Julani

Lutani pa vo ve mukati

BOKOSI 15A

Mahuli Ngaŵi nga Paubali

Mahuli Ngaŵi nga Paubali

Mu Ezekiyeli chaputala 23, mwe uthenga wanthazi wakususka ŵanthu aku Chiuta chifukwa chakuleka kugomezgeka kwawu. Uthenga wo we mu chaputala 23, uyanana ndi uthenga wo we mu chaputala 16. Mwakuyanana ndi uthenga wo we mu chaputala 16, chaputala 23 nachu chikonkhoska za uhuli wakuyeruzgiya. Mu chaputala ichi, Yerusalemu wakambika kuti ndi mumana ndipu Samariya ndi mura. Machaputala ngosi ngaŵi, ngalongo kuti mumana wangwamba uhuli chifukwa chakulondo mku waki, kweni mumana wanguchita vinthu viheni ukongwa ndipu uhuli waki unguluska wa mku waki. Mu chaputala 23, Yehova wangungapaska mazina matawuni ngenanga. Samariya wangumupaska zina lakuti Ohola yo wenga mula ndipu tawuni yeniyi yenga likulu la mafuku 10 nga ufumu wa Isirayeli. Yerusalemu wangumupaska zina lakuti Oholiba yo wenga mumana ndipu tawuni yeniyi yenga likulu la Yuda. *Ezeki. 23:1-4.

Machaputala 16 ndi 23, ngayanana so mu nthowa yinyaki. Panyaki ngayanana ukongwa pa vinthu ivi: Pakwamba mahuli yanga ngenga nge awolu aku Yehova kweni pavuli paki, ngangumuchitiya chinyengu. Ndipuso machaputala ngosi ngaŵi, nge ndi layizgu lakuti vinthu vazamusintha. chaputala 23, che ndi layizgu lakuti yiwu azamuwomboleka kweni chiyanana so ndi chaputala 16 chifukwa Yehova wakamba kuti: “Ndazamumalisa nkharu yaku yakuchitiska soni kweniso uhuli waku.”—Ezeki. 16:16, 20, 21, 37, 38, 41, 42; 23:4, 11, 22, 23, 27, 37.

Kumbi Mahuli Yanga Ngamiya Matchalitchi Ngachikhristu?

Kuvuli uku mabuku ngidu ngakambanga kuti mahuli ngaŵi ngenanga Ohola ndi Oholiba ngamiya matchalitchi nga Chikhristu, ukongwa tchalitchi la Katolika ndi Chipulotesitanti. Kweni tati tayipemphere ukongwa nkhani yeniyi ndi kufufuza, vachitiska kuti tiŵanaŵaniyepu mafumbu yanga. Kumbi matchalitchi nga Chikhristu ngakujapu muwolu waku Yehova mu nthowa yinyaki yeyosi? Kumbi ngakujapu mu phanganu ndi iyu? Kumuka nkhwakuti awa. Tikamba viyo chifukwa chakuti pa nyengu yo Yesu wachitanga “phanganu lifya” ndi Isirayeli wauzimu, matchalitchi ngo ngakamba kuti ngachikhristu kwengavi. Ndipu matchalitchi yanga ngakujapu cha chigaŵa cha Isirayeli wauzimu cha Akhristu akusankhika. (Yere. 31:31; Luka 22:20) Matchalitchi ngenanga, ngangwamba mu 300 C.E., akutumika ŵati ŵafwa. Kwenuku kwenga kwamba kwa gulu lakugaruka, lachinyengu lo ndi “duru,” kung’anamuwa Akhristu aboza wo Yesu wangukamba mu uchimi wakukwaskana ndi tirigu ndi duru.—Mate. 13:24-30.

Kupambana kunyaki kukulu ukongwa pakati pa mahuli ngo ngakonkhoskeka mu buku la Ezekiyeli ndi matchalitchi ngachikhristu nkhwakuti, Yehova wangulayizga ŵanthu ambula kugomezgeka aku Yerusalemu ndi Samariya kuti wazakuŵawombo asani asintha. (Ezeki. 16:41, 42, 53-55) Kumbi Bayibolu likamba so kuti venivi ndivu vazamuchitikiya matchalitchi nga Chikhristu? Awa! Matchalitchi ngenanga, ngalivi chilindizga chechosi nge mo viliri ndi visopa vinyaki vosi vo ndi Babiloni Mukulu.

Mwaviyo, Ohola ndi Oholiba, amiya matchalitchi nga Chikhristu cha. Chinanga kuti ve viyo, yiwu atitiwovya kuvwisa fundu yakukhumbika ukongwa yakukwaskana ndi mo Yehova wawone ŵanthu wo akamba kuti mbanthu ŵaki, kweni afipiska zina laki lakupaturika kweniso atuswa fundu zaki zakukwaskana ndi kusopa kwauneneska. Matchalitchi ngo ngakamba kuti nga Chikhristu nge ndi mulandu wapade pa nkhani iyi, chifukwa visopa vawu vinandi vikamba kuti vimiya Chiuta yo ndi mweneku wa Bayibolu. Ndipuso yiwu akamba kuti Yesu Khristu yo ndi Mwana waku Yehova wakwanjiwa, ndi mulongozgi wawu. Kweni apusika chifukwa akamba kuti Yesu ntchigaŵa cha achiuta atatu kweniso avwiya cha dangu laki lakuvwika umampha lakuti angaŵanga “a charu cha.” (Yoha. 15:19) Chifukwa chakuti matchalitchi nga Chikhristu ngakwamba kali kusopa ngoza kweniso ngachitaku vandali, ngalongore limu kuti yingu ntchigaŵa cha “huli likulu.” (Chivu. 17:1) Mwambula kukayika, matchalitchi ngenanga ngazamulonde chilangu chakuyanana ndi cho visopa vosi vaboza vazamulonde.

^ ndimi 3 Mazina ngenanga ngamiyanga vinthu vinyaki vakukhumbika. Zina lakuti Ohola ling’anamuwa kuti “Hema Laki [Lakusopiyamu].” Zina lenili lenga lakwenere chifukwa Ayisirayeli angupanga malu ngawu ngakusopiyamu, mumalu mwakugwiriskiya ntchitu nyumba yakusopiyamu yaku Yehova yo yenga ku Yerusalemu. Penipo zina lakuti Oholiba ling’anamuwa “Hema Langu [Lakusopiyamu] Le Mwaku Iyu.” Ku Yerusalemu ndiku kwenga nyumba yakusopiyamu yaku Yehova.