Pan wnaeth Jehofa ein creu ni, rhoddodd anrheg arbennig inni​—y gallu i siarad. Ydy’r ffordd rydyn ni’n defnyddio’r anrheg honno’n bwysig iddo? Ydy, wir. (Darllenwch Iago 1:​26.) Felly sut gallwn ni blesio Jehofa yn y ffordd rydyn ni’n siarad?

1. Sut dylen ni ddefnyddio ein gallu i siarad?

Mae’r Beibl yn dweud: “Daliwch ati i annog eich gilydd ac i gryfhau eich gilydd.” (1 Thesaloniaid 5:​11) Allwch chi feddwl am rai sydd angen anogaeth? Sut gallwch chi ei helpu nhw i deimlo’n well? Dywedwch wrthyn nhw eu bod nhw’n bwysig ichi. Efallai gallwch chi sôn am rywbeth arbennig rydych chi’n ei hoffi amdanyn nhw. Allwch chi feddwl am adnod a fydd yn codi eu calonnau? Mae nifer o adnodau y gallwch chi eu defnyddio. Cofiwch hefyd fod y ffordd rydych chi’n dweud rhywbeth yr un mor bwysig â’ch geiriau. Felly, ceisiwch fod yn garedig ac yn addfwyn bob amser.​—Diarhebion 15:1.

2. Pa fath o iaith dylen ni ei hosgoi?

Mae’r Beibl yn dweud: “Peidiwch â gadael i air drwg ddod allan o’ch ceg.” (Darllenwch Effesiaid 4:​29.) Mae hyn yn golygu na fyddwn ni’n defnyddio iaith aflan na siarad yn gas er mwyn brifo teimladau rhywun. Rydyn ni hefyd yn osgoi hel clecs neu bardduo enw da pobl eraill.​—Darllenwch Diarhebion 16:28.

3. Beth fydd yn ein helpu ni i siarad mewn ffordd bositif?

Yn aml, mae’r pethau rydyn ni’n siarad amdanyn nhw yn dangos beth sydd yn ein calonnau neu ar ein meddyliau. (Luc 6:45) Felly mae angen inni ganolbwyntio ar bethau positif​—pethau sydd yn gyfiawn, yn bur, sy’n hyrwyddo cariad ac sy’n haeddu canmoliaeth. (Philipiaid 4:8) Er mwyn gwneud hyn, mae’n rhaid inni fod yn ddoeth wrth ddewis ein ffrindiau a’n hadloniant. (Diarhebion 13:20) Mae hefyd yn syniad da inni feddwl cyn inni siarad, ac i ystyried sut bydd ein geiriau’n effeithio ar eraill. Mae’r Beibl yn dweud: “Mae siarad yn fyrbwyll fel cleddyf yn trywanu, ond mae geiriau doeth yn iacháu.”​—Diarhebion 12:18.

 CLODDIO’N DDYFNACH

4. Rheoli eich tafod

Ar adegau, rydyn ni i gyd yn dweud pethau rydyn ni’n difaru. (Iago 3:2) Darllenwch Galatiaid 5:​22, 23, ac yna trafodwch y cwestiynau hyn:

• Pa un o’r rhinweddau hyn gallwch chi weddïo amdanyn nhw i’ch helpu chi i reoli eich tafod? Sut byddai’r rhinweddau hyn yn eich helpu?

Darllenwch 1 Corinthiaid 15:​33, ac yna trafodwch y cwestiwn hwn:

• Sut gall eich ffrindiau a’ch adloniant ddylanwadu ar eich ffordd o siarad?

Darllenwch Pregethwr 3:​1, 7, ac yna trafodwch y cwestiwn hwn:

• Pryd byddai’n ddoeth inni gadw’n dawel neu aros am amser gwell i ddweud rhywbeth?

 5. Dweud pethau da am bobl eraill

6. Bod yn garedig wrth siarad â’ch teulu

 CRYNODEB

Mae geiriau’n bwerus. Mae’n rhaid inni feddwl yn ofalus am beth rydyn ni am ei ddweud, a phryd a sut byddwn ni’n ei ddweud.

Adolygu

• Sut gallwch chi ddefnyddio eich geiriau i helpu eraill?

• Pa fath o iaith y mae’n bwysig inni ei hosgoi?

• Beth all ein helpu ni i ddefnyddio ein geiriau i galonogi pobl eraill?