42-ساباق
كيەلى كىتاپتا سالتباستىلىق پەن نەكە جايىندا نە ايتىلعان؟
كەيبىر مادەنيەتتە ادام نەكە قۇرسا عانا باقىتتى بولادى دەگەن وي قالىپتاسقان. الايدا نەكە قۇرعانداردىڭ ٴبارى بىردەي باقىتتى ەمەس، نەكە قۇرماعانداردىڭ دا ٴبارى بىردەي باقىتسىز ەمەس. كيەلى كىتاپتا سالتباستىلىق تا، نەكە دە ەحوبانىڭ بەرگەن سيى دەپ ايتىلعان.
1. سالتباستىلىقتىڭ ارتىقشىلىعى نەدە؟
كيەلى كىتاپتا: «نەكەگە تۇرعان ادام دۇرىس ىستەيدى، ال تۇرماعان ادام ودان دا دۇرىس ىستەيدى»،— دەلىنگەن (قورىنتتىقتارعا 1-حات 7:32، 33، 38 وقىڭىز). مۇنداعى «ودان دا دۇرىس ىستەيدى» دەگەندى قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟ باسى بوس ماسىحشىگە ومىرلىك جارىنىڭ قامىن ويلاۋدىڭ قاجەتى جوق. سوندىقتان دا ولاردىڭ ەركىندىگى مەن بوستاندىعى كوبىرەك. مىسالى، ولار قىزمەتتەرىن قىزىقتى ەتۋ ٷشىن باسقا جەرگە كوشىپ بارا الادى. سالتباستى بولۋدىڭ تاعى ٴبىر جاقسى جەرى — ولار ەحوباعا جاقىنداۋعا كوبىرەك ۋاقىت جۇمساي الادى.
2. زاڭدى نەكەنىڭ ارتىقشىلىعى نەدە؟
سالتباستىلىق سياقتى نەكەنىڭ دە وزىندىك ارتىقشىلىقتارى بار. كيەلى كىتاپتا: «جالعىز بولعاننان ەكەۋ بولعان جاقسى»،— دەپ ايتىلعان (ۋاعىزداۋشى 4:9). مۇنى نەكەسىندە كيەلى كىتاپ پرينسيپتەرىن ۇستاناتىن ماسىحشىلەر راستاي الادى. نەكەلەرىن زاڭداستىرعان جۇپتار ٴبىر-ٴبىرىن ٵردايىم ٴسۇيۋدى، قۇرمەتتەپ، ايالاۋدى انت ەتەدى. سوندىقتان ولار ٴبىر-ٴبىرىنىڭ الدىندا جاۋاپكەرشىلىك سەزىنەدى، كوڭىلدەرى دە تىنىش بولادى، ال نەكەلەسپەي تۇرىپ جاتقاندار جايلى بۇلاي دەۋ قيىنداۋ. زاڭدى نەكەنىڭ تاعى ٴبىر ارتىقشىلىعى — ولاردىڭ بالالارى دا باقىتتى، الاڭسىز ٶمىر سۇرەدى.
3. ەحوبا نەكەنىڭ قانداي بولعانىن قالايدى؟
ەحوبا العاشقى نەكەگە باستاۋ بەرگەندە، بىلاي دەگەن: «ەركەك اكە-شەشەسىن قالدىرىپ، ايەلىنە قوسىلادى» (مۇسانىڭ 1-جازباسى 2:24). ٴيا، ەحوبا ەرلى-زايىپتىلاردىڭ ٴبىر-ٴبىرىن ٴسۇيىپ، ولە-ولگەنشە بىرگە بولعانىن قالايدى. ول ٴبىر عانا سەبەپپەن اجىراسۋعا رۇقسات بەرگەن. بۇل — نەكە ادالدىعىن بۇزۋ. ونداي كەزدە كىناسىز جارى اجىراسا ما، جوق پا — ەحوبا مۇنى وزىنە شەشۋىنە ەرىك بەرەدى a (ماتاي 19:9). ەحوبا ٴماسىحشىنىڭ بىرنەشە جارىنىڭ بولۋىنا رۇقسات ەتپەيدى (تىموتەگە 1-حات 3:2).
تەرەڭىرەك ٷڭىلىڭىز
نەكەگە تۇرساڭىز دا، تۇرماساڭىز دا، ٴسىز قالاي باقىتتى بولا الاتىنىڭىزدى، ەحوبانى دا قالاي باقىتتى ەتە الاتىنىڭىزدى بىلەيىك.
4. سالتباستىلىعىڭىزدى ٴساندى دە ٴماندى ەتىڭىز
يسا سالتباستىلىقتى سي دەپ بىلگەن (ماتاي 19:11، 12). ماتاي 4:23 وقىپ، مىنا سۇراقتى تالقىلاڭىزدار:
-
سالتباستىلىعى يساعا اكەسىنە قىزمەت ەتۋگە جانە ادامدارعا جاقسىلىق جاساۋعا قالاي كومەكتەستى؟
بۇگىندەگى ماسىحشىلەر دە يسا سياقتى سالتباستىلىقتىڭ قىزىعىن كورە الادى. بەينەروليكتى كورىپ، تومەندەگى سۇراقتى تالقىلاڭىزدار:
-
ماسىحشىلەر سالتباستىلىق ٶمىردىڭ يگىلىگىن قالاي كورە الادى؟
بىلە ٴجۇرىڭىز
كيەلى كىتاپتا نەكەگە قانشا جاستان باستاپ تۇرۋ كەرەكتىگى ايتىلماعان. الايدا وندا قىز-جىگىتتەر البىرت شاقتان، ياعني جىنىستىق قۇمارلىق ەرەكشە ٶرشىپ تۇرعان كەزەڭنەن وتكەن سوڭ عانا نەكەگە تۇرعان ٴجون دەپ كەڭەس بەرەدى. سوندا ولار دۇرىس شەشىم قابىلداي الادى (قورىنتتىقتارعا 1-حات 7:36).
5. جاردى اقىلمەن تاڭداڭىز
جار تاڭداۋ — ومىردەگى ەڭ ماڭىزدى شەشىمدەردىڭ ٴبىرى. ماتاي 19:4—6، 9 وقىپ، مىنا سۇراقتى تالقىلاڭىزدار:
-
نەگە ٴماسىحشى اسىعىس نەكەگە تۇرماۋ كەرەك؟
كيەلى كىتاپتىڭ كومەگىمەن جار تاڭداعاندا قانداي قاسيەتتەرگە ٴمان بەرۋ كەرەكتىگىن بىلە الاسىز. ٴبىرىنشى كەزەكتە ەحوبانى جاقسى كورەتىن ادامدى ىزدەڭىز b. قورىنتتىقتارعا 1-حات 7:39 جانە قورىنتتىقتارعا 2-حات 6:14 وقىڭىز. سوسىن كەلەسى سۇراقتاردى تالقىلاڭىزدار:
-
نەگە ٴماسىحتىڭ ىزباسارىمەن عانا نەكە قۇرۋ كەرەك؟
-
ەحوبانى جاقسى كورمەيتىن اداممەن نەكەلەسۋدى شەشسەك، ەحوبا نە سەزىنەدى دەپ ويلايسىز؟
ەكى ٴتۇرلى جانۋار ٴبىر مويىنتۇرىققا جەگىلسە، ەكەۋى دە قينالادى. سول سياقتى ٴماسىحشى ەحوباعا سەنبەيتىن اداممەن نەكە قۇرسا، كوپ قيىندىق كورەدى
6. نەكەگە ەحوبا سياقتى قاراڭىز
ەجەلگى يسرايلدە كەيبىر ەر ادامدار ٶز قارا باستارىن ويلاپ، ايەلدەرىمەن اجىراسا بەرگەن. مالاحي 2:13، 14، 16 وقىپ، مىنا سۇراقتى تالقىلاڭىزدار:
-
نەگە ەحوبا كيەلى كىتاپ قۇپتامايتىن سەبەپپەن اجىراسقاندى جەك كورەدى؟
نەكە ادالدىعىن بۇزۋ جانە اجىراسۋ كىناسىز جارىنىڭ دا، بالالارىنىڭ دا جانىنا جارا سالادى
بەينەروليكتى كورىپ، كەلەسى سۇراقتى تالقىلاڭىزدار:
-
جارىڭىز ەحوبا كۋاگەرى بولماسا، نەكەڭىزدى قالاي باقىتتى ەتە الاسىز؟
7. ەحوبانىڭ نەكە تالاپتارىن ورىنداڭىز
ەحوبانىڭ نەكەگە قوياتىن تالاپتارىن ورىنداۋ ٷشىن كەيبىرەۋلەرگە كوپ كۇش سالۋ كەرەك بولادى c. ٴبىراق ەحوبا ونداي ادامداردى جارىلقاۋسىز قالدىرمايدى. بەينەروليكتى كورىڭىزدەر.
ەۆرەيلەرگە 13:4 وقىپ، مىنا سۇراقتاردى تالقىلاڭىزدار:
-
ەحوبانىڭ نەكەگە قويعان تالاپتارى دۇرىس دەپ ويلايسىز با؟ نەگە؟
ەحوبا ماسىحشىلەر نەكە قۇرسا دا، اجىراسسا دا — ٴبارىن زاڭدى تۇردە ىستەيدى دەپ كۇتەدى. ويتكەنى كوپ ەلدە ۇكىمەت مۇنى تالاپ ەتەدى. تيتكە 3:1 وقىپ، تومەندەگى سۇراقتى تالقىلاڭىزدار:
-
ۇكىمەت ٴسىزدىڭ نەكەڭىزدى زاڭدى دەپ بىلە مە؟
بىرەۋ سۇراسا: «مىندەتتى تۇردە زاڭدى نەكەگە وتىرۋ كەرەك پە؟ بىرگە تۇرا بەرسە دە بولادى عوي».
-
ٴسىز قالاي جاۋاپ بەرەر ەدىڭىز؟
تۇيىندەمە
سالتباستىلىق تا، نەكە دە — ەحوبانىڭ سيى. ەحوبانىڭ ەركىنە ساي ٶمىر سۇرسە، نەكەگە تۇرعاندار دا، تۇرماعاندار دا قاناعات سەزىنىپ، باقىتتى بولا الادى.
قايتالاۋ
-
ادام سالتباستىلىعىن قالاي ٴماندى ەتە الادى؟
-
نەگە كيەلى كىتاپتا تەك ٴماسىحتىڭ ىزباسارىمەن نەكە قۇرۋ كەرەك دەپ ايتىلعان؟
-
كيەلى كىتاپقا ساي، قانداي سەبەپپەن عانا اجىراسۋعا بولادى؟
قوسىمشا ىزدەنىڭىز
تەك «يەمىزدىڭ ىزباسارىمەن» نەكە قۇرۋ دەگەن نە؟
«وقىرمانداردىڭ ساۋالدارى» («كۇزەت مۇناراسى» (حانزۇشا)، 1-شىلدە، 2004)
بىرەۋمەن جۇرۋگە، نەكە قۇرۋعا قاتىستى دۇرىس شەشىم قابىلداعىڭىز كەلسە، ەكى قويىلىمدى كورىڭىز.
ەحوبا ٴبىر ەر باۋىرلاسقا شىندىق ٷشىن جوعالتقانىن قالاي كول-كوسىر ەتىپ تولتىرعانىن ٴبىلىڭىز.
«جۇرەتىن قىزىم شىندىقتى قابىلداپ قالار دەپ ۇمىتتەندىم» (56:1)
اجىراسقىسى يا بولەك تۇرعىسى كەلەتىن ادام الدىمەن قانداي جايتتاردى ەسكەرۋ كەرەك؟
«اق نەكەنى قاستەرلەڭىز» («كۇزەت مۇناراسى» (حانزۇشا)، جەلتوقسان، 2018)
a نەكە ادالدىعى بۇزىلماعاندا، بولەك تۇرۋعا قاتىستى ٴبىلۋ ٷشىن 4-تۇسىندىرمەنى قاراڭىز.
b كەيبىر مادەنيەتتە ۇل-قىزىنا ومىرلىك جاردى اتا-اناسى تاڭدايدى. ونداي كەزدە ٴسۇيۋشى اتا-انا اقشاسىنا يا بەدەلىنە ەمەس، بولاشاق كەلىنى يا كۇيەۋبالاسى ەحوبانى جاقسى كورە مە، جوق پا — سوعان قارايدى.
c ٴسىز بىرەۋمەن نەكە قۇرماي بىرگە تۇرىپ جاتساڭىز، ودان كەتەسىز بە، الدە نەكەڭىزدى زاڭداستىراسىز با — ونى ٶزىڭىز شەشەسىز.
قىزىقتى بولار مالىمەتتەر
ٴجيى قويىلاتىن سۇراقتار
كيەلى كىتاپتى زەرتتەۋ ساباعى دەگەن نە؟
كيەلى كىتاپتى اقىسىز زەرتتەۋ ساباعىنا قاتىستى سۇراقتارىڭىزعا جاۋاپ الىڭىز.
