Skip to content

Skip to table of contents

YOOSOMA 03

Niire Nyuwo Munnimuroromela Biibiliya?

Niire Nyuwo Munnimuroromela Biibiliya?

Biibiliya onnilotta itthu dhawaatta dhooreera dhin’ya wiireya nhoolo. Nitho onninivaha Miruku dhooreera. Woonawene, munnitthuna odhuwela ele onlotta iye. Masi pooti wiira dhookhala itthu dhikina nnaakanyera nnyu. Ndho niire nyuwo pooti ororomela dhoolaihera ni miruku dha eliivuru ya khalai? Niire ti vooreera okhupali ele Biibiliya onlotta iye wiira nhoolo ninookhalana ekumi yoohakalaliha? Atthu awaatta annikhupali wiira ninookhalana ekumi yoohakalaliha. Niire nyuwo munnikhupali elo? Niroweni noone.

1. Niire itthu dhinlotthiwa mBiibiliyani dhootaka wiireya?

Dhawiiraneya dhootheene dhaatikhiwe mBiibiliyani ‘ti dheekhweeli’. (Musuweli 12:10) Nitho Biibiliya onnilottha itthu dheekhweeli ni atthu yaatanke okhala. (Munsome Luka 1:3; 3:1, 2.) Atthu anaatikha miyaha dha nlaponi ni mapuro yaakhaliwa khalai anlotta wiira ele Biibiliya onlotta iye, voohima dha mahiku, atthu, opuro ni dhoowiraneya itthu dheekhweeli.

2. Seeni ninlotta nhu wiira Biibiliya toororomeleya hata aatikhiwe khalai?

Mwa itthu dhawaatta, Biibiliya onnivareleya nteko okathi wootheene. Mwa ntakihero Biibiliya onnilotta miyaha dha siyensiya. Okathi Biibiliya aatikhiwa iye, atthu awaatta khiyaakhulela ele aalotta iye voohima dha miyaha idho dha siyensiya. Masi mahiku ala siyensiya, onnoonihera wiira ele Biibiliya onlotta iye etthu yeekhweeli. Tthiri okathi wootheene itthu Biibiliya onlotta iye ‘ti dheekhweeli ni dha xariya’.​—Esalimo 111:8.

3. Seeni ninreerela nhu okhupali ele Biibiliya onnlotta iye en’ya wiireya nhoolo?

Biibiliya ookhalana iprofesiya a dhinlotta ‘itthu dhin’ya wiireya nhoolo.’ (Yesaya 46:10) Mwa ntakihero, dhookhala itthu dhawaatta dhiiranen’ye dheidho Biibiliya aalontta iye khalai wiira dhamwiiraneya. Nitho Biibiliya aahilotta khalairu makhalelo a olumwinku a mahiku nhu ala. Ndho yoosoma ela, nin’ya woona iprofesiya vakhaani Biibiliya aalontta iye. Etthu yoohakalaliha woona wiira itthu Biibiliya aalontta iye khalai dhaahiraneya!

NHUDHE ITTHU DHIKINA

Moone moopora olelo-va siyensiya onvarihana iye ni Biibiliya ni nthokodhe iprofesiya dhikina Biibiliya onlotta iye.

4. Siyensiya onnivarihana ni Biibiliya

Khalai atthu yuupuwela wiira yookhala etthu epharenle elapo aahiidho elapo eri vadhulu va etthu ekina. Moone EVIIDIYU.

Moone ele eliivuru ya Yobi yaalotta awa mwa iyaakha 3.500 ottuli. Munsome Yobi 26:7, nuuvinya mwaakhule nikoho ninttharelana:

  • Seeni eri awa etthu yootikiniha odhuwela wiira elapo ‘khephareeliwe ni etthu’?

Nuuvira iyaakha 200 ottuli atthu tiyawenrya awa odhuwela moopora maadhi aneetta awa. Masi moone ele Biibiliya aalontte iye iyaakha dhawaatta ottuli. Munsome Yobi 36:27, 28, nuuvinya mwaakhule makoho anttharelana:

  • Seeni eri awa etthu yootikiniha woona moopora maadhi aneetta awa?

  • Niire dhawaatikhiwa mmanle nnyu osoma dhihaacerera onroromela winyu Biibiliya?

5. Biibiliya aahilotta khalairu dhoowiiraneya dhootthuneya dhaaya wiireya

Munsome Yesaya 44:27–45:2, nuuvinya mwaakhule nikoho ninttharelana:

  • Itthu seeni Biibiliya aalontte iye dha moopora yaaya awa opwetesiwa epooma ya oBabilooniya dheidho dhairen’ye nuumala iyaakha 200?

Dhoowiiraneya dhinnoonihera wiira Kiro Mwene a oPersiya ni anakhotto iye yaahituphela epooma ya oBabilooniya mwaakha wa 539 A.K.O. b Awo yaapacenre ohapusa maadhi wa nratthi waakhapelela epooma ele. Nuuvinya, yaahivolowa epooma ele yeelo mikhora-dha dhahawaliwe. Awo yaahinyaanya epooma ele ehiwaninhe ekhotto. Olelo-va dhoovira iyaakha dhinxira 2.500, ndho oBabilooniya mpakha-va othalanwo. Moone ele Biibiliya aalontte iye ahinatthi onyaanyiwa Babilooniya.

Munsome Yesaya 13:19, 20, nuuvinya mwaakhule nikoho ninttharelana:

  • Eprofesiya ela yaakhwanenle dhai?

Ala mathala a oBabilooniya, olelo amphwanyaneya wIrakhi

6. Itthu dhiniiraneya mahiku ala Biibiliya aahilotta khalairu

Biibiliya onlotta wiira ninkhala ‘mahiku ookhidhera.’ (2 Timootheyo 3:1) Moone itthu Biibiliya aalontta iye khalairu voohima dha ‘mahiku ookhidhera.’

Munsome Matheyo 24:6, 7, nuuvinya mwaakhule nikoho ninttharelana:

  • Itthu seeni Biibiliya aalontta iye dhaaya wiireya mahiku ookhidhera?

Munsome 2 Timootheyo 3:1-5, nuuvinya mwaakhule makoho anttharelana:

  • Makhalelo seeni atthu yaaya awa okhalana mahiku ookhidhera?

  • Niire nyuwo munniwoona atthu arina mikhalelo dheidha?

ATTHU AKINAKU ANLOTTA WIIRA: “Biibiliya eliivuru ya ihantisi ni itthu dhawoothiwa.”

  • Nnoonela dhai, etthu seeni ennikhupaliha wiira nihaana onroromela Biibiliya?

WUULUULA

Dhawiiraneya dha nlaponi, siyensiya ni iprofesiya dhinnoonihera wiira nyuwo pooti onroromela Biibiliya.

Iponto dhuulupale

  • Niire itthu dhinlottiwa mBiibiliyani dhootaka wiireya?

  • Itthu seeni dhinoonihera wiira Biibiliya onnivarihana ni siyensiya?

  • Niire nyuwo munnikhupali ele Biibiliya onlotta iye en’ya wiireya nhoolo? Eseeni enookhupalihani?

Yoolakela aka

NTHOKODHE ITTHU DHIKINA

Niire Biibiliya aalotta aka miyaha dha siyensiya onlotta ekhweeli?

“Niire Biibiliya Onnivarihana ni Siyensiya?” (Mwaha ori nsaaitini jw.org)

Itthu seeni dhinoonihera wiira ninkhala ‘mahiku ookhidhera’?

“Iprofesiya 6 dha mBiibiliyani dhinaakhwanela mahiku nhu ala” (A Sentinela, 1 de Maio de 2011)

Moone moopora eprofesiya voohima dha olamulelo wa oKeresiya yaakhwanenla aya.

Yoolipihiwa ni “Moolumo a Eprofesiya” (5:22)

Moone yoowiraneya ya Andreas, yoowo ahaakhupali wiira Muluku ookhala. Ndho moone moopora iprofesiya dha mBiibiliyani dharukunsala aya muupuwelo iye.

“Miyo Nkaakhupali Wiira Muluku Ookhala” (A Sentinela, N.º 5 de 2017)

a Iprofesiya dhinhela mpuwa itthu Muluku onlotta iye dhin’ya wiireya nhoolo.

b A.K.O. entaphulela “Ahinatthi Kristu Ora,” ni N.K.O. entaphulela “Nuumala Kristu Ora.”