Kwenda na mambu ke na kati

Kwenda na tansi ya malongi

KAPU 21

“Zina ya Mbanza Ta Vanda Yehowa Kele Kuna”

“Zina ya Mbanza Ta Vanda Yehowa Kele Kuna”

EZEKIELE 48:35

MAMBU YINA KAPU YAI KE TUBILA: Ntendula ya mbanza mpi ya dikabu

1, 2. (a) Inki kitini ya mfunu ya ntoto yo lombaka nde bo tula na kingenga? (Tala kifwanisu ya luyantiku ya kapu.) (b) Inki kivuvu mbona-meso yai pesaka Bayuda yina vandaka na kimpika?

NA MBONA-MESO ya nsuka, Ezekiele me longuka mambu ya me tala kitini mosi ya ntoto yina bo fwete tula na kingenga sambu na lukanu mosi ya mfunu. Bo pesaka ve kitini yina bo tulaka na kingenga bonso dikabu na dikanda mosi ya Izraele, kansi bo pesaka yo bonso dikabu sambu na Yehowa. Ezekiele me longuka mpi mambu ya me tala mbanza mosi ya mfunu mpi ya kele ti zina mosi ya ke yitukisa. Kitini yai ya mbona-meso me tubila diambu mosi yina me pesa kibeni Bayuda yina vandaka na kimpika kivuvu: Yehowa ta vanda ti bo ntangu bo ta vutuka na insi na bo yina bo ke zolaka.

2 Ezekiele ke tendula mbote-mbote mambu ya me tala dikabu yina. Beto tadila disolo yai ya mfunu mingi sambu na beto bansadi ya kieleka ya Yehowa.

“Dikabu ya Santu Kumosi ti . . . Mbanza”

3. Inki kele bitini tanu ya ntoto yina Yehowa tulaka na kingenga, mpi nki vandaka mfunu ya bitini yina? (Tala lupangu “Dikabu Yina Beno Ta Tula na Kingenga.”)

3 Kitini ya mfunu ya ntoto yina vandaka maboko 25 000 (bakilometre 13) yantika na nordi tii na sudi mpi maboko 25 000 yantika na esti tii na westi. Bo vandaka kubinga kitini yai ya ntoto yina bandambu na yo yonso vandaka nda kiteso mosi nde “dikabu ya mvimba.” Bo kabulaka yo na bitini tatu. Kitini yina vandaka na zulu vandaka sambu na Balevi, mpi bo tulaka kitini ya kati-kati na lweka sambu na tempelo mpi banganga-nzambi. Bo vandaka kubinga bitini zole yina “dikabu ya santu.” Kitini ya fioti mpi yina vandaka na nsi, to “kisika yina ta bikala,” vandaka “sambu na bantu yonso.” Yo vandaka sambu na mbanza.—Ezek. 48:15, 20.

4. Inki dilongi beto lenda baka na disolo yai ya ke tubila dikabu sambu na Yehowa?

4 Inki dilongi beto lenda baka na disolo yai ya ke tubila dikabu sambu na Yehowa? Ntangu Yehowa tulaka ntoto na kingenga ntete sambu na dikabu yai ya mfunu mpi na nima sambu na makanda, yandi monisaka nde bo fwete baka na mbalu mingi kitini yai ya ntoto. Ntembe kele ve nde, Bayuda yina vandaka na kimpika longukaka mambu mingi na yina me tala mambu yina bo fwete tula na kisika ya ntete ntangu bo ke kabula ntoto. Bo fwete tula lusambu ya Yehowa na kisika ya ntete na luzingu na bo. Mutindu mosi mpi bubu yai, beto ke tulaka mambu ya kimpeve na kisika ya ntete na luzingu na beto; mu mbandu kulonguka ya Ndinga ya Nzambi, kukwenda na balukutakanu ya Bukristu, mpi kisalu ya kusamuna. Kana beto ke landa mbandu ya Yehowa mpi ke tula mambu ya mfunu na kisika ya ntete, lusambu na yandi ta vanda diambu ya mfunu na luzingu na beto.

“Mbanza Ta Vanda na Kati-Kati na Yo”

5, 6. (a) Mbanza yina vandaka ya banani? (b) Mbanza yina kele ve nki, mpi sambu na nki?

5 Tanga Ezekiele 48:15. Inki vandaka mfunu ya “mbanza” mpi ya ntoto yina vandaka na nziunga na yo? (Ezek. 48:16-18) Na mbona-meso, Yehowa songaka Ezekiele nde: “Kitini ya ntoto ya mbanza yina . . . ta vanda sambu na nzo ya mvimba ya Izraele.” (Ezek. 45:6, 7) Yo yina, mbanza mpi ntoto yina vandaka na nziunga na yo vandaka ve sambu na “dikabu ya santu” yina yo lombaka nde bo “tula na kingenga sambu na Yehowa.” (Ezek. 48:9) Na nima ya kuzaba mambu yai, beto tadila ntangu yai malongi yina beto lenda baka bubu yai na mutindu Nzambi yidikaka mbanza yai.

6 Sambu na kuzaba malongi yina beto lenda baka na mbanza yai, beto fwete zaba ntete mbanza yai kele ve nki. Yo lenda vanda ve mbanza Yeruzalemi yina bo tungaka diaka mpi tempelo na yo. Sambu na nki? Sambu mbanza yina Ezekiele monaka na mbona-meso vandaka ve ti tempelo. Diaka, mbanza yai vandaka ve mbanza ya nkaka na insi ya Izraele yina bo tungaka diaka. Sambu na nki? Sambu Bayuda yina katukaka na kimpika to bana na bo tungaka ve ata mbanza mosi yina vandaka ti bima yina Ezekiele monaka na mbona-meso. Diaka, mbanza yai lenda vanda ve mbanza mosi ya kele na zulu. Sambu na nki? Sambu bo tungaka yo na ntoto yina vandaka sambu na “bantu yonso [to, mambu yina kele ve santu].” Ntoto yina vandaka sambu na bantu yonso swaswanaka ti ntoto yina bo tulaka na lweka sambu na lusambu ya santu.—Ezek. 42:20.

7. Mbanza yina Ezekiele monaka kele nki, mpi yo ke monana nde yo ke monisa nki? (Tala kifwanisu ya luyantiku ya kapu.)

7 Ebuna mbanza yina Ezekiele monaka kele nki? Kuvila ve nde yandi monaka mbanza yina na mbona-meso yina yandi monaka insi. (Ezek. 40:2; 45:1, 6) Ndinga ya Nzambi ke monisa nde insi yina kele insi ya kifwani, yo yina mbanza yina fwete vanda mbanza ya kifwani. Mbala mingi, ngogo “mbanza” ke tendulaka nki? Yo ke pesa ngindu ya bantu yina ke zinga na kimvuka mpi ya ke sala mambu na ndonga. Yo yina, yo ke monana nde mbanza ya kuyidika mbote yina Ezekiele monaka, yina bandambu na yo yonso vandaka nda kiteso mosi, ke monisa organizasio mosi yina bo me yidikaka mbote.

8. Inki kisika organizasio yai ke salaka bisalu na yo, mpi sambu na nki?

8 Inki kisika organizasio yai ke salaka bisalu na yo? Mbona-meso ya Ezekiele ke monisa nde mbanza yai vandaka kusala bisalu na yo na kati ya insi ya kifwani. Yo yina, organizasio yai ke twadisaka bisalu ya bansadi ya Nzambi bubu yai. Mpi mutindu mbanza yina kele na kisika yina kele sambu na bantu yonso to kisika yina kele ve ya santu ke monisa nki? Yo ke yibusa beto nde mbanza yina kele ve mbanza mosi ya kele na zulu, kansi yo kele organizasio mosi ya kele na ntoto, yina ke salaka sambu na mambote ya bantu yonso yina ke zingaka na paladisu ya kimpeve.

9. (a) Banani ke twadisaka organizasio yai ya kele na ntoto? (b) Inki Yezu ta sala na nsungi ya Luyalu ya Bamvula Funda?

9 Banani ke twadisaka organizasio yai ya kele na ntoto? Na mbona-meso ya Ezekiele, bo vandaka kubinga muntu yina vandaka kutwadisa mbanza yina nde “mfumu.” (Ezek. 45:7) Yandi vandaka nkengi ya bantu, kansi yandi vandaka ve nganga-nzambi to Mulevi. Mfumu yai ke pusa beto na kuyindula bankengi ya mabundu ya bubu yai, bayina bo me tulaka ve mafuta. Bangungudi yai ya zola mpi ya kimpeve yina kele na kati ya “mameme ya nkaka” kele bansadi ya kudikulumusa ya kele na ntoto ya luyalu ya Kristu ya zulu. (Yoa. 10:16) Na nsungi ya Luyalu ya Bamvula Funda, Yezu ta pona mpi ta tula “na ntoto ya mvimba” bankuluntu ya me fwana, to “bamfumu.” (Nk. 45:16) Na nsi ya luyalu ya Kimfumu yina kele na zulu, bo ta lungisa bampusa ya bansadi ya Nzambi na nsungi ya Luyalu ya Bamvula Funda.

“Yehowa Kele Kuna”

10. Zina ya mbanza yina kele inki, mpi nki kivuvu yo ke pesa?

10 Tanga Ezekiele 48:35. Zina ya mbanza yina kele “Yehowa Kele Kuna.” Zina yai ke ndimisa beto nde Yehowa kele na mbanza yai. Ntangu Yehowa songaka Ezekiele mbanza yai yina vandaka na kati-kati, yandi vandaka kusonga Bayuda yina vandaka na kimpika nde: ‘Mono ta vanda diaka ti beno!’ Yo ke pesa kibeni kivuvu!

11. Inki malongi beto lenda baka na mbona-meso ya Ezekiele ya ke tubila mbanza mpi zina na yo yina kele ti ntendula ya mfunu?

11 Inki malongi beto lenda baka na kitini yai ya mbikudulu ya Ezekiele? Zina ya mbanza yai ke ndimisa beto bansadi ya Nzambi bubu yai nde Yehowa ke vandaka ti bansadi na yandi ya kwikama na ntoto bubu yai mpi yandi ta landa kaka kuvanda ti bo. Zina yai ya kele ti ntendula ya mfunu ke monisa mpi kieleka yai ya mfunu: Mbanza yina kele ve sambu na kupesa kiyeka na konso muntu yina, kansi sambu na kusala mambu na kuwakana ti bansiku ya Yehowa ya zola mpi yina ke vandaka ve mpasi na kuzitisa. Mu mbandu, Yehowa me pesaka ve bantu yina ke twadisaka kiyeka ya kukabula insi mutindu bo me zola. Kansi, Yehowa ke zolaka nde bantu yina ke twadisa kuzitisa kisika to mikumba, yina yandi mosi me pesaka bansadi na yandi, ata bayina kele bantu “ya kukonda mfunu.”—Bing. 19:17; Ezek. 46:18; 48:29.

12. (a) Inki kele kima mosi ya mfunu ya mbanza yai, mpi yo ke monisa nki? (b) Inki diambu ya mfunu kitini yai ya mbona-meso ke yibusa Bakristu yina kele bankengi?

12 Inki kele kima ya nkaka ya mfunu ya mbanza “Yehowa Kele Kuna”? Bambanza ya ntama vandaka ti bibaka sambu na kutanina yo mpi bakielo fioti, kansi mbanza yai vandaka ti bakielo 12! (Ezek. 48:30-34) Bakielo yai mingi (bakielo tatu na konso ndambu ya mbanza yai) ke monisa nde bansadi yonso ya Nzambi lendaka kukutana mpi kusolula ti bamfumu ya mbanza yai kukonda mpasi. Diaka, mutindu mbanza yai vandaka ti bakielo 12 ke monisa nde bantu yonso, disongidila “nzo ya mvimba ya Izraele,” lenda kota kuna. (Ezek. 45:6) Mutindu mbanza yina vandaka ti bakielo mingi mpi bantu vandaka kukota kukonda mpasi, ke yibusa Bakristu yina kele bankengi diambu mosi ya mfunu. Yehowa ke zolaka nde bantu yonso yina ke zingaka na paladisu ya kimpeve kukutana ti bo mpi kusolula ti bo kukonda mpasi.

Bampangi lenda kutana mpi kusolula kukonda mpasi ti bankengi (Tala paragrafe 12)

Bansadi ya Nzambi ‘Ke Kwisa Kusambila’ mpi ‘Ke Sadila Mbanza’

13. Ezekiele monaka bantu ke sala nki?

13 Beto vutula mabanza na ntangu ya Ezekiele mpi beto tala mambu ya nkaka yina yandi monaka na mbona-meso yai ya ke tubila kukabula insi. Ezekiele ke mona bantu ke sala bisalu ya mutindu na mutindu. Yandi ke mona banganga-nzambi, disongidila “bansadi ya kisika ya santu,” ke pesa bimenga mpi ke pusana sambu na kusadila Yehowa. Yandi ke mona diaka Balevi, disongidila “bansadi ya tempelo,” bayina ke salaka “kisalu na yo mpi mambu yonso yina fwete salama na kati na yo.” (Ezek. 44:14-16; 45:4, 5) Diaka, Ezekiele ke mona bantu yina ke sala pene-pene ya mbanza. Bantu yango kele banani?

14. Bantu yina vandaka kusala pene-pene ya mbanza ke yibusa beto nki?

14 Bantu yina ke sala pene-pene ya mbanza me katuka na “makanda yonso ya Izraele.” Bo ke sala kisalu ya kupesa maboko. Kisalu na bo kele ya kukuna banti yina ta pesa “madia na bantu yina ke sadilaka mbanza.” (Ezek. 48:18, 19) Keti mambu yai ke yibusa beto dibaku yina beto kele na yo bubu yai? Ee. Bubu yai, bantu yonso yina ke zingaka na paladisu ya kimpeve kele ti mukumba ya kupesa maboko na kisalu yina bampangi ya Kristu yina bo me tulaka mafuta ke salaka mpi na kisalu yina bantu ya nkaka ya ‘kimvuka ya nene’ yina Yehowa me pesaka mukumba ya kutwadisa ke salaka. (Kus. 7:9, 10) Mutindu mosi ya nene yina beto ke pesaka bo maboko kele ntangu beto ke ndimaka na luzolo yonso lutwadisu ya mpika ya kwikama.

15, 16. (a) Inki diambu ya nkaka beto lenda longuka na mbona-meso ya Ezekiele? (b) Beto kele ti dibaku ya kusala nki bisalu ya mutindu mosi?

15 Mbona-meso ya Ezekiele kele ti diambu ya nkaka yina ke sadisa beto na kubaka dilongi na yina me tala kisalu na beto ya kusamuna. Inki kele diambu yango? Ezekiele ke mona bantu 12 ya makanda yina kele ve Balevi ke sala na bisika zole: na kibansala ya tempelo mpi na bisika ya kudisa bitwisi ya mbanza. Inki bo ke sala na konso kisika? Na kibansala ya tempelo, makanda yonso ‘ke kwisa kusambila’ mpi ke pesa Yehowa bimenga. (Ezek. 46:9, 24) Na ntoto ya mbanza yina, bantu ya makanda yonso ke kwisa sambu na kupesa maboko na mbanza mpi ke bundula ntoto na yo. Inki dilongi beto lenda baka na mbandu ya bantu yai ya ke sala kisalu?

16 Bubu yai, bantu ya ‘kimvuka ya nene’ kele ti dibaku ya kusala bisalu ya mutindu mosi ti bisalu yina bantu ya Ezekiele monaka na mbona-meso vandaka kusala. Bo ke sambilaka Yehowa “na tempelo na yandi” mpi bo ke pesaka yandi bimenga ya lukumu. (Kus. 7:9-15) Bo ke salaka yo ntangu bo ke samunaka mpi ke monisaka lukwikilu na bo na bamvutu yina bo ke pesaka na balukutakanu ya Bukristu. Bo ke monaka nde kusambila Yehowa mutindu yai kele mukumba ya kuluta mfunu na luzingu na bo. (1 Bans. 16:29) Diaka, bansadi ya Nzambi mingi ke pesaka maboko na organizasio na yandi na mitindu mingi. Mu mbandu, bo ke pesaka maboko na kisalu ya kutunga mpi ya kutanina Banzo ya Kimfumu mpi babetele, mpi bo ke pesaka maboko na bisalu mingi ya nkaka yina organizasio ya Yehowa ke salaka. Bankaka ke pesaka mbongo sambu na kupesa maboko na bisalu yai. Bo ke salaka bisalu yai yonso ya kele bonso kubundula ntoto “sambu na nkembo ya Nzambi.” (1 Bak. 10:31) Bo ke salaka kisalu na bo na kikesa mpi na kiese yonso sambu bo me zaba nde Yehowa ke “waka kiese na bimenga ya mutindu yina.” (Baeb. 13:16) Keti nge ke bakaka kibeni mambote ya bisalu yai yonso?

Inki malongi beto lenda baka na bisalu ya mutindu na mutindu yina Ezekiele ke tubila yina bo ke sala na mbanza mpi na nziunga ya bakielo ya mbanza? (Tala paragrafe 14-16)

“Beto Ke Vingila Zulu ya Mpa mpi Ntoto ya Mpa”

17. (a) Na bilumbu ke kwisa, inki mutindu mbona-meso ya Ezekiele ta lungana na mutindu ya nene? (b) Na nsungi ya Luyalu ya Bamvula Funda, banani ta baka mambote ya mbanza yina?

17 Na bilumbu ke kwisa, keti mbona-meso ya Ezekiele ya dikabu ta lungana na mutindu ya nene? Ee! Beto tadila diambu yai: Ezekiele monaka nde kitini ya ntoto yina bo vandaka kubinga “dikabu ya santu” vandaka na kati-kati ya ntoto. (Ezek. 48:10) Mutindu mosi mpi, na nima ya Armagedoni, yo vanda beto ke zinga na konso kisika yina na ntoto, Yehowa ta zingaka ti beto. (Kus. 21:3) Na nsungi ya Luyalu ya Bamvula Funda, mbanza yina, disongidila bantu yina ta zinga na ntoto bayina bo ta tula sambu na kulungisa bampusa ya bansadi ya Nzambi, ta yalumuna luyalu na yo na ntoto ya mvimba mpi ta pesa lutwadisu ya zola na bantu yonso yina ta vanda “ntoto ya mpa,” disongidila kimvuka ya mpa ya bantu.—2 Pie. 3:13.

18. (a) Sambu na nki beto ke ndima nde mutindu bo ta twadisa mbanza yai ta vanda ntangu yonso na kuwakana ti luyalu ya Nzambi? (b) Inki kivuvu ya ngolo zina ya mbanza yai ke pesa beto?

18 Sambu na nki beto ke ndima nde mutindu bo ta twadisa mbanza yai ta vanda ntangu yonso na kuwakana ti luyalu ya Nzambi? Sambu Ndinga ya Nzambi ke monisa nde mbanza yai ya kele na ntoto yina kele ti bakielo 12 ke monisa pwelele mbanza yina kele na zulu ya kele ti bakielo 12, disongidila Yeruzalemi ya Mpa, yina kele ti bantu 144 000 yina ta yala ti Kristu. (Kus. 21:2, 12, 21-27) Yo ke monisa nde organizasio yina kele na ntoto ta landa balukanu yonso yina Kimfumu ya Nzambi ya kele na zulu ta baka mpi ta lungisa yo. Ya kieleka, zina ya mbanza yai “Yehowa Kele Kuna” ke ndimisa beto yonso nde lusambu ya bunkete ta bikala mvula na mvula na Paladisu mpi ta yalumuka. Beto ta vanda ti mambu ya kitoko kibeni na bilumbu ke kwisa!