1, 2. (a) Tera te mwakoro n aba ae okoro ae e na kaokoroaki? (Nora te taamnei n tinanikun te boki aei.) (b) Tera ae rau iai nanoia taenikai ni kanoan te miitara?

N ANA kabanea ni miitara Etekiera ao e a nora iai taekan te mwakoro n aba ae e na kaokoroaki ibukini kabonganaana ae okoro. E kaokoroaki te mwakoro teuana tiaki ibukin tibwangan te baronga ae Iteraera, ma ibukin te angabwai nakon Iehova. E nora naba taekan te kaawa ae kamimi Etekiera ma arana ae kakannongora. Moan te rau nanoia taenikai ni kanoan te miitara aei ae kangai: E na memena irouia Iehova ngkana a a okira abaia ae tangiraki.

² E kamataataa raoi nakoira Etekiera taekan te angabwai anne. Ti na nenera te rongorongo aei, ae iai naba nanona nakoira ngaira aika taan taromauria Iehova ni koaua.

3. Baikara taabo aika nimaua ake a a riki bwa te aba are e kaokoroa Iehova, ao tera te kantaninga ibukini baikai? (Nora te bwaoki ae “Kam na Kaokoroa Iai te Aba Ibukini Kabonganaana ae Okoro.”)

³ Te mwakoro n aba ae okoro aei, abwakina 25,000 te mwanokunibai (13 te kiromita) mai meang nako maiaki ao 25,000 te mwanokunibai mai mainiku nako maeao. E aranaki te mwakoro n aba ae tikuea raoi aei bwa “te angabwai . . . ni kabutaa.” E tibwaaki nakoni mwakoro n aba aika tenua. Te mwakoro are mai  eta bon tibwaia tibun Rewi, ao te mwakoro are i nuka e kaokoroaki ibukin te tembora ma ibonga. A riki aaba akana uamwakoro akanne bwa “te angabwai ae tabu.” Te mwakoro are mai nano ngkanne are uarereke riki, ke “nikiran te tabo,” bon “te tabo ae kakabonganaaki.” Bon tibwan te kaawa.​—Etek. 48:​15, 20.

4. Tera reireiara man taekan te angabwai nakon Iehova?

⁴ Tera reireiara man taekan te angabwai nakon Iehova aei? Ngke e kaokoroaki moa te aba ibukin te angabwai ae okoro ao imwina te aba ibukia taiani baronga, e kaotia iai Iehova bwa e kakawaki riki te aba ae nibwan te taromauri (Etek. 45:1) A bon reke reireiaia ae bati taenikai man aron tibwaakin te aba aei, ae karinanaki man ae moani kakawaki riki. E riai n rangi ni moanibwai riki taromaurian Iehova ni maiuia. Ni boong aikai ti tarai naba baika irekereke ma te onimaki n aron te ukeuke n ana Taeka te Atua, kaeani bobotaki n taromauri, ao uataboan te mwakuri n uarongorongo, bwa baika kakawaki riki. Ngkana ti kakairi n ana katoto Iehova ae moanibwaiani baika kakawaki, ti a kabotoa iai maiura i aon taromauriana.

5, 6. (a) Antai ana bwai te kaawa? (b) E aki kaineti nakon tera te kaawa, ao bukin tera?

⁵ Wareka Etekiera 48:15. Tera ae nanonaki n “te kaawa” ao n te aba are i rarikina? (Etek. 48:​16-18) E kangai Iehova nakon Etekiera n te miitara aei: “Ana bwai te kaawa . . . e na riki bwa aia bwai tibun Iteraera ni kabane.” (Etek. 45:​6, 7) Ngaia are te kaawa ma te aba are i rarikina bon tiaki “te angabwai ae tabu” ae e na ‘kaokoroaki ibukin Iehova.’ (Etek. 48:9) Ni kaineti ma anne, ti na nora reireiara ngkai man te babaire ibukin te kaawa aei.

⁶ Ibukini karekean reireiara man te kaawa aei, ti riai moa n ataia bwa tera ae e aki nanonaki n te kaawa aei. E aki kona ni kaineti nakon te kaawa are Ierutarem are e a manga kateaki ma temborana. Bukin tera? Ibukina bwa te kaawa are e noria Etekiera n ana miitara akea te tembora iai. E aki naba kaineti nakoni kaawa ake i abaia I-Iteraera ake a a manga kateaki. Bukin tera? Ibukina bwa akea te kaawa ni baika kabwarabwaraaki n te miitara aei ae e kateaki irouia taenikai ake a oki ke kanoaia. E aki naba kona ni kaineti nakon te kaawa are i karawa. Bukin tera? Ibukina bwa e kateaki te kaawa aei n te aba ae “e aki tabu [ke, ae kakabonganaaki]” ao e kaokoro ma te aba are katabuaki ibukin te taromauri.​—Etek. 42:20.

7. Tera te kaawa are e noria Etekiera, ao tera ae e taraa n tei ibukina? (Nora te taamnei ni moan te mwakoro aei.)

⁷ Tera ngkanne te kaawa are e noria Etekiera? Uringnga are e nora te kaawa, n te miitara are e nora naba iai te aba. (Etek. 40:2; 45:​1, 6) E kaotaki n Ana Taeka te Atua bwa te aba e kaineti nakon te aba ni kaikonaki, ngaia are te kaawa aei e kaineti naba nakon te kaawa ni kaikonaki. Tera ae kaotaki n te taeka ae  te “kaawa”? E kaotaki iai taekaia aomata ake a kaai ni maeka bwa teuana te kurubu ae baireaki raoi. Ngaia are te kaawa ae baireaki raoi ae noria Etekiera aei, ae e baireaki n te aro ae tikuea raoi, e taraa n ae e tei ibukin te rabwata teuana ae baireaki raoi ae kakanakoi babaire.

8. E mwamwakuri ia te kaawa aei, ao bukin tera bwa ti taekina anne?

⁸ E mwamwakuri ia te kaawa aei? E kaotaki n ana miitara Etekiera bwa e mwamwakuri te kaawa aei i nanon te aba ni kaikonaki. Nanona ngkanne bwa te kaawa aei ae kakanakoi babaire, boni ngaia ae kaira ngkai aia mwakuri ana aomata te Atua. Ao tera ae kaotaki n te koaua ae e tei te kaawa i aon te aba ae kakabonganaaki ke ae e aki tabu? E kauringira bwa e aki kaineti te kaawa nakon te waaki ae mena i karawa, ma bon te waaki n te aonnaba ae tabe ni mwamwakuri ngkai ibukini kabwaiaia aomata nako ake a mena n te bwaretaiti n taamnei.

9. (a) Antai aika a kaaina te rabwata aei aika kakanakoi babaire ni boong aikai? (b) Tera ae e na karaoia Iesu n Tenga n Ririki?

⁹ Antai aika a kaaina te rabwata aei aika kakanakoi babaire? N ana miitara Etekiera ao teuare kairiri n te tautaeka n te kaawa aei, e kaineti nakon te “mataniwi.” (Etek. 45:7) Bon te mataniwi teuaei, ma tiaki te ibonga ao tiaki naba tibun Rewi. Ti kairaki n taekan te mataniwi aei bwa ti na iangoiia mataniwi n te ekaretia ni boong aikai ake tiaki taani kabiraki. Taan tararuaiia tiibu aikai aika “tiibu tabemwaang” bon tooro ngaiia aika nanorinano aika beku ibukin ana tautaeka Kristo i karawa. (Ioa. 10:16) Ngkana e a roko Tenga n Ririki ae imwaira aei ao Iesu e na rineiia ao ni mwiokoiia “n te aonnaba ni kabutaa” unimwaane aika mwaatai ke “mataniwi.” (TaiAre. 45:16) A na tararuai kainnanoia ana aomata te Atua naakai n tain Tenga n Ririki i aan ana kairiri te Tautaeka n Uea mai karawa.

10. Tera aran te kaawa aei, ao tera te karaunano ae reke iai?

¹⁰ Wareka Etekiera 48:35. Aran te kaawa aei “E Mena Iai Iehova.” E reke te karaunano n te ara aei bwa bon aio te kaawa are kakoauaaki bwa e memena iai Iehova. Ngkai Iehova e kaota nakon Etekiera te kaawa aei ae mena ni nnena ae raoiroi, ai aron ae e kangai iai nakoia taenikai: ‘N na manga memena iroumi!’ Ai kaungara te karaunano aei!

11. Baikara reireiara n ana miitara Etekiera ae taekan te kaawa ao arana ae kaakanoa aei?

¹¹ Baikara reireiara n ana taetae ni burabeti Etekiera aei? A karauaki nanora ngaira aika ana toro te Atua ni boong aikai man aran te rabwata ni babaire aei ae kaikonakaki bwa te kaawa, bwa e boni memena Iehova irouia ana toro aika kakaonimaki aika n te aonnaba, ngkai ao n aki toki. E katereaki naba te koaua ae kakawaki n te ara ae kaakanoa aei ae kangai: E aki tei te kaawa bwa e na anga te mwaaka nakoia mwaane, ma e tei bwa e na kaotii aron nako Iehova aika tatangira ao n atataiaomata. N te katoto, e aki anga Iehova te kariaia nakon te kaawa aei, bwa e  na tibwaa te aba n aron ae boraoi ma aia iango aomata. Ma e kantaningaiia Iehova taani babaire aikai bwa a na karinei taian tibwanga, ke mwioko, ake e angania ana toro n ikotaki naba ma ake a “kainnano.”​—TaeRab. 19:17; Etek. 46:18; 48:29.

12. (a) Tera bwain te kaawa aei ae kamimi, ao tera ae kaikonakaki iai? (b) Tera te kauring ae kakawaki nakoia mataniwi aika Kristian ni kanoan te miitara aei?

¹² Tera riki bwain te kaawa ae kamimi ae “E Mena Iai Iehova”? E ngae ngke iai ooni kaawa rimoa ibukin te kamanomano ao a uarereke mwaitini mataroan ooia, ma te kaawa aei bon 12 mataroan oona! (Etek. 48:​30-34) E kaikonakaki ni batini mataroan oo aikai (kaka tenua n iteran nako te kaawa ae tikuea raoi aei) bwa a kai kawaraki taani babaire n te kaawa aei ao a tatauraoi ibukia ana toro te Atua ni kabane. Mataroan te oo aika 12 aika n te kaawa aei, a katerea bwa e ukinako nakoia aomata nako ake “tibun Iteraera ni kabane.” (Etek. 45:6) Batini mataroan oon te kaawa, e kabebetea te rin n te kaawa, ike e a riki iai bwa te kauring ae kakawaki ibukia Kristian aika mataniwi. E tangiriia Iehova bwa a na kai kawaraki ao ni momoaaomata nakoia naake a maeka n te bwaretaiti n taamnei.

13. Tera are e taekinna Iehova ibukin taabe aika kakaokoro ake a na karaoi aomata?

¹³ Ti na okira ngkai ana tai Etekiera ao n nori riki baike e korei teuaei n te miitara ae abwabwaki aei ae taekan tibwaan te aba. E taekinia Iehova aomata aika a na karaoi tabeia aika kakaokoro nako. Ibonga “aika tabonibai n te tembora,” a na anga taiani karea ao ni kaania Iehova ni beku irouna. Ao tibun Rewi “aika tabonibai n te tembora” a na “tararuaa te mwakuri iai ao bwaai ni kabane aika riai ni karaoaki iai.” (Etek. 44:​14-16; 45:​4, 5) Irarikina naba, e noriia Etekiera taani mwakuri ake a bekutata i rarikin te kaawa. Antai taani mwakuri aikai?

14. Tera ae ti kauringaki taekana irouia taani mwakuri aika i rarikin te kaawa aikai?

¹⁴ Taani mwakuri aika i rarikin te kaawa aikai a nako man “aia baronga ni kabane tibun Iteraera.” A katabeaki bwa taani boutoka. Tabeia bon unikan kainnamwarake ake “a na reke [iai] kanaia taani beku ibukin te kaawa.” (Etek. 48:​18, 19) Tiaki ti a kauringaki tabera ni boong aikai n te babaire aei? Eng. Ni boong aikai ao a kona kaain te bwaretaiti n taamnei ni kabane ni boutokaa aia beku tarini Kristo aika kabiraki, ao aia beku naake a mena i buakoia te “koraki ae uanao” ake e mwiokoiia Iehova bwa a na kairiri. (TeKao. 7:​9, 10) Te anga ae kakawaki ae ti na boutoka iai, boni man tauraoira n aantaeka n ana kairiri te toro ae kakaonimaki.

15, 16. (a) Tera riki ae ti kona n ataia man ana miitara Etekiera? (b) Baikara mwakuri ake aekakin akanne aika ti kona n uataboi ngkai?

¹⁵ Iai n ana miitara Etekiera taekan te bwai riki teuana ae ti kona ni buokaki iai n ara mwakuri ni minita. Ae taekan tera? E taekinna Iehova bwa kaaini baronga aika 12 ake tiaki tibun Rewi a na kakaraoi tabeia n taabo aika uoua aikai: ni katawanangin  te tembora ao n tawaanan te kaawa. Tera tabeia n taabo aikai? Ni katawanangin te tembora ao a “rin . . . bwa a na taromauri” baronga aikai ni kabane n aroia n anga taiani karea nakon Iehova. (Etek. 46:​9, 24) N te aba are e tei iai te kaawa ao a a bane kaaini baronga aikai n roko bwa a na boutokaa te kaawa n aroia n ribanaa tawaanana. Tera reireiara man aia katoto taani mwakuri aikai?

¹⁶ Ni boong aikai ao iai naba tabeia te koraki ae uanao ae uataboani mwakuri ake aekakin ake a kakaraoaki naba n ana miitara Etekiera. A taromauria Iehova “n ana tembora” n aroia n anga taiani karea ni karaoiroi. (TeKao. 7:​9-15) A karaoa aei n aroia n uataboa te mwakuri n uarongorongo ao ni kaotiotan aia onimaki n aia kaeka ni bobotaki n taromauri. A iangoa taromaurian Iehova bwa mwiokoaia ae moanibwai riki. (1Rong. 16:29) Irarikin anne, a bati i buakoia ana aomata te Atua ake a kona ni boutokaa Ana botaki n aanga aika bati aika manena. N te katoto, a buoka katean ao onobwaian Taabo n Taromauri ao aobiti n tararua, ao a ibuobuoki ni mwakuri riki aika bati ake a waakinaki n ana botaki Iehova. Iai ake a boutokai mwakuri aikai n aia angabwai n te mwane. Ni karaoan anne irouia ai aron  ae a ribanaa iai te aba “ibukin neboan te Atua.” (1Kor. 10:31) A mwakuri ma te ingaingannano ao te kimwareirei bwa a ataia ae Iehova e “kukurei . . . n aeka ni karea akanne.” (Ebera 13:16) Ko kabanea am konaa ni kakororaoi mwioko aikai?

17. (a) Tera kakororaoan ana miitara Etekiera n te aro ae kakawaki riki ae ti na noria n taai aika imwaira? (b) N tain Tenga n Ririki, antai aika a na kakabwaia man te rabwata ni babaire ae kaikonakaki n te kaawa?

¹⁷ Te koaua bwa ti na nora kakororaoan ana miitara Etekiera n te aro ae kakawaki riki ibukin te angabwai, n taai aika imwaira? Eng! Iangoa aei: E noria Etekiera bwa te mwakoro n aba ae arana “te angabwai ae tabu,” e mena i nukan te aba. (Etek. 48:10) N aron naba anne, n aki ongeia bwa ti mena ia n te aonnaba aei imwin Aremaketon, ma e na bon teimatoa Iehova ni memena i buakora. (TeKao. 21:3) N tain Tenga n Ririki ao e na rikirake n taabangaki te kairiri man te rabwata ni babaire ae kaikonakaki bwa te kaawa, ae taekaia kaain te aonnaba ake a na mwiokoaki bwa a na tabeakinia ana aomata te Atua. A na anga te kairiri ae boto i aon te tangira nakoia kaain te “aonnaba e boou” ni kabane, ae taekan te botannaomata ae boou.​—2Bet. 3:13.

18. (a) E aera ngkai ti koaua raoi bwa babaire aika otinako man te kaawa aei a na teimatoa ni boraoi ma ana kairiri te Atua? (b) Tera karauan nanora ae reke man aran te kaawa aei?

¹⁸ E aera ngkai ti koaua raoi bwa te rabwata ni babaire ae kaikonakaki bwa te kaawa e na teimatoa ni boraoi ma ana kairiri te Atua? Ibukina bwa e kamatataaki n Ana Taeka te Atua bwa te kaawa ae n te aonnaba ae 12 mataroan oona, boni bannan te kaawa are i karawa ae 12 mataroan oona are Ierutarem ae Boou, ae kaaina raoni Kristo n tautaeka ake 144,000. (TeKao. 21:​2, 12, 21-27) E kaotaki n aei bwa te babaire ae nako man te kaawa ae n te aonnaba, e na bon irii ana babaire nako Ana Tautaeka n Uea te Atua, ao e na kakororaoi raoi. Eng, aran te kaawa ae “E Mena Iai Iehova” e karaui nanora n tatabemanira nako bwa e na teimatoa te taromauri ae itiaki, ao e na maiureirei n aki toki n te Bwaretaiti. Ai bon tamaroara kanoan taai aika imwaira!