ISAMBILILO 32
Uwufumu wa kwe Leza Wukuteka!
Uwufumu wa kwe Leza watalisile ukuteka kwi yulu mu 1914. Mwe wonye umwaka, apano na manda ya kulecelezya aya kuteka kwa wantu yatalisile. Twamanya wuli? Twandi tusambilile pe vino Baibolo yalandizile lyankani, pa vintu vino vikucitika mu nsi, na pe vino awantu wapiluka ukufuma mu 1914.
1. Avyani vino amasesemo ya mu Baibolo yakalanjizya?
Ibuku lya kwe Daniel likatunena ukuti Uwufumu wa kwe Leza walinji nu kutalika ukuteka ku nsilo ya myaka “munenulambali [7].” (Daniel 4:16, 17) Mu myaka yino yakonsilepo e Yesu walanzile pe yo-o imyaka yino yalumbulwa mwe lyo-o iwaliko ukuti “impindi ya makandi.” Walanzile nu kuti yo-o impindi yitani yificiliswe. (Luka 21:24) Ndi vino twandi tusambilile, yo-o imyaka munenulambali , yizile ayisilila mu 1914.
2. Avyani vino vikacitika mu nsi ukufuma mu 1914 swinya awantu wawa wuli?
Awasambi wa kwe Yesu walondanga ukumanya pano Uwufumu walinji nu kutalika ukuteka, na pano amanda yakulecelezya yalinji nukutalika. Wamukolowozizye ukuti: “Tunene pano vyonsi vyoo vilipona, swinya utunene nachino chilipona kukutulanjizya impindi yakwiza kwako nimpindi yansilo yankulonye yoo?” (Mateyu 24:3) Pa kuwasuka, e Yesu walandizile lya nkani ivintu vino vyalinji nu kucitika nga wawa Amfumu mu Wufumu wa kwe Leza. Pe vimwi vino walanzilepo palinji, inkondo, inzala ni vinzumanzi. (Wazya Mateyu 24:7.) E Baibolo yalandizile lya nkani na vino awantu waliwa “mu manda yakupelelechezya” cino calinji nu kulenga yawe ‘ampindi zya wuyimvi.’ (2 Timoti 3:1-5) Vyo-o vyonsinye vizile avitalika ukuloleka nkaninye mu mwaka wa 1914.
3. Amulandu ci wuno ivintu vyawipila umusango wo-o ukufuma pano Uwufumu wa kwe Leza watalicila ukuteka?
Walile e Yesu wawa vye Amfumu mu Wufumu wa kwe Leza, patazimvile walwile inkondo ne Satana ni viwa vyakwe. E Satana wamucimvizye. Baibolo yikatunena ukuti e Satana “wasumvilwe munsi apali ponga nawangeli wakwe.” (Ukuwumbulika 12:9, 10, 12) E Satana ali ni cipyu nkaninye amuno amanyile ukuti wandi ayononwe. Wo-o awuli umulandu wuno iviwipe vivulizile munsi. Amuno awino akulenga ukuti vyacitika. Lelo nombanye Uwufumu wa kwe Leza wandi wize wuvifumyepo vyonsinye.
SAMBILILA IVICILE PA-A
Lola cino calenga tusinincizye ukuti Uwufumu wa kwe Leza watalisile ukuteka mu 1914 na vyo co-o cingatukuma.
4. Impindi zya mu Baibolo zikalanjizya ukuti Uwufumu wa kwe Leza watalisile ukuteka mu 1914
E Leza walenzile Imfumu Nebukadinezara wino watekanga umusumba wa Babiloni ukulota iciloto muno wamulanjizizye vino vyalinji nu kucitika kunkolelo. Co-o iciloto na vino Daniel wacilondolozile, vikalanjizya ukuti cimililangako nu kuteka kwa kwe Nebukadinezara nga nu Wufumu wa kwe Leza.—Wazya Daniel 4:17. a
Wazya Daniel 4:20-26, nukuwomvya e charti pa kwasuka amawuzyo yano yakonkapo:
-
(A) Avyani vino Nebukadinezara waweni mu ciloto cino walosile?—Lola amavesi 20 ne 21.
-
(B) Acani cino calinji nu kucitika ku muti?—Lola vesi 23.
-
(C) Acani cino calinji nu kucitika pa nsilo ya “myaka munenulambali”?—Lola vesi 26.
Vino Iciloto ca Muti Calemenkana nu Wufumu wa kwe Leza
UWUSESEMO (Daniel 4:20-36)
Ukuteka
(A) Umuti wuno wakuzile
Ukuteka kwaputulwa pa mpindi ntici
(B) “Koma umuti uwulovye,” mpaka ‘imyaka munenulambali yipitepo’
Ukuteka kwanyoka
(C) “Uwufumu wuliwa awako swinya”
Mukuficiliswa kwa kutalicila ukwe wo-o uwusesemo . . .
-
(D) Uzye umuti wimililangako weni?—Lola vesi 22.
-
(E) Walesile mpindi ci ukuteka?—Wazyani Daniel 4:29-33.
-
(F) Acani cino caciticizile e Nebukadinezara ku nsilo ya “myaka munenulambali”?—Wazyani Daniel 4:34-36.
UKUFICILISWA KWA KUTALICILA
Ukuteka
(D) Nebukadinezara, Imfumu ya Babiloni
Ukuteka kwaputulwa pa mpindi ntici
(E) Pansizi ya mwaka wa 606 B.C.E., e Nebukadinezara wapena, waleka nu kuteka pa myaka 7
Ukuteka kwanyoka
(F) E Nebukadinezara wapenuluka, wanyocela na pa wufumu
Mukuficiliswa kwa citi wili ukwe wo-o uwusesemo . . .
-
(G) Uzye umuti wimililangako weni?—Wazyani 1 Imilandu 29:23.
-
(H) Ampindi ci pano izya mfumu zya wina Israeli zyalesile ukuteka? Twamanya wuli ukuti pano Yesu walinji munsi lyo zyaleka ukuteka?—Wazyani Luka 21:24.
-
(I) Ampindi ci pano wanyosizye wo-o uwufumu? Swinya wo-o uwufumu watalisile ukutecela kwinye?
UKUFICILISWA KWA CITI WILI
Ukuteka
(G) Izyamfumu zya wina Israeli zino zikakwimililako imitecele ya kwe Leza
Ukuteka kwaputulwa pa mpindi ntici
(H) Yerusalemu wononwa, ukuteka kwa zya mfumu zya mu Israeli kwaputulwa pa myaka 2,520
Ukuteka kwanyoka
(I) E Yesu watalika ukuteka mu Wufumu wa kwe Leza
Uzye imyaka munenulambali [7] yatalimpa wuli?
Imbali zimwi izya mu Baibolo zikatwavwa ukwivwicisya imbali zinji. Ku cakulolelako, uwusesemo wa mu Baibolo mwi buku lya Ukuwumbulika wukalanda ukuti imyaka yitatu ni myezi mutanda [6] acili conga na manda 1,260. (Ukuwumbulika 12:6, 14) Co-o cikusula ukuti umwaka wonga mu wusesemo wa mu Baibolo amanda 360. Acino imyaka “munenulambali ” acili conga na manda 2,520. Impindi zimwi e Baibolo yikawomvya uwanda kukwimililako umwaka.—Ezekiel 4:6.
5. Insi yapiiluka ukufuma mu 1914
E Yesu walandizile lyankani vino vyalinji nu kutalika ukucitika pansizi yakuwa Imfumu. Wazyani Luka 21:9-11, nu kulanzyanya lyo-o iwuzyo:
-
Avili kwinye pe vyo-o vino wewe walolapo nanti ukwivwapo?
Umutumwa Paulo walandizile lyankani vino awantu walinji nu kuwa mu manda yakulecelezya ayakuteka kwa wantu. Wazyani 2 Timoti 3:1-5, nu kulanzyanya lyo-o iwuzyo:
-
Uzye walolapo awantu wa musango wo-o mwe ya-a amanda?
6. Uwacita vino vikulanjizya ukuti wasuwila ukuti Uwufumu wa kwe Leza wukuteka
Wazyani Mateyu 24:3, 14, nu kulanzyanya ya-a amawuzyo:
-
Amulimo ci uwucindame wuno wukalanjizya ukuti Uwufumu wa kwe Leza watalika ukuteka?
-
Ungacita wuli pakuti uwombeko wo-o umulimo?
Uwufumu wa kwe Leza wukuteka mwi yulu, swinya uwanda wa kuti wize wutalike ukuteka na mu nsi wupalamizile nkaninye. Wazyani Waheberi 10:24, 25, nu kulanzyanya lyo-o iwuzyo:
-
Acani cino swensinye tuzipizile ukucita pano ‘tukulola uwanda wa kwe Yehova wukupalamila’?
Acani cino ungacita nga wamanyileko cimwi cino cingavwa wanji nu kuwapususya?
WUMWI ANGAWUZYA UKUTI: “Acani cino Inte zya kwe Yehova wakalandila sana pa mwaka wa 1914?”
-
Avyani vino ungalanda?
IVISINKA VIKULU
Uwusesemo wa mu Baibolo, impindi zya mu Baibolo na vino vikucitika munsi, vikalanjizya ukuti Uwufumu wa kwe Leza wukuteka. Nga tukuwizya ilyasi ilizima pa Wufumu swinya tukuzanwa na mukulongana lyo tukulanjizya ukuti twasuwila kuno wukuteka.
Avyani Vino Wasambilila?
-
Avyani vino vyacitisile pansizi ya myaka 7 yino yalandwapo mwi buku lya kwe Daniel?
-
Avyani vino vyalenga usinincizye ukuti Uwufumu wa kwe Leza watalisile ukuteka mu 1914?
-
Avyani vino ungacita pa kulanjizya kuno wasuwila ukuti Uwufumu wa kwe Leza wukuteka?
MANYILAPO NA VINJI
Lola vino wakalemba wa malyasi yakali na wanji wakalanda pe vino insi yapiluka ukufuma mu 1914.
“Pano Imiwele ya Wantu Yapilusile Ukwasowa Ukwenecela” (Loleni!, April 2007)
Wazya vino uwusesemo wa pe Mateyu 24:14 wapiluzile uwumi wa monsi wumwi.
Twamanya wuli ukuti uwusesemo wuno walembwa mwe Daniel icipandwa 4 wukalanda pa Wufumu wa kwe Leza?
Avyani vino vikalanjizya ukuti ‘imyaka 7’ yino yalandwapo mwi buku lya kwe Daniel icipandwa 4 yasizile mu 1914?
a Lola ivipande vyakulecelezya viwili mwe lyonye isambililo mu luwali lwakuti, “Manyilapo na Vinji.”
Mungakunda na vyoo
AMAWUZYO YANO AWANTU WAKAWUZYAPO SANA
Uzye Isambililo lye Baibolo Ilya Nte zya kwe Yehova Lyawa Wuli?
Mwe lyoo isambililo lino Inte zya kwe Yehova wakasambilila na wantu uwiilanye, mungawomvya e Baibolo iyili yonsinye ino mukulonda. Mungitako na wali wonsinye wano mukulonda.
