'Dho -a 'gü -wɔn -ta

'Dho -a 'gü -wɔn -nu 'sëëdhɛ -ta

ˈWƆN ˗GƆ 58

˗Kwa ˈto ˗klu ˗sü ˈka Zoova ˗bha

˗Kwa ˈto ˗klu ˗sü ˈka Zoova ˗bha

Kletiɛn ꞊dede ˈyaa ö ꞊kwaa pë ˈˈoo ˗pë ɛɛnˈˈ mɛn ˈˈoo ˗mɛn ˗zü kö ˗yö waa Zoova wo ˗bha ˗mlɛɛn shiʋ̈ˈˈ. ˈYaa za ˈgü ꞊dhɛ pë ˈü˗ ˈˈpiʋ̈ ˈpö yö ˈnën bhë. Ü ˗bha ˗klu Zoova ˗bha ˗sü ˗ya ˗dhɛ ˈˈdhiaasü. (1 Chroniques 28:9 ˗wo pö.) ˈWɔn ˗mɛɛn ˗nu ˈö ˈwo ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˗wo ü ˗bha ˗klu Zoova ˗bha ˗sü ˗da ˈgüdandhe ˈgü? Ü ˗dho bɔ ˗an ˈgü ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?

1. Mɛn ˈˈwɛɛ ˗nu ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈwo˗ ˈˈslö ꞊mɛɛn kö ˈwo kwa ˗bha ˗klu Zoova ˗bha ˗sü shiʋ̈ˈˈ ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?

Mɛn ˈbhaa ˗nu ˗dho ˗a ˈˈslö mɛɛnˈˈ kö ˈwo kwa ˗kɔ bho Zoova ˗dhɔkësü ˗bha. ˗Yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˗kë mɛn ˗nu ˈwo ˗kan gagade ˗bha ˈö ˈwo ꞊sua ˗kë Zoova ˗bha ˗kɔlokota ˗bha, kö ˈwo kwa ˗bha ˗zoyödhe shiʋ̈ˈˈ ˗an ˈka. ˗A mɛn ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ wo ˈnën ˈwo ˗tɔ ˗ta ˗yö ˗Zlan ˗bha ˗mɛn ˗nu. ꞊Ya ˈgo mü ˈzü, ꞊sua ˗zlanwo ˗gɔdhiʋ̈mɛn ˗nu ˗wo ꞊suawɔn ˗nu ˗blɛɛ kwa ˗bha kö kletiɛn ˗nu ˈö ˈwaa ˗gleŋsü ˗wo ˈˈkan gagade ˗bha. ˈYaa ˗së kö mɛn suu ˗nu ˈwo bhë ˈkwa˗ ˗nu ˈkwa zɔɔdhe ˗man ɛɛnˈˈ kö ˈkwa ˗an ˗bha ˈsëëdhɛ ˗wo pö, kö ˈkwa ˈdho ˗an ˗bha ɛntɛnɛtö ˈˈnimlɔn ˗ta, ɛɛnˈˈ kö ˈkwa ˗an ˗bha video waa pë ˈˈwɛɛ ˈbhaa ˗nu ˗ga. Mɛn ˗nu ˈwo˗ ˈˈpiʋ̈ ˈwo kwa ˗bha ˗klu Zoova ˗bha ˗sü shiʋ̈ˈˈ bhë, ˈwɔn ˈö ˗gban ˗an ˗bha Yesu ˗ya ˗blɛɛ ˈö˗ pö: «˗Kaa ˗nu ˈto ˈˈdhʋ̈. ˈˈYanwlümɛ ˗nu ꞊në ˈwo zian bho sië ˈˈyanwlümɛ ˗nu ˈka bha! ˈˈKɛɛ ˈˈyanwlümɛ ˗zë ꞊ya zian bho ˈˈyanwlümɛ ˈka, ꞊wa ˈdho ˗a ˗naa ˗mü ˗a ˗nu ˗pö ˗gblüga ˈgü ˗sü ˈka.»Matiö 15:14.

ˈˈKɛɛ ꞊ya kë ꞊dhɛ kwa ˈˈtɔŋdë ˈˈgbɩɩ˗ ɛɛnˈˈ kwa ˗bha ˈkɔdhi ˈgümɛn ꞊yaa˗ pö ö ˈti ˗dho kë Zoova ˗bha ꞊Gbɛkiö ˈka ˈzüdho, kwa ˗dho ˗a kë ꞊dhɛ? Mɛn ˈö˗ ˗wɔn ˈdhö kwa ˗gɔ ˈˈgbɩɩ˗ ꞊yaa˗ kë ˈˈdhʋ̈, ˗yö kwa zuʋ̈ˈˈ ˈˈklʋʋ ˗bhɔ ꞊dedewo. ˗A mɛn suu ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö˗ pö kwa ˗dhɛ: «Yaa Zoova, ˗bhö ü ˗kɔ ˈˈyɛ ü ˗bhaa ˗bha.» ꞊Ya kë ˈˈdhʋ̈ kwa dua ˗mü kö ˈkwa˗ ˗zɔn ꞊dhɛ kwa ˗klu ˗sü ˈka Zoova ˗bha ˈö ˗ʒiö ˗a ˈka mɛn suu ˈˈoo ˗su ˗ta. (Matiö 10:37) Zoova ˗bha ˈtɔŋ˗ ˈö˗ pö mɛn suu ˈö ˈˈdhʋ̈ kwa dua ˈyaa ˗mü kö ˈkwa ꞊nënŋ ˗a ˗bha bhë, kwa˗ ˗ya ꞊bhlëë ˈgü.—1 Kodhɛngtö 5:11 ˗wo pö.

2. ˈWɔn ˗nu ˈö ˈkwa ˗da ˗an ˗ʒian ˗ta, ˗wo kwa ˗bha ˗klu Zoova ˗bha ˗sü ˗zɔn ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?

Zoova ˗dhɔ ˗yö kwa ˗blü ˈö ˈkwaa kwa ˗kɔ ˗da ꞊sua ˗zlanwo ˗nu ˗bha ˈwɔn suu ˈˈoo ˗su ˈgü. ˈKwaa kwa ˗kɔ ˗da yö ˗nu, ˗kɔlokota ˗nu ɛɛnˈˈ ˈwɔn suu ˈˈoo ˗su ˈwo ˗gban ꞊sua ˗zlanwo ˗nu ˗bha ˗an ˈgü. Zoova ˗yö kwa ˗zokpɔɔ ˈö˗ pö: «Mɛ ˈˈpɛpɛ ˈka bɔ n ˈka ˗ka ˈgo [Babidhɔnö ˗pö ˈkpii˗] bha˗ ˈgü.»˗Dhɛkpaɔ dhiaˈˈ ˈsëëdhɛ 18:2, 4.

˗KAA ˈˈPIƲ̈ ˈPƆN

Pë ˗nu ˈwo ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈwo kwa ˗bha ˗klu Zoova ˗bha ˗sü shiʋ̈ˈˈ kwa ˗gɔ, ˗kɔ ˈö ˈkwa ˗dho ˈˈkan ˗a ˈka ˗an ˗bha waa ˗kɔ ˈö ˈkwa ˗dho ˈgo ˗a ˈka Babidhɔnö ˗pö ˈkpii˗ ˈgü, ˗kwaa ˗ga.

3. ˗Kwa kwa ˗de ˈkun ꞊suamɛn ˗nu ˗gɔ.

˗Wa ꞊suawɔn blɛɛˈˈ Zoova ˗bha ˗kɔlokota ˗bha ˈkwa˗ man, ˈmën kwa dua ˈdhö ˗mü kö ˈkwa˗ kë? ˗Ka Proverbes 14:15 ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˈö yö ˗a ˗yɔ mɛɛnˈˈ:

  • ˈMën ˗kë ˈö ˈyaa ˗së kö pë ˈˈpɛpɛ ˈö ˈkwa˗ man ˈkwa ˈdhaŋ˗ bho ˗a ˈˈdhiʋ̈?

˗Ka 2 Zan 10 ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˗nu ˈwo yö ˗an ˗yɔ mɛɛnˈˈ:

  • Kwa ˗dho ˈwɔn ˗nu kë ˗ta ˗yö ˗Zlan ˗bha ˗mɛn ˗nu ˈˈpiʋ̈ ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?

  • ˈKö ˗kë ꞊dhɛ kwaa ˗ta ˗yö ˗Zlan ˗bha ˗mɛn ˗nu ˈkwaa ˈwɔn blɛɛˈˈ kwa ˈko ˗dhɛ, ˗wo ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈwo bɔ ˗mën ˗ta ˈö ˈwo wo ˗bha ꞊suawɔn ˗nu ꞊blɛɛ kwa ˗dhɛ?

  • Ü ˗bha ˈgü, ꞊suawɔn ˗nu ˈö ˈwo ˗an ꞊blɛɛ Zoova waa ö ˗bha ˗kɔlokota ˗an ˗bha, kö ˈkwa kwa ˈˈtʋ ˈto ˗an ˗bha, ˗yö ˗dho kë Zoova ˈgü ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?

4. Kö kwa ꞊dhegblü do ˗yö ˈwɔn yaa kë, ˗kwa ˈto ˗klu ˗sü ˈka Zoova ˗bha.

Kö kwa ꞊dhegblü do ˈö ˗zlanwokɔdhi ˈgü ˗yö ˈwɔn yaa ꞊gbɔɔnsü kë ˈkwa˗ man, ˗mën ˈö kwa dua ˈdhö ˗mü kö ˈkwa˗ kë? ˗A ˗yɔ ˈö ˈtɔŋ˗ ˈö Zoova ˗ya dɔ Izraɛdhömɛn ˗nu ˈwo kun ꞊kwɛŋzü ˗an ˗ta ˗a ˈgü, ˗kwaa ˗ga. ˗Ka Lévitique 5:1 ˗wo pö.

Biblö ˈˈɲan ˈö bhë ˗ya ˗zɔn ꞊dhɛ mɛn ˈbhaa ˗ya ˈwɔn yaa ꞊gbɔɔnsü kë ˈkwa˗ man, kwa dua ˗mü kö ˈkwa˗ blɛɛˈˈ mɛn zii ˗nu ˗dhɛ. ˈˈKɛɛ ˗yö ˗dho kë ˗së kö ˈkwa yöö ꞊dede ˗a ꞊faanmën ˗blɛɛsü kö ˗a ˗bha ˈwɔn yaa ˈö˗ ˗kë bhë ˗ya blɛɛˈˈ mɛn zii ˗nu ˗dhɛ. ꞊Ya kë ꞊dhɛ yö ˈti ˈˈwɩ ˗a ˗bha kö ˈö˗ blɛɛˈˈ mɛn zii ˗nu ˗dhɛ, kwa dua ˗mü kö ˈkwa˗ ˗zɔn ꞊dhɛ kwa ˗klu ˗sü ˈka Zoova ˗bha, kö kwa ꞊dede ˈkwa ˈdho ˈkwa˗ blɛɛˈˈ ˗an ˗dhɛ. ˈKwa˗ kë ˈˈdhʋ̈ kö kwa˗ ˗zɔn ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ ꞊dhɛ . . .

  • Zoova ˗dhɔ ˗yö kwa ˗kë?

  • mɛn ˈö ˈwɔn yaa ˗kë bhë ˗a ˗dhɔ ˗yö kwa ˗kë?

  • kwa ꞊dhegblü ˗nu ˈwo ˗zlanwokɔɔdhö ˗an ˗dhɔ ˗yö kwa ˗kë?

Kwa ꞊dhegblü do ˗ya ˈwɔn yaa ꞊gbɔɔnsü kë, ˗kwa pë ˈˈpɛpɛ kë kö ˈkwa˗ ˗takun.

5. ˗Kwa ˈˈkan Babidhɔnö ˗pö ˈkpii˗ ˗bha.

˗Ka Dhukö 4:8 waa ˗Dhɛkpaɔ dhiaˈˈ ˈsëëdhɛ 18:4, 5 ˗an ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˗nu ˈwo yö ˗an ˗yɔ bɔ:

  • ˗Zlanwo ˈü kun ˗a ˈgü ˗be, ˈbha ˈˈkan ˗a ˗bha ˈwɔn ꞊gban ˗bha ˈpapadhö ˗ee?

  • ˗Kɔlokota ˈbhaa ˈö waa ꞊sua ˗zlanwo ˈwo ˗mlɛɛn ˈgü, ˈü˗ ˈgü ˗ee?

  • Ü ˗bha yö ˈü˗ ˗kë, ˗yö ü ˗blü ꞊sua ˗zlanwo ˗nu ˗takunsü ˗bha ˗ee?

  • Pë ˈbhaa ˈö ü ˗bha ˗tosɛta ˈgü ˈö ˗gban ꞊sua ˗zlanwo ˗bha ˈö ü dua ˈdhö ˗mü kö ˈü ˈˈkan ˗a ˗bha ˗yö ˗dhö ˗ee?

  • Dhɛɛˈˈ ˗nu ˈwo bhë ˗a do ˗yɔ ˗ya kë ꞊ii ˈka, ˈmën ü dua ˈdhö ˗mü kö ˈü˗ kë?

ˈWɔn suu ˈˈoo ˗su ˈü ˗dho ˗da ˗a ˗ʒian ˗ta, ˗bhö pë ˈˈpɛpɛ kë kö ˈü˗ ˗zɔn ꞊dhɛ ü ˗klu ˗sü ˈka Zoova ˗bha, kö ü zuʋ̈ˈˈ ˈya ˗dho za dɔ ü ˗bha.

˗Kɔlokota ˈbhaa ˈö mɛn ˗nu ˗takun ˈˈkɛɛ ˈö waa ꞊sua ˗zlanwo ˗nu ˈwo ˗mlɛɛn ˈgü, ˗a ˈgümɛn ˗nu ꞊waa˗ pö ˈü ü ˗kɔ ˗da wo ˗dhɛ, ü ˗dho ˗a kë ꞊dhɛ?

MƐN ˈBHAA ˗NU ˗WA ˗PÖ: «Pë ˈö ˗ta ˗yö ˗Zlan ˗bha ˗mɛn ˗nu ˗wa pö Zoova ˗bha ꞊Gbɛkiö ˗nu ˗bha, n dua ˗mü kö ˈa˗ dɔ, kö ˈa ˗mɔn gagade ˗ta ˗ko zë ˗sü ˗bha.»

  • Ü ˗bha ˈgü, ˗a ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˗sü ˗yö ˗së ˗ee? ˈMën ˗kë ˈü˗ pö ˈˈdhʋ̈?

˗A ˈDHƐ TO KWA ˈˈƝAAN

ˈKwa˗ pö ˈkwa ˈto ˗klu ˗sü ˈka Zoova ˗bha, kwa dua ˗mü kö ˈkwa ˈˈkan ˗gban ˗Zlan ˗gɔ ˗mɛn ˗nu ˗bha. Kwa dua ˗mü ˈpö kö ˈkwa ˈˈkan ꞊sua ˗zlanwo ˗nu ˗bha ˈpapadhö.

˗Zobuödhe

  • ˈMën ˗kë ˈö kwa dua ˈyaa ˗mü kö ˈkwa ˗ta ˗yö ˗Zlan ˗bha ˗mɛn ˗nu ˗bha video ˗nu ˗ga, kö ˈkwa ˗an ˗bha ˈsëëdhɛ ˗wo pö ɛɛnˈˈ kö ˈkwa kwa ˈˈtʋ ˈto ˗an ˗wo ˗bha?

  • Mɛn ˗nu ˈö ˈwaa˗ ˈˈpiʋ̈ kö ˈwo kë Zoova ˗bha ꞊Gbɛkiö ˈka ˈzüdho, kwa dua ˗mü kö ˈkwa ˈwɔn ˗nu kë ˗an ˈˈpiʋ̈ ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?

  • Kwa ˗dho ˗a ˗zɔn ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ ꞊dhɛ ˈkwa ˈgo ꞊sua ˗zlanwo ˈgü ˈpapadhö?

Pë ˈü ˗dho ˗a kë˗

˗AN ˗GA ˈPÖ

Kö ˗wo ˈwɔn yaa blɛɛˈˈ Zoova ˗bha ꞊Gbɛkiö ˗nu ˗bha kö ˈkwa˗ man, ˈpë kwa dua ˈdhö ˗mü kö ˈkwa˗ kë, ˗a ˗ga.

«Ü˗ ˈwɔn ˗gɛn ꞊gban ˗dɔ ˗ee?» (˗Kwɛ 2018 ˈUtö ˗bha ˈˈGlaadhiʋ̈ ˗tɔn)

˗Kɔlokota ɛɛnˈˈ yö ˈbhaa ˈö ˗gban ꞊sua ˗zlanwo ˗bha, ˗kɔ ˈö ˈkwa ˗dho ˗a dɔ ˗a ˈka, ˗a ˗ga.

«Ü ˗kɔ ˗klu yö ˗së ˗bha ‹ˈˈtʋ̈ŋ ˗totaabha› ꞊dede ˈö yö ˗a ˈgü» (˗Kwɛ 2019 Ɔtɔblö ˗bha ˈˈGlaadhiʋ̈ ˗tɔn, ˗wo ˗bhuöö kpö 16-18)

Pë ˈö ˗gban kwa ˗gɔ ˗mɛn ˈbhaa ˗nu ˗wa ˗kë kö ˈwo kwa ˗bha ˗zoyödhe ˗gɔ zë, ˗a ˗ga.

˗Kwa kwa ˗de ˈkun ˗an ˗bha ˈˈkpënŋ˗ ˗nu ˗gɔ (9:32)

Shinto ˗zlanwo ˗gɔdhiʋ̈mɛn do ˗yö ˗kan ö ˗bha ˗zlanwo ˗bha ˈpapadhö. ˗Kɔ ˈö˗ ˗kë ˗a ˈka, ˗a ˗ga ˗a ˗bha ˗kwɛzlan ˈö˗ ˗gɔ ˗kë «Gagade ˈö ˗gban ˗Zlan ˗bha, a ˗ya ˗a mɛɛnˈˈ ˗sü ˗bha n ˈnëndhɛ ˈgü» ˈka bhë ˗a ˈgü.

«Biblö ˗yö mɛn ˗bha ˗tosɛta ˗bho ˈˈgblʋʋ» (˗Kwɛ 2011 Ʒue 1 ˗bha ˈˈGlaadhiʋ̈ ˗tɔn)