1, 2. (a) Kumbi chigaŵa cha malu cho akhumbikanga kuchipatuwa kuti chije chapade chenga cha ntchitu wuli? (Wonani chithuzi cho che pachikonkhombi.) (b) Kumbi chiwona ichi chinguŵasimikiziyanji Ayuda wo ŵenga ku ukapolu?

MU CHIWONA chaki chakumaliya, Ezekiyeli wanguwona chigaŵa cha charu cho anguchipatuwa kuti chije chapade. Chigaŵa chenichi chenga chihara cha mafuku nga Ayisirayeli cha kweni chenga chakuti achipereki kwaku Yehova. Ezekiyeli wanguwona so tawuni yakuziziswa yo yenga ndi zina lachilendu. Chigaŵa cha chiwona chenichi, chinguwovya Ayuda wo ŵenga ku ukapolu kusimikiza fundu yakukhumbika ukongwa yakuti: Yehova wazamukuŵa nawu asani aziwere kwawu.

² Ezekiyeli wangukonkhoska vinandi vakukwaskana ndi kupereka malu. Tiyeni tikambiskani nkhani yeniyi yo njakukhumbika ukongwa kwaku isi ateŵeti aku Yehova auneneska.

3. Kumbi ndi malu ngankhondi nanga ngo Yehova wangungapatuwa, ndipu ngenga nga ntchitu wuli? (Wonani bokosi lakuti, “Chigaŵa cho Mupatuwengi Kuti Muchipereki.”)

³ Chigaŵa chapade cha malu chenga makilomita 13 kwambiya kunkhondi mpaka kumwera ndipuso chenga makilomita 13 kwambiya kuvuma mpaka kuzambwi. Malu ngenanga ngo ngenga ngakuyanana vigaŵa vosi vinayi, ngadanikanga kuti “chigaŵa chosi champhumphu cho muperekengi.” Malu yanga ngangugaŵika mu vigaŵa  vitatu. Chigaŵa chakunena chenga cha Alevi ndipu chigaŵa chapakati chenga cha nyumba yakusopiyamu kweniso asembi. Vigaŵa viŵi venivi vapanganga “chigaŵa chakupaturika.” Chigaŵa chimanavi chakumphata pamwenga “malu ngo ngajaku,” ngenga nga “ntchitu zakupambanapambana.” Malu yanga ngenga nga tawuni.—Ezeki. 48:15, 20.

4. Kumbi tisambiranji pa nkhani ya malu ngo nganguperekeka kwaku Yehova?

⁴ Kumbi tisambiranji pa nkhani ya malu ngo nganguperekeka kwaku Yehova? Pakwamba kupatuwa malu ngapade kuti ngaperekeki kwaku Yehova ndipu pavuli paki malu nga mafuku, Yehova wakhumbanga kulongo ŵanthu ŵenaŵa kuti awonengi malu ngapade ngenanga kuja ngakuzirwa ukongwa. (Ezeki. 45:1) Tikayika cha kuti Ayuda wo ŵenga ku ukapolu angusambira vinandi pa mo malu ngangugaŵikiya. Kusopa Yehova akhumbikanga kukuŵika pa malu ngakwamba pa umoyu wawu. Mazuŵa nganu napu, vinthu vakukwaskana ndi kusopa nge kusambira Mazu ngaku Chiuta, kuwungana kweniso kupharazga, tiviwonengi kuti vakuzirwa ukongwa pa umoyu widu. Asani tiyezga Yehova pa nkhani ya kuŵika vinthu vakwenere pa malu ngakwamba, ndikuti kusopa iyu titikuŵika pa malu ngakwamba pa umoyu widu.

5, 6. (a) Kumbi tawuni yenga yakuyani? (b) Kumbi ndi vinthu wuli vo tawuni iyi yamiyanga cha, ndipu ntchifukwa wuli?

⁵ Ŵerengani Ezekiyeli 48:15. Kumbi “tawuni” kweniso malu ngakuzunguliya tawuni yeniyi, venga va ntchitu wuli? (Ezeki. 48:16-18) Mu chiwona, Yehova wangukambiya Ezekiyeli kuti: “Malu nga tawuni . . . ngajengi nga Ayisirayeli wosi.” (Ezeki. 45:6, 7) Mwaviyo, tawuni kweniso malu ngakuzunguliya tawuni yo, ngenga nga “chigaŵa chakupaturika” cha, cho ‘anguchipatuwa kuti achipereki kwaku Yehova.’ (Ezeki. 48:9) Po tiŵanaŵaniya fundu yeniyi, tiyeni tiwoni vo tisambira ku ndondomeku ya tawuni mazuŵa nganu.

⁶ Kuti tiziŵi vo tisambira vakukwaskana ndi tawuni tikhumbika dankha kuziŵa vo tawuni iyi yamiyanga cha. Tawuni iyi yamiyanga tawuni yakuzengeka so ya Yerusalemu ndi nyumba yakusopiyamu cha. Ntchifukwa wuli tikamba viyo? Chifukwa chiwona cha tawuni cho Ezekiyeli wanguwona, mwengavi nyumba yakusopiyamu. Kweniso tawuni iyi yamiyanga tawuni yeyosi cha mucharu cha Ayisirayeli cho chinguwezekiyapu so. Chifukwa wuli? Chifukwa Ayuda wo anguwe ku ukapolu pamwenga ŵana ŵawu, anguzengapu cha tawuni yo yenga ndi vinthu vo vingukokhoskeka mu chiwona chaku Ezekiyeli. Kusazgiyapu yapa, tawuni iyi yamiyanga tawuni ya kuchanya cha. Ntchifukwa wuli tikamba viyo? Chifukwa tawuni iyi yinguzengeka pa malu nga “vinthu bweka [pamwenga ngambula kupaturika]” pakuti yapambananga ndi vinthu vo vinguzengeka pa malu ngo angungapatuwa kuti ngaje ngakusopiyapu.—Ezeki. 42:20.

7. Kumbi tawuni yo Ezekiyeli wanguwona ndi vinthu wuli, ndipu yitenere kuti yimiyanji? (Wonani chithuzi cho che papeji 218.)

⁷ Sonu nanga tawuni yo Ezekiyeli wanguwona ndi vinthu wuli? Kumbukani kuti wanguwona tawuni yeniyi mu chiwona cho wanguwona so malu. (Ezeki. 40:2; 45:1, 6) Mazu ngaku Chiuta ngalongo  kuti malu ngamiya charu chauzimu. Mwaviyo, tawuni iyi yitenere kumiya tawuni yauzimu. Kumbi kanandi mazu ngakuti “tawuni” ngamiyanji? Mazu yanga ngamiya ŵanthu wo ajaliya pamoza nge gulu, wo achita vinthu mwakukoliyana kweniso mwandondomeku. Mwaviyo, tawuni yo Ezekiyeli wanguwona yitenere kuti yimiya gulu lo litendesa vinthu mwandondomeku.

8. Kumbi gulu lo litendesa vinthu mwandondomeku ligwiriya pani ntchitu yaki, ndipu ntchifukwa wuli?

⁸ Kumbi gulu lo litendesa vinthu mwandondomeku ligwiriya pani ntchitu yaki? Chiwona chaku Ezekiyeli chilongo kuti tawuni iyi yigwiriya ntchitu yaki mukati mwa charu chauzimu. Mwaviyo, gulu lenili mazuŵa nganu ligwiriya ntchitu mukati mwa paradayisu wauzimu kulongozga ntchitu za ateŵeti aku Chiuta. Kumbi fundu yakuti tawuni yenga pa malu nga vinthu bweka pamwenga ngambula kupaturika yilongonji? Yititikumbusa kuti tawuni iyi yimiya kuchanya cha kweni gulu la pacharu chapasi lo litendesa vinthu, lenilo laja lichigwira ntchitu kuti ŵanthu wosi wo ŵe mu paradayisu wauzimu ayanduwengi.

9. (a) Kumbi mbayani wo ŵe mugulu lenili la pacharu chapasi mazuŵa nganu? (b) Kumbi Yesu wazamuchitanji mu Ulamuliru Waki wa Vyaka 1,000?

⁹ Kumbi mbayani wo ŵe mugulu lenili la pacharu chapasi? Mu chiwona chaku Ezekiyeli, munthu yo walongozganga mutawuni wadanikanga kuti “mulongozgi.” (Ezeki. 45:7) Iyu wenga mulongozgi wa ŵanthu kweni wenga wasembi cha pamwenga Mlevi. Mulongozgi mwenuyu watitikumbusa ŵara mu mpingu mazuŵa nganu, ukongwa wo mbakhristu akusankhika cha. Aliska a chanju ŵenaŵa ŵe mugulu la “mbereri zinyaki” ndipu mbateŵeti a pacharu chapasi akujiyuyuwa a boma lakuchanya laku Khristu. (Yoha. 10:16) Mu Ulamuliru wa Vyaka 1,000 Waku Khristu, Yesu wazamusankha kweniso kuŵika ŵara akwenere pamwenga “alongozgi” “mucharu chosi chapasi.” (Salimo 45:16) Ŵara ŵenaŵa mwakulongozgeka ndi Ufumu wakuchanya, azamuphwere ŵanthu aku Chiuta mu Ulamuliru wa Vyaka 1,000.

10. Kumbi zina la tawuni iyi ndi vinthu wuli, nanga zina lenili laŵasimikiziyanganji?

¹⁰ Ŵerengani Ezekiyeli 48:35. Tawuni yo yidanikengi ndi zina lakuti “Yehova We Kweniko.” Zina ili lingusimikiziya kuti Yehova wenga mutawuni yeniyi. Yehova pakulongo Ezekiyeli tawuni iyi yo yenga pakati pa charu cho chinguwezekiyapu, venga nge wakambiya ŵanthu wo ŵenga ku ukapolu kuti: ‘Ndamukuŵa so namwi.’ Mazu yanga nganguŵachiska ukongwa.

11. Kumbi tingasambiranji ku chiwona chaku Ezekiyeli chakukwaskana ndi tawuni kweniso zina laki lapade?

¹¹ Kumbi tingasambiranji ku chigaŵa chenichi cha uchimi waku Ezekiyeli? Zina la tawuni iyi lisimikiziya isi ateŵeti aku Chiuta mazuŵa nganu kuti Yehova watuŵa ndi ateŵeti ŵaki akugomezgeka pacharu chapasi sonu kweniso nyengu zosi. Zina lapade ili lididimizga fundu yauneneska yakuti: Tawuni iyi yilipu kuti yipaski mazaza ŵanthu cha kweni kuti yiwovyi ŵanthu kuti alondongi fundu za mijalidu yamampha yaku Yehova. Tingakamba kuti Yehova wakuŵapaska cha mazaza alongozgi ngakugaŵa malu nge mo ŵanthu angawone kuti vakwenere. Mumalu mwaki, Yehova wakhaza kuti  yiwu atumbikengi vigaŵa va malu pamwenga kuti mauteŵeti ngo iyu mweneku wakupaska ateŵeti ŵaki kusazgapu ŵanthu ‘akusika.’—Nthanthi 19:17; Ezeki. 46:18; 48:29.

12. (a) Kumbi ntchinthu wuli chapade ndi tawuni, nanga chilongonji? (b) Kumbi chiwona ichi chitiŵakumbusa fundu yakuzirwa niyi wo alongozga mu mpingu?

¹² Kumbi ntchinthu wuli chinyaki chapade ndi tawuni yo yidanika kuti “Yehova We Kweniko”? Matawuni nga mu nyengu yakali ngajanga ndi mipanda yakuti yivikiliyengi ŵanthu kweniso mageti ngamanavi ŵaka. Kweni mwakupambana ndi venivi, tawuni ya mu chiwona ichi yenga ndi mageti 12! (Ezeki. 48:30-34) Unandi wa mageti nga tawuni iyi (mageti ngatatu ku chigaŵa chechosi cha vigaŵa vinayi va tawuni) ulongo kuti ŵanthu wo alongozganga ŵenga akufwatuka kweniso ŵenga akunozgeka kuti awovyi ateŵeti wosi aku Chiuta. Kusazgiyapu yapa, mageti 12, ngalongo kuti tawuni iyi yenga ya kujulika kwaku weyosi, “Ayisirayeli wosi.” (Ezeki. 45:6) Unandi wa mageti nga tawuni iyi, ukumbusa wo alongozga mu mpingu fundu yakukhumbika ukongwa yakuti: Yehova wakhumba kuti yiwu ajengi akufwatuka kweniso kuti nyengu zosi ajengi akunozgeka kovya wosi wo aja mu paradayisu wauzimu.

13. Kumbi Yehova wangukambanji vakukwaskana ndi mauteŵeti ngakupambanapambana ngo ŵanthu azamuchita?

¹³ Tiyeni tiwere mu nyengu yaku Ezekiyeli kuti tiwoni vinthu vinyaki vo wakulemba mu chiwona cha kugaŵa malu. Yehova wangukambamu za ŵanthu wo achitanga mauteŵeti ngakupambanapambana. Asembi wo ŵenga “ateŵeti a mumalu ngakupaturika” aperekanga sembi kweniso anderenga kwaku Yehova kuti amuteŵete. Alevi wo ‘ateŵetiyanga munyumba yakusopiyamu,’ ‘agwiranga ntchitu za penipo ndipuso aphweriyanga vinthu vosi vo vakhumbikanga kuchitika mwenimo.’ (Ezeki. 44:14-16; 45:4, 5) Yehova wangukamba so kuti ŵanthu azamugwira ntchitu mwaphamphu pafupi ndi tawuni. Kumbi ŵanthu ŵenaŵa mbayani?

14. Kumbi ŵanthu wo agwiranga ntchitu pafupi ndi tawuni atitikumbusanji?

¹⁴ Ŵanthu wo agwiranga ntchitu pafupi ndi tawuni atuliyanga “mu mafuku ngosi nga Ayisirayeli.” Ntchitu zawu zenga zakovya ŵaka. Ntchitu yawu yenga ya kulima mbewu kuti zijengi “chakurya cha ŵanthu wo ateŵete mutawuni yo.” (Ezeki. 48:18, 19) Kumbi pa ndondomeku yeniyi, chilipu cho tisambirapu mazuŵa nganu? Hinya. Mazuŵa nganu, ŵanthu wosi wo ŵe mu paradayisu wauzimu ŵe ndi mwaŵi wakovya abali aku Khristu kweniso ŵanthu anyaki wo ŵe mugulu la “mzinda ukulu” wo Yehova wakuŵasankha kuti alongozgengi. (Chivu. 7:9, 10) Nthowa yikulu yo titovye nkhuvwiya ndi mtima wosi ulongozgi wo kapolu wakugomezgeka watitipaska.

15, 16. (a) Kumbi ntchinthu wuli chinyaki cho tisambira ku chiwona chaku Ezekiyeli? (b) Kumbi te ndi mwaŵi wakugwiraku ntchitu nizi zakuyanana ndi zo zachitikanga mu chiwona chaku Ezekiyeli?

¹⁵ Chiwona chaku Ezekiyeli chititisambiza so chinthu chinyaki chakukhumbika ukongwa chakukwaskana ndi uteŵeti widu. Kumbi ntchinthu wuli? Yehova wangukamba kuti ŵanthu a mu mafuku 12 wo ŵenga Alevi cha azamugwiranga ntchitu mu malu ngaŵi, mubalaza la nyumba yakusopiyamu kweniso mumalu nga tawuni  ngakuliskaku viŵetu. Kumbi agwirangamu ntchitu wuli mumalu ngenanga? Mubalaza la nyumba yakusopiyamu, mafuku ngosi ‘ngazanga kuti ngasopi’ mwakupereka sembi kwaku Yehova. (Ezeki. 46:9, 24) Mumalu nga tawuni, ŵanthu wosi a mu mafuku, azanga kuti aziwovyi tawuni mwa kulima charu. Kumbi tingasambiranji ku ŵanthu wo agwiranga ntchitu izi?

¹⁶ Mazuŵa nganu a mzinda ukulu ŵe ndi mwaŵi wa kugwiraku ntchitu zakuyanana ndi zo zachitikanga mu chiwona chaku Ezekiyeli. Yiwu asopa Yehova “munyumba yaki yakusopiyamu” mwakupereka sembi zakuthamika. (Chivu. 7:9-15) Yiwu achita venivi mwa kupharazga kweniso kulongo chivwanu chawu asani amukapu kweniso kumba sumu zakuthamika pa maunganu nga Chikhristu. Yiwu awona kuti kusopa Yehova ndichu chinthu chakukhumbika ukongwa. (1 Mbiri 16:29) Kusazgiyapu yapa, ŵanthu anandi aku Chiuta atovya gulu laku Chiuta mu nthowa zakupambanapambana. Mwakuyeruzgiyapu, yiwu atovya pakuzenga ndi kunozga Nyumba za Ufumu kweniso maofesi nga nthambi. Atovya so pa ntchitu zinandi zo zichitika mugulu laku Yehova. Ndipu anyaki apereka ndalama zawu kuti awovyi pa ntchitu zenizi. Tingakamba kuti alima charu kuti ‘akankhuski Chiuta.’ (1 Akori. 10:31) Yiwu agwira ntchitu zawu mwaphamphu kweniso mwalikondwa chifukwa aziŵa kuti Yehova  “wakondwa ukongwa ndi sembi zaviyo.” (Ahe. 13:16) Kumbi mutiwugwiriskiya ntchitu mwakukwana mwaŵi wenuwu?

17. (a) Kumbi kunthazi tazamuwona kufiskika kukulu wuli kwa chiwona chaku Ezekiyeli? (b) Mu Ulamuliru wa Vyaka 1,000, kumbi mbayani wo azamuyanduwa ndi gulu lo litendesa vinthu mwandondomeku?

¹⁷ Kumbi kunthazi tazamuwona kufiskika kukulu ukongwa kwa chiwona chaku Ezekiyeli chakukwaskana ndi malu ngo nganguperekeka kwaku Yehova? Hinya! Ŵanaŵaniyani fundu iyi: Ezekiyeli wanguwona kuti chigaŵa cha malu cho chadanikanga kuti “chigaŵa chakupaturika” chenga pakati pa charu. (Ezeki. 48:10) Mwakuyanana ŵaka, asani Aramagedoni yazijumphapu, kwali tazamuja kuti tija pani pacharu chapasi, Yehova wazamuja nasi. (Chivu. 21:3) Mu Ulamuliru wa Vyaka 1,000, gulu lo litendesa vinthu mwandondomeku kung’anamuwa ŵanthu a pacharu chapasi wo azamusankhika kuti aphwere ŵanthu aku Chiuta, lazamusapaliya pacharu chosi ndi kupereka ulongozgi wa chanju ku ŵanthu wo azamupanga “charu chapasi chifya,” ŵanthu wo Chiuta watiŵayanja.—2 Petu. 3:13.

18. (a) Ntchifukwa wuli tingasimikiza kuti gulu lo litendesa vinthu mwandondomeku, lazamuchita vinthu mwakukoliyana ndi ulamuliru waku Chiuta? (b) Kumbi zina la tawuni lititisimikiziyanji?

¹⁸ Ntchifukwa wuli tingasimikiza kuti gulu lo litendesa vinthu mwandondomeku, lazamuchita vinthu mwakukoliyana ndi ulamuliru waku Chiuta? Chifukwa Mazu ngaku Chiuta ngalongo kuti tawuni ya pacharu chapasi yo ye ndi mageti 12, yimiya tawuni yakuchanya yo ye ndi mageti 12, kung’anamuwa Yerusalemu Mufya yo wakupangika ndi a 144,000 wo amulamuliya limoza ndi Khristu. (Chivu. 21:2, 12, 21-27) Venivi vilongo kuti gulu lo litendesa vinthu la pacharu chapasi, lazamuwonesesa kuti vo Ufumu waku Chiuta wasankha kuchanya, vichitika pacharu chapasi. Kukamba uneneska, tawuni yo yidanika kuti “Yehova We Kweniko,” yititisimikiziya kuti kusopa kwauneneska kwazamulutiliya ndipu kwazamusapaliya kwamuyaya mu Paradayisu. Tilindizga vinthu vamampha ukongwa kunthazi!