Kuaʼa̱ ní ndá nuu̱ va̱si ña̱ ña̱yóʼo

Kuaʼa̱ ní ndá tabla de contenidos

LECCIÓN 06

¿Ndixi ni̱kuu ni̱kusáʼá ió vida?

¿Ndixi ni̱kuu ni̱kusáʼá ió vida?

“Nuu̱ miíní [Ndio̱s] va̱xi ña̱ ta̱kú nduʼu̱ ña̱ kúú vida” (Salmo 36:9). ¿Á kandísa miíní ña̱yóʼo? Java na̱yivi káʼánna ña̱ jaá oo̱nva ni̱kusáʼá ió vida, ko̱ iin ni̱kava̱ʼa ñuyíví yóʼo. Tá iin kuitívá ni̱kusáʼá ndóyiyó, ña̱ kúni̱ kachi ña̱ ko̱ miíva chúun ña̱ ta̱kúyó ndóyiyó. Jo, tá Jeová kúú na̱ ni̱xi̱ʼo vida yó ña̱yóʼo kúni̱ kachi ña̱ ió chúun ndóyiyó, ¿á ko̱ ndaa̱? a Jákuáʼaní ña̱ káʼa̱n Tu̱ʼun Ndio̱s, saʼa̱ ndixi ni̱kuu ni̱kusáʼá ió vida ta kande̱ʼéní ndiva̱ʼa ña̱ ndaa̱ kúúña.

1. ¿Ndixi ni̱kuu ni̱sakoo universo?

Tu̱ʼun Ndio̱s káchi: “Nda̱ míí saʼa̱, ni̱ka̱va̱ʼa Ndio̱s indiví xíʼín nuu̱ ñúʼu̱” (Génesis 1:1, TNM). Kuaʼa̱ chááka̱ ta̱ kúú científico kandísara ña̱ universo ió nuu̱ ni̱kusáʼá ióña̱. ¿Ndixi ni̱kee Ndio̱s ni̱kava̱ʼana universo? Jeová ni̱kuchúunna “ndee̱ ió nuu̱na” —espíritu ii̱na— jaá ni̱kava̱ʼana ndijaá táʼa̱n ña̱ ió inííkúú universo: ta kían galaxia, ti̱ñuu̱, o planeta... (Génesis 1:2, TNM).

2. ¿Ndiva̱ʼa ni̱kava̱ʼa Ndio̱s Ñúʼu̱ Ndeʼi̱?

Jeová “ko̱ ni̱kava̱ʼa oo̱nnaña̱, jiʼa̱ ni̱kava̱ʼanaña jaá kandoyi na̱yivi nuu̱ñá” (Isaías 45:18). Miína ni̱kava̱ʼa Ñúʼu̱ Ndeʼi̱ ta vií kuu kandoyiyó nuu̱ñá ta ñúchí káaña, ta ná kuu kandoyi na̱yivi nuu̱ñá ndijaá tiempo (kaʼviní Isaías 40:28 xíʼín 42:5). Ta̱ científico káchira ña̱ ko̱ka̱ inga Ñúʼu̱ Ndeʼi̱ tátu̱ʼun ña̱yóʼo. Miía̱ndaa̱, jáchi̱ ko̱ka̱ inga planeta nuu̱ kuu kandoyi na̱yivi.

3. ¿Ndíki̱án naʼa̱ ña̱ jíin kúú na̱yivi nuu̱ kíti̱?

Tá ni̱ndiʼi ni̱kava̱ʼana Ñúʼu̱ Ndeʼi̱, Jeová ni̱kava̱ʼana ña̱ ta̱kú ndóyi nuu̱ña̱. Miínu̱ú, ni̱kava̱ʼana yíto̱ xíʼín kíti̱ nuu̱ Ñúʼu̱ Ndeʼi̱. Tá ni̱ndiʼi ni̱kava̱ʼa “Ndios ña̱yuu táto̱ʼon ki̱ʼo kúú míí ná” (kaʼviní Génesis 1:27). ¿Ndíki̱án kée jaá jíin kúúyó nuu̱ kíti̱? Saʼa̱ ña̱ Ndio̱s ni̱kava̱ʼanayó tátu̱ʼun kúú miína, kuu naʼa̱yó ña̱ va̱ʼa ió nuu̱na, tátu̱ʼun ña̱ kíʼvi ini xíʼín ña̱ kéeyó ña̱ ndaa̱. Janí ni̱kava̱ʼanayó xíʼín iin ña̱xinitóni̱ jaá kati̱ʼayó inga yúʼu̱, ta kutoóyó kande̱ʼéyó ña̱ ñúchí káa ta kutoóyó kunijo̱ʼoyó yaa. Ta, naʼa̱ kaxivá ña̱ jíin kúúyó nuu̱ kíti̱ jáchi̱ kuu kekáʼnoyó Ndio̱s.

NÁ KUNDAA̱ VA̱ʼA CHÁÁKA̱ INIYÓ SAʼA̱ TEMA YÓʼO

Ná kande̱ʼéyó java ña̱ʼa naʼa̱ ña̱ Ndio̱s ni̱kava̱ʼa ndijaá ña̱ ta̱kú ta ndiva̱ʼa ña̱ nakani Tu̱ʼun Ndio̱s saʼa̱ ña̱ ni̱kava̱ʼana kúú ña̱ ndaa̱. Ta ná kati̱ʼayó saʼa̱ ña̱ va̱ʼa ió nuu̱yó jánaʼa̱ña̱ nuu̱yó saʼa̱ Ndio̱s.

4. Ndijaá ña̱ ta̱kú ió iin yoo ni̱nákani ini tátu̱ʼun kooña

Na̱yivi kava̱ʼa ña̱ʼa tátu̱ʼun ndaá ña̱ʼa ni̱kava̱ʼa Ndio̱s na̱yóʼo kúúna xi̱ʼona iin reconocimiento nuu̱na̱. Jo ¿ndáyoo nákoni na̱ ni̱kava̱ʼa ndísaña? Kande̱ʼéndó VIDEO ta kanatúʼúnndó saʼa̱ ña̱ va̱xi yóʼo:

  • ¿Ndiku̱ú ña̱ ni̱kava̱ʼa Ndio̱s kava̱ʼa na̱yivi?

Ndijaáva veʼe ió yoo ni̱nákani ini tátu̱ʼun ki̱ʼo kooña̱ ta ió taʼani yoo ni̱kava̱ʼaña. Jo ¿ndáyoo ni̱nákani ini ta ni̱kava̱ʼa ndijaá táʼa̱n ña̱ʼa ió indiví xíʼín nuu̱ Ñúʼu̱ Ndeʼi̱? Kaʼvindó Hebreos 3:4 ta kanatúʼúnndó saʼa̱ ña̱ va̱xi yóʼo:

  • ¿Ndiku̱ú ña̱ ni̱kava̱ʼa Ndio̱s kutoó chááka̱ní?

  • ¿Á miía̱ndaa̱ kuu kandísayó ña̱ universo xíʼín ndijaá ña̱ ió nuu̱ña̱, ió yoo ni̱nákani ini ndixi kooña̱? Ta ¿ndiva̱ʼa?

¿Á náʼání?

Nuu̱ jw.org naniʼi̱ní artículo yóʼo xíʼín video káʼa̱n saʼa̱ tema yóʼo. Nandukúníña̱ nuu̱ serie “¿Á ió yoo ni̱nákani ini tátu̱ʼun kooña̱?” xíʼín “Ña̱ káchina saʼa̱ ndixi ni̱sakoo vida”.

“Dá chi̱ ió yoo káva̱ʼa iin rá iin veʼe, dá ndítaan, tído na̱ ni̱ ka̱va̱ʼa ndidaá táʼa̱n ña̱ʼa kúú Ndios”.

5. Ña̱ nakani Tu̱ʼun Ndio̱s saʼa̱ tátu̱ʼun ña̱ ni̱kava̱ʼaña̱ kúú ña̱ ndaa̱

Nuu̱ capítulo 1 Génesis, Tu̱ʼun Ndio̱s nakani tátu̱ʼun ni̱kuu ni̱sakoo Ñúʼu̱ Ndeʼi̱ xíʼín ndijaá ña̱ ta̱kú ió nuu̱ña. ¿Á ña̱ ndaa̱ kúú ña̱ nakaniña o iin cuento oo̱nvá kúúña? Kande̱ʼéndó VIDEO ta kanatúʼúnndó saʼa̱ ña̱ va̱xi yóʼo:

  • ¿Á jánaʼa̱ Tu̱ʼun Ndio̱s ña̱ Ñúʼu̱ Ndeʼi̱ xíʼín ndijaá ña̱ʼa ta̱kú ió nuu̱ña̱ ni̱kava̱ʼaña tein 6 kivi̱?

  • ¿Á kandísaní ña̱ nakani Tu̱ʼun Ndio̱s tátu̱ʼun ni̱kava̱ʼaña á ña̱ ndaa̱ kían ta á kuu kandísayóña̱? Ta ¿ndiva̱ʼa?

Kaʼvindó Génesis 1:1, TNM ta kanatúʼúnndó saʼa̱ ña̱ va̱xi yóʼo:

  • Kuaʼa̱ chááka̱ científico káchi ña̱ universo ió iin tiempo nuu̱ ni̱kusáʼá ióña. ¿Á na̱kitáʼan ña̱ nákani inira xíʼín ña̱ ni̱kaʼviní nuu̱ Tu̱ʼun Ndio̱s?

Java na̱yivi ndakatu̱ʼúnná miína̱ á ni̱kuchúun Ndio̱s iin túʼún célula tá ni̱kava̱ʼana ña̱ ta̱kú jaá ni̱so̱noná ni̱kee evolucionar ña̱. Kaʼvindó Génesis 1:21, 25, 27 ta kanatúʼúnndó saʼa̱ ña̱ va̱xi yóʼo:

  • ¿Á jánaʼa̱ Tu̱ʼun Ndio̱s ña̱ Ndio̱s ni̱kuchúunna evolución jaá ni̱kava̱ʼana ti̱yaká, javaka̱ kíti̱ xíʼín na̱yivi? O ¿á ni̱kava̱ʼa miína iin ta iin género ña̱ ta̱kú? b

6. Miíyó na̱yivi jíin kúúyó nuu̱ ndijaáka̱ ña̱ʼa ni̱kava̱ʼa Ndio̱s

Miíyó jíin kúúyó nuu̱ ndijaá kíti̱. Kaʼvindó Génesis 1:26 ta kanatúʼúnndó saʼa̱ ña̱ va̱xi yóʼo:

  • Miíyó na̱yivi kuu naʼa̱yó ña̱ kúni̱yó ta kíʼvi iniyó saʼa̱ ingana jáchi̱ ni̱kava̱ʼa Ndio̱s miíyó tátu̱ʼun ki̱ʼo ió ini miína. ¿Ndíki̱án kundaa̱ ininí tátu̱ʼun ki̱ʼo ió ini Jeová?

ÑA̱ KÁʼA̱N INGA NA̱YIVI: “Ña̱ nakani Tu̱ʼun Ndio̱s tátu̱ʼun ni̱kuu tá ni̱kava̱ʼa ña̱ʼa kúúña iin leyenda”.

  • ¿Ndixi nákani ini miíní? Ta ¿ndiva̱ʼa?

ÑA̱ NI̱KATI̱ʼAYÓ

Jeová ni̱kava̱ʼa inííkúú universo ta ndijaá ña̱ʼa ta̱kú ió nuu̱ña.

¿Á naku̱ʼun inión?

  • ¿Ndíki̱án jánaʼa̱ Tu̱ʼun Ndio̱s saʼa̱ ndixi ni̱sakoo universo?

  • ¿Á ni̱kuchúun Ndio̱s evolución jaá ni̱kava̱ʼana ndijaá ña̱ʼa o miína ni̱nákani ini tátu̱ʼun ki̱ʼo kánian kooña̱ tá ni̱kava̱ʼanaña̱?

  • ¿Ndiva̱ʼa káchiyó ña̱ jíin ió ini na̱yivi?

Chi̱kaa̱ ininí kéení ña̱yóʼo

KUU NANDUKÚNÍ JAVAKA̱ ÑA̱ʼA

Kande̱ʼéní javaka̱ ña̱ʼa ió nuu̱ Ñúʼu̱ Ndeʼi̱ naʼa̱ ña̱ ió yoo ni̱kava̱ʼaña.

“¿Ndiku̱ú ña̱ jánaʼa̱ nuu̱yó ña̱ ió indiví xíʼín ña̱ ió nuu̱ Ñúʼu̱ Ndeʼi̱?” (¡Despertad!, septiembre de 2006)

Kande̱ʼéní ndixi iin tatá nakanina nuu̱ de̱ʼe lóʼo̱na ña̱ káʼa̱n Tu̱ʼun Ndio̱s saʼa̱ ndixi ni̱kuu ni̱kava̱ʼa ña̱ʼa.

Jeová ni̱ka̱va̱ʼara ndiʼi ña̱ʼa (2:37)

Nákani ininí á na̱kitáʼan ña̱ jánaʼa̱na saʼa̱ evolución xíʼín ña̱ jánaʼa̱ Tu̱ʼun Ndio̱s.

“¿Á ni̱kuchúun Ndio̱s evolución jaá ni̱kava̱ʼana ndijaá ña̱ʼa ió nuu̱ Ñúʼu̱ Ndeʼi̱?” (Artículo nuu̱ jw.org)

Kande̱ʼéní ndijaá ña̱ʼa jánaʼa̱na saʼa̱ fósil ta ndijaá ña̱ jákuáʼa ta̱ científico: á naʼa̱ña ña̱ ndijaá ña̱ ta̱kú ndakánavá ni̱saa̱ña ióña̱ o á ió yoo ni̱kava̱ʼa ndijaá ña̱ ta̱kú.

Ndixi ni̱kuu ni̱kusáʼá ió vida. Uʼu̱n ña̱ʼa kánian jákuáʼaní (Folleto)

a Lección 25 káʼa̱n ndáchúun ni̱kava̱ʼa Ndio̱s na̱yivi.

b Nuu̱ Tu̱ʼun Ndio̱s, tu̱ʼun género káʼa̱n saʼa̱ iin grupo káʼnu ña̱ ta̱kú; jo ta̱ científico kuchúunra tu̱ʼun yóʼo jíinvá modo.