Gberra gha rhie uhunta

Gberra gha rhie dọmwadẹ uhunmwuta ni rre uwu ẹre

IRUẸMWI 03

U Gha Gele Sẹtin Ya Emwi Ne Baibol Tae Yi Ra?

U Gha Gele Sẹtin Ya Emwi Ne Baibol Tae Yi Ra?

Eyan wa bun vbe uwu e Baibol, erriọ ẹmwẹ ibude vbe ya bun vbọ. Ọ gha kẹ, u hoo ne u rẹn imamwaemwi ni rre Baibol, sokpan u sẹtin vbe gha gbe awawẹ deghẹ imamwaemwi ẹmwata ẹre ọ rre uwu e Baibol. U gha gele sẹtin ya emwi ne Baibol tae yi ra, ugbẹnvbe a miẹn wẹẹ, ọ kpẹẹ re na ghi ya gbẹn ọnrẹn? E Baibol mwẹ iyobọ nọ ye ne ima vbe ẹdẹnẹrẹ ra? U gha gele sẹtin yaeyi, emwi ne Baibol wẹẹ ọ gha sunu vbe odaro ra? Emwa nibun ya emwi ne Baibol tae yi. Uwẹ tobọ uwẹ gha vbe sẹtin yaeyi.

1. Ẹmwẹ ohoghe ẹre ọ gba e Baibol ra, ra ọghe ẹmwata?

“Ẹmwẹ . . . ne ero i ye” ẹre ọ rre Baibol. E Baibol tobọre so igiẹ ye ọna. (Asan-Ibo 12:10) Okha ọghe emwi nọ gele sunu ẹre Baibol guan kaẹn. (Tie Luk 1:3; 3:1, 2.) Emwi ne avbe ọtokha nibun kevbe emwa ni gualọ emwi arre tae, rhie ẹre ma wẹẹ, emwi ne Baibol tae vbekpa emwa, ihe eso, emwi eso nọ sunu kevbe ẹghẹ ne iran ya sunu wa gba.

2. Vbọzẹ ne Baibol na ye mwẹ esa nọ ye vbe ẹdẹnẹrẹ?

Emwi bun ne Baibol guan kaẹn, ne emwa nibun ni ghaa rrọọ vbe ẹghẹ na ya gbẹn e Baibol ma rẹn vbekpa re. Vbe igiemwi, e Baibol guan kaẹn emwi eso ni dekaẹn imamwaemwi ọghe avbe umẹwaẹn. Ẹghẹ ne Baibol ya guan kaẹn emwi vbenian, emwa nibun ma yayi wẹẹ ẹmwata nọ. Sokpan avbe umẹwaẹn ghi do gualọ otọ re miẹn, a na do bẹghe ẹre wẹẹ, ẹmwata ẹre Baibol wa ta. Vbene ẹmwata, “ẹmwẹ nọ . . . gia mu ẹtin yan” kevbe nọ “rrọọ rhinrin” ya sẹ etẹbitẹ, ẹre ọ rre Baibol.​—Psalm 111:7, 8.

3. Vbọzẹ ne ima gha na sẹtin yaeyi, emwi ne Baibol wẹẹ ọ gha sunu vbe odaro?

Ẹmwẹ akhasẹ a nibun rre Baibol nọ ya ima rẹn “emwi nọ gha sunu” vbe odaro. (Aizaia 46:10) Emwi bun ne Baibol tae yotọ vbe ẹghẹ nọ kpẹẹ re, nọ gele sunu zẹvbe nọ wa ya tae zẹẹ. Uhiẹn, emwi ughughan ni sunu vbe ẹdẹnẹrẹ, e Baibol ka tae yotọ nẹ. Vbe iruẹmwi na, ma gha guan kaẹn ẹmwẹ akhasẹ eso ni rre Baibol. Odẹ ne iran ya mwẹ amusẹ zẹvbe ne Baibol wa ya tae yotọ, keghi re emwi ọkpaodin!

GUALỌ OTỌ RE SAYỌ

Gia ziro yan vbene ẹmwẹ ne Baibol tae ya gua ọghe avbe umẹwaẹn ro hẹ, kevbe ẹmwẹ akhasẹ eso ni gbe ọmwa otiti ni rre Baibol.

4. Ẹmwẹ ne Baibol tae gua ọghe avbe umẹwaẹn ro

Vbe ẹghẹ nẹdẹ, te emwa nibun wa yayi wẹẹ, ọ mwẹ emwi na mu uhunmwu otagbọn na yan. Kpee VIDIO na.

Gia ziro yan emwi na gbẹn yotọ vbe ebe Job vbe odẹ ukpo 3,500 nọ gberra. Tie Job 26:7, iyeke ọni, uwa ghi ziro yan inọta na:

  • Vbọzẹ nọ na kpa ọmwa odin, ne a na miẹn wẹẹ, e Baibol ẹre ọ ka tae wẹẹ “ideghedeghe” ẹre uhunmwu otagbọn na ye?

Odẹ ukpo 200 nọ gberra, ẹre avbe umẹwaẹn do gele rẹn evbọzẹe ne amẹ i na fo vbe uhunmwu otagbọn na. Sokpan ghee emwi ne Baibol tae vbe ukpo arriaisẹn nibun nọ gberra. Tie Job 36:27, 28, iyeke ọni, uwa ghi ziro yan avbe inọta na:

  • Vbọzẹ nọ na kpa ọmwa odin ighẹ odẹ ne ako ọghe Baibol na, ya rhan otọ evbọzẹe ne amẹ i na fo vbe uhunmwu otagbọn na?

  • Ako ne u tiere na, ma rhie ẹre ma wẹẹ, u gha gele sẹtin ya emwi ne Baibol tae yi ra?

5. Emwi eso ne Baibol tae yotọ, nọ sunu vbe ẹghẹ nọ gberra

Tie Aizaia 44:27–​45:2, iyeke ọni, uwa ghi ziro yan inọta na:

  • De emwi ne Baibol tae yotọ vbekpa e Babilọn nọ ghi do sunu vbe ukpo 200 ghi gberra nẹ?

Okha nẹdẹ ya ima rẹn wẹẹ, e Sairọs ne ọba ọghe Pẹsia kevbe ivbiyokuo ẹre gele khọn e Babilọn mu otọ vbe 539 B.C.E. b Iran na zẹ uro ye ẹzẹ nọ lẹga ẹvbo nii, iran na lae gberra. Ivbi e Babilọn keghi yan urho ẹvbo iran yotọ, ẹre Sairọs vbe ivbiyokuo ẹre na la ẹvbo nii, iran na khọn rẹn mu otọ, vbene ọmwa rhọkpa ma na gu iran khọn. Otọ nọ gbẹvbi ẹre Babilọn ghi khin nia, agharhemiẹn wẹẹ, ọ gberra ukpo 2,500 nẹ, na ghi ya khọn rẹn mu otọ. Nia, gia ziro yan emwi ne Baibol ka ta yotọ vbekpa ọna.

Tie Aizaia 13:19, 20, iyeke ọni, uwa ghi ziro yan inọta na:

  • De vbene ẹmwẹ akhasẹ na ya mwẹ amusẹ hẹ vbe Babilọn?

Otọ nọ gbẹvbi ẹre Babilọn ghi khin nia vbe otọ ẹvbo na tie ẹre Iraq

6. Emwi eso ne Baibol tae yotọ, ni sunu vbe ẹdẹnẹrẹ

E Baibol gi ima rẹn wẹẹ “ẹdẹ okiekie” ẹre ima ye na. (2 Timoti 3:1) Gia guan kaẹn emwi eso ne Baibol wẹẹ ọ khian gha sunu vbe ẹdẹ okiekie ne ima ye na.

Tie Matiu 24:6, 7, iyeke ọni, uwa ghi ziro yan inọta na:

  • De emwi eso ne Baibol wẹẹ ọ khian gha sunu vbe ẹdẹ okiekie?

Tie 2 Timoti 3:1-5, iyeke ọni, uwa ghi ziro yan avbe inọta na:

  • De uyinmwẹ eso ne ako na wẹẹ emwa khian gha yin vbe ẹdẹ okiekie?

  • De ne aro ruẹ he sẹ vbe uwu avbe uyinmwẹ na?

EMWA ESO KEGHI KHA WẸẸ: “Okha ọghe ohoghe ẹre ọ gba e Baibol.”

  • Vbọ gele ya ruẹ yayi wẹẹ, u gha sẹtin ya emwi ne Baibol tae yi?

OLIKA ẸMWẸ

Okha nẹdẹ, imamwaemwi ọghe umẹwaẹn kevbe ẹmwẹ akhasẹ ni rre Baibol rhie ẹre ma wẹẹ, u gha sẹtin ya emwi hia ni rre Baibol yi.

Ogbewerriẹ

  • Okha ọghe ohoghe ẹre ọ gba e Baibol ra, ra ọghe ẹmwata?

  • De emwi eso ne Baibol tae ni gua ọghe avbe umẹwaẹn ro?

  • Uwẹ gele yayi wẹẹ, e Baibol ta emwi nọ gha sunu vbe odaro ra? Vbua gu kha vberriọ?

Emwi Ne U Gha Ru

RUẸ SAYỌ

Emwi eso rrọọ nọ ma gba vbe ẹmwẹ ne Baibol tae vbekpa imamwaemwi ọghe avbe umẹwaẹn ra?

“Imamwaemwi Ọghe Avbe Umẹwaẹn Gua Ọghe Baibol Ro Ra?” (Ọ rre intanẹt)

Ghee vbene ẹmwẹ akhasẹ ne Baibol tae vbekpa otọ arriọba e Gris ya mwẹ amusẹ hẹ.

Igiọdu Na Miẹn Vbe Ẹmwẹ “Akhasẹ” (5:22)

Ghee vbene ẹmwẹ akhasẹ ni rre Baibol ya fi arrọọ ọghe okpia ọkpa werriẹ hẹ.

“I Ma Te Yayi Wẹẹ Osanobua Rrọọ” (The Watchtower No. 5 2017)

a Ẹmwẹ akhasẹ ọre emwi ne Osanobua tae wẹẹ ọ gha sunu vbe odaro.

b Evba ya B.C.E. kha ọre “Before the Common Era” (vbene ọ te sẹ ẹghẹ ọghomwa). Evba ya C.E. kha ọre “Common Era” (ẹghẹ ọghomwa).