NGUDO 39
Mudzimu U Dzhia Hani Malofha?
Malofha ndi a ndeme nga maanḓa. Arali hu si na malofha, a hu na muthu na muthihi we a vha a tshi ḓo kona u tshila. Samusi Mudzimu e Musiki, ndi ene a re na ndugelo ya u ri vhudza uri malofha a tea u shumiswa hani. O amba mini nga ha malofha? Naa a nga ḽiwa kana u shelwa muvhilini? Ni nga dzhia hani phetho yavhuḓi nga ha malofha?
1. Yehova u dzhia hani malofha?
Yehova o vhudza vhagwadameli vhawe zwifhingani zwa Bivhili uri: “Vhutshilo ha tshithu tshi tshilaho vhu kha malofha atsho.” (Levitiko 17:14) Yehova u dzhia malofha sa ane a imela vhutshilo. Vhutshilo ndi tshifhiwa tsho khetheaho tshi bvaho kha Mudzimu. Na malofha ndi a ndeme vhukuma.
2. Mudzimu ha ṱoḓi malofha a tshi shumiswa nga nḓila-ḓe?
Musi hu sa athu u vha na tshivhidzo tsha Vhakriste, Yehova o vhudza vhagwadameli vhawe uri vha songo ḽa malofha. (Vhalani Genesi 9:4 na Levitiko 17:10.) Musi ho no vha na tshivhidzo tsha Vhakriste, Yehova o khwaṱhisedza wonoyo mulayo. Tshigwada tshi langaho tsho laya Vhakriste tsha ri: “Dzulani ni tshi iledza . . . malofha.”—Vhalani Mishumo 15:28, 29.
U iledza malofha zwi amba mini? Arali dokotela a ni vhudza uri ni songo nwa halwa, ni nga si vhu nwe. Fhedzi naa ni nga ḽa zwiḽiwa zwi re na halwa kana u vhu shela kha dzhekiseni na ḓiṱhavha ngayo? Zwi tou pfala uri ni nga si ite zwenezwo zwithu. Nga hu fanaho, musi Mudzimu a tshi ri vhudza uri ri iledze malofha, zwi amba uri a ro ngo fanela u a ḽa kana u ḽa ṋama i songo phophaho malofha. A ro ngo fanela u ḽa zwiḽiwa naho zwi zwifhio zwi re na malofha.
Hu pfi mini nga ha u shumisa malofha kha zwa ngalafho? Zwi khagala uri dziṅwe ngalafho dzi lwisana na mulayo wa Mudzimu. Dzenedzi ngalafho dzi katela u shelwa malofha kana zwipiḓa zwihulwane zwa malofha zwine zwa vha sele tswuku, sele tshena, platelets na plasma. Zwi nga konḓa u pfesesa arali dziṅwe ngalafho dzi tshi lwisana na mulayo wa Mudzimu kana dzi tshi tendelana nawo. Sa tsumbo, dziṅwe ngalafho dzi katela u shumiswa ha zwipiḓa zwiṱukuṱuku zwo dzhiiwaho kha zwipiḓa zwihulwane zwa malofha. Dziṅwe ngalafho dzi katela u shumiswa ha malofha au. Musi ri tshi sedza zwenezwi zwithu zwoṱhe, muṅwe na muṅwe u tea u ḓiitela phetho. a—Vhagalata 6:5.
GUDANI ZWO ENGEDZEAHO
Gudani nga ha uri ni ḓo khetha u lafhiwa nga nḓila-ḓe.
3. Khethani u lafhiwa nga nḓila ine ya takadza Yehova
Ni nga khetha hani u lafhiwa nga nḓila ine ya tshimbidzana na nḓila ine Mudzimu a dzhia ngayo malofha? Ṱalelani VIDIO, ni kone u haseledza nga ha uri ndi ngani zwi zwa ndeme u dzhia vhukando vhu tevhelaho.
-
Rabelani ni humbele vhuṱali.—Yakobo 1:5.
-
Itani ṱhoḓisiso nga ha vhulivhisi vhu re Bivhilini ni vhone uri vhu shuma hani.—Mirero 13:16.
-
Wanulusani uri ndi dzifhio dziṅwe ngalafho dzine dza vha hone hune na dzula hone.
-
Wanulusani uri ndi dzifhio ngalafho dzine na sa ḓo dzi ṱanganedza.
-
Itani vhungoho ha uri phetho ine na ḓo i ita i ḓo ni sia ni na luvalo lwo kunaho.—Mishumo 24:16. b
-
Ṱhogomelani uri a hu na muthu ane a tea u ni vhudza uri ni dzhie phetho ifhio kha mafhungo ane a kwama luvalo lwaṋu, naho hu mufarisi waṋu wa mbingano, muhulwane wa tshivhidzo kana muthu ane a khou ni gudisa Bivhili.—Vharoma 14:12.
-
Ṅwalani fhasi zwe na zwi khetha u itela uri vhaṅwe vha zwi ḓivhe.
4. Ṱhanzi dza Yehova vha ṱoḓa ngalafho ya khwinesa
Zwi a konadzea u tevhedza mulayo wa Mudzimu nga ha malofha na u lafhiwa nga nḓila yavhuḓi hu sa shumiswi malofha. Ṱalelani VIDIO.
Vhalani Tito 3:2, ni kone u fhindula mbudziso i tevhelaho:
-
Ndi ngani ri tshi fanela u sumbedza ṱhonifho na u dzika musi ri tshi amba na madokotela?
Ngalafho dzi sa ṱanganedzei |
Mukriste a nga ḓiitela phetho |
---|---|
A. Plasma |
Zwipiḓa zwiṱuku zwine zwa bva kha plasma |
B. Sele tshena |
Zwipiḓa zwiṱuku zwine zwa bva kha sele tshena |
C. Platelets |
Zwipiḓa zwiṱuku zwine zwa bva kha platelets |
D. Sele tswuku |
Zwipiḓa zwiṱuku zwine zwa bva kha sele tswuku |
5. U shumiswa ha zwipiḓa zwiṱuku zwa malofha
Malofha a na zwipiḓa zwiṋa zwihulwane zwine zwa vha sele tswuku, sele tshena, platelets na plasma. Zwenezwi zwipiḓa zwiṋa zwihulwane, zwi na zwipiḓa zwinzhi zwiṱuku zwine zwa vhidzwa uri ndi zwipiḓa zwa malofha. c Zwiṅwe zwipiḓa zwiṱuku zwi shumiswa kha mishonga ine ya thusa u lwisana na malwadze kana ine ya thusa uri malofha a kheṱhe a si tsha nzuruma.
Musi zwi tshi ḓa kha u shumisa zwipiḓa zwiṱuku zwa malofha, Mukriste muṅwe na muṅwe u fanela u ḓiitela phetho a tshi shumisa luvalo lwawe lwo gudiswaho nga Bivhili. Vhaṅwe vha nga hana u lafhiwa hu tshi shumiswa zwipiḓa zwiṱuku zwa malofha. Vhaṅwe vha nga pfa luvalo lwavho lu tshi vha tendela u lafhiwa hu tshi shumiswa zwipiḓa zwiṱuku zwa malofha.
Musi ni tshi ita phetho, humbulani nga heyi mbudziso:
-
Ndi ḓo ṱalutshedza hani dokotela uri ndi ngani ndi tshi ṱanganedza kana ndi sa ṱanganedzi zwiṅwe zwipiḓa zwiṱuku zwa malofha?
MUṄWE MUTHU A NGA VHUDZISA URI: “Ndi ngani zwo khakhea u shelwa malofha?”
-
Inwi ni nga ri mini?
NO GUDA MINI?
Yehova u ṱoḓa ri tshi dzhia malofha e makhethwa.
Ni Kha Ḓi Zwi Humbula?
-
Ndi ngani Yehova a tshi dzhia malofha e makhethwa?
-
Ri zwi ḓivha hani uri mulayo wa Mudzimu wa uri ri iledze malofha u katela na u iledza u shelwa malofha?
-
Ni nga ita hani phetho dzavhuḓi musi zwi tshi ḓa kha ngalafho dzine ha shumiswa malofha?
WANANI ZWO ENGEDZEAHO
Ndi mini zwine na fanela u humbula nga hazwo musi ni sa athu khetha arali ni tshi ḓo ṱanganedza u lafhiwa hu tshi shumiswa malofha aṋu?
“Mbudziso Dzi Bvaho Kha Vhavhali” (Tshiingamo, 15 October 2000)
Ndi mini zwine na tea u humbula nga hazwo musi ni tshi khetha arali ni tshi ḓo ṱanganedza u lafhiwa hu tshi shumiswa zwipiḓa zwiṱuku zwa malofha?
“Mbudziso Dzi Bvaho Kha Vhavhali” (Tshiingamo, 15 June 2004)
Ndi mini zwe zwa ita uri muṅwe dokotela a tende uri nḓila ine Yehova a dzhia ngayo malofha i a pfesesea?
Gudani nga ha uri vhahulwane vha tshivhidzo vhane vha shuma kha Komiti dza Vhulamukanyi na Vhuongelo (HLC) vha thusa hani vhahavho zwivhidzoni.
b Sedzani mbuno ya vhuṱanu ine ya ri, “U Shumiswa Ha Zwipiḓa Zwiṱuku Zwa Malofha” na Mafhungo O Engedzeaho 3, “Ngalafho Dzine Dza Katela U Shumiswa Ha Malofha.”
c Maṅwe madokotela a dzhia zwipiḓa zwihulwane zwa malofha zwi tshi fana na zwipiḓa zwiṱuku. Ngauralo, ni tea u vha na vhungoho ha uri dokotela waṋu u a pfesesa phetho yaṋu ya uri a ni ṱoḓi u shelwa malofha kana zwipiḓa zwihulwane zwa malofha zwine zwa vha sele tswuku, sele tshena, platelets kana plasma.