Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

NGUDO 39

Mudzimu U Dzhia Hani Malofha?

Mudzimu U Dzhia Hani Malofha?

Malofha ndi a ndeme nga maanḓa. Arali hu si na malofha, a hu na muthu na muthihi we a vha a tshi ḓo kona u tshila. Samusi Mudzimu e Musiki, ndi ene a re na ndugelo ya u ri vhudza uri malofha a tea u shumiswa hani. O amba mini nga ha malofha? Naa a nga ḽiwa kana u shelwa muvhilini? Ni nga dzhia hani phetho yavhuḓi nga ha malofha?

1. Yehova u dzhia hani malofha?

Yehova o vhudza vhagwadameli vhawe zwifhingani zwa Bivhili uri: “Vhutshilo ha tshithu tshi tshilaho vhu kha malofha atsho.” (Levitiko 17:​14) Yehova u dzhia malofha sa ane a imela vhutshilo. Vhutshilo ndi tshifhiwa tsho khetheaho tshi bvaho kha Mudzimu. Na malofha ndi a ndeme vhukuma.

2. Mudzimu ha ṱoḓi malofha a tshi shumiswa nga nḓila-ḓe?

Musi hu sa athu u vha na tshivhidzo tsha Vhakriste, Yehova o vhudza vhagwadameli vhawe uri vha songo ḽa malofha. (Vhalani Genesi 9:4 na Levitiko 17:​10.) Musi ho no vha na tshivhidzo tsha Vhakriste, Yehova o khwaṱhisedza wonoyo mulayo. Tshigwada tshi langaho tsho laya Vhakriste tsha ri: “Dzulani ni tshi iledza . . . malofha.”​—Vhalani Mishumo 15:​28, 29.

U iledza malofha zwi amba mini? Arali dokotela a ni vhudza uri ni songo nwa halwa, ni nga si vhu nwe. Fhedzi naa ni nga ḽa zwiḽiwa zwi re na halwa kana u vhu shela kha dzhekiseni na ḓiṱhavha ngayo? Zwi tou pfala uri ni nga si ite zwenezwo zwithu. Nga hu fanaho, musi Mudzimu a tshi ri vhudza uri ri iledze malofha, zwi amba uri a ro ngo fanela u a ḽa kana u ḽa ṋama i songo phophaho malofha. A ro ngo fanela u ḽa zwiḽiwa naho zwi zwifhio zwi re na malofha.

Hu pfi mini nga ha u shumisa malofha kha zwa ngalafho? Zwi khagala uri dziṅwe ngalafho dzi lwisana na mulayo wa Mudzimu. Dzenedzi ngalafho dzi katela u shelwa malofha kana zwipiḓa zwihulwane zwa malofha zwine zwa vha sele tswuku, sele tshena, platelets na plasma. Zwi nga konḓa u pfesesa arali dziṅwe ngalafho dzi tshi lwisana na mulayo wa Mudzimu kana dzi tshi tendelana nawo. Sa tsumbo, dziṅwe ngalafho dzi katela u shumiswa ha zwipiḓa zwiṱukuṱuku zwo dzhiiwaho kha zwipiḓa zwihulwane zwa malofha. Dziṅwe ngalafho dzi katela u shumiswa ha malofha au. Musi ri tshi sedza zwenezwi zwithu zwoṱhe, muṅwe na muṅwe u tea u ḓiitela phetho. a​—Vhagalata 6:5.

GUDANI ZWO ENGEDZEAHO

Gudani nga ha uri ni ḓo khetha u lafhiwa nga nḓila-ḓe.

3. Khethani u lafhiwa nga nḓila ine ya takadza Yehova

Ni nga khetha hani u lafhiwa nga nḓila ine ya tshimbidzana na nḓila ine Mudzimu a dzhia ngayo malofha? Ṱalelani VIDIO, ni kone u haseledza nga ha uri ndi ngani zwi zwa ndeme u dzhia vhukando vhu tevhelaho.

  • Rabelani ni humbele vhuṱali.​—Yakobo 1:5.

  • Itani ṱhoḓisiso nga ha vhulivhisi vhu re Bivhilini ni vhone uri vhu shuma hani.​—Mirero 13:16.

  • Wanulusani uri ndi dzifhio dziṅwe ngalafho dzine dza vha hone hune na dzula hone.

  • Wanulusani uri ndi dzifhio ngalafho dzine na sa ḓo dzi ṱanganedza.

  • Itani vhungoho ha uri phetho ine na ḓo i ita i ḓo ni sia ni na luvalo lwo kunaho.​—Mishumo 24:​16. b

  • Ṱhogomelani uri a hu na muthu ane a tea u ni vhudza uri ni dzhie phetho ifhio kha mafhungo ane a kwama luvalo lwaṋu, naho hu mufarisi waṋu wa mbingano, muhulwane wa tshivhidzo kana muthu ane a khou ni gudisa Bivhili.​—Vharoma 14:12.

  • Ṅwalani fhasi zwe na zwi khetha u itela uri vhaṅwe vha zwi ḓivhe.

4. Ṱhanzi dza Yehova vha ṱoḓa ngalafho ya khwinesa

Zwi a konadzea u tevhedza mulayo wa Mudzimu nga ha malofha na u lafhiwa nga nḓila yavhuḓi hu sa shumiswi malofha. Ṱalelani VIDIO.

Vhalani Tito 3:​2, ni kone u fhindula mbudziso i tevhelaho:

  • Ndi ngani ri tshi fanela u sumbedza ṱhonifho na u dzika musi ri tshi amba na madokotela?

Ngalafho dzi sa ṱanganedzei

Mukriste a nga ḓiitela phetho

A. Plasma

Zwipiḓa zwiṱuku zwine zwa bva kha plasma

B. Sele tshena

Zwipiḓa zwiṱuku zwine zwa bva kha sele tshena

C. Platelets

Zwipiḓa zwiṱuku zwine zwa bva kha platelets

D. Sele tswuku

Zwipiḓa zwiṱuku zwine zwa bva kha sele tswuku

 5. U shumiswa ha zwipiḓa zwiṱuku zwa malofha

Malofha a na zwipiḓa zwiṋa zwihulwane zwine zwa vha sele tswuku, sele tshena, platelets na plasma. Zwenezwi zwipiḓa zwiṋa zwihulwane, zwi na zwipiḓa zwinzhi zwiṱuku zwine zwa vhidzwa uri ndi zwipiḓa zwa malofha. c Zwiṅwe zwipiḓa zwiṱuku zwi shumiswa kha mishonga ine ya thusa u lwisana na malwadze kana ine ya thusa uri malofha a kheṱhe a si tsha nzuruma.

Musi zwi tshi ḓa kha u shumisa zwipiḓa zwiṱuku zwa malofha, Mukriste muṅwe na muṅwe u fanela u ḓiitela phetho a tshi shumisa luvalo lwawe lwo gudiswaho nga Bivhili. Vhaṅwe vha nga hana u lafhiwa hu tshi shumiswa zwipiḓa zwiṱuku zwa malofha. Vhaṅwe vha nga pfa luvalo lwavho lu tshi vha tendela u lafhiwa hu tshi shumiswa zwipiḓa zwiṱuku zwa malofha.

Musi ni tshi ita phetho, humbulani nga heyi mbudziso:

  • Ndi ḓo ṱalutshedza hani dokotela uri ndi ngani ndi tshi ṱanganedza kana ndi sa ṱanganedzi zwiṅwe zwipiḓa zwiṱuku zwa malofha?

MUṄWE MUTHU A NGA VHUDZISA URI: “Ndi ngani zwo khakhea u shelwa malofha?”

  • Inwi ni nga ri mini?

NO GUDA MINI?

Yehova u ṱoḓa ri tshi dzhia malofha e makhethwa.

Ni Kha Ḓi Zwi Humbula?

  • Ndi ngani Yehova a tshi dzhia malofha e makhethwa?

  • Ri zwi ḓivha hani uri mulayo wa Mudzimu wa uri ri iledze malofha u katela na u iledza u shelwa malofha?

  • Ni nga ita hani phetho dzavhuḓi musi zwi tshi ḓa kha ngalafho dzine ha shumiswa malofha?

Lingedzani Hezwi

WANANI ZWO ENGEDZEAHO

Ndi mini zwine na fanela u humbula nga hazwo musi ni sa athu khetha arali ni tshi ḓo ṱanganedza u lafhiwa hu tshi shumiswa malofha aṋu?

Mbudziso Dzi Bvaho Kha Vhavhali” (Tshiingamo, 15 October 2000)

Ndi mini zwine na tea u humbula nga hazwo musi ni tshi khetha arali ni tshi ḓo ṱanganedza u lafhiwa hu tshi shumiswa zwipiḓa zwiṱuku zwa malofha?

Mbudziso Dzi Bvaho Kha Vhavhali” (Tshiingamo, 15 June 2004)

Ndi mini zwe zwa ita uri muṅwe dokotela a tende uri nḓila ine Yehova a dzhia ngayo malofha i a pfesesea?

“Ndo Dzhia Malofha Nga Nḓila Ine Mudzimu A A Dzhia Ngayo” (Thero i re kha Fhaṱuwani!, 8 December 2003)

Gudani nga ha uri vhahulwane vha tshivhidzo vhane vha shuma kha Komiti dza Vhulamukanyi na Vhuongelo (HLC) vha thusa hani vhahavho zwivhidzoni.

Yehova U Tikedza Vha Lwalaho (10:23)

a Sedzani Ngudo 35 i re na tshiṱoho tshine tsha ri, “Ri Nga Ita Hani Phetho Dzavhuḓi?”

b Sedzani  mbuno ya vhuṱanu ine ya ri, “U Shumiswa Ha Zwipiḓa Zwiṱuku Zwa Malofha” na Mafhungo O Engedzeaho 3, “Ngalafho Dzine Dza Katela U Shumiswa Ha Malofha.”

c Maṅwe madokotela a dzhia zwipiḓa zwihulwane zwa malofha zwi tshi fana na zwipiḓa zwiṱuku. Ngauralo, ni tea u vha na vhungoho ha uri dokotela waṋu u a pfesesa phetho yaṋu ya uri a ni ṱoḓi u shelwa malofha kana zwipiḓa zwihulwane zwa malofha zwine zwa vha sele tswuku, sele tshena, platelets kana plasma.