Ir al contenido

Tatzʼetaʼ ri rucholajem

TANAJ 32

¡Ri ru-Reino ri Dios nqʼaton chik tzij!

¡Ri ru-Reino ri Dios nqʼaton chik tzij!

Ri ru-Reino ri Dios xqʼaton pe tzij chi laʼ chi kaj pa 1914. Chupam ri junaʼ riʼ xetikïr pe ri rukʼisibʼäl taq qʼij chi ke ri kiqʼatbʼäl tzij ri winaqiʼ. ¿Achike ruma qetaman reʼ? Chupam re jun tanaj reʼ xtatzʼët achike rubʼin kan ri Biblia, achike najin yebʼanatäj wakami chuqaʼ achike kinaʼoj xkibʼän pe ri winaqiʼ toq xtikïr pe ri junaʼ 1914.

1. ¿Achike rubʼin kan ri Biblia?

Ri wuj Daniel kan rubʼin wi chik chi ri ru-Reino ri Dios xtqʼaton tzij toq xtkʼis jun tiempo ri nbʼïx chi re «wuquʼ junaʼ» (Daniel 4:​16, 17). Kʼïy junaʼ chi rij riʼ, ri Jesús xubʼij chi ri tiempo riʼ ja riʼ «ri ki-tiempo ri winäq» ri man e judíos ta, chuqaʼ xukʼüt chi ri junaʼ riʼ majani wi tkʼis (Lucas 21:​24 CR). Achiʼel xtqatzʼët, ri wuquʼ junaʼ xekʼis pa 1914.

2. Toq xtikïr pe ri junaʼ 1914, ¿achike bʼanatajnäq pe chuqaʼ achike kinaʼoj kibʼanon pe ri winaqiʼ?

Ri rutzeqelibʼey ri Jesús xkikʼutuj chi re: ¿Achike retal xtukʼüt chi qawäch chi najin chik yaqʼaton tzij chuqaʼ chi xtuchüp yan ruwäch ronojel? (Mateo 24:3). Ri Jesús xubʼij chi ke chi toq rijaʼ xtqʼaton tzij chi laʼ chi kaj chupam ri ru-Reino ri Dios xkekʼojeʼ chʼaʼoj, wayijal chuqaʼ kabʼraqän (tasikʼij Mateo 24:7). Ri Biblia chuqaʼ xubʼij chi ri kinaʼoj ri winaqiʼ chupam ri «rukisibʼäl taq qʼij» xtubʼän chi xkekʼojeʼ kʼïy kʼayewal (2 Timoteo 3:​1-5). Re naʼoj chuqaʼ ri bʼanobʼäl reʼ más xeqatzʼët toq xtikïr pe ri 1914.

3. ¿Achike ruma toq xqʼaton pe tzij ri ru-Reino ri Dios más xekʼiyïr ri kʼayewal chuwäch ri Ruwachʼulew?

Toq ri Jesús xok Qʼatöy Tzij chupam ri ru-Reino ri Dios, kʼo jun oyowal xbʼanatäj chi laʼ chi kaj, rijaʼ xubʼän oyowal rikʼin ri Satanás chuqaʼ ri ru-demonios. Ri Satanás xchʼakatäj, ri Biblia nubʼij chi ri Satanás «xkʼaq kʼa pe chuwäch ri ruwachʼulew, e rachibʼilan ri itzel taq ru-ángel» (Apocalipsis 12:​9, 10, 12). Ri Satanás yakatajnäq royowal ruma retaman chi xa bʼa chik apo xtchüp ruwäch. Ruma riʼ najin yeruyaʼ pa tijoj poqonal ri winaqiʼ chuwäch ri Ruwachʼulew. ¡Ruma riʼ kʼïy kʼayewal e kʼo wakami! Ja kʼa ri ru-Reino ri Dios xtukʼïs kiwäch ronojel ri kʼayewal reʼ.

TQANIKʼOJ RIJ

Tqatzʼetaʼ achike ruma qetaman chi pa 1914 xqʼaton pe tzij ri ru-Reino ri Dios chuqaʼ achike kʼo chi nqabʼän röj toq nqetamaj reʼ.

4. Ri profecías ri e kʼo chupam ri Biblia yojkikʼwaj pa 1914

Ri Dios xubʼän chi ri Nabucodonosor, jun qʼatöy tzij pa Babilonia, xubʼän jun achïkʼ ri kʼo nel chi tzij. Ri achïkʼ riʼ chuqaʼ ri xubʼij ri Daniel rukʼwan riʼ rikʼin ri ruqʼatbʼäl tzij ri Nabucodonosor chuqaʼ rikʼin ri ru-Reino ri Dios (tisikʼij Daniel 4:​17). a

Tisikʼij Daniel 4:​20-​26. Chi rij riʼ tikusaj ri achibʼäl richin nuqʼalajrisaj re kʼutunïk reʼ:

Ri cheʼ ri xutzʼët ri Nabucodonosor chuqaʼ ri ru-Reino ri Dios

RI PROFECÍA (Daniel 4:​20-​36)

Qʼatbʼäl Tzij

A) Jun nimaläj cheʼ

Toq xqʼat ri Qʼatbʼäl Tzij

B) Tichoy ri nimaläj cheʼ chuqaʼ tiyaʼ qʼij chi keqʼax wuquʼ junaʼ

Toq xpabʼäx jun bʼey chik ri Qʼatbʼäl Tzij

C) Jun bʼey chik xkaqʼaton pe tzij

Ri nabʼey mul ri xtzʼaqät ri profecía:

  • D) ¿Achoj rikʼin nqajunumaj ri cheʼ? (Titzʼetaʼ ri versículo 22).

  • E) ¿Jampeʼ toq majun chik xqʼaton pe tzij? (Tisikʼij Daniel 4:​29-​33).

  • F) ¿Achike xbʼanatäj rikʼin ri Nabucodonosor toq xeqʼax yan ri «wuquʼ junaʼ»? (Tisikʼij Daniel 4:​34-​36).

RI NABʼEY MUL RI XTZʼAQÄT RI PROFECÍA

Qʼatbʼäl Tzij

D) Ri Nabucodonosor, ri qʼatöy tzij richin ri Babilonia

Toq xqʼat ri Qʼatbʼäl Tzij

E) Toq xikʼo ri junaʼ 606 a.c. b ri Nabucodonosor xchʼujïr ruma riʼ majun xtikïr ta xqʼaton tzij wuquʼ junaʼ

Toq xpabʼäx jun bʼey chik ri Qʼatbʼäl Tzij

F) Ri Nabucodonosor nkʼachoj chuqaʼ nqʼaton tzij jun bʼey chik

Ri rukaʼn mul ri xtzʼaqät ri profecía:

  • G) ¿Achoj kikʼin nqajunumaj ri cheʼ? (Tisikʼij 1 Crónicas 29:​23).

  • H) ¿Jampeʼ toq man xeqʼaton ta chik tzij? ¿Achike ruma qetaman chi rijeʼ man yeqʼaton ta chik tzij toq ri Jesús xkʼojeʼ chuwäch ri Ruwachʼulew? (Tisikʼij Lucas 21:​24).

  • I) ¿Akuchi chuqaʼ jampeʼ xpabʼäx jun bʼey chik re qʼatbʼäl tzij reʼ?

RI RUKAʼN MUL RI XTZʼAQÄT RI PROFECÍA

Qʼatbʼäl Tzij

G) Ri israelitas ri xeʼok qʼatöy taq tzij ri xechaʼöx kuma ri Dios

Toq xqʼat ri Qʼatbʼäl Tzij

H) Ri Jerusalén xuchüp ruwäch chupam ri junaʼ 607 a.c.; 2.520 junaʼ majun chik jun israelita ri xok qʼatöy tzij

Toq xpabʼäx jun bʼey chik ri Qʼatbʼäl Tzij

I) Ri Jesús xok Qʼatöy Tzij chi laʼ chi kaj chupam ri ru-Reino ri Dios pa 1914

¿Jampeʼ nyalöj ri wuquʼ junaʼ?

Jujun peraj chi re ri Biblia yojkitoʼ richin nqetamaj ri chʼaqa chik peraj ri e kʼo chupam. Jun tzʼetbʼäl, ri Apocalipsis nubʼij chi oxiʼ junaʼ rikʼin nikʼaj nel chi tzij 1.260 qʼij (Apocalipsis 12:​6, 14). Reʼ nel chi tzij chi ri wuquʼ junaʼ, e 2.520 qʼij. Kʼo bʼey, ri Biblia, nukʼambʼej tzij chi jun qʼij achiʼel jun junaʼ (Ezequiel 4:6). Ja reʼ ri nbʼanatäj rikʼin ri «wuquʼ junaʼ» ri kʼo chupam ri wuj richin Daniel: nel chi tzij 2.520 junaʼ.

5. Pa 1914 xjalatäj ri kʼaslem chuwäch ri Ruwachʼulew

Ri Jesús xubʼij achike xkebʼanatäj chuwäch ri Ruwachʼulew toq rijaʼ xtqʼaton tzij. Tisikʼij Lucas 21:​9-​11 chuqaʼ kixchʼon chi rij reʼ:

  • Achiʼel xqasikʼij chupam ri texto, ¿achike ri atzʼeton o awakʼaxan chi najin yebʼanatäj?

Ri apóstol Pablo xubʼij achike kinaʼoj ri winaqiʼ chupam ri rukʼisibʼäl taq qʼij pa kiqʼatbʼäl tzij ri winaqiʼ. Tisikʼij 2 Timoteo 3:​1-5 chuqaʼ kixchʼon chi rij reʼ:

  • Achiʼel xqasikʼij chupam ri texto, ¿achike kinaʼoj ri winaqiʼ atzʼeton rat?

6. Takʼutuʼ pa akʼaslem chi ri ru-Reino ri Dios nqʼaton chik tzij

Tisikʼij Mateo 24:​3, 14 chuqaʼ kixchʼon chi rij reʼ:

  • ¿Achike samaj ri kʼo rejqalem nukʼüt chi ri ru-Reino ri Dios nqʼaton chik tzij?

  • ¿Achike ütz nabʼän richin yatoʼon chupam re samaj reʼ?

Ri ru-Reino ri Dios nqʼaton chik tzij, y xa bʼa chik apo xtqʼaton tzij pa ruwiʼ ronojel Ruwachʼulew. Tisikʼij Hebreos 10:​24, 25 chuqaʼ kixchʼon chi rij reʼ:

  • ¿Achike kʼo chi nqabʼän wakami ri qetaman chi oj kʼo chupam ri «rukʼisibʼäl taq qʼij»?

We kʼo jun nawetamaj chi xkerutoʼ ri chʼaqa chik chuqaʼ xkeruköl, ¿achike xtabʼän rikʼin riʼ?

E KʼO JUJUN NKIKʼUTUJ REʼ: «¿Achike ruma ri testigos de Jehová janila yechʼon chi rij ri junaʼ 1914?».

  • ¿Achike xtabʼij rat?

TQAKAMULUJ

Ri profecías ri e kʼo chupam ri Biblia chuqaʼ ri nbʼanatäj chuwäch ri Ruwachʼulew nkikʼüt chi ri ru-Reino ri Dios nqʼaton chik tzij. Chuqaʼ qonojel nqakʼüt chi nqanimaj riʼ toq nqatzijoj chi rij ri Reino chuqaʼ toq nqamöl qiʼ pa qamoloj.

Ri xawetamaj

  • ¿Achike xbʼanatäj toq xeqʼax yan ri wuquʼ junaʼ ri nubʼij chupam ri wuj Daniel?

  • ¿Achike nbʼanon chawe chi nanimaj chi ri ru-Reino ri Dios xqʼaton pe tzij pa 1914?

  • ¿Achike rubʼanik nakʼüt chi ri ru-Reino ri Dios nqʼaton chik tzij?

Tasamajij reʼ

RICHIN NAWETAMAJ MÁS

Tatzʼetaʼ achike nkibʼij ri etamanelaʼ chi rij ri rubʼanik xjalatäj ri kʼaslem pa 1914.

«Ri rubʼanik xjalatäj ri kinaʼoj ri winaqiʼ» (¡Despertad!, abril de 2007)

Tatzʼetaʼ achike rubʼanik xjalatäj rukʼaslem jun achin toq xretamaj chi rij ri profecía ri kʼo chupam Mateo 24:​14.

«Ütz wi ninnaʼ yinetzʼan ri béisbol» (La Atalaya, núm. 3 2017)

 ¿Achike ruma qetaman chi ri profecía ri e kʼo chupam ri capítulo 4 chi re ri wuj Daniel rukʼwan riʼ rikʼin ri ru-Reino ri Dios?

«¿Jampeʼ xqʼaton pe tzij ri ru-Reino ri Dios? (Nabʼey peraj)» (La Atalaya, 1 de octubre de 2014)

¿Achike ruma qetaman chi ri «wuquʼ junaʼ» ri nchʼon chupam ri capítulo 4 chi re ri wuj Daniel xebʼekʼis el pa 1914?

«¿Jampeʼ xqʼaton pe tzij ri ru-Reino ri Dios? (Rukaʼn peraj)» (La Atalaya, 1 de noviembre de 2014)

a Tasikʼij ri  rukʼisibʼäl kaʼiʼ tzijonem chupam ri peraj «Richin nawetamaj más» richin re tanaj reʼ.

b Röj nqakusaj ri tzij a.c. richin nqabʼij antes de Cristo. Chuqaʼ ri tzij d.c. richin nqabʼij despúes de Cristo.