ˈWƆN ˗GƆ 48
˗Kwa ˈˈtɔŋdhɛ ˈkun kwa ˈsuan˗ ˈka
˗Kë kwa ˈˈtɔŋdë ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu ˈˈpiʋ̈ ˗sü ˗yö kwa zuʋ̈gblüdhi, ˈö ˈwo kwa ꞊faanmën ˈˈtʋ̈ŋ ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu ˈgü. ˈˈKɛɛ Biblö ˗yö kwa ˗zo ˗kpɔɔ ꞊dhɛ kwa dua ˗mü kö ˈkwa ˈˈtɔŋdhɛ ˈkun kwa ˈsuaan˗ ˈka. ˈDhɛ ˈö ˈˈdhʋ̈ ü ˗dho ˈˈtɔŋdhɛ ˈkun mɛn ˗tiaandhö ˗nu ˗bha ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ? Pë ˈö Biblö ˗ya pö ˗kwaa ˗ga.
1. ˈMën ˗kë ˈö kwa dua ˈdhö ˗mü kö ˈkwa kwa ˗kɔ ˈˈyɛ kwa ˈˈtɔŋdë ˗nu ˗bha kwa ˈsuaan˗ ˈka?
ˈKwa ꞊nënŋ mɛn ˈbha ˗bha ˈgbɛ, ˗a ˈˈtakɔ yaa ɛɛnˈˈ ˗a ˈˈtakɔ ˗së ˗yö ˗to kwa ˗bha. Mɛn ˗dee ˗ʒiaan ˈö ˈkwa ꞊nënŋ ˗an ˗bha ɛntɛnɛtö ˗ta, ˗an ˈˈtakɔ ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö to kwa ˗bha. «ˈMɛn ˈö waa mɛn ꞊kpɔɔsü ˈwo ˈˈta sü, ˗yö ˗dho kë ꞊kpɔɔsü. ˈˈKɛɛ ˈmɛn ꞊nënŋ ˈˈblɔɔnmɛn [ɛɛnˈˈ ˈmɛn ˈö Zoova ˗dhɔ ˈyaa˗ kë] ˗a ˗bha, ˗yö ˗dho ˈwɔn ꞊slɔɔ ˗a ˈgü.» (Proverbes 13:20) Kwa ˈˈtɔŋdë ˗nu ˈö Zoova ˗dhɔ ˗yö ˗an ˗kë ˗wo kwa ˗takun kö ˈkwa ˈto ˗klu ˗sü ˈka ˗a ˗bha, kö ˈkwa ˈwɔn ˗nu ˈwo ˗së ˗an kë. ˈˈKɛɛ ˗a mɛn ˗nu ˈö ˈwaa Zoova ˗dhɔkë, ˗wo ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈwo kwa ˗blü ˗a ˈka ꞊gblɛɛn. ˗A ˗wɔn ˈgü Biblö ˗yö kwa ꞊faanmën kö ˈkwa ˈˈtɔŋdhɛ ˈkun kwa ˈsuaan˗ ˈka. Kö Zoova ˗dhɔ ˗yö kwa ˈˈtɔŋdë ˗nu kë, kwa˗ ꞊trɔɔn ˗së ˗slɔɔ, ˈö wo ꞊dede ˈwo˗ ꞊trɔɔn ꞊slɔɔ ˈpö. Kwaa˗ ˗nu kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ‹ˈkwa kwa ˈko ˗nu ˗zʋ ˗gban, ˈö ˈkwa kwa ˈko ˗nu faan dɔ›.—1 Tesadhonikö 5:11.
2. ˗Kɔ ˈö ˈkwa kwa ˗kɔ ˗yɛ ˗a ˈka kwa ˈˈtɔŋdë ˗nu ˗bha, ˈmën ˗kë ˈö˗ ˗wɔn ˈdhö Zoova ˗gɔ ˈˈgbɩɩ˗?
Mɛn ˗nu ˈö Zoova ˗yö ˗an ˗kë ö ˈˈtɔŋdë ˗nu ka, ˗yö ˗an ˗ga ˗së ˗ka. «Mɛn ˗nu ˈwo kpɛnŋdhö ˗yö ˗an ˗kë ö ˈˈtɔŋdë ˗nu ˈka.» (Proverbes 3:32) Mɛn ˗nu ˈö ˈwaa Zoova ˗dhɔkë ˈkwa ˈˈtɔŋdhɛ ˈkun ˗an ˗bha ˗yö ˗kë Zoova ˈgü ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ? ˈYaa za ˈgü ꞊dhɛ ˗yö ˗mën Zoova ˈka ꞊dedewo. (Zakö 4:4 ˗wo pö.) ˈˈKɛɛ kö ˈkwa ˈˈkan mɛn yaa ˗nu ˗bha, kö ˈkwa ˗klu ˗Zlan waa mɛn ˗nu ˈö˗ ˗dhɔ ˗yö ˗an ˗kë ˗an ˗bha, kwa ˗kë ˗a ˗dhɛ ˗së ˈö ˈkwa ˗kë ˗a ˈˈtɔŋdë ˈka.—Psaume 15:1-4.
˗KAA ˈˈPIƲ̈ ˈPƆN
ˈPë ˗kë ˈö kwa dua ˈdhö ˗mü kö ˈkwa ˈˈtɔŋdhɛ ˈkun kwa ˈsuaan˗ ˈka waa ˈpë ˈkwa ˗dho ˗a kë kö ˈkwa ꞊nënŋ mɛn ˗tiaandhö ˗nu ˗bha, ˗kwa ˗an ˗ga.
3. Ü ˗de ˈkun ˗nënŋ mɛn yaa ˗bha ˗sü ˗gɔ.
Mɛn ˗nu ˈö ˗Zlan waa ö ˗bha ˈtɔŋ˗ ˗nu ˗dhɔ ˈyaa ˗an kë, ˗nënŋ ˗an ˗bha ˗sü ˈyaa ˗së kwa ˗bha ˈka. ˗Kaa VIDEO ˗ga, kö dhɛɛˈˈ ˈö ˈˈshia bhë ˈka˗ ˗yɔ mɛɛnˈˈ.
-
Kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa ꞊nënŋ këkɔyaamɛn ˗nu ˗bha kwa ˗de ˈti ˈka ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?
˗Ka 1 Kodhɛngtö 15:33 ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˗nu ˈwo yö ˗an ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
-
Ü ˗bha ˈgü de ˈö Biblö ˗ya ˗dhɛ këkɔyaamɛn? ˈMën ˗kë ˈü˗ pö ˈˈdhʋ̈?
-Ka Psaume 119:63 ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˈö yö ˗a ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
-
Mɛn suu ˗mɛɛn ˈü ˗dho ˈˈtɔŋdhɛ ˈkun ˗a ˗bha?
ˈˈDhü bhɛ do ˈö ˗ya ˈˈbu ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˈˈdhü bhɛ ˗nu ˈwo to ˗an shiʋ̈ˈˈ. ˗Kɔ do ˈö bhë ˗a ˈka ˈpö ˈbha ꞊nënŋ këwɔnyaamɛn ˗bha, ˈˈgbɩɩdhɛ ˗mü ü ˈˈtakɔ ˗dho shiʋ̈ˈˈ.
4. Mɛn ˈö ꞊kwaa˗ ˗nu ˈkwaa do ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˗kë kwa ˈˈtɔŋdë ˗së ˈka.
Biblö ˗yö Davi waa Ʒonatan ˈwo ˈkun Izraɛdhö ˗sɛ ˈgü ꞊kwɛŋzü ˗an ˗bha ˈˈtɔŋdhɛ ˗wɔn ˗blɛɛ. ˈˈKɛɛ Davi ˗yö ˈkun ˗tuö ˗maankëmɛn ˈka, ˈö Ʒonatan ˗yö kun ˗gblüdë gbö ˈka, ˈö bhɔ Davi ˗gɔ ꞊gblɛɛn. ˗Ka 1 Samuel 18:1 ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˈö yö ˗a ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
-
Mɛn ˈö kwaa˗ ˗nu kwa ˗kwɛ ˈdhö do, ˈö ˈkwa go ˗dhɛ do ˈgü, ˈö kwa kë ˗yö ˈdhö do, wo dosɛnŋ ˈnën ˈwo ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˗wo kë kwa ˈˈtɔŋdë ˗nu ˈka ˗ee? ˈMën ˗kë ˈü˗ pö ˈˈdhʋ̈?
˗Ka Wlɔmö 1:11, 12 ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˈö yö ˗a ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
-
ˈˈTɔŋdë ˗nu ˈö Zoova ˗dhɔ ˗yö ˗an ˗kë ˗wo wo ˈko ˗nu ꞊faan ˗dɔ ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?
˗Kɔ ˈö wlüünën do waa mɛn ˈö bhɔ ˗a ˗gɔ ꞊gblɛɛn ˗wo ˗kë ˈˈtɔŋdë ˈka ˗a ˗bha, ˗kaa VIDEO ˗ga, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˗nu ˈwo ˈˈshia bhë ˗an ˗yɔ mɛɛnˈˈ.
-
Video ˈö bhë ˗a ˈgü, ˈmën ˗kë ˈö Akidhö ˗mɛn ˗nu zuʋ̈ˈˈ ˈˈdhiʋ̈ ˗yö ˗tɛ ˗a ˈˈtɔŋdë ˗nu ˈwo ꞊klaŋplöö ˗an ˗wɔn ˈgü?
-
ˈMën ˗kë ˈö ꞊nënŋ wlüünën ˈbhaa ˗nu ˈwo˗ ˗bha ꞊klaŋplöö ˗an ˗bha?
-
˗Mën ˈö˗ ˗takun ˈö ö ˈˈtɔŋdë ˗nu ꞊slɔɔ ˗zlanwokɔɔdhö?
5. Pë ˗nu ˈwo ˈˈtɔŋdëdhɛ ˗gɛn ˗gban
Pë ˈü ˗dho ˗a kë kö ˈü ü ˈˈtɔŋdë ˗së ꞊slɔɔ, kö ˈü kë ˈˈtɔŋdë ˗tiaandhö ˈka ˈpö, ˗kaa VIDEO ˗ga.
˗Ka Proverbes 18:24 waa˗ 27:17 ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˗nu ˈwo yö ˗an ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
-
Mɛn ˗nu ˈwo ˈˈtɔŋdë ꞊dede ˈka ˗wo wo ˈko ˗nu ˗takun ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?
-
Ü ˈˈtɔŋdë ˗tiaandhö suu ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˗wo ˗dhö ˗ee? ꞊Ya kë ꞊dhɛ ˈwaa ˈü ˗gɔ, ü ˗dho ˗an ꞊slɔɔ ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?
˗Ka Fidhipö 2:4 ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˈö yö ˗a ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
-
ˈBha˗ pö ˈü ü ˈˈtɔŋdë ˗tiaandhö ˗nu ꞊slɔɔ, ü dua ˗mü ˈpö kö ˈü kë ˈˈtɔŋdë ˗tiaandhö ˈka. Ü ˗dho ˗a ˗zɔn ꞊dhɛ ˈˈtɔŋdë ˗tiaandhö ˗mü ü ˈka ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?
ˈBha˗ pö ˈü ü ˈˈtɔŋdë ˗tiaandhö ˗nu ꞊slɔɔ, ü dua ˗mü kö bhi ꞊dede ˈü kë ˈˈtɔŋdë ˗tiaandhö ˈka ˈpö.
MƐN ˈBHAA ˗NU ˗WA ˗PÖ: «ˈBha˗ pö mɛn ˈˈtakɔ ˗yö kë ˗së kö ˈü ꞊kun ꞊nënŋ ˗a ˗bha, ü ˈˈtɔŋdë ˈti ˗dho kë ˗dhö.»
-
Ü ü ˗bha ˗pö ˗a ˈgü ꞊dhɛ?
˗A ˈDHƐ TO KWA ˈˈƝAAN
Mɛn ˗nu ˈö ˈkwa ˗dho ꞊nënŋ ˗an ˗bha ,kö ˈkwa kwa ˗kɔ ˈˈyɛ ˗an ˗bha kwa ˈsuaan˗ ˈka, ˗yö ˈwɔn ˗së ˗kë kwa ˗dhɛ ˈö Zoova zuʋ̈ˈˈ ꞊nii ˗yö ˗da.
˗Zobuödhe
-
˗Kɔ ˈö ˈkwa ˈˈtɔŋdhɛ kun ˗a ˈka, ˈmën ˗kë ˈö˗ ˗wɔn ˈdhö Zoova ˗gɔ ˈˈgbɩɩ˗?
-
Mɛn suu ˗mɛɛn ˈö kwa dua ˈyaa ˗mü kö ˈkwa ˈˈtɔŋdhɛ ˈkun ˗an ˗bha?
-
Mɛn ˗nu ˈwo ˗dho kë ü ˈˈtɔŋdë ˗tiaandhö ˈka, ü ˗dho ˗an ꞊slɔɔ ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?
˗AN ˗GA ˈPÖ
˗Kɔ ˈö kwa ˈˈtɔŋdë ˗tiaandhö ˗nu ˗wo kwa ˗takun ˗a ˈka ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˈgü, ˗a ˗ga.
Pë ˗nu ˈü ˗dho ˗an kë kö ˈü ü ˈˈtɔŋdë ˗tiaandhö ˗nu ꞊slɔɔ, ˗an ˗ga.
ˈWɔn ˗nu ˈö ü ˗zo dho ˈto ˗an piʋ̈ˈˈ ˈwo ˗gban ˈˈtɔŋdhɛ kë ˗sü ˈö ɛntɛnɛtö ˗ta ˗a ˗bha, ˗an ˗ga.
˗Kpankwëëdhɛ ˈö ɛntɛnɛtö ˗ta, ˈbha kë ˗a ˗ta, ˗bhö ˗a kë ˗së ˈka (4:12)
Pë ˈö gɔndë do ˗takun ˈö ˗kan ˈö ˈˈtɔŋdë yaa ˗nu ˗bha, ˗a ˗ga ˗kwɛzlan ˈö ˗gɔ ˗kë «N ˗bhawɔn ˗yö ˗kun ˈmɛn ˈö ˗dho kë n dë ˈka ˗a ˗bha» ˈka bhë ˗a ˈgü.
«Biblö ˗yö mɛn ˗bha ˗tosɛta ˗bho ˈˈgblʋʋ» (˗Kwɛ 2012 Avlidhö 1 ˗bha ˈˈGlaadhiʋ̈ ˗tɔn)