Қан интайин муһим. У болмиса, һечқайсимиз һаят қалалматтуқ. Худа бизни яратқачқа, Униң қанни қандақ ишлитишимиз керәклигини ейтиш һоқуқи бар. У қан тоғрисида немә дегән? Уни йейишкә яки инсан тенигә қуюшқа боламду? Бу мәсилидә қандақ яхши қарар чиқиралайсиз?

1. Йәһваниң қанға болған көзқариши қандақ?

Қедимқи заманда Йәһва Худа Өзигә ибадәт қилғучиларға шундақ дегән: «Һәрбир тирик җанниң һаяти униң қенида» (Лавийлар 17:14, ЙД). Яратқучиниң нәзәридә қан һаят демәктур. Худа соға қилған һаят муқәддәс, шуңа қанму муқәддәс.

2. Худа қанни қандақ ишлитишкә йол қоймайду?

Худа қедимқи заманларда Өз хизмәтчилиригә қан йемәсликни буйриған еди (Яритилиш 9:4 вә Лавийлар 17:10ни оқуң). Мәсиһ әгәшкүчилири җамаити қурулғандин кейин, Йәһва Худа бу буйруқни қайта тәкрарлиған. Шу чағда рәһбәрлик кеңәш Мәсиһ әгәшкүчилиригә қандин сақлиниш һәққидә йол-йоруқ бәргән (Әлчиләр 15:28, 29-ни оқуң).

Қандин сақлиниш дегән немини билдүриду? Әгәр дохтур сизгә һарақ-шараплардин сақлинишни ейтса, уни ичмәйсиз. Амма тәркивидә спирт бар йемәкликләрни йәмсиз яки һарақни томуриңизға укол қилип саламсиз? Ениқки, ундақ қилмайсиз. Худди шуниңдәк, Худаниң қандин сақлиниш буйруғи қанни ичмәслигимиз яки қени еқитилмиған җаниварларниң гөшини йемәслигимиз керәклигини билдүриду. Униңдин башқа, қан қошулған йемәкликләрни йемәслигимиз лазим.

Қанни тиббий давалашта қоллинишқа тоғра кәлсичу? Наһайити ениқки, бәзи давалаш усуллири Худаниң қануниға зиттур. Булар пүтүн қанни яки қанниң асаслиқ тәркиплири болған қизил қан һүҗәйрилири (эритроцитлар), ақ қан һүҗәйрилири (лейкоцитлар), қан пластинкилири (тромбоцитлар) вә қан плазмисини тәнгә селишни өз ичигә алиду. Лекин башқа давалаш усуллири Худаниң қануниға зит яки зит әмәслигини ениқ қарар қилғили болмаслиғи мүмкин. Мәсилән, бәзи усуллар қанниң асаслиқ тәркиплиридин айрип елинған фракцияләрни, йәни кичик тәркивий маддиларни ишлитишни өз ичигә алиду. Йәнә башқа усуллар бир адәмниң өз қенини ишлитишини өз ичигә алиду. Бу таллашлар һәққидә әстаидил тәкшүрүп көрүп, һәрбиримиз чоқум өзүмиз қарар чиқиришимиз керәк a (Галатилиқларға 6:5).

 ЧОҢҚУРИРАҚ ҚЕЗИҢ

3. Йәһва Худани хурсән қилидиған давалиниш усуллирини таллаң

Худаниң қанға болған көзқаришиға мас келидиған давалаш қарарини қандақ чиқиралайсиз? ВИДЕОНИ көрүң, кейин төвәндики қәдәмләрни бесиш немә үчүн муһим екәнлигини муһакимә қилиң.

• Әқил-парасәт сорап дуа қилиң (Яқуп 1:5).

• Муқәддәс китап принциплири вә уларни қандақ әмәлий қоллиниш үстидә издинип көрүң (Пәнд-нәсиһәтләр 13:16).

• Сиз яшайдиған җайда қандақ давалаш усуллири барлиғини тепиң.

• Қайси давалаш усуллирини қобул қилмайдиғанлиғиңизни ениқлаң.

• Вижданиңиз сизни азаплимайдиған қарарни чиқириң (Әлчиләр 24:16) b.

• Шуни ениқ билиңки, виждан мәсилисидә қандақ қарар чиқиришни сизгә һечким, һәтта некалиқ җүптиңиз, ақсақал яки сиз билән Муқәддәс китапни тәтқиқ қилип үгәнгән етиқатчи ейтип берәлмәйду (Римлиқларға 14:12).

• Өз қарариңизни йезип қоюң.

4. Йәһва гувачилири әң яхши давалиниш усуллирини издәйду

Худаниң қан тоғрисидики қануниға бойсунуп, әң яхши қансиз давалаш усуллирини қобул қилиш имканийитимиз бар. ВИДЕОНИ көрүң.

Титқа 3:2ни оқуң, кейин төвәндики соалға җавап бериң:

• Тиббий хадимлар билән параңлашқанда, немә үчүн мулайим вә һәмкарлишишқа тәйяр екәнлигимизни көрситишимиз керәк?

  5. Қандин айрип елинған фракцияләр

Қанниң төрт асаслиқ тәркиви бар — қизил қан һүҗәйрилири, ақ қан һүҗәйрилири, қан пластинкилири вә плазмиси. Бу асасий тәркипләр нурғун кичик тәркипләрни өз ичигә алған болуп, қандин айрип елинған кичик тәркивий маддилар, йәни фракцияләр дәп атилиду c. Бәзи фракцияләр кесәлликләргә қарши туруш яки қан тохтитишқа ярдәм беридиған дориларға қошулған.

Қандин айрип елинған кичик тәркивий маддилар, йәни фракцияләр һәққидә һәрбир Мәсиһ әгәшкүчиси Муқәддәс китап асасида тәрбийиләнгән вижданиға асасән өзи қарар чиқириши керәк. Бәзиләр қан фракциялири билән мунасивәтлик давалаш, йәни операция, дора-укол яки тәкшүрүшләрни рәт қилишни қарар қилиши мүмкин. Башқиларниң виждани болса, қан фракциялирини қобул қилишқа йол қойиду.

Қарар чиқарғанда, буни ойлап көрүң:

• Дохтурға немишкә бәзи қан фракциялирини рәт қилидиған яки қобул қилидиғанлиғимни қандақ чүшәндүрәләймән?

 ХУЛАСӘ

Йәһва бизниң қанни қалаймиқан ишлитиштин сақлинишимизни халайду.

Тәкрарлаш

• Яратқучи Йәһва немә үчүн қанни муқәддәс көриду?

• Худаниң қандин сақлиниш буйруғи қан қуюшқиму қаритилидиғанлиғини қәйәрдин билимиз?

• Қан билән мунасивәтлик давалаш усуллирини таллашқа тоғра кәлгәндә, дана қарар чиқириш үчүн немә қилалаймиз?