Skip to content

Skip to table of contents

32 NUENƆ

Buɛ̄-mɛnɛ Bari Ebɔātɛ̄ Ebɛɛ!

Buɛ̄-mɛnɛ Bari Ebɔātɛ̄ Ebɛɛ!

Buɛ̄-mɛnɛ Bari bee bɔātɛ̄ ebɛɛ li bunyɔɔ bu zua 1914. Taɛ sɔ̄ kpɛdumɛ dee loo bɛbɛɛ pya miɔŋɔ nɛɛ bee bɔānagetɛ̄ lo. I tɛɛ̄ doodoo wa suā? Naa ɛp nu mɔmanudɛɛ̄ Baibol bee kɔ akiiloo kɛ̄ kɛ̄tɔɔ̄ nyɔuwe le elap dogo pya nɛɛ tɔgɛ kɔ kpɛdumɛ dee bɔāgetɛ̄ bu zua 1914 doo.

1. Ena mɔmanudɛɛ̄ Baibol bee kɔ serekɛ̄ a?

Bu Baibol, kpa Daniɛl tɔgɛ kɔ aba sɔ̄ ziī eku sɔ̄ alu ekue “ɛrɛba sɔ̄” ina kuma na Buɛ̄-mɛnɛ Bari ebɔātɛ̄ ebɛɛ a. (Daniel 4:16, 17) Sɔ̄ gbɛnɛ-edo zua etɛ̄na, Jizɔs bee su sɔ̄ ama kure “sɔ̄ pya dɔɔ̄na buɛ̄” sa tɔgɛ pya nɛɛ kɔ lo sɔ̄ sii ina kuma. (Luk 21:24) Mɛ kuma sɔ̄ i yaa kiisī, i muɛ kɔ lo ɛrɛba sɔ̄ bee ina kuma bu zua 1914.

2. Pio amunu siranu le elap dogo pya nɛɛ na eboakɛ̄ aā bu zua 1914 a?

Pya a wee nyɔɔnɛ dumɛ Jizɔs bee ye bip kɔ: “E na a elu edoba o lulu le kuma lo sɔ̄ eku ama ani?” (Matiu 24:3) Bu ye ture, Jizɔs bee kɔ serekɛ̄ gbɛnɛ-edo nu esira aba sɔ̄ a bɔāetɛ̄ ebɛɛ doodoo Mɛnɛ bu Buɛ̄-mɛnɛ Bari li bunyɔɔ. Pio lo nu na ebea nɔ̄, kii, le nyɔŋa kɛnɛkɛ̄. (Buū Matiu 24:7.) Baibol ebee kɔnage serekɛ̄ kɔ elap dogo pya nɛɛ bu “kpɛdumɛ dee” edoo kɔ “gbɛnɛ taāŋa” a le bu dum. (2 Timɔti 3:1-5) Pya lo siranu le dogo miɔŋɔ nɛɛ ama egbaāŋa eetɔɔ̄ na aāge bu zua 1914.

3. Ena anua kɛ̄tɔɔ̄ nyɔuwe agɛrɛbah gbedɛɛ̄ aāge sɔ̄ Buɛ̄-mɛnɛ Bari bee bɔātɛ̄ ebɛɛ a?

Nwīgbagbara sɔ̄ aā sɔ̄ Jizɔs bɔātɛ̄ ebɛɛ doodoo Mɛnɛ bu Buɛ̄-mɛnɛ Bari bie bunyɔɔ, a bee yɔ Setan le pya gbo-yɔ bebe. Jizɔs bee eebah Setan. Baibol kɔ a “bee lu etop [Setan] tɛrɛ nyɔuwe, e pya ye ɛngɛl bee lunage etop ye gbaāloo.” (Mumuuna 12:9, 10, 12) Bu Setan aa biira kaāna nyɔnɛbee a suā kɔ aa le lu efɛe ye. Nu anua a su gbɛnɛ e’aga kɛ̄tɔɔ̄ le tɔga mmɛ dɛ̄dɛɛ̄ kɛ̄ bu nyɔuwe lo. Kɛ̄ a doo taāŋa agɛrɛbah eeloo kɛ̄ lo! Buɛ̄-mɛnɛ Bari elɛɛ dɛ̄dɛɛ̄ taāŋa ama.

NƆ YERELOO

Gbītɛ̄ suā kɛ̄ i tɛɛ̄ doo suā kɔ Buɛ̄-mɛnɛ Bari bee bɔātɛ̄ ebɛɛ aābu zua 1914 lokwa o suānage nu lo ama i dap kura nɛ.

4. Kɛ̄ pya nu Baibol bee kɔ serekɛ̄ sira nyɔɔ etaā doo tɔgɛ kɔ Buɛ̄-mɛnɛ Bari bee bɔātɛ̄ ebɛɛ bu zua 1914

Bari bee doo kɔ Nebukadneza Mɛnɛ Babilɔn a dee kere a muɛ ziī zagara a aara mɔmanudɛɛ̄. Lo zagara le kɛ̄ Daniɛl ye tap doo tɔgɛ kɔ a ɛrɛ nu edoo kiiloo bɛbɛɛ Nebukadneza le lo Buɛ̄-mɛnɛ Bari.—Buū Daniel 4:17. a

Buū Daniel 4:20-26, lɛɛ o su foto nu alu etɔ̄ aŋana pya ebip a nyɔɔnɛ ama:

Nu Zagara Akiiloo Lo Te Ɛrɛ Edoo Kiiloo Buɛ̄-mɛnɛ Bari

LO MƆMANUDƐƐ̄ (Daniel 4:20-36)

Bɛbɛɛ

(A) Ziī gbɛnɛ ka te

Lu edasī aa bɛbɛɛ nyiā

(B) “Lu eku lo te tɛrɛ kɛ̄,” sa alu edoo kɔ “ɛrɛba sɔ̄ a tɛɛ̄”

Lu e’obia wu lo bɛbɛɛ

(C) “Oloo buɛ̄-mɛnɛ gaa le yira agɛrɛ a nɛ”

Bu tua dooa gbɔ̄mɛɛ lo mɔmanudɛɛ̄ . . .

  • (D) Lo te tɔɔ̄dɔ mɛɛ?—Ɛp 22 barakpaɛ̄.

  • (E) Mɛ sīdee na a bee lu edasī aa ye bɛbɛɛ nyiā a?—Buū Daniel 4:29-33.

  • (F) Ena a bee siraloo Nebukadneza sɔ̄ lo “ɛrɛba sɔ̄” e’ina kuma a?—Buū Daniel 4:34-36.

TUA DOOA GBƆ̄MƐƐ

Bɛbɛɛ

(D) Nebukadneza, Mɛnɛ Babilɔn

Lu edasī aa bɛbɛɛ nyiā

(E) Sɔ̄ 606 B.C.E. etɛ̄na, Nebukadneza bee bɔ daa sa a naa bee dapna bɛɛ loo kasī ɛrɛba zua

Lu e’obia wu lo bɛbɛɛ

(F) Suānu bee obia yii bee Nebukadneza e a sikɛ̄ bɔātɛ̄ ye bɛbɛɛ

Bu lo eree baɛ dooa gbɔ̄mɛɛ lo mɔmanudɛɛ̄ . . .

  • (G) Lo te tɔɔ̄dɔ mɛɛ?—Buū 1 Nu a bee lu edoo 29:23.

  • (H) Bu mɛ sīdee na wa bɛbɛɛ bee lu e’aa nyiā a? I tɛɛ̄ doodoo wa suā kɔ ba sii bee obia bɛɛ dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄ Jizɔs bee le a kɛnɛkɛ̄?—Buū Luk 21:24.

  • (I) Mɛ sɔ̄ e mɛ kɛ̄ na a bee lu esikɛ̄ obara lo bɛbɛɛ sere a?

EREE BAƐ DOOA GBƆ̄MƐƐ

Bɛbɛɛ

(G) Pya mɛnɛ bu Izrɛl a bee bɛɛ bu dɔ Bari

Lu edasī aa bɛbɛɛ nyiā

(H) Lu egbeesī Jerusalɛm sa dasī ɔbɛ etaā pya mɛnɛ Izrɛl loo 2,520 zua

Lu e’obia wu lo bɛbɛɛ

(I) Jizɔs e’ina aa bɛɛ doodoo Mɛnɛ bu Buɛ̄-mɛnɛ Bari li bunyɔɔ

Lo ɛrɛba sɔ̄ bee nyɔɔ doodoo wa?

Pio dɔ a le bu Baibol yerebah i nɛ kɔ i dābeeloo pya lo dɔɔ̄na dɔ. Bu edoba, kpa Mumuuna kɔ taa sɔ̄ le siga lu 1,260 biradee. (Mumuuna 12:6, 14) Ɛrɛba sɔ̄ lu baɛ sɔ̄ lo buā ama, ale 2,520 biradee. Pio sɔ̄, Baibol wee su ziī zua kure ziī biradee. (Ezekiel 4:6) Taɛ kɛ̄ ue alu ekure ɛrɛba sɔ̄ bu kpa Daniel kiā doo lo—ba tɔɔ̄dɔ 2,520 zua.

5. Nyɔuwe enyaa aāge bu zua 1914

Jizɔs bee kɔ pya nu esiragi bu nyɔuwe ama aba sɔ̄ a bɔāetɛ̄ ebɛɛ doodoo mɛnɛ. Buū Luk 21:9-11, lɛɛ o agara ebip ama:

  • Amunu yɛɛ pya siranu ama na o emɔna ale dā nu akiiloo a?

Nɛɛ lɛɛratam Pɔɔl bee baatɛ̄ kɛ̄ dogo pya nɛɛ emɛā doo bu kpɛdumɛ dee loo bɛbɛɛ miɔŋɔ nɛɛ. Buū 2 Timɔti 3:1-5, lɛɛ o agara ebip ama:

  • Amunu yɛɛ pya dogo ama na o emɔna bu pya nɛɛ aniī’ee a?

6. Elee i doo kɔ bɛbɛɛ Buɛ̄-mɛnɛ Bari a zū i

Buū Matiu 24:3, 14, lɛɛ o agara pya ebip ama:

  • Amunu gbɛnɛ tam aa lu esi na a tɔgɛ kɔ Buɛ̄-mɛnɛ Bari e’ina aa bɛɛ a?

  • Bu mɛ sīdee na o dap ɛrɛ bah bu lo tam a?

Buɛ̄-mɛnɛ Bari e’ina aa bɛɛ, e dee ebɔātɛ̄ ebɛɛ yube kɛnɛkɛ̄ ewaraloo. Buū Pya Hibru 10:24, 25, lɛɛ o agara ebip ama:

  • Ena ziī ziī ii i doo kuma sɔ̄ i yaa “muɛ lo dee a gaa lu waɛ loo” a?

Lo o suā ziī nu edap yerebah nɛ pya dɔɔ̄na sa wa kpɔā, ena o doo a?

ZIĪ NƐƐ DAP BIP KƆ: “Ena anua Pya Ekeebee Jɛhova kɔ gbɛnɛ-edo nu akiiloo zua 1914 a?”

  • O agara doodoo wa?

TƐƐ̄NYƆƆ

Mɔmanudɛɛ̄ Baibol, etaā kɛ̄ a bee sira doo, le dɛ̄dɛɛ̄ nu aa sira bu nyɔuwe tɔgɛ kɔ Buɛ̄-mɛnɛ Bari e’ina aa bɛɛ. I tɔgɛ kɔ i yigae pya ue ama tɛ̄maloo ezue nu a ye kiiloo sa si enɔānu eree sɔ̄ loo.

Ebip Tɛ̄ma Nyɔɔ

  • Ena a bee sira sɔ̄ ɛrɛba sɔ̄ kpa Daniɛl bee kɔ serekɛ̄ ina kuma ani?

  • Ena a doo kɔ olo o yiga kɔ Buɛ̄-mɛnɛ Bari bee bɔātɛ̄ ebɛɛ aā bu zua 1914 ani?

  • Bu mɛ sīdee na o dap tɔgɛ kɔ o yigae kɔ Buɛ̄-mɛnɛ Bari ebɔātɛ̄ ebɛɛ a?

Nu Edoo

GBĪTƐ̄ NU

Naa ɛp nu pya ɛm eloh kere le pya dɔɔ̄na kɔ akiiloo pya nyaa esuadɔ bu nyɔuwe aāge bu zua 1914.

“Sɔ̄ Daakuu Tɔɔ̄dum A Ɛɛ Dɔ Kiikɛ̄” (Awake!, April 2007)

Naa buū lo emuɛ kɛ̄ mɔmanudɛɛ̄ a le bu kpa Matiu 24:14 bee ɛrɛ pah nyɔɔ dum ziī gbara doo.

“Ekɔ Biābah a Kura Baseball Wee Mɛ Nia Ee Ɛrɛgeba Nu!” (The Watchtower No. 3 2017)

 I tɛɛ̄ doodoo wa suā kɔ mɔmanudɛɛ̄ alu e’ɛm bu kpa Daniel 4 ekobee kiiloo Buɛ̄-mɛnɛ Bari?

“Mɛ Sɔ̄ Na Buɛ̄-mɛnɛ Bari Bee Bɔātɛ̄ Ebɛɛ A? (1 Ekpokɛ̄)” (The Watchtower, October 1, 2014)

Ena a tɔgɛ kɔ lo “ɛrɛba sɔ̄” Daniel 4 ekobee kɔ a bee ina kuma bu zua 1914 a?

“Mɛ Sɔ̄ Na Buɛ̄-mɛnɛ Bari Bee Bɔātɛ̄ Ebɛɛ A? (2 Ekpokɛ̄)” (The Watchtower, November 1, 2014)

a Buū baɛ kpɛdumɛ ekobee ue a le kɛɛ̄  Gbītɛ̄ Nu bu nuenɔ ama.