1, 2. (a) Adà vonọtaun aigba lọ tọn tẹwẹ dona yin didedovo? (Pọ́n yẹdide he to wepa lọ ji.) (b) Jide tẹwẹ numimọ lọ na kanlinmọ lọ lẹ?

TO NUMIMỌ godo tọn Ezekiẹli tọn mẹ, e mọdọ adà aigba lọ tọn de dona yin didedovo na lẹndai vonọtaun de. Adà he yin didedovo lọ ma yin ogú-yigba de na hẹnnu Islaelivi lẹ tọn depope, kakatimọ nunina de wẹ hlan Jehovah. Ezekiẹli sọ sè dogbọn tòdaho ayidego tọn de dali he tindo yinkọ he jiawu de. Adà numimọ lọ tọn ehe vọ́ jide na kanlinmọ lọ lẹ to aliho titengbe hugan de mẹ dọ: Jehovah na tin hẹ yé to whenue yé lẹkọwa aigba yiwanna yetọn ji.

² Ezekiẹli basi zẹẹmẹ nunina enẹ tọn na mí to gigọ́ mẹ. Mì gbọ mí ni gbadopọnna kandai enẹ he bẹ zẹẹmẹ gigọ́ lẹ hẹn na mí taidi sinsẹ̀n-basitọ nugbo Jehovah tọn lẹ.

3. Adà atọ́n tẹlẹ wẹ aigba he yin didedovo na Jehovah lọ bẹhẹn, podọ lẹndai tẹwẹ lẹdo enẹlẹ tin na? (Pọ́n apotin lọ “Nunina He Mì Na Dedovo.”)

³ Aigba vonọtaun lọ dite na kilomẹtlu 13 sọn agewaji yì hùwaji podọ kilomẹtlu 13 sọn whèzẹtẹn yì whèyihọ. Aigba enẹ he tindo adà ẹnẹ he sọzẹn hẹ yede yin yiylọdọ “nunina lọ blebu.” E yin mimá do adà atọ̀n ji bọ yé to ohá dopolọ ji. Adà he to aga lọ yin didedovo na Levinu lẹ bọ adà he to ṣẹnṣẹn yin didedovo na tẹmpli lọ po yẹwhenọ lẹ po. Adà awe enẹlẹ wẹ nọpọ́ do yin “nunina  wiwe” lọ. Adà pẹvi pete he to odò, kavi “lẹdo he pò” lọ tin na “mẹhe nọ nọ̀” tòdaho lọ mẹ lẹ. Yewlẹ wẹ na nọ yí i zan.—Ezek. 48:15, 20.

4. Etẹwẹ kandai he gando nunina bibasi hlan Jehovah go ehe plọn mí?

⁴ Etẹwẹ kandai he gando nunina bibasi hlan Jehovah go ehe plọn mí? To whenue Jehovah de aigba de dovo jẹnukọn taidi nunina vonọtaun whẹpo do de hẹnnu lẹ tọn bọdego, ewọ dohia dọ fihe gbigbọnu lẹ nọ wá sọn to aigba lọ ji wẹ ayidonugo dona yin nina jẹnukọn. (Ezek. 45:1) Matin ayihaawe, kanlinmọ lọ lẹ plọn nususu gando enẹ go to aigba lọ mimá whenu. Yé dona nọ ze sinsẹ̀n-bibasi Jehovah tọn do otẹn tintan mẹ to gbẹzan yetọn mẹ. Mọdopolọ to egbehe, mílọsu nọ pọ́n nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ, enẹ wẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn pinplọn, opli Klistiani tọn lẹ yìyì po mahẹ tintindo to azọ́n yẹwhehodidọ tọn mẹ po hlan taidi nuhe dona tin to otẹn tintan mẹ. Eyin mí hodo apajlẹ Jehovah tọn gbọn nujọnu lẹ zizedo otẹn tintan mẹ dali, gbẹzan egbesọ tọn mítọn nọ sinai do sinsẹ̀n-bibasi hlan ewọ ji.

5, 6. (a) Mẹnu lẹ tọn wẹ tòdaho lọ yin? (b) Etẹlẹ wẹ tòdaho lọ ma to alọdlẹndo, podọ etẹwutu?

⁵ Hia Ezekiẹli 48:15. Etẹwẹ “tòdaho lọ” po aigba he lẹdo e lẹ po zẹẹmẹdo? (Ezek. 48:16-18) To numimọ lọ mẹ, Jehovah ko dọna Ezekiẹli dọmọ: ‘Lẹdo he yin nina tòdaho lọ na yin owhé Islaeli lẹpo pete tọn.’ (Ezek. 45:6, 7) Gbọnmọ dali, tòdaho lọ po aigba he lẹdo e lẹ po ma yin apadewhe “nunina wiwe” he dona yin “[didedovo] na Jehovah” lọ tọn. (Ezek. 48:9) Po zẹẹmẹ enẹ po to ayiha mẹ, mì gbọ mí ni gbadopọnna nuhe tito tòdaho lọ tọn sọgan plọn mí to egbehe.

⁶ Nado yọ́n nuhe mí sọgan plọn sọn tito tòdaho lọ tọn mẹ, mí dona yọ́n nuhe tòdaho ehe ma nọtena whẹ́. E ma to alọdlẹndo tòdaho Jelusalẹm tọn po tẹmpli etọn he yin vivọgbá lọ po. Etẹwutu? Na tẹmpli de ma tin to tòdaho he Ezekiẹli mọ lọ mẹ. Podọ tòdaho lọ ma to alọdlẹndo tòdaho devo depope to aigba Islaeli tọn he yin hinhẹngọwa lọ ji. Etẹwutu? Na tòdaho he tindo adà voovo he yin nùdego to numimọ ehe mẹ nkọ de ma yin gbigbá pọ́n gbede gbọn kanlinmọ he lẹkọwa lọ lẹ kavi ovivi yetọn lẹ dali. Humọ, tòdaho lọ ma sọgan nọtena tòdaho olọn mẹ tọn de. Etẹwutu? Na e yin gbigbá do aigba he tin na “onú paa lẹ [kavi, nuhe ma yin wiwe]” lẹ ji, yèdọ aigba de he gbọnvona dehe yin kinklandovo na sinsẹ̀n-bibasi wiwe.—Ezek. 42:20.

7. Etẹwẹ tòdaho he Ezekiẹli mọ lọ to alọdlẹndo, podọ etẹwẹ e sọgan ko nọtena? (Pọ́n yẹdide he tin to bẹjẹeji hosọ ehe tọn.)

⁷ To whelọnu lo, etẹwẹ tòdaho he Ezekiẹli mọ lọ to alọdlẹndo? Flindọ, numimọ dopolọ he mẹ e mọ aigba lọ te mẹ wẹ e mọ tòdaho lọ te. (Ezek. 40:2; 45:1, 6) Ohó Jiwheyẹwhe tọn dohia dọ aigba lọ yin aigba gbigbọmẹ tọn de, enẹwutu tòdaho lọ lọsu dona yin tòdaho gbigbọmẹ tọn de. To paa mẹ, linlẹn tẹwẹ hogbe lọ “tòdaho” nọ bẹhẹn? Hogbe lọ nọ bẹ linlẹn gbẹtọ he to  gbẹnọ to pọmẹ bo tin to pipli he yin tito-basina ganji de mẹ lẹ tọn hẹn. Enẹwutu, tòdaho he yin tito-basina ganji he Ezekiẹli mọ—ehe tin to aigba he tindo adà ẹnẹ he sọzẹn hẹ yede ji lọ—sọgan ko nọtena tito anadenanu tọn he to yìyì ganji de.

8. Agblò nuwiwa tọn tẹ ji wẹ tito anadenanu tọn enẹ to nuyiwa do, podọ etẹwutu?

⁸ Agblò nuwiwa tọn tẹ ji wẹ tito anadenanu tọn enẹ to nuyiwa do? Numimọ Ezekiẹli tọn dohia dọ tòdaho ehe nọ deanana nuhe to yìyì to aigba gbigbọmẹ tọn lọ ji lẹpo. Enẹwutu to egbehe, tito anadenanu tọn ehe to anadena agblò nuwiwa tọn omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn lẹpo. Podọ etẹwẹ nugbo lọ dọ tòdaho lọ tin to aigba paa, kavi aigba he ma yin wiwe de ji plọn mí? E flin mí dọ e ma yin tito anadenanu tọn olọn mẹ tọn de wẹ tòdaho lọ nọtena, ṣigba aigba ji tọn de wẹ, ehe to azọ́nwa nado hẹn ale wá na mẹhe to paladisi gbigbọmẹ tọn lọ mẹ lẹpo.

9. (a) Mẹnu lẹ wẹ tito anadenanu tọn aigba ji tọn ehe bẹhẹn to egbehe? (b) Etẹwẹ Jesu na wà to Owhe Fọtọ́n lọ gblamẹ?

⁹ Mẹnu lẹ wẹ tito anadenanu tọn aigba ji tọn ehe bẹhẹn? To numimọ Ezekiẹli tọn mẹ, mẹhe to anadenanu to gandudu tòdaho lọ tọn mẹ nọ yin yiylọdọ “ahọvi lọ.” (Ezek. 45:7) Ewọ yin nugopọntọ to gbẹtọ lọ lẹ ṣẹnṣẹn, amọ́ e ma yin yẹwhenọ de, mọ e masọ yin Levinu de. Na taun tọn, nuyiwa ahọvi ehe tọn hẹn mí flin nugopọntọ agun tọn he ma yin mẹyiamisisadode to egbehe lẹ. Lẹngbọhọtọ gbigbọmẹ tọn mẹtọnhopọntọ ehelẹ he wá sọn “lẹngbọ devo lẹ” mẹ yin devizọnwatọ aigba ji tọn whiwhẹnọ lẹ to gandudu olọn mẹ tọn Klisti tọn glọ. (Joh. 10:16) To Owhe Fọtọ́n he ja lọ gblamẹ, Jesu na ṣinyan mẹho he pegan kavi “ahọvi lẹ to aigba lẹpo ji” bo deazọ́nna yé. (Salm. 45:16) To anademẹ Ahọluduta olọn mẹ tọn lọ tọn glọ, yé na penukundo dagbemẹninọ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn go to Owhe Fọtọ́n lọ gblamẹ.

10. Nawẹ yinkọ tòdaho lọ tọn nọ yin, podọ jide tẹwẹ ehe namẹ?

¹⁰ Hia Ezekiẹli 48:35. Yinkọ tòdaho lọ tọn wẹ “Jehovah Tin to Finẹ.” Yinkọ enẹ hẹnmẹ kudeji dọ mẹhe to tòdaho ehe mẹ lẹ na nọ tindo numọtolanmẹ lọ dọ Jehovah tin to ṣẹnṣẹn yetọn. Gbọn tòdaho he to ṣẹnṣẹn aigba he yin hinhẹngọwa lọ tọn didohia Ezekiẹli dali, Jehovah to didọna kanlinmọ lọ lẹ to aliho de mẹ dọmọ: ‘Yẹn na tin hẹ mì whladopo dogọ!’ Jidenamẹ nankọ die!

11. Etẹlẹ wẹ mí sọgan plọn sọn numimọ Ezekiẹli tọn he gando tòdaho lọ po yinkọ etọn he tindo zẹẹmẹ po go mẹ?

¹¹ Etẹlẹ wẹ mí sọgan plọn sọn adà dọdai Ezekiẹli tọn ehe mẹ? Yinkọ tòdaho ehe tọn hẹn mí mẹhe yin devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn to egbehe lẹ kudeji dọ Jehovah tin hẹ devizọnwatọ nugbonọ aigba ji tọn etọn lẹ todin podọ e nasọ wàmọ to whepoponu. Yinkọ he tindo zẹẹmẹ ehe sọ zinnudo nugbo titengbe de ji: Tòdaho lọ ma tin-to-aimẹ nado ze mẹde do otẹn aṣẹpipa tọn mẹ, kakatimọ nado ze aliho owanyinọ po lẹnpọn dagbe tọn Jehovah tọn lẹ po daga. Di apajlẹ, Jehovah ma ze tito aigba lọ mimá tọn do alọmẹ na mẹhe to anadenanu to finẹ lẹ, to linlẹn de mẹ, dile gbẹtọvi paa lẹ sọgan mọdọ e jẹ do. Kakatimọ, Jehovah nọ  donukun dọ mẹhe to anadenanu lẹ ni yọ́n pinpẹn mimá aigba lọ tọn kavi lẹblanulọkẹyi he ewọ lọsu ko na devizọnwatọ etọn lẹ tọn, ehe bẹ “agbátọnọ” lẹ lọsu hẹn.—Howh. 19:17; Ezek. 46:18; 48:29.

12. (a) Adà tòdaho lọ tọn tẹwẹ jẹna ayidego, podọ etẹwẹ ehe dohia? (b) Nuflinmẹ titengbe tẹwẹ adà numimọ lọ tọn ehe bẹhẹn na Klistiani nugopọntọ lẹ?

¹² Adà tòdaho lọ “Jehovah Tin to Finẹ” tọn devo tẹwẹ sọ jẹna ayidego? To whenue tòdaho hohowhenu tọn lẹ nọ tindo adó po họngbo vude po dile e sọgan yọnbasi do na hihọ́ yetọn, tòdaho ehe uwọ tindo họngbo 12! (Ezek. 48:30-34) Sọha họngbo lọ lẹ tọn he sù enẹ (atọ̀n to adà ẹnẹ tòdaho lọ tọn dopodopo ji) dohia dọ mẹhe to anadenanu to tòdaho ehe mẹ lẹ yọ́n dọnsẹpọ bo nọ hẹn yede tin-to-aimẹ na devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹpo to whepoponu. Humọ, họngbo 12 he tòdaho lọ tindo to didehia dọ e tin to nùvo na mẹlẹpo, yèdọ “owhé Islaeli [tọn] lẹpo pete.” (Ezek. 45:6) Nugbo lọ dọ tòdaho lọ tindo họngbo susu yin nuflinmẹ titengbe de na Klistiani nugopọntọ lẹ. Jehovah jlo dọ yé ni yọ́n dọnsẹpọ bo nọ wleawufo nado hẹn yede tin-to-aimẹ na mẹhe tin to paladisi gbigbọmẹ tọn lọ mẹ lẹpo.

13. Etẹwẹ Jehovah dọ gando sinsẹ̀nzọn wunmẹ voovo he mẹlẹ na wà go?

¹³ Mì gbọ mí ni lẹkọyi ojlẹ Ezekiẹli tọn mẹ bo gbadopọnna nudọnamẹ devo lẹ he e kàn to numimọ ayidego tọn he gando aigba lọ mimá go mẹ. Jehovah dọho gando mẹhe to sinsẹ̀nzọn wunmẹ voovo wà lẹ go. Yẹwhenọ lẹ—“yèdọ lizọnyitọ fiwiwe lọ tọn lẹ”—dona nọ basi avọ́sinsan lẹ bo dọnsẹpọ Jehovah nado yilizọn na ẹn. Podọ Levinu lẹ—enẹ wẹ mẹhe “nọ yilizọn to tẹmpli mẹ lẹ”—dona “nọ penukundo sinsẹ̀nzọn etọn po nuhe dona yin wiwà to e mẹ lẹpo po go.” (Ezek. 44:14-16; 45:4, 5) Humọ, azọ́nwatọ lẹ dona to azọ́nwa to fihe sẹpọ tòdaho lọ. Mẹnu lẹ wẹ azọ́nwatọ enẹlẹ?

14. Etẹwẹ azọ́nwatọ he nọ nọgodona tòdaho lọ lẹ hẹn mí flin?

¹⁴ Azọ́nwatọ enẹlẹ nọ nọgodona tòdaho lọ bo wá sọn “hẹnnu Islaeli tọn lẹpo mẹ.” Azọ́n yetọn wẹ nado do jinukun he na “yin núdùdù na mẹhe nọ wazọ́n to tòdaho lọ mẹ lẹ.” (Ezek. 48:18, 19) Be tito ehe ma hẹn mí flin dotẹnmẹ hundote de he mí tindo to egbehe ya? Mọwẹ. To egbehe, mẹhe tin to paladisi gbigbọmẹ tọn lọ mẹ lẹpo wẹ tindo dotẹnmẹ hundote lọ nado nọgodona sinsẹ̀nzọn nọvisunnu yiamisisadode Klisti tọn lẹ po sinsẹ̀nzọn mẹhe yin apadewhe “gbẹtọ susugege” lọ tọn lẹ po tọn, yèdọ mẹhe ko yin dide gbọn Jehovah dali nado yin nukọntọ lẹ. (Osọ. 7:9, 10) Dopo to aliho tangan he mẹ mí nọ nọgodona yé te wẹ yindọ mí nọ desọn ojlo mẹ bo nọ kọngbedopọ hẹ anademẹ afanumẹ nugbonọ lọ tọn.

15, 16. (a) Nudọnamẹ devo tẹwẹ mí sọgan mọyi sọn numimọ Ezekiẹli tọn mẹ? (b) Nuwiwa mọnkọtọn tẹlẹ mẹ wẹ dotẹnmẹ hundote na mí nado tindo mahẹ te?

¹⁵ Numimọ Ezekiẹli tọn sọ bẹ nudọnamẹ devo hẹn, ehe mẹ mí sọgan plọnnu sọn gando lizọnyizọn mítọn go. Nudọnamẹ tẹwẹ?  Jehovah dọ dọ mẹhe wá sọn hẹnnu 12 he ma yin Levi tọn mẹ lẹ na nọ wazọ́n to ofi voovo awe: enẹ wẹ to awánu tẹmpli lọ tọn mẹ podọ to kanlindugbo tòdaho lọ tọn ji. Azọ́n tẹwẹ yé nọ wà to ofi awe lọ lẹ? To awánu tẹmpli lọ tọn mẹ, hẹnnu lẹpo nọ “wá . . . nado basi sinsẹ̀n” gbọn avọ́sinsan lẹ bibasi hlan Jehovah dali. (Ezek. 46:9, 24) To kanlindugbo tòdaho lọ tọn ji, hagbẹ hẹnnu lọ lẹpo tọn nọ wá nado pọ̀ aigba he to finẹ nado nọgodona tòdaho lọ. Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn apajlẹ azọ́nwatọ ehelẹ tọn mẹ?

¹⁶ To egbehe, dotẹnmẹ lọ hundote na hagbẹ gbẹtọ susugege lọ tọn lẹ nado tindo mahẹ to nuwiwa delẹ mẹ taidi dehe yin wiwà to numimọ Ezekiẹli tọn mẹ lẹ nkọ. Yé nọ sẹ̀n Jehovah “to tẹmpli etọn mẹ” gbọn avọ́sinsan pipà tọn lẹ bibasi dali. (Osọ. 7:9-15) Yé nọ wàmọ gbọn mahẹ tintindo to azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ mẹ podọ gbọn yise yetọn didohia po gbèzeyiaga po to opli Klistiani tọn lẹ ji dali. Yé nọ mọdọ sinsẹ̀n-bibasi hlan Jehovah tlọlọ wẹ yin azọngban titengbe hugan yetọn. (1 Otàn. 16:29) Gbọnvona enẹ, mẹsusu to omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ mẹ nọ penugo nado nọgodona titobasinanu Jiwheyẹwhe tọn to aliho dagbe susu mẹ. Di apajlẹ, yé nọ gọalọ nado gbá Plitẹnhọ Ahọluduta tọn lẹ po alahọ lẹ po bo nọ penukundo yé go bosọ nọ gọalọ to azọ́n devo he titobasinanu Jehovah tọn zedai lẹ mẹ. Mẹdevo lẹ nọ nọgodona azọ́n  ehelẹ gbọn nunina akuẹ tọn lẹ bibasi dali. To linlẹn de mẹ, yé to aigba enẹ pọ̀ “na gigo Jiwheyẹwhe tọn.” (1 Kọl. 10:31) Yé nọ yí zohunhun po ayajẹ po do hẹn azọ́ndenamẹ yetọn di, na yé yọnẹn dọ “avọ́sinsan mọnkọtọn lẹ go wẹ homẹ [Jehovah] tọn nọ hùn do taun.” (Heb. 13:16) Be a to dotẹnmẹ hundote ehelẹ yizan to gigọ́ mẹ ya?

17. (a) Hẹndi he gbloada numimọ Ezekiẹli tọn tẹwẹ mí na mọ to sọgodo? (b) To Owhe Fọtọ́n lọ gblamẹ, mẹnu lẹ wẹ na mọaleyi sọn tòdaho anadenanu tọn lọ mẹ?

¹⁷ To sọgodo, be numimọ Ezekiẹli tọn he gando nunina lọ go na mọ hẹndi he gbloada de ya? Gbau! Lẹnnupọndo ehe ji: Ezekiẹli mọdọ adà aigba lọ tọn he yin yiylọdọ “nunina wiwe” lọ tin to ṣẹnṣẹn aigba lọ tọn. (Ezek. 48:10) Mọdopolọ to Amagẹdọni godo, mahopọnna fidepope he mí na nọ to aigba ji, Jehovah na tin po mí po. (Osọ. 21:3) To Owhe Fọtọ́n lọ gblamẹ, tòdaho anadenanu tọn lọ—enẹ wẹ, mẹhe na yin dide to aigba ji nado penukundo nuhudo omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn go lẹ—na dlẹnkanna nuyiwadomẹji etọn lẹdo aihọn pé gbọn anademẹ po tudohomẹnamẹ owanyinọ lẹ po nina hagbẹ “aigba yọyọ” lọ tọn lẹpo dali, yèdọ pipli gbẹtọvi tọn yọyọ de.—2 Pita 3:13.

18. (a) Naegbọn mí sọgan kudeji dọ tòdaho anadenanu tọn lọ na wanu to kọndopọ mẹ hẹ gandudu Jiwheyẹwhe tọn? (b) Jidide mlẹnmlẹn tẹwẹ yinkọ tòdaho lọ tọn hẹn mí tindo?

¹⁸ Naegbọn mí sọgan kudeji dọ tòdaho anadenanu tọn lọ na nọ wanu to kọndopọ mẹ mlẹnmlẹn hẹ gandudu Jiwheyẹwhe tọn? Na Ohó Jiwheyẹwhe tọn dohia hezeheze dọ tòdaho aigba ji tọn he tindo họngbo 12 lọ taidi tòdaho olọn mẹ tọn he tindo họngbo 12, yèdọ Jelusalẹm Yọyọ lọ, he bẹ gandutọgbẹ́ Klisti tọn 144 000 lẹ hẹn. (Osọ. 21:2, 12, 21-27) Ehe dohia dọ tito anadenanu tọn aigba ji tọn lọ na nọ kẹalọyi nudide he Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn basi to olọn mẹ lẹ bo hẹn ẹn diun dọ yé yin hihodo po sọwhiwhe po. Mọwẹ, yinkọ tòdaho lọ tọn “Jehovah Tin to Finẹ” hẹn dopodopo mítọn deji dọ sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke na gbọṣi aimẹ bo nasọ zindonukọn kakadoi to Paladisi mẹ. Sọgodo dagbe nankọ die to tepọn mí!