Ir al contenido

Ir al índice

KʼUTUNEM 03

¿La kojkunik kqakubʼsaj qakʼuʼx chrij ri Biblia?

¿La kojkunik kqakubʼsaj qakʼuʼx chrij ri Biblia?

Pa ri Biblia kqariq kʼi taq tzujunik che ubʼanom ri Dios y utz taq pixabʼ, weneʼ kawaj kawetaʼmaj más ri kukʼutu. Are kʼu weneʼ katchoman chrij jujun taq preguntas. ¿La kojkunik kqakubʼsaj qakʼuʼx chrij jun wuj che ojer chik tzʼibʼam? ¿La qastzij riʼ ri kubʼij ri Biblia che kojkunik kojkikot kimik y pa ri petinaq? E kʼi winaq kkichomaj che qastzij, chqilampeʼ jasche kqabʼij wariʼ.

1. ¿La qastzij che xkʼulmataj ri kubʼij ri Biblia?

Ri Biblia kubʼij che kʼo «jikalaj taq tzij» chupam (Eclesiastés 12:10). Kchʼaw chrij jastaq che qastzij xebʼantajik y winaq che qastzij xekʼojiʼk (chasikʼij Lucas 1:3 y 3:1, 2). E kʼi winaq che kechʼaw chrij ri xebʼantaj ojer kiqʼalajisam che qastzij ri kubʼij ri Biblia are chiʼ kchʼaw chrij ri fechas, ri winaq y ri lugares.

2. ¿Jasche kqakubʼsaj qakʼuʼx chrij ri Biblia paneʼ ojer chik tzʼibʼam?

Ri Biblia kchʼaw chrij jastaq che pa ri qʼij che xtzʼibʼaxik qas ta kchʼobʼotajik. Jun kʼutbʼal, kchʼaw chrij ri ciencia. Y are chiʼ xtzʼibʼaxik e kʼi winaq jalajoj ketaʼmabʼal chrij wariʼ. Are kʼu kimik ri ciencia kukʼutu che qastzij xkʼulmataj ri kubʼij ri Biblia. Ronojel ri kubʼij amaqʼel kebʼantajik, kimik y pa ri petinaq (Salmo 111:8).

3. ¿Jasche kqakubʼsaj qakʼuʼx che qas kbʼantaj na ri kubʼij ri Biblia?

Pa ri Biblia kʼo profecías a che kchʼaw chrij jastaq che majaʼ kkʼulmatajik (Isaías 46:10). Xuqujeʼ ojer xuya ubʼixik chrij jastaq che qas xkʼulmatajik. Y kuya ubʼixik chrij ri tajin kqariq kimik. Pa wajun kʼutunem riʼ kqil na jujun taq profecías che kʼo pa ri Biblia y kqil na ri xbʼan che utzʼaqatisaxik.

CHANIMARISAJ RI AWETAʼMANIK

Chqilaʼ che ri ciencia uqʼalajisam che qastzij ri kubʼij ri Biblia y chqilaʼ jujun taq profecías che kʼo pa ri Biblia.

4. Ri ciencia kukʼutu che qastzij ri kubʼij ri Biblia

Ojer kanoq ri winaq xkichomaj che ri uwach Ulew kʼo chapowinaq. Chiwilaʼ ri VIDEO.

Chawilampeʼ ri kubʼij ri wuj Job, che xtzʼibʼax 3.500 junabʼ kanoq. Chisikʼij Job 26:7 y chixtzijon chrij wariʼ:

  • ¿Jasche nim ubʼanik che ri Biblia kubʼij che ri uwach Ulew kʼo ta chapowinaq?

Kʼate 200 junabʼ kanoq xchʼobʼ ri ubʼanik ri ciclo re ri joron. Are kʼu chawilaʼ ri xubʼij lo ri Biblia ojer. Chisikʼij Job 36:27, 28 y chixtzijon chrij wariʼ:

  • ¿Jas más utz xawil che ri ciclo re ri joron?

  • ¿La más kukubʼsaj akʼuʼx chrij ri Biblia ri textos che kʼateʼ xqasikʼij?

5. Ri Biblia xuya ubʼixik jujun taq profecías

Chisikʼij Isaías 44:27–45:2 y chixtzijon chrij wariʼ:

  • Are chiʼ kraj na 200 junabʼ che kchʼak Babilonia, ¿jas xuya lo ubʼixik ri Biblia chrij ri kbʼan che uchʼakik?

Ri xbʼantaj ojer kukʼutu che 539 junabʼ nabʼe chuwach ri Cristo jun qʼatal tzij re Persia ubʼiʼ Ciro y ri rajchʼojabʼ xkichʼak Babilonia. Nabʼe, xkibʼan chi bʼi jun ubʼe ri nimaʼ rech ktzajik. Y ri winaq re Babilonia, xkitzʼapij ta kan ri uchiʼ ri tinamit rumal laʼ rajawaxik taj xechʼojinik. Qʼaxinaq chi más che 2.500 junabʼ che xsachisax uwach Babilonia y kimik riʼ e kʼo ta winaq chuwach. Chqilaʼ chik jas más xuya kan ubʼixik ri Biblia.

Chisikʼij Isaías 13:19, 20 y chixtzijon chrij wariʼ:

  • ¿Jas xbʼan che ubʼanik wajun profecía?

Ri taq uchʼaqapil ri tinamit Babilonia, che kʼo kan pa Irak

6. Ri Biblia xuya lo ubʼixik ri tajin kkʼulmataj kimik

Ri Biblia kubʼij «kʼisbʼal taq qʼijol» che ri tiempo che oj kʼo wi (2 Timoteo 3:1). Chawilaʼ ri kubʼij ri Biblia chrij wariʼ:

Chisikʼij Mateo 24:6, 7 y chixtzijon chrij wariʼ:

  • ¿Jas xuya ubʼixik ri Biblia chrij ri kʼisbʼal taq qʼij?

Chisikʼij 2 Timoteo 3:1-5 y chixtzijon chrij wariʼ:

  • Junam che xubʼij kan ri Biblia, ¿jas kibʼanik ri winaq pa ri kʼisbʼal taq qʼij?

  • Junam che xqil pa ri textos, ¿jas taq kibʼantajik ri winaq awilom at?

RI KKICHOMAJ JUJUN WINAQ: «Qastzij ta ri kʼo pa ri Biblia».

  • Rukʼ ri qilom chik, ¿jasche kabʼij che kakubʼsaj akʼuʼx chrij ri Biblia?

RI XQETAʼMAJ

Ri ciencia, ri xebʼantaj ojer y ri profecías kukʼutu che kojkunik kqakubʼsaj qakʼuʼx chrij ri Biblia.

¿La knaʼtaj chawe?

  • ¿La qastzij ri kubʼij ri Biblia?

  • ¿Jas kubʼan ri ciencia che ukʼutik che qastzij ri kubʼij ri Biblia?

  • ¿La kachomaj che ri Biblia kuya ubʼixik chrij ri petinaq? ¿Jasche kachomaj wariʼ?

Chabʼanaʼ wariʼ

CHAWILAʼ CHI NIKʼAJ

Junam che kkibʼij ri winaq che kʼo ketaʼmabʼal chrij ri ciencia, ¿la kʼo sachinaq wi ri Biblia?

«¿La xaq junam kubʼij ri Biblia rukʼ ri ciencia?» (Kʼutunem re jw.org)

¿Jas kkʼutuwik che oj kʼo chi pa ri kʼisbʼal taq qʼij?

«Seis profecías re ri Biblia che tajin kkʼulmatajik» (La Atalaya, 1 re mayo 2011)

Chawilaʼ ri xbʼan che utzʼaqatisaxik ri profecías re ri Imperio griego.

Ri profecías kuya qachuqʼabʼ (5:22)

Chawilampeʼ ri xubʼan ri profecías che ukʼexik ri uchomanik jun achi chrij ri Biblia.

«Xinkoj taj che kʼo Dios» (La Atalaya, núm. 5 2017)

a Ri profecías kuya ubʼixik ri kubʼij ri Dios chrij ri petinaq.