Amuye ku shebo

Amuye pa mitwi iliimo

CIIYO 03

Sa Baibo Nshoyaamba Inga Mwashishoma?

Sa Baibo Nshoyaamba Inga Mwashishoma?

Baibo ilaamba pashishomesho shiinji alimwi amakani aanji acafwa. Mpashi mulisuni kushiba nshoiisha, sombi mulatoonsha nshoyaamba. Sa inga mwashoma shaambwa mulibuku ili lyakale kale? Sa inga mwashoma Baibo nshoyaamba pamakani akusangalala abuumi pacecino ciindi, alimwi akunembo? Bantu baanji balashishoma. Amuleke tubone na amwebo inga mwashoma nshoyaamba.

1. Sa makani ngotucana mu Baibo ngancinencine?

Baibo ilaamba ayi ilicite makani “aluleme alimwi alushinisho.” (Shikushimikila 12:10) Ilaamba pashintu shakacitika cancinencine alimwi abantu bakalingaako. (Amubelenge Luka 1:3; 3:1, 2.) Bantu baanji bakeeya makani akale kale alimwi abeshikukaba shakukabakaba balasuminisha ayi shakucitika shaambwa mu Baibo, inshiku shimwi, bantu alimwi amisena nshancine.

2. Ino nceebonshi nceenga twaambila ayi Baibo ilacafwa nabi kwaamba ayi njakale kale?

Liinji Baibo ilaamba pashintu shatakalinga kushibikitwe paciindi ndyeyakalinga kulembwa. Kucakubonenaako, ilaambaako apamakani ashasayansi. Paciindi ndyeyakalembwa, bantu baanji tabakalinga kushoma nshoyaamba pamakani ashasayansi. Nacibi boobo, munshiku shino beshisayansi balasuminisha ayi Baibo nshoyaamba nshancine. Baibo nshoyaamba “nshalushinisho alimwi nsha lyoonse alyoonse.”Kulumbaisha 111:8.

3. Ino nceebonshi inga twashoma Baibo nshoyaamba pasheshi shikacitike kunembo?

Baibo ilaamba pabushinshimi a bwaamba “pashintu kashitana kucitika.” (Isaya 46:10) Yakaamba shancinencine pamakani aanji ashintu shakacitika kale kale kashitana kucitika. Alimwi yakaamba amakani aanji pashintu shitoocitika pacecino ciindi. Muciiyo ici tutobandika pabushinshimi bumwi bwaambwa mu Baibo. Cilakankamika kubona mbobwakakumanishikwa ambobutookumanishikwa!

AMWIIYILEWO ASHIMWI

Amwiiye shaamba beshisayansi bamunshiku shino mbosheendelana ashaamba Baibo, alimwi amulangoole abushinshimi bumwi busangalasha bwamu Baibo.

4. Sayansi ileendelana ashaamba Baibo

Kale kale bantu baanji bakalinga kushoma ayi cishi kuli mpocishiite. Amweebele VIDYO.

Amubone shicanika mulibuku lyakwe Jobo shakaambwa myaaka 3,500 yainda. Amubelenge Jobo 26:7, akubandika mwiipusho uyu:

  • Ino nceebonshi makani akwaamba ayi cishi capanshi “cilyanjikitwe patapuwo cintu” alakankamika?

Mumyaaka yamuma 1800 bantu ndyebakesa mukunyumfwishisha maanshi mbwaaya kwiculu akuloka mbuli mfula. Nacibi boobo, amunyumfwe Baibo nshoyakaamba myaaka 3,500 yainda. Amubelenge Jobo 36:27, 28, akubandika miipusho itokonkelaawo:

  • Ino nceebonshi busansulushi ubu buubu bwa maanshi mbwaaya kwiculu akuloka mbuli mfula bulakankamika?

  • Sa malembo ngomwabelenga ayumya lushomo lwanu mumakani acanika mu Baibo?

5. Baibo yakaambila limwi shintu shimwi shiyandika

Amubelenge Isaya 44:27–45:2, akubandika mwiipusho uyu:

  • Ino nshiinshi Baibo nshoyakaambila limwi kakucaalite myaaka 200 kwaamba ayi Babiloni inyonyoolwe?

Makani akale kale alatondesha ayi ncakwiila Mwaami Sailasi wa bene Pesha alimwi abashilumamba bakwe bakakoma ndabala ya Babiloni kakucaalite myaaka 540 Yesu kaatana kusa pacishi. Bakakaba mufolo kwaamba ayi maanshi akalinga mumulonga wakalinga kushitilisha ndabala aceye. Ndyebakenjila mundabala paminjililo bene Babiloni njebakashiya bwaashi, bakakoma ndabala kwakubula kulwana nkondo. Kushika apacecino ciindi, peenda myaaka iindilila 2,500, abobulya Babiloni icili matongo. Amunyumfwe Baibo nshoyakaambila limwi.

Amubelenge Isaya 13:19, 20, akubandika mwiipusho uyu:

  • Ino bushinshimi ubu bwakakumanishikwa buyani?

Matongo andabala ya Babiloni mucishi pacecino ciindi ciitwa ayi Iraq

6. Baibo yakaambila limwi shintu shitoocitika pacecino ciindi

Baibo ilaamba ayi tutokala “munshiku shakweelaako.” (2 Timoti 3:1) Amunyumfwe Baibo nshoyakaambila limwi shitoocitika pacecino ciindi.

Amubelenge Mateyo 24:6, 7, akubandika mwiipusho uyu:

  • Ino nshiinshi Baibo nshoyakaamba ayi shilaakunoocitika munshiku shakweelaako?

Amubelenge 2 Timoti 3:1-5, akubandika miipusho itokonkelaawo:

  • Ino Baibo yakaamba ayi bantu balaakunotondesha mibo ya buyani munshiku shakweelaako?

  • Ino njimibo nshi pamibo iyi njomubona?

BANTU BAMWI BALAAMBA AYI: “Baibo ndibuku liswitebo tulabi amakani akale kale.”

  • Ino nciinshi cinene cimupa kushoma ayi Baibo nshoyaamba nshancine?

CITEENTE CINENE

Makani akale kale, shaamba beshisayansi, alimwi a bushinshimi shoonse shilatondesha ayi Baibo nshoyaamba nshancine.

Kwiindulukaamo

  • Sa Baibo ndibuku lyaamba makani ancine?

  • Ino ngamakani nshi beshisayansi ngobaamba eendelana a Baibo nshoyaamba?

  • Sa mulabona ayi Baibo ilaamba shakunembo? Ino nceebonshi?

Nsheenga Mwaciita

AMULANGWEETEWO ASHIMWI

Sa mu Baibo muli makani amwi ateendelani abeshisayansi nshobaamba?

“Sa Shaamba Beshisayansi Shileendelana a Baibo Nshoyaamba?” (Makani acanika pa jw.org)

Amwiiye pa bushinshimi bwamu Baibo bwaamba pa Bwaami bwa Gilisi mbobwakakumanishikwa.

Kuyuminishikwa “Kumaswi Abushinshimi” 5:22

Amubone musankwa umwi mbwakaalula mbwaakalinga kubona Baibo pesule lyakwiiya bushinshimi bwamu Baibo.

“Ndakalinga Kushoma ayi Taakuwo Lesa” (Njashi Yamulindilishi No. 5 2017)

a Bushinshimi ngamakani kuswa kuli Lesa aamba shakunembo.