Habu̱ ma gi tini te hutsʼi

Habu̱ ma dä xiʼi te hutsʼi

RÄ LECCIÓN 50

¿Hanja dä za dä me̱ꞌtsi rä johya ri familia? (Parte 2)

¿Hanja dä za dä me̱ꞌtsi rä johya ri familia? (Parte 2)

Yä zi bätsi näꞌä nꞌa rä regalo bi ehe de rä Zi Dada Jeoba. Hänge näꞌä to̱ꞌmi ge yä dada dä su nunä rä regalo xa mähotho. Pa geꞌä, rä Zi Dada Jeoba uni ndunthi yä konseho nuꞌu̱ dä za dä matsꞌi yä dada pa dä kumpli ko nunä responsabilida. Rä Zi Dada Jeoba ꞌnehe xipäbi yä zi bätsi te debe dä me̱fi pa njabu̱ dä mfaxte dä nja nꞌa rä mꞌu̱i temäꞌentho ha rä familia.

1. ¿Ndaꞌu̱ nuꞌu̱ yä konseho uni rä Zi Dada Jeoba pa yä dada?

Rä Zi Dada Jeoba to̱ꞌmi ge yä dada ꞌne yä nänä dä mädi ndunthi yä zi bätsi ꞌne dä dedikabi rä tiempo. ꞌNehe di mändabi yä dada dä su yä zi bätsi pa hinto dä yꞌo̱tpäbi nꞌa rä dañu o pa hindä dagi ha yä peligro. Pe mähyoni dä beni yä dada ꞌne yä nänä ge di debe dä educa yä zi bätsi ja ngu di mända rä Noya Äjuä (Proverbios 1:8). Rä Biblia uni nunä konseho pa nuꞌu̱ yä ñäxu de rä familia: «Sigi gi tedehu̱ [ri zi bätsihu̱] ja ngu adi [...] nuꞌu̱ yä konseho ehe de rä Zi Dada Jeoba» (hñeti Efesios 6:​4TNM). Hängu di johya rä Zi Dada Jeoba ora handi ge yä dada di jamäsu nuya yä konseho ora tede ꞌne di educa yä zi bätsi. Rä Zi Dada Jeoba hingi ne ge yä dada go dä zokuäbi märꞌa yä jäꞌi nunä rä responsabilida.

2. ¿Ndaꞌu̱ nuꞌu̱ yä konseho uni rä Zi Dada Jeoba pa yä bätsi?

Rä Zi Dada Jeoba embäbi yä bätsi: «Yꞌo̱tä gatꞌho nuꞌä dä xiꞌä ri dada ri nänähu̱» (hñeti Colosenses 3:​20). Ora yä bätsi o̱te ꞌne di respeta yä dada ꞌne yä nänä, bi hämpäbi ndunthi rä johya rä Zi Dada Jeoba ꞌne nuꞌu̱ yä dada (Proverbios 23:​22-​25). Rä Hesu bi zoogi nꞌa rä hogä ejemplo: Mäske näꞌä mrä perfecto dende nuꞌmu̱ bi mꞌu̱i ꞌne nuꞌu̱ yä dada myä imperfecto, rä Hesu nzäntho bi yꞌo̱te ꞌne bi me̱ꞌspäbi rä tꞌekꞌei (Lucas 2:​51, 52).

3. ¿Hanja dä za nꞌa rä familia dä me̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba?

Mu̱ nuꞌi grä dada o grä nänä, zäi ge xa gi ne ge nuꞌu̱ ri zi bätsi dä zo̱ho̱ dä mädi rä Zi Dada Jeoba ja ngu gi mädige. Pe, ¿te dä za gi pe̱fi pa gi fatsꞌi nuꞌu̱ ri zi bätsi dä ñꞌo ha rä ꞌñuu Äjuä? Jamäsu nunä konseho uni rä Noya Äjuä ora enä: «Pe̱ꞌtsi te gi ꞌñutuäbi ri bätsi [nuꞌu̱ yä konseho uni rä Zi Dada Jeoba] ꞌne gi ñä de geꞌu̱ nuꞌmu̱ gi huhui ha ri nguu, ꞌne nuꞌmu̱ gi ñꞌoui ha rä ꞌñuu» (Deuteronomio 6:7). Nunä testo signifika ge mu̱ gi ne ge nuꞌu̱ ri zi bätsi dä zo ha yä mfeni ꞌne nunka dä pumfri yä konseho rä Zi Dada Jeoba, hyaxtho pe̱ꞌtsi te gi ꞌñutuäbi ꞌne gi hyoni rä modo de hanja gi bembäbi. Pa geꞌä, dä hogi gi ꞌueke rä tiempo tatꞌä semänä pa gi nxadi ko ri zi bätsi rä Noya Äjuä. Tatꞌä semänä geꞌä di debe dä me̱fi gatꞌho yä familia, hindi mporta ua pe̱ꞌtsi yä zi bätsi o hinä.

HANJA DÄ ZA DÄ MAXꞌÄꞌI RÄ NOYA ÄJUÄ

Hyandi te mä konseho uni rä Zi Dada Jeoba pa dä me̱ꞌtsi rä johya ꞌne dä mꞌu̱i temäꞌentho yä familia.

4. Ko rä mhäte tede ꞌne educa ri zi bätsi

Rꞌabu̱ xä ñhei drä educa yä bätsi. Pe, ¿te mä mfatsꞌi uni rä Noya Äjuä? Hñetihu̱ Santiago 1:​19, 20, ꞌnepu̱ thädihu̱ nuya yä ntꞌani:

  • Ora yä dada ꞌne yä nänä ñäui yä zi bätsi, ¿hanja dä za dä ꞌñudi rä mhäte?

  • Mu̱ nuꞌi grä dada o grä nänä, ¿por hanja hindi debe gi disciplina ri bätsi ora gi nkue̱? a

5. Dadahu̱, su ri zi bätsihu̱

Pa gi suhu̱ ri zi bätsihu̱, mähyoni gi ñähu̱ ko kada nꞌa de geꞌu̱ ꞌne gi esplikabihu̱ ge ja rꞌa yä parte de yä ndoyꞌo habu̱ hindi debe toꞌo dä daꞌtuäbi. Rꞌabu̱ yä dada di ntsa dä ñä de gehnä ko yä zi bätsi. Yꞌe̱ntsꞌihu̱ rä BIDEO, ꞌnepu̱ thädihu̱ nuya yä ntꞌani:

  • ¿Por hanja rꞌabu̱ yä dada xa di japäbi xä ñhei dä ꞌñuti yä zi bätsi hanja di debe dä su yä cuerpo ꞌne hanja di debe dä nsu de nuꞌu̱ yä ꞌñätsa jäꞌi?

  • ¿Te mä mfatsꞌi xä usa rꞌa yä dada pa dä esplikabi yä zi bätsi te thogi ko yä cuerpo, ꞌne pa dä esplikabi te debe dä me̱fi mu̱ nꞌa rä jäꞌi ne dä daꞌtuäbi yä ndoyꞌo o ne dä xaxi?

Rä Biblia ya xki mää dende mäyaꞌmu̱ ge rä Zithu mänꞌa ma xä japäbi xä ntsꞌomꞌu̱i yä jäꞌi. Hñetihu̱ 2 Timoteo 3:​1, 13TNM, ꞌnepu̱ thädihu̱ nunä rä ntꞌani:

  • Rꞌa de nuꞌu̱ yä tsꞌomꞌu̱i jäꞌi no̱ni ha rä versículo 13, go geꞌu̱ nuꞌu̱ xaxi ꞌne di biola yä zi bätsi. Hänge, ¿por hanja xa mähyoni ge yä dada ꞌne yä nänä dä ꞌñuti yä zi bätsi dä konose yä cuerpo ꞌne dä ꞌñuti hanja di debe dä defende ora toꞌo ne dä daꞌtuäbi yä ndoyꞌo?

¿Gi pädi?

Yä testigo rä Jeoba xä hyoki ndunthi yä he̱ꞌmi ꞌne yä bideo nuꞌu̱ dä za dä usa yä dada pa dä ꞌñuti yä zi bätsi hanja di debe dä su yä cuerpo ꞌne hanja dä nsu de nuꞌu̱ yä ꞌñätsa jäꞌi xaxi ꞌne di biola yä bätsi. Gehya rꞌa de nuya yä mfatsꞌi:

6. Pe̱ꞌspäbi rä tꞌekꞌei ri dada ꞌne ri nänä

Yä bätsi ꞌne yä bäsjäꞌi pe̱ꞌtsi te dä zofo ko rä tꞌekꞌei yä dada. Yꞌe̱ntsꞌihu̱ rä BIDEO, ꞌnepu̱ thädihu̱ nuya yä ntꞌani:

  • ¿Por hanja di debe nꞌa rä bätsi dä zofo ko rä tꞌekꞌei rä dada ꞌne rä nänä?

  • ¿Hanja dä za nꞌa rä bäsjäꞌi dä trata ko rä tꞌekꞌei rä dada ꞌne rä nänä?

Hñetihu̱ Proverbios 1:8, ꞌnepu̱ thädihu̱ nunä rä ntꞌani:

  • ¿Hanja di debe dä dädi nꞌa rä bäsjäꞌi ora rä dada o rä nänä xipäbi te debe dä me̱fi?

7. Xo̱kämbeni rä Zi Dada Jeoba ko ri familia

Tatꞌä semänä, yä testigo rä Jeoba ꞌueke rä tiempo pa dä nxadi rä Noya Äjuä ko yä familia. ¿Hanja di ja? Yꞌe̱ntsꞌihu̱ rä BIDEO, ꞌnepu̱ thädihu̱ nuya yä ntꞌani:

  • ¿Te ma dä matsꞌi yä familia pa dä me̱ꞌtsi yä Mhuntsꞌi de gä Familia tatꞌä semänä?

  • ¿Te dä za dä me̱fi yä dada ꞌne yä nänä pa njabu̱ yä zi bätsi dä johya ꞌne dä benefisia ora pe̱ꞌtsi yä Mhuntsꞌi de gä Familia? (Hyandihu̱ näꞌä rä mu̱di foto de nunä lección).

  • Xi nuꞌi, ¿rꞌabu̱ di jaꞌi xä ñhei gi nxadi rä Noya Äjuä ko ri familia? ¿Por hanja?

Mäyaꞌmu̱, rä Zi Dada Jeoba bi mändabi nuꞌu̱ yä israelita ge dä ꞌñuti yä zi bätsi de rä Noya Äjuä. Hñetihu̱ Deuteronomio 6:​6, 7, ꞌnepu̱ thädihu̱ nunä rä ntꞌani:

  • ¿Hanja dä za gi jamäsu nunä mhända uni rä Zi Dada Jeoba?

Näꞌä dä za gi pe̱fi ha ri Mhuntsꞌi de gä Familia

  • Ñhokihu̱ mähye̱gi pa yä mhuntsꞌi.

  • Hñetihu̱ mähye̱gi te bi me̱fi o te bi thogi nꞌa de nuꞌu̱ yä jäꞌi pede rä Biblia ꞌne ñähu̱ de gehnä.

  • Mu̱ gi pe̱ꞌtsihu̱ yä tꞌu̱kä bätsi, descargahu̱ o imprimihu̱ nꞌa de nuꞌu̱ yä ꞌme̱fi ehe ha jw.org habu̱ enä «Rꞌa yä ꞌme̱fi pa dä hyoki yä bätsi».

  • Mu̱ gi pe̱ꞌtsihu̱ yä bätsi nuꞌu̱ ya ma dä njoben, nxadihu̱ nꞌa de nuꞌu̱ yä imformäsio ehe ha jw.org habu̱ enä «Yä bäsjäꞌi».

  • Mu̱ gi pe̱ꞌtsi yä zi bätsi, asta dä za gi ñꞌenihu̱ ꞌne gi trata gi fe̱tihu̱ näꞌä bi me̱fi o näꞌä bi thogi nꞌa de nuꞌu̱ yä jäꞌi no̱ni rä Biblia.

  • Hyandihu̱ nꞌa de nuꞌu̱ yä bideo ehe ha jw.org, ꞌnepu̱ ñähu̱ de gehnä.

RꞌA YÄ JÄꞌI ENÄ: «Otho rä tiempo pa gä uti mä bätsihe de rä Biblia».

  • Xiꞌmu̱ toꞌo dä xiꞌi njabu̱, ¿te ma gi xipäbi?

NÄꞌÄ DÄ PÄDIHU̱

Rä Zi Dada Jeoba ne ge yä dada ꞌne yä nänä dä mädi, dä educa ꞌne dä jamäsu yä zi bätsi. ꞌNehe, to̱ꞌmi ge yä bätsi dä me̱ꞌspäbi rä tꞌekꞌei ꞌne dä yꞌo̱te yä dada ꞌne yä nänä. Mähyoni ge yä familia dä ꞌueke rä tiempo pa dä nxadi mähye̱gi rä Noya Äjuä.

Pa gä benihu̱

  • ¿Te dä za dä me̱fi yä dada ꞌne yä nänä pa dä educa ꞌne dä jamäsu yä zi bätsi?

  • ¿Te dä za dä me̱fi yä bätsi pa njabu̱ dä ꞌñudi rä tꞌekꞌei po yä dada ꞌne yä nänä?

  • ¿Te mä benefisio ma dä me̱ꞌtsi yä familia mu̱ dä ꞌueke rä tiempo tatꞌä semänä pa dä nxadi rä Noya Äjuä?

Hyoki de gä tarea

HABU̱ DÄ ZA GI PÄDI MÄ NꞌA TU̱I

¿Te ma dä matsꞌi yä zi bätsi dä ñhoki dende nubye̱ pa nuꞌmu̱ xti ndäta jäꞌi?

«Rꞌato yä ntꞌudi nuꞌu̱ mähyoni dä bädi yä zi bätsi» (¡Despertad!, núm. 2 2019)

Hyandi te mä konseho uni rä Biblia pa nuꞌu̱ toꞌo di su yä dada.

«¿Te mä konseho uni rä Biblia pa nuꞌu̱ di su yä dada ya yä zi xita?» (Ehe ha jw.org)

Hyandi hanja rä Biblia bi matsꞌi nꞌa rä zi ñꞌo̱ho̱ bi bädi hanja dä educa yä zi bätsi.

Jeoba bi ꞌñutkägihe hanja gä educa mä bätsihe (5:​58)

Hyandi te dä za dä me̱fi yä dada pa njabu̱ dä ntsitsꞌi xä ñho ko yä bätsi.

«¿Te dä za dä me̱fi yä dada pa dä ntsitsꞌi xä ñho ko yä bätsi?» (La Atalaya, 1 de noviembre de 2011)

a Ora rä Biblia embäbi yä dada ꞌne yä nänä ge di debe dä disciplina yä zi bätsi, signifika ge di debe dä umbäbi yä konseho ꞌne dä ꞌñuti ndaꞌä rä ꞌñuu xä ñho ꞌne ndaꞌä hinä. Pe hindi debe dä maltrata yä zi bätsi (Proverbios 4:1).