40-ساباق
قۇدايدىڭ نازارىندا تازا جۇرەيىك
ٴبىر مەيىربان انا بالاسىن مەكتەپكە شىعارىپ سالىپ جاتىر. ول بالاسىنىڭ ٷستى-باسىنىڭ تازا بولعانىن قاداعالايدى. ويتكەنى بالا تازا جۇرسە، دەنساۋلىعى جاقسى بولادى، اتا-اناسىنا دا ٴسوز كەلمەيدى. سول سياقتى، مەيىربان اكەمىز ەحوبا دا ٴبىزدىڭ تازا جۇرگەنىمىزدى قالايدى. بۇعان ٴتان تازالىعى جانە مورالدىق، ياعني وي، ٴسوز جانە ٴجۇرىس-تۇرىس تازالىعى كىرەدى. تازا جۇرگەنىمىز وزىمىزگە پايدالى، ەحوباعا دا ابىروي اكەلەدى.
1. ٴبىز ٴتان تازالىعىن قالاي ساقتاي الامىز؟
ەحوبا بىزگە: «كيەلى بولىڭدار»،— دەيدى (پەتىردىڭ 1-حاتى 1:16). كيەلى بولۋ ٷشىن بىزگە ٴتان جانە مورالدىق جاعىنان تازا بولعان ماڭىزدى. ٴتان تازالىعىن ساقتاۋ ٷشىن ۇنەمى جۋىنىپ تۇرۋ كەرەك. كيىمىمىزدىڭ دە، ٷيىمىز بەن كولىگىمىزدىڭ دە تازالىعىنا ٴمان بەرگەنىمىز ٴجون. سونداي-اق پاتشالىق سارايىنىڭ تازالىعىنا دا اتسالىسۋىمىز قاجەت. ٴتان تازالىعىن ساقتاساق، ٴبىز ەحوبانى داڭقتايمىز (قورىنتتىقتارعا 2-حات 6:3، 4).
2. تازا بولۋ ٷشىن قانداي ادەتتەردەن قاشۋىمىز كەرەك؟
قۇداي ٴسوزى ٴبىزدى: «ٴتانىمىز بەن رۋحىمىزدى ارامدايتىن بارلىق نارسەدەن ٶزىمىزدى تازارتايىق»،— دەپ شاقىرادى (قورىنتتىقتارعا 2-حات 7:1). سوندىقتان دەنەمىز بەن وي-سانامىزعا زاقىم كەلتىرەتىن كەز كەلگەن نارسەدەن قاشۋىمىز قاجەت. ويلارىمىز ەحوباعا ۇناۋ كەرەك، سول سەبەپتى بىزگە بارىنشا جامان ويلاردى قۋۋ كەرەك (ٴزابۇر 104:34). اۋزىمىزدان شىعاتىن ٴسوز دە تازا، جاعىمدى بولعانى ٴجون (قولوستىقتارعا 3:8 وقىڭىز).
تاندىك جانە مورالدىق جاعىنان ٴبىزدى تاعى نە ارامداۋى مۇمكىن؟ كەيبىر زاتتار ٴبىزدىڭ ٴتانىمىزدى لاستايدى. سوندىقتان تەمەكى تارتۋ، كاليان شەگۋ، ناسىباي اتۋ، ەسىرتكى قابىلداۋ سياقتى جامان ادەتتەرگە جولاماۋىمىز كەرەك. سوندا دەنساۋلىعىمىز اناعۇرلىم جاقسى بولىپ، ٶمىردى قادىرلەيتىنىمىزدى كورسەتەمىز. مورالدىق تۇرعىدان تازا بولۋ ٷشىن ماستۋرباسيامەن a اينالىسۋدان، پورنوگرافيا كورۋدەن دە اۋلاق بولامىز (ٴزابۇر 119:37؛ ەفەستىكتەرگە 5:5). راس، مۇنداي ارام ادەتتەردەن ارىلۋ وڭاي بولماۋى مۇمكىن، ٴبىراق بىزگە كومەكتەسەتىن ەحوبا بار (يشايا 41:13 وقىڭىز).
تەرەڭىرەك ٷڭىلىڭىز
ٴتان تازالىعى ەحوبانى قالاي دارىپتەيتىنىن جانە جامان ادەتتەردەن قالاي ارىلۋعا بولاتىنىن قاراستىرايىق.
3. ٴتان تازالىعى ەحوبانى دارىپتەيدى
ەحوبانىڭ ەجەلگى يسرايلگە بەرگەن زاڭدارىن قاراستىرعاندا، ونىڭ تازالىققا قاتىستى كوزقاراسىن تۇسىنەمىز. مۇسانىڭ 2-جازباسى 19:10 جانە 30:17—19 وقىپ، مىنا سۇراقتاردى تالقىلاڭىزدار:
-
وسى تارماقتاردان كورىنەتىندەي، ەحوبا ٴتان تازالىعىنا قالاي قارايدى ەكەن؟
-
قانداي جاقسى ادەتتەر سىزگە ٴتان تازالىعىن ساقتاۋعا كومەكتەسەدى؟
تازا بولۋ ٷشىن ۋاقىت پەن كۇش جۇمساۋىمىز قاجەت. ٴبىراق قاي جەردە تۇرساق تا، باي-كەدەي بولساق تا، تازا ٴجۇرۋ قولىمىزدان كەلەدى. بەينەروليكتى كورىپ، كەلەسى سۇراقتى تالقىلاڭىزدار:
-
مۇلكىمىزدى، زاتتارىمىزدى ۇقىپتى دا تازا ۇستاساق، بۇل نەگە ۋاعىز ٸسىمىزدىڭ مەرەيىن وسىرەدى؟
4. جامان ادەتتەردى تاستاڭىز
ەحوبا سىزگە كەز كەلگەن جامان ادەتتى جەڭۋگە كومەكتەسەدى
ٴسىز تەمەكى تارتىپ يا ەسىرتكى قابىلداپ جۇرسەڭىز، بۇل ادەتتەردەن ارىلۋ قانشالىقتى قيىن ەكەنىن ايتپاي-اق بىلەتىن شىعارسىز. سىزگە نە كومەك بولا الادى؟ وسى ادەت سىزگە قانداي زيان تيگىزەتىنىن ويلاپ كورىڭىز. ماتاي 22:37—39 وقىپ، تەمەكى مەن ەسىرتكى ٶمىردىڭ مىنا تۇستارىنا قالاي اسەر ەتەتىنىن تالقىلاڭىزدار:
-
ادامنىڭ ەحوبامەن دوستىعىنا؛
-
ونىڭ وتباسىنا جانە قاسىنداعى ادامدارعا.
جامان ادەتتەن ارىلۋ ٷشىن جوسپار قۇرىڭىز b. بەينەروليكتى كورىڭىزدەر.
فىلىپىلىكتەرگە 4:13 وقىپ، مىنا سۇراقتى تالقىلاڭىزدار:
-
ۇنەمى دۇعا ەتۋ، كيەلى كىتاپتى زەرتتەۋ جانە قاۋىمعا قاتىسۋ ادامعا جامان ادەتىنەن ارىلۋعا قالاي كۇش بەرەدى؟
5. ارام ويلار مەن ىستەرگە تويتارىس بەرىڭىز
قولوستىقتارعا 3:5 وقىپ، كەلەسى سۇراقتاردى تالقىلاڭىزدار:
-
پورنوگرافيا، سەكستينگ c جانە ماستۋرباسيا ەحوبانىڭ كوزىندە ارام ەكەنىن قايدان بىلەمىز؟
-
قالاي ويلايسىز، ەحوبا بىزدەن كۇتەتىندەي، مورالدىق تۇرعىدان تازا بولا الامىز با؟ نەگە؟
ارام ويلارمەن قالاي كۇرەسۋگە بولاتىنىن ٴبىلىڭىز. بەينەروليكتى كورىڭىزدەر.
مورالدىق تازالىق ساقتاۋعا نىق بەكىنۋىمىز كەرەكتىگىن يسا پايعامبار ٴبىر مىسالمەن ٴتۇسىندىردى. ماتاي 5:29، 30 وقىپ، سوسىن مىنا سۇراقتى تالقىلاڭىزدار:
-
يسا پايعامبار وزىمىزگە زاقىم كەلتىرۋىمىز كەرەك دەپ ايتقىسى كەلمەگەن. ونىڭ ايتقىسى كەلگەنى — بىزگە باتىل ارەكەت ەتۋ كەرەك. ادام ارام ويلاردان ارىلۋ ٷشىن قانداي باتىل ارەكەتتەرگە بارۋ كەرەك؟ d
ٴسىز ارام ويلارمەن كۇرەسىپ جۇرگەن بولساڭىز، ەحوبا مۇنىڭىزدى باعالايدى. ٴزابۇر 103:13، 14 وقىپ، مىنا سۇراقتى تالقىلاڭىزدار:
-
ارام ادەتپەن كۇرەسىپ جۇرسەڭىز، وسى جازبا ورنى سىزگە ەش بەرىلمەۋگە قالاي كۇش بەرەدى؟
جىعىلۋ — جەڭىلۋ ەمەس!
جامان ادەتىڭىزدى قايتالاپ قويعاندا، «بولدى، قولىمنان كەلمەيدى» دەپ بەرىلە سالۋ وڭاي. ٴبىراق ويلاپ كورەيىكشى: مارافون جارىسكەرى ٴسۇرىنىپ قۇلاپ قالسا، ول جەڭىلىپ قالدى دەگەن ٴسوز ەمەس قوي. وعان جارىستى دا باسىنان باستاۋدىڭ قاجەتى جوق، ٵرى قاراي جالعاستىرسا بولادى. سول سياقتى جامان ادەتكە بوي الدىرىپ قويساڭىز، بۇل — جەڭىلگەننىڭ بەلگىسى ەمەس. وسىعان دەيىن دە كۇش سالعانىڭىزدى بەكەرشىلىك دەپ ويلاماڭىز. سۇرىنبەيتىن تۇياق جوق دەمەكشى، ٴسۇرىنۋ — پەندەگە ٴتان قۇبىلىس. سوندىقتان ەش بەرىلمەڭىز! ەحوبانىڭ كومەگىمەن ٴسىز جامان ادەتىڭىزدى جەڭەسىز.
كەيبىرەۋلەردىڭ ايتاتىنى: «بۇل ادەتتى تاستاي المايمىن، قانىما ٴسىڭىپ كەتكەن».
-
ادام ەحوبانىڭ كومەگىمەن كەز كەلگەن جامان ادەتتى تاستاي الاتىنىن كورسەتۋ ٷشىن قاي تارماقتى وقىپ بەرەر ەدىڭىز؟
تۇيىندەمە
ٴتانىمىز، ويىمىز، ٴجۇرىس-تۇرىسىمىز تازا بولسا، ٴبىز ەحوباعا ۇنايمىز.
قايتالاۋ
-
تازا بولۋ نەگە وتە ماڭىزدى؟
-
ٴتان تازالىعىن قالاي ساقتاي الاسىز؟
-
ال ويىڭىز بەن ٴجۇرىس-تۇرىسىڭىزدى شە؟
قوسىمشا ىزدەنىڭىز
تۇرمىسىڭىز تومەن بولسا دا، ٴتان تازالىعىن ساقتاۋ ٷشىن قانداي قاراپايىم نارسە ىستەي الاسىز؟
تەمەكىنى تاستاۋعا كومەكتەسەتىن پايدالى كەڭەستەردى وقىپ كورىڭىز.
«تەمەكىنى قالاي تاستاۋعا بولادى؟» («ويانىڭدار!» (حانزۇشا)، مامىر، 2010)
پورنوگرافيانىڭ قانشالىقتى زيان ەكەنىن ٴبىلىڭىز.
«پورنوگرافيا جاي عانا سۋ ما، الدە ۋ ما؟» («كۇزەت مۇناراسى» (حانزۇشا)، 1-تامىز، 2013)
ٴبىر ەر ادام پورنوگرافياعا اۋەستىگىن قالاي جەڭگەنىن وقىپ كورىڭىز.
a ماستۋرباسيا — ادامنىڭ ٶز قۇمارىن قاندىرۋ ٷشىن جىنىس مۇشەسىن ۇيكەلەپ، قوزدىرۋى.
b وسى ساباقتىڭ «قوسىمشا ىزدەنىڭىز» بولىگىندە «تەمەكىنى قالاي تاستاۋعا بولادى؟» (حانزۇشا) دەگەن ماقالا بار. سول جەردە تاۋەلدىلىكتى قالاي جەڭۋگە بولاتىنىنا قاتىستى پايدالى كەڭەستەر بەرىلگەن.
c سەكستينگ دەگەن — ەلەكتروندى قۇرىلعى ارقىلى بىرەۋگە ۇياتسىز، انايى سوزدەردى، سۋرەتتەر مەن ۆيدەولاردى جىبەرۋ.
d ماستۋرباسيا ادەتىن جەڭۋ ٷشىن، «مەن ماستۋرباسيا ادەتىنەن قالاي قۇتىلا الامىن؟» دەگەن ماقالانى قاراڭىز («جاستاردىڭ ساۋالدارى. پايدالى كەڭەستەر» (حانزۇشا)، 1-توم، 25-تاراۋ).