Som nuh ke koano an

Som nuh ke koano an

Kuhtuh Pac Mwe Ahkuhtweyac

Kuhtuh Pac Mwe Ahkuhtweyac
  1.  Akihlenyacn Babylon Luhlahp

  2.  Ngac Tuhkuh luhn Messiah?

  3.  Oakwuck Ke Ono In Orekmakihn Srah

  4.  Fahsrelihk luhn Mwet Pahyuck

  5.  Mwe Ahkfuhlwact ac Celebration

  6.  Mas Sensen Ma Sa Na In Fahsrelihk

  7.  Business ac Legal Matters

 1. Akihlenyacn Babylon Luhlahp

Kuht etuh fuhkah lah Babylon Luhlahp el luhmweyuck nuhke alu kikiacp nuhkewa? (Fwackyuk 17:5) Liye mwe ahkpwacyeye inge:

  • El oasr ac orekma yen nuhkewa facluh nohfohn. Ahkkahlwemyeyuck lah Babylon Luhlahp el muhta fin “un mwet pucspucs ac muhtuhnfacl uh.” El “leumi tohkohsrah luhn facluh.”—Fwackyuk 17:15, 18.

  • El tiac luhmweyuck nuhke oakwuck luhn politic kuh business luhlahp. “Tohkohsrah luhn facluh” ac “mwet kuhka” elos fah liye kuhnanuclac lal.—Fwackyuk 18:9, 15.

  • El ahkkulukye ohiyac wowo luhn God. Pahngonyuck el oacna sie muhtwacn kosro mweyen el weacng government ke srihpen mani ac in eis mwe insewowo lalos. (Fwackyuk 17:1, 2) El kiacpwelah mwet luhn muhtuhnfacl nuhkewa. El pa srihpen misac luhn mwet pucspucs.—Fwackyuk 18:23, 24.

Fohlohk nuhke mwe lutlut 13 point ahk 6

 2. Ngac Tuhkuh luhn Messiah?

Bible uh palye lah oasr wik 69 nwe ke tuhkuh luhn Messiah. —Riti Daniel 9:25, BMK.

  • Wik 69 inge muhtwacwacack ngac? In yac 455 B.C.E. In pacl sacn, Governor Nehemiah el tuhkuh in Jerusalem ‘tuh elan kuh in sifwilpac muhsaheack’ siti sacn.—Daniel 9:25; Nehemiah 2:1, 5-8.

  • Puhtahkah wik 69 inge? Ke kuhtuh kahs pahluh in Bible, sie lwen luhmweyuck nuhke sie yac. (Oekyuk 14:34; Ezekiel 4:6) Ke ma inge, kais sie wik luhmweyuck nuhke yac itkohsr. Ke kahs pahluh se inge, wik 69 ac oasr ke yac 483 (wik 69 x lwen 7).

  • Ngac wik 69 inge sahflah? Kuht fin ac oacoac yac 483 muhtwacwacack ke yac 455 B.C.E. ma inge ac fah sahflah ke yac 29 C.E. a Pa inge yac suc Jesus el bacptaislac ac eklac Messiah!—Luke 3:1, 2, 21, 22.

Fohlohk nuhke mwe lutlut 15 point ahk 5

 3. Oakwuck Ke Ono In Orekmakihn Srah

Oasr oakwuck ekahsr ke ono ma srah luhn mwet mas sifacna ac fah orekmakihnyuck. Ke sie mwe puhpuhlyuck, oasr mwet suc donate srah lal sifacna, kuh srahl sifacna itucklac luhkwel meet liki laslas ac karihngihnyuck ke sie acn, ac ac fah orekmakihnyuck ke pacl in laslas. Mwet Christian uh ac fah tiac oruh ma inge.—Deuteronomy 15:23.

Tuhsruhktuh, oasr kuhtuh oakwuck ma sie mwet Christian el ac eis, kuh el ac tiac lwelah. Oakwuck inge pa blood tests, hemodialysis, hemodilution, kuh orekmakihnyen cell-salvage kuh heart-lung bypass machine. Kais sie mwet Christian enenuh in oruh sulaclah lal sifacna lah meac ac fah orek ke srah lal ke pacl in laslas, medical test, kuh sie therapy. Sahp, tiac oacna sie inkacnek luhn kais sie taktuh in oruh oakwuck ke ono inge. Ke ma inge meet liki laslas, medical test, kuh sie therapy, sie mwet Christian el enenuh in siyuck elan etuh lah meac ac fah orek ke srah lal sifacna. Nuhnkuh ke kihsen siyuck ekahsr inge:

  • Na fuhkah fin srah keik ac fah ahksohrohryeyucklac liki monuk ac sohrohr luhn srah inge tui ke kihtin pacl? Yac conscience luhk lwelah ngan nuhnkuh ke srah keik inge in srackna ipin monuk, ac tiac enenuh in “okoaclah nuh infohk uh”?—Deuteronomy 12:23, 24.

  • Na fuhkah fin ke pacl in laslas kuhtuh srah keik itucklac liki monuk, ikihlyucklac, ac sifwil ituckyang nuh in monuk (kuh orekmakihn oacna ono in unwelah kihnet keik)? Yac ma inge ac fah ahkkulukye nuhnak ac puhlakihn luhk ma ahkpahyeyuck nuhke oakwuck luhn Bible, kuh nga ac lwelah oakwuck inge in orek nuh sihk?

Fohlohk nuhke mwe lutlut 39 point ahk 3

 4. Fahsrelihk luhn Mwet Pahyuck

Kahs luhn God uh sruhnga fahsrelihk ac fahk kahlwem lah wacngihn suwohs luhn siacnyacn se suc fahsrelihk in sifwilpac pahyuckyak. (1 Corinth 7:10, 11) Tuhsruhktuh, oasr kuhtuh ohiyac ma sie mwet Christian el kuh in sulaclah in fahsrelihk.

  • Sruhnga in sang mwe enenuh luhn sucu lal: Mukul tuhma el sruhnga in sang mwe enenuh luhn sucu lal, nwe ke na wacngihnlac mani kuh mongo ma mwet in sucu lal kuh in orekmakihn.—1 Timothy 5:8.

  • Acnwuck upac: Mukul se uni muhtwacn kiyacl ma oruh monin muhtwacn kiyacl in muhsahllah kuh moul lal oasr ke mwe sensen.—Galatia 5:19-21.

  • Tulokihn mwet se sahyac an ke alu lal uh nuh sin Jeova: Sie mwet el oruh upac nuh sin muhtwacn kiyacl kuh mukul tuhmwacl in kuhlwacnsuhpuh Jeova.—Orekma 5:29.

Fohlohk nuhke mwe lutlut 42 point ahk 3

 5. Mwe Ahkfuhlwact ac Celebration

Mwet Christian elos tiac wi ahkfuhlwactye mwe ahkfuhlwact ma Jeova el sruhnga. Tuhsruhktuh, kais sie mwet Christian enenuh in orekmakihn nuhnak ac puhlakihn lal ma ahkpahyeyuck ke oakwuck wowo luhn Bible lah fuhkah el ac oruh sulaclah lal ke pacl ma oasr mwe ahkfuhlwact. Nuhnkuh ke kuhtuh mwe puhpuhlyuck.

  • Kuhtuh mwet uh paing kom ke pacl in mwe ahkfuhlwact. Kom kuh in fahk, “Kuloh ma luhlahp.” El fin siyuck lah efuh kuht tiac wi ke mwe ahkfuhlwact sac, kom kuh in ahkuhtweyac nuh sel srihpac an.

  • Mukul kuh muhtwacn kiom, suc tiac Mwet Loh luhn Jeova, el suli kom in wi mongo yurin mwet in sucu lal ke pacl in sie mwe ahkfuhlwact. Fin conscience lom lwelah kom in som, kom kuh in ahkuhtweyac nuh sel meet liki komtacl som lah fin oasr facsin ma lain oakwuck luhn Bible ac fah orek, kom ac tiac wi oruh facsin se inge.

  • Boss se lom el ke sot Christmas bonus nuh sum. Yac kom ac tiac eis bonus se inge? Meac nuhnak luhn boss se lom inge? Yac el nuhnkuh muh ma inge ipin mwe ahkfuhlwact sacn, kuh el luhngse na in sang kuloh nuh sum mweyen kom alken ke orekma?

  • Fin oasr mwet sot mwe sang nuh sum ke pacl in mwe ahkfuhlwact. Mwet se inge sahp el fahk nuh sum: “Nga etuh lah kom tiac ahkfuhlwactye holiday se inge, tuhsruhktuh nga srackna ke usot mwe sang se inge nuh sum.” Sahp mwet se inge el arlac kuhlwacng. Ke luhmah sahyac, yac oasr srihpac lom in nuhnkuh muh el luhngse na in srihke luhlahlfongi lom, kuh el luhngse kom in wi ke mwe ahkfuhlwact sacn? Kom enenuh meet in nuhnkuh yohk kac meet liki kom eis mwe sang sacn. Ke sulaclah nuhkewa lasr, kuht luhngse in oasr nuhnak ac puhlakihn wo ac nwacsnwacs ac in oaru nuh sin Jeova.—Orekma 23:1.

Fohlohk nuhke mwe lutlut 44 point ahk 1

 6. Mas Sensen Ma Sa Na In Fahsrelihk

Ke srihpen kuht luhngse mwet uh, kuht arlac taran tuh kuht in tiac oruh mas sensen uh in fahsrelihk nuh sin mwet sahyac. Kuht fin etuh lah kuht mas, kuh kuht eis mas ac mas inge ac kuh in oruh pac mwet sahyac uh in weack mas, kuht ac fah arlacna taran. Kuht ac oruh ma inge mweyen Bible uh sapkihn ohinge: “Kom fah luhngse mwet tuhlan lom oacna ke kom luhngse kom sifacna.”—Rome 13:8-10.

Mwet se suc puhla mas upac ac fah ahkkahlwemye fuhkah luhngse inge nuh sin mwet sahyac uh? Mwet se suc mas upac elan tiac usrusr po kuh ua nuh sin mwet sahyac. Elan tiac toasrlah fin kuhtuh mwet, suc luhngse in karihngihn sucu, tiac suhlwacl nuh in lohm selos. Ac meet liki el eis bacptais, el enenuh in fahk nuh sin coordinator ke u luhn mwet elder ma ke mas lal, tuh elan kuh in bacptaislac ke inkacnek ma ac fah karihngihn mwet sahyac suc ac bacptais pac in tiac eis mas lal. Meet liki el aetuhi nuh sin sie mukul kuh muhtwacn, wo elan oruh blood test fin el maskihn mas sensen ma sa na in fahsrelihk. In oruh ohinge, kom ahkkahlwemye lah kom nuhnkuh ke mwet sahyac ke kom “suk pac ma ac wo nuh sin mwet ngiac, ac tiac ma na ac wo nuh sum sifacna.”—Philippi 2:4.

Fohlohk nuhke mwe lutlut 56 point ahk 2

 7. Business ac Legal Matters

Kuht kuh in fahsr liki ma upac pucspucs kuht fin oraclah ma suhmuhslah ke contract kuh inseselac nuhkewa ke mani—finne inmahsrlon mwet Christian luo. (Jeremiah 32:9-12) Oasr pacl, ma upac srihsrihk ac kuh in sikyak inmahsrlon mwet Christian ke mani kuh kuhtuhpac ma sahyac. Elos enenuh in ahksuwohsye ma upac inge ke pacl na sa inmahsrloltahl muhkwena.

Meac enenuh in orek fin sie mwet el orek kuhtasrihk kuh lwesrihk upac kuh ahkkulukye mwet se sahyac uh? (Riti Matthew 18:15-17.) Jesus el use inkacnek tolu ma kuht enenuh in ukwe:

  1. Srihke in ahksuwohsye ma upac inmahsrlomtacl.—Liye fuhs 15.

  2. Fin step se inge tiac orekma, siyuck sin sie kuh luo mwet lili suc fokoko ke luhlahlfongi ke congregation in wi kom.—Liye fuhs 16.

  3. Fin ma upac se tiac ahksuwohsyeyuck, pa na inge pacl in som nuh yurin mwet elder in ahksuwohsye ma upac sacn.—Liye fuhs 17.

Inkaiyen pacl uh, kuht ac tiac usack mwet lili wiyacsr nuh in court mweyen ma inge ac fah ahkkulukye inen Jeova ac luhn congregation. (1 Corinth 6:1-8) Tuhsruhktuh, oasr kuhtuh ma upac ma enenuh in ituck nuhke court oacna: oakwuck ke divorce, suc ac fah fal in karihngihn tuhlihk, molin ma enenuh luhn tuhlihk, molin insurance, bankruptcy, kuh ke will ac testament. Sie mwet Christian suc orekmakihn court in ahksuwohsye ma upac ohinge ke inkacnek mislac el tiac kuhnahoslah ma Bible uh fahk kac inge.

Fin mwet se oraclah ma na koluk upac—oacna sruhinkuhiyac, ahkkulukye tuhlihk srihsrihk, acnwuck, pihsrapasr, kuh uniyac mwet—sie mwet Christian suc reporti ma inge nuh sin police kuh mwe kol luhn acn uh ac fah tiac kuhnahoslah ma Bible uh fahk kac.

Fohlohk nuhke mwe lutlut 56 point ahk 3

a Muhtwacwacack ke 455 B.C.E. nuhke 1 B.C.E. pa yac 454. Muhtwacwacack 1 B.C.E. nuhke 1 C.E. pa yac se (wacngihn yac zero). Ac 1 C.E. nuhke 29 C.E. pa yac 28. Na fohn na oasr ke yac 483.