร​กับ​ชาว​เมือง​หลาย​พัน​คน และ​ขาย​อีก​หลาย​หมื่น​คน​ไป​เป็น​ทาส ชาว​เมือง​ไทระ​ต้อง​จำ​ใจ​ยอม​รับ​พระ​ยะโฮวา เมื่อ​พวก​เขา​ได้​บทเรียน​ที่​เจ็บ​ปวด​ว่า “สมบัติ​มี​ค่า” ไม่​ได้​ให้​การ​ปก​ป้อง​ที่​ยั่งยืน—อสค. 27:33, 34

ถึง​แม้​จะ​ดู​มี​ความ​มั่นคง​ปลอด​ภัย แต่​ไทระ​ก็​ถูก​ทำลาย​เหมือน​ที่​เอเสเคียล​บอก​ไว้​ล่วง​หน้า (ดู​ข้อ 22)

23. เรา​ได้​บทเรียน​อะไร​เกี่ยว​กับ​ชาว​ไทระ?

23 เรา​ได้​บทเรียน อะไร​เกี่ยว​กับ​ชาว​ไทระ? เรา​ต้อง​ไม่​ปล่อย​ให้ “ความ​หลงใหล​ใน​ทรัพย์​สมบัติ” มา​ทำ​ให้​เรา​เชื่อ​มั่น​ว่า​สมบัติ​วัตถุ​จะ​เป็น​เหมือน​กำแพง​ที่​ปก​ป้อง​เรา​ได้ (มธ. 13:22) เรา​จะ “เป็น​ทั้ง​ทาส​พระเจ้า​และ​ทาส​ทรัพย์​สมบัติ​ด้วย​ไม่​ได้” (อ่าน​มัทธิว 6:24) คน​ที่​รับใช้​พระ​ยะโฮวา​สุด​ความ​สามารถ​เท่า​นั้น​ถึง​จะ​มั่นคง​ปลอด​ภัย​อย่าง​แท้​จริง (มธ. 6:31-33; ยน. 10:27-29) คำ​พยากรณ์​เกี่ยว​กับ​อวสาน​ของ​โลก​นี้​จะ​เกิด​ขึ้น​จริง​ทุก​อย่าง​เหมือน​กับ​คำ​พยากรณ์​เกี่ยว​กับ​ไทระ เมื่อ​ถึง​เวลา​นั้น คน​ที่​เชื่อ​มั่น​ใน​ความ​ร่ำรวย​ต้อง​จำ​ใจ​ยอม​รับ​พระ​ยะโฮวา เมื่อ​พระองค์​ทำลาย​ระบบ​การ​ค้า​ที่​เต็ม​ไป​ด้วย​ความ​โลภ​และ​เห็น​แก่​ตัว​ของ​โลก​นี้

อำนาจ​ทาง​การ​เมือง​เป็น​เหมือน “ฟาง​เส้น​เดียว”

24-26. (ก) ทำไม​พระ​ยะโฮวา​บอก​ว่า​อียิปต์​เป็น​เหมือน “ฟาง​เส้น​เดียว”? (ข) กษัตริย์​เศเดคียาห์​ปฏิเสธ​การ​ชี้​นำ​ของ​พระ​ยะโฮวา​อย่าง​ไร และ​ผล​เป็น​อย่าง​ไร?

24 ตั้ง​แต่​ก่อน​สมัย​โยเซฟ​มา​จน​ถึง​ตอน​ที่​ชาว​บาบิโลน​ยก​ทัพ​มา​เยรูซาเล็ม อียิปต์ มี​อิทธิพล​ทาง​การ​เมือง​อย่าง​มาก​ใน​แถบ​แผ่นดิน​ที่​พระเจ้า​สัญญา ประวัติศาสตร์​ที่​ยาว​นาน​ของ​อียิปต์​หยั่ง​ราก​ลึก​เหมือน​ต้น​ไม้​ใหญ่​ที่​มั่นคง แต่​เมื่อ​เทียบ​กับ​พระ​ยะโฮวา อียิปต์​ก็​อ่อนแอ​เหมือน “ฟาง​เส้น​เดียว”—อสค. 29:6

25 กษัตริย์​เศเดคียาห์​ที่​ทรยศ​พระเจ้า​ไม่​ได้​มอง​อียิปต์​แบบ​นั้น ที่​จริง​พระ​ยะโฮวา​ให้​ผู้​พยากรณ์​เยเรมีย์​บอก​เศเดคียาห์​ให้​ยอม​แพ้​กษัตริย์​บาบิโลน (ยรม. 27:12) เศเดคียาห์​ก็​รับปาก​และ​ถึง​กับ​สาบาน​ใน​นาม​พระ​ยะโฮวา​ว่า​จะ​ไม่​กบฏ​ต่อ​กษัตริย์​เนบูคัดเนสซาร์ แต่​ต่อ​มา​เขา​กลับ​ปฏิเสธ​การ​ชี้​นำ​ของ​พระ​ยะโฮวา ผิด​คำ​สาบาน​ต่อ​เนบูคัดเนสซาร์ และ​หัน​ไป​ขอ​ให้​อียิปต์​มา​ช่วย​สู้​กับ​บาบิโลน (2 พศ. 36:13; อสค. 17:12-20) ชาว​อิสราเอล​ที่​หวัง​พึ่ง​อำนาจ​การ​เมือง​ของ​อียิปต์​ก็​ทำ​ให้​พวก​เขา​เอง​เดือดร้อน​อย่าง​หนัก (อสค. 29:7) อียิปต์​อาจ​ดู​มี​อำนาจ​น่า​เกรง​ขาม​เหมือน “สัตว์​ทะเล​ตัว​ใหญ่” (อสค. 29:3, 4) แต่​พระ​ยะโฮวา​บอก​ว่า​พระองค์​จะ​จัด​การ​กับ​อียิปต์​เหมือน​กับ​ที่​นาย​พราน​จับ​จระเข้​แม่น้ำ​ไนล์ พระองค์​จะ​เอา​ตะขอ​เกี่ยว​ขากรรไกร​ของ​อียิปต์​และ​ลาก​พวก​เขา​ไป​สู่​ความ​พินาศ พระองค์​ทำ​แบบ​นั้น​ด้วย​การ​ส่ง​ชาว​บาบิโลน​ไป​พิชิต​อาณาจักร​โบราณ​แห่ง​นี้—อสค. 29:9-12, 19

26 แล้ว​เกิด​อะไร​ขึ้น​กับ​เศเดคียาห์​ที่​ไม่​ซื่อ​สัตย์? เพราะ​เขา​กบฏ​ต่อ​พระ​ยะโฮวา เอเสเคียล​จึง​บอก​ล่วง​หน้า​ว่า “หัวหน้า​ของ​อิสราเอล​ที่​ชั่ว​ช้า” จะ​ถูก​ถอด​มงกุฎ​และ​อำนาจ​ปกครอง​ของ​เขา​จะ​หมด​ไป แต่​เอเสเคียล​ยัง​บอก​เรื่อง​หนึ่ง​ที่​ให้​ความ​หวัง​ด้วย (อสค. 21:25-27) พระ​ยะโฮวา​ให้​เขา​พยากรณ์​ว่า กษัตริย์​องค์​หนึ่ง​ใน​ราชวงศ์​นี้​ที่​มี “สิทธิ์​ตาม​กฎหมาย” จะ​ได้​ครอง​บัลลังก์ ใน​บท​ต่อ​ไป​เรา​จะ​ได้​รู้​ว่า​กษัตริย์​องค์​นี้​คือ​ใคร

27. เรา​ได้​บทเรียน​อะไร​จาก​การ​ที่​ชาว​อิสราเอล​ติด​ต่อ​เกี่ยว​ข้อง​กับ​อียิปต์?

27 เรา​ได้​บทเรียน อะไร​จาก​การ​ที่​ชาว​อิสราเอล​ติด​ต่อ​เกี่ยว​ข้อง​กับ​อียิปต์? ประชาชน​ของ​พระ​ยะโฮวา​ใน​ทุก​วัน​นี้​ต้อง​หลีก​เลี่ยง​การ​ไว้​วางใจ​อำนาจ​ทาง​การ​เมือง เรา​ต้อง​ไม่​คิด​ว่า​อำนาจ​นั้น​จะ​ให้​ความ​มั่นคง​ปลอด​ภัย​ที่​แท้​จริง เรา​ต้อง​รักษา​ตัว​ให้ “อยู่​ต่าง​หาก​จาก​โลก” แม้​แต่​ใน​ความ​คิด​ของ​เรา (ยน. 15:19; ยก. 4:4) ระบบ​การ​เมือง​อาจ​ดู​แข็ง​แกร่ง แต่​ก็​เหมือน​กับ​อียิปต์​โบราณ​ที่​บอบบาง​ไม่​ต่าง​กับ​ฟาง​เส้น​เดียว ไม่​ฉลาด​เลย​ที่​จะ​ฝาก​ความ​หวัง​ไว้​กับ​มนุษย์​ที่​ตาย​ได้ แทน​ที่​จะ​ฝาก​ไว้​กับ​พระเจ้า​ผู้​ยิ่ง​ใหญ่​สูง​สุด​ใน​เอกภพ—อ่าน​สดุดี 146:3-6

ถึง​จะ​อยู่​ใน​ที่​ส่วน​ตัว เรา​ก็​ต้อง​หลีก​เลี่ยง​การ​เข้า​ข้าง​ฝ่าย​ใด​ฝ่าย​หนึ่ง​ทาง​การ​เมือง (ดู​ข้อ 27)

ชาติ​ต่าง ๆ “จะ​ต้อง รู้”

28-30. วิธี​ที่​ชาติ​ต่าง ๆ “จะ​ต้อง” รู้​จัก​พระ​ยะโฮวา​ต่าง​จาก​วิธี​ที่​เรา​รู้​จัก​พระ​ยะโฮวา​อย่าง​ไร?

28 ใน​หนังสือ​เอเสเคียล พระ​ยะโฮวา​บอก​หลาย​ครั้ง​ว่า​ชาติ​ต่าง ๆ “จะ​ต้อง​รู้​ว่า​เรา​คือ​ยะโฮวา” (อสค. 25:17) ใน​สมัย​โบราณ ถ้อย​คำ​เหล่า​นั้น​เกิด​ขึ้น​จริง​เมื่อ​พระ​ยะโฮวา​ตัดสิน​ลง​โทษ​ชาติ​ที่​เป็น​ศัตรู​กับ​ประชาชน​ของ​พระองค์ แต่​ใน​สมัย​ของ​เรา เรื่อง​นี้​จะ​เกิด​ขึ้น​จริง​ใน​ขอบ​เขต​ที่​ใหญ่​กว่า จะ​เป็น​อย่าง​นั้น​ได้​อย่าง​ไร?

29 เรา​ก็​เหมือน​ประชาชน​ของ​พระเจ้า​ใน​สมัย​โบราณ เรา​ถูก​ล้อม​ด้วย​ชาติ​ต่าง ๆ ที่​มอง​ว่า​เรา​ไม่​มี​ทาง​สู้​ซึ่ง​เหมือน​แกะ​ที่​อยู่​ตัว​เดียว (อสค. 38:10-13) ใน​บท 17 และ 18 เรา​จะ​พิจารณา​ว่า อีก​ไม่​นาน​ชาติ​ต่าง ๆ จะ​โจมตี​ประชาชน​ของ​พระเจ้า​อย่าง​สุด​ตัว​และ​โหด​เหี้ยม แต่​เมื่อ​พวก​เขา​ลง​มือ​พวก​เขา​จะ​ได้​รู้​จัก​อำนาจ​ที่​แท้​จริง ตอน​ที่​พระองค์​ทำลาย​พวก​เขา​ใน​สงคราม​อาร์มาเกดโดน​พวก​เขา​จะ​ต้อง​รู้​จัก​พระ​ยะโฮวา​และ​ยอม​รับ​การ​ปกครอง​ของ​พระองค์—วว. 16:16; 19:17-21

30 ตรง​กัน​ข้าม พระ​ยะโฮวา​จะ​อวยพร​และ​ปก​ป้อง​เรา​ให้​ปลอด​ภัย ทำไม? ก็​เพราะ​เรา​ใช้​โอกาส​ที่​มี​ใน​ตอน​นี้​พิสูจน์​ว่า​เรา​รู้​จัก​พระ​ยะโฮวา​ด้วย​การ​ไว้​วางใจ​และ​เชื่อ​ฟัง​พระองค์ และ​ให้​การ​นมัสการ​บริสุทธิ์​กับ​พระองค์​แบบ​ที่​พระองค์​สม​ควร​ได้​รับ—อ่าน​เอเสเคียล 28:26

^ ตัว​อย่าง​เช่น ชาว​ฟีลิสเตีย​ห้าม​ไม่​ให้​มี​ช่าง​โลหะ​อยู่​ใน​อิสราเอล ชาว​อิสราเอล​จึง​จำเป็น​ต้อง​ไป​หา​พวก​เขา​เพื่อ​ลับ​เครื่อง​มือ​การ​เกษตร​ให้​คม และ​ต้อง​จ่าย​ค่า​ลับ​เครื่อง​มือ​ให้​พวก​เขา​แพง​เท่า​กับ​ค่า​แรง​หลาย​วัน—1 ซม. 13:19-22

^ เมือง​ไทระ​อยู่​ห่าง​จาก​ภูเขา​คาร์เมล​ไป​ทาง​เหนือ​ประ​มา​ณ 50 กิโลเมตร ตอน​แรก ดู​เหมือน​ว่า​เมือง​ไทระ​ตั้ง​อยู่​บน​เกาะ​ไม่​ไกล​จาก​ชาย​ฝั่ง พื่น​ที่​ส่วน​ใหญ่​ของ​เกาะ​นี้​เป็น​หิน ต่อ​มา​มี​การ​สร้าง​เมือง​บน​แผ่นดิน​ใหญ่​ด้วย ชื่อ​ของ​เมือง​ไทระ​ใน​ภาษา​เซมิติก​คือ ศูร แปล​ว่า “หิน”

^ อิสยาห์ เยเรมีย์ โยเอล อาโมส และ​เศคาริยาห์​ก็​พยากรณ์​เกี่ยว​กับ​ไทระ​ด้วย ซึ่ง​คำ​พยากรณ์​เหล่า​นั้น​เกิด​ขึ้น​จริง​ทุก​อย่าง—อสย. 23:1-8; ยรม. 25:15, 22, 27; ยอล. 3:4; อมส. 1:10; ศคย. 9:3, 4