UYONO 39
Ukẹro Osolobrugwẹ ọ Ha Ni Ọbara
Ọbara ọghanranren omamọ. Erhe vwo ọbara-a, a sabu nyerẹ-ẹn. Osolobrugwẹ yẹ Ọmemama ọwan, omarana, o vwo omẹgbanhon rọ nọ ta rẹn ọwan oborẹ ana ha ọbara ruiruo lele. Me yọ tare kpahen ọbara? Ana sabu riẹ, yanghene se yi rhẹ oma? Marhẹ wu ne ru sabu brorhiẹn ri serhọ kpahen ẹmro ọnana?
1. Ukẹro ọgo yi Jehova ọ ha ni ọbara?
Jehova ọ ta rẹn era ga ye ọke ahwanren taghene: “Arhọ i kemru kemru ro nyerẹn yẹ ọbara ye.” (Leviticus 17:14) Harẹn i Jehova, ọbara o mevirhọ arhọ. Arhọ, ẹghẹlẹ ọghoghanren ro nẹ obẹ Osolobrugwẹ rhe, omarana, ọbara ọ ji ghanren omamọ.
2. Me yẹ Osolobrugwẹ ọvwọ guọlọ na ha ọbara ru?
Jehova o je akama rẹn idibo yi ọke ahwanren taghene aye i vwa riẹ ọbara-a. (Se Genesis 9:4 ọrhẹ Leviticus 17:10.) Nọ dabu kanrunumwu akama ọnana ọke ugboma usuon na ọ ha ọkpọvi rẹn Ilele Kristi nẹ aye i “kẹnoma rẹn . . . ọbara.”—Se Acts 15:28, 29.
Me yo mevirhọ na kẹnoma rẹn ọbara? Idọkitọ ọrhọ ta wẹn ne wu kẹnoma rẹn enyo ro mwu ọwan, nọyẹ wu da ye-e. Ọrẹn, wu na riẹ emaren rẹ enyo ro mwu ọwan ọ havwọ, yanghene se yi rhẹ uvuẹn iriẹn oma ọnọ? Ẹjo, kakaka. Omaran ọ ji havwọ, akama Osolobrugwẹ o je rẹn ọwan na kẹnoma rẹn ọbara, o mevirhọ taghene avwa da ọbara-a, yanghene riẹ aranmo ra vwa dabu bru owọriẹ-ẹ. Habaye, ana ji kẹnoma rẹn emaren ra ha ọbara sere.
Ọbara ra ha ruiruo ọke re simoma vwo? Aruẹ omesimo ezẹko e gbe urhi Osolobrugwẹ ghwẹ. Ọnana o ji sekpahen ọre se ọsoso ọbara rhẹ oma, yanghene akwa ẹne ra ghaleriẹ rhọ re se—red cells, white cells, platelets, ọrhẹ plasma. Ọrẹn, aruẹ omesimo erọrọ i vwe gbe urhi Osolobrugwẹ ghwẹ-ẹ. Jerẹ udje, aruẹ omesimo ezẹko o sekpahen ọra ha ẹko ezẹko nẹ uvuẹn owu usuẹn eghọn ẹne ra ghalẹ ọbara rhọ ruiruo. Aruẹ omesimo erọrọ o sekpahen ọra ha ọbara ohworho re simẹ na ruiruo. Sekpahen ena enana, owuowọnwan ono vi brorhiẹn omobọ ye. a—Galatians 6:5.
YONO KODO RHỌ
Yono oborẹ wu ne ru brorhiẹn omesimo ri sekpahen oborẹ ana ha ọbara ruiruo lele.
3. Brorhiẹn ri sekpahen omesimo ri na lẹrhẹ oma merhen i Jehova
Marhẹ wu ne ru brorhiẹn ri sekpahen omesimo, no serhọ rhẹ ukẹro Osolobrugwẹ ọ ha ni ọbara? Kporo IVIDIO na, orho ru, are i gba ta kpahen oborẹ ọsoriẹ ọ ghanren na kpare idjaghwẹ enana.
-
Nẹrhomo ne wu vwo ẹghwanren.—James 1:5.
-
Tọn kodo guọlọ iruemru-urhi i Baibol, ọrhẹ oborẹ wu na ha aye ruiruo lele.—Proverbs 13:16.
-
Guọlọ otọre ena omesimo wu na sabu ha ruiruo uvuẹn ekete we rhirhiẹ.
-
Djokarhọ ena omesimo wu vwe vwo ekwerhọ kpahen.
-
Jenẹ o mwuo ẹro taghene orhiẹn wu bruru, ọnọ lẹrhuọ sẹrorẹ ẹhẹn obrorhiẹn rọ fonron.—Acts 24:16. b
-
Mẹrẹnvwrurhe taghene, ohworho wu rọnmọren, ọkpako ukoko, ọro yonuo i Baibol, yanghene ọwọrọ, ọ sabu brorhiẹn wẹn kpahen ẹmro ri sekpahen ẹhẹn obrorhiẹ-ẹn.—Romans 14:12.
-
Ya orhienbro ọnọ rhotọre.
4. Iseri Jehova a guọlọ omesimo rọ mai rhomu kparobọ
Ana sabu huvwele urhi Osolobrugwẹ ro sekpahen ọbara, jeghwai simi oma ọwan vabọ ọbara ẹha ruiruo. Kporo IVIDIO na.
Se Titus 3:2, orho ru, are i gba kpahenrhọ onọ ọnana:
-
Mesoriẹ o fo nẹ ọwan i dje ọghọ ọrhẹ uruemru bọrọbọrọ phia ọke ra tẹmro rẹn idọkitọ?
|
Ọrẹ ana ten |
Ọrẹ Olele Kristi ono brorhiẹn ye |
|---|---|
|
A. Plasma. |
Ẹko ọbara ro nẹ plasma rhe |
|
B. White cells. |
Ẹko ọbara ro nẹ white cells rhe |
|
C. Platelets. |
Ẹko ọbara ro nẹ platelets rhe |
|
D. Red cells. |
Ẹko ọbara ro nẹ red cells rhe |
5. Orhianẹ ana ha ẹko ọbara ruiruo
Ọbara o vwo eghọn ẹne—red cells, white cells, platelets, ọrhẹ plasma. Eghọn enana i ji vwo ẹko ekokamu erọrọ buebun. c A ha ezẹko usuẹn ẹko enana ruẹ imwu ra ha userhumu rẹn ọwan wọnrọn emiamo, aye a ji dobọ ọbara ro ghwe jẹ.
Olele Kristi owuowu ono vi brorhiẹn omobọ sekpahen ẹhẹn obrorhiẹn yen rọ hi Baibol yono, orho sekpahen ẹko ọbara ra na ha ruiruo. Ihworho ezẹko ina sabu brorhiẹn rẹ aye ina ten omesimo ro sekpahen ẹko ọbara ra ha ruiruo. Ọrẹn, ẹhẹn obrorhiẹn awọrọ ọnọ sabu kwe rẹn aye nẹ aye i ha ẹko ọbara ruiruo.
Wa rha guọlọ brorhiẹn, roro kpahen onọ ọnana:
-
Marhẹ mi ne ru sabu dje yi fiotọre rẹn idọkitọ mẹ oborẹ ọsoriẹ mia ten yanghene kwerhọ ẹko ọbara ezẹko?
OHWORHO ỌNỌ SABU NỌ: “Me yẹ ọsọre erhe re se ọbara rhẹ oma?”
-
Me wu rorori?
ME WU YONORIN?
Jehova ọ guọlọ nẹ ọwan i ha ọbara ruiruo izede rẹ ọsọre-e.
Ẹzẹkoko
-
Mesoriẹ i Jehova o ni ọbara ghanghanren omamọ?
-
Marhẹ e ru rhe taghene akama Osolobrugwẹ o je rẹn ọwan na kẹnoma rẹn ọbara, o ji sekpahen ọbara re se rhẹ oma?
-
Marhẹ wu ne ru brorhiẹn ri serhọ kpahen ọbara ra ha ruiruo ọke re simoma?
GUỌLỌ IYẸNRẸN ERỌRỌ
Me wu ne roro kpahen vwẹre, ne wu ki kwerhọ omesimo ri sekpahen ọrẹ ana ha ọbara ọnọ ruiruo?
“Enọ rẹ Otu re se Ẹbe Ọwan i Nọren” (Oghwa Odẹrẹ, October 15, 2000)
Me yo fori wu roro kpahen ọke wa guọlọ brorhiẹn sẹ wu na ha ẹko ọbara ruiruo?
“Enọ rẹ Otu re se Ẹbe Ọwan i Nọren” (Oghwa Odẹrẹ, June 15, 2004)
Me yọ lẹrhẹ idọkitọ owu vwo imwẹro na taghene ukẹro i Jehova ọ ha ni ọbara o dje ọhọ phia?
“Mi Vwo Ekwerhọ Kpahen Ukẹro Osolobrugwẹ ọ Ha Ni Ọbara” (Awake!, December 8, 2003)
Yono kpahen oborẹ ekpako ra ga uvuẹn Umẹ rọ Hẹrote Omesimo, e ru hobọtua imizu uvuẹn ukoko na.
a Se Uyono ọrẹ 35, “Oborẹ Ene Ru Brorhiẹn Ri Serhọ.”
b Se uhwẹnmro ọrẹ 5, “Orhianẹ Ana Ha Ẹko Ọbara Ruiruo,” ọrhẹ Iyẹnrẹn Ra Habaye ọrẹ 3, “Irueruo Omesimo Ri Sekpahen Ọbara.”
c Idọkitọ ezẹko e ni eghọn ẹne ra ghalẹ ọbara rhọ jerẹ ẹko ọbara. Omarana, o fori wu ta rẹn idọkitọ ọnọ oborẹ ọsoriẹ we brorhiẹn wu ne je se ọbara, yanghene red cells, white cells, platelets, yanghene i plasma rhẹ oma.
