Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

Vinyikilo vyaKusongo

Vinyikilo vyaKusongo
  1.  Kutachikiza Mbavilone Yayinene

  2.  Mwaka Uka Asolokele Meshiya?

  3.  Jijila Jakukilamo Kuzachisa Manyinga

  4.  Kulihandununa muUlo

  5.  Makumbi Akunoka naVilika

  6.  Misongo yaKulitambwisa

  7.  Vihande vyaKusekasana Nevi Vyakupandama kuJishimbi jaFulumende

 1. Kutachikiza Mbavilone Yayinene

Uno twatachikiza ngachilihi ngwetu “Mbavilone Yayinene” yemanyinako kwitava chamakuli chosena? (Kusoloka 17:5) Kekesa vyuma vino:

  • Yatwama kuvihela vyamukaye kosena. Mbimbiliya ngwayo Mbavilone Yayinene yatwama ‘hamayongomena, navaka-mafuchi.’ Yatwama “nawangana wakuyula vamyangana vahamavu.”—Kusoloka 17:15, 18.

  • Kayapwa chiyulo chamapolitiki chipwe chavaka-kusekasanako. “Vamyangana vahamavu” ‘navaka-kusekasana’ navakayovoka omu navakayinongesa.—Kusoloka 18:9, 15.

  • Yalingisa vatu vamone Kalunga kupwa wamupi. Vayivuluka ngwavo pwevo muka-ujila mwomwo yeji kulikasanga vivwasano najifulumende mangana yiwanyineho jimbongo navyuma vyeka. (Kusoloka 17:1, 2) Yeji kuhungumwisanga vaka-mafuchi osena, kaha nawa yinajihisa vatu vavavulu.—Kusoloka 18:23, 24.

Kinduluka kuchilongesa 13 hakamutwe 6

 2. Mwaka Uka Asolokele Meshiya?

Mbimbiliya yapolofwetele ngwayo namukahita vyalumingo 69 numba Meshiya akasoloke.—Tanga Ndanyele 9:25.

  • Uno vize vyalumingo 69 vyaputukile mumwaka uka? Mumwaka wa 455 B.C.E. Mumwaka kana mukiko Nguvulu Nehemiya ahetele muYelusalema, ‘nakuwahisa nakutungulula’ nganda.—Ndanyele 9:25; Nehemiya 2:1, 5-8.

  • Uno vize vyalumingo 69 vyambachile tando yingahi? Muupolofweto umwe wamuMbimbiliya, likumbi lyemanyinako mwaka. (Kulava 14:34; Ezekele 4:6) Shikaho, chalumingo hichalumingo chemanyinako myaka 7. Kweseka naupolofweto kanou, vyalumingo 69 vyemanyinako myaka 483 (vyalumingo 69 x makumbi 7).

  • Uno vize vyalumingo 69 vyakumine mumwaka uka? Nge natulava myaka 483 kufuma mumwaka wa 455 B.C.E., kaha nayituneha mu mwaka wa 29 C.E. a Omu mukiko mumwaka vambapachishile Yesu, nakupwa jino Meshiya.—Luka 3:1, 2, 21, 22.

Kinduluka kuchilongesa 15 hakamutwe 5

 3. Jijila Jakukilamo Kuzachisa Manyinga

Kwatwama jijila jakukilamo muveji kuzachisa manyinga enyi. Oloze jimwe kavatela kujizachisa kuli vaka-Kulishituko. Chakutalilaho, kavatela kuhana manyinga avo chipwe kuwalama mangana vakavahakewo lwola lwekako.—Lushimbi lwamuchivali 15:23.

Oloze kwatwama jijila jeka jize vaka-Kulishitu vanahase kwitavila. Jijila jimwe shina kupimisa manyinga, najila vavuluka ngwavo hemodialysis, nahemodilution, nacell-salvage chipwe heart-lung bypass machine. Muka-Kulishitu atela kulisakwila ivene mujila vatela kuzachishilamo manyinga enyi hakumupula, chipwe hakumupima, chipwe hakumuka mukala jila yiliko halwola luze. Vandotolo valihandununa mujila veji kuzachishilangamo jijila kaneji. Ngocho muka-Kulishitu atela kuhulisa ndotolo uze mwamupula mangana amulumbunwine vyuma mwalinga kutalisa kumanyinga enyi. Muka-Kulishitu nahase kulihulisa vihula vino:

  • Nge manyinga ami amwe navawafumisa mumujimba wami nakuwatulikila kweka, kutala chivezu chami nachitavila nakumona manyinga kana kupwa himanyinga ami, nakuhona kushinganyeka ngwami vatela ‘kuwamwangila hamavu’ tahi?—Lushimbi lwamuchivali 12:23, 24.

  • Nge hakungupula manyinga ami amwe navawafumisa mumujimba wami nakuwatomesa nakuwakindulwisa cheka mumujimba, kutala chivezu chami ngwanangula naMbimbiliya nachinguhana mulonga tahi, nyi nachitavila jila kana?

Kinduluka kuchilongesa 39 hakamutwe 3

 4. Kulihandununa muUlo

Mazu aKalunga akanyisa valunga napwevo kulihandununa, kaha nawa alumbununa hatoma ngwawo valunga napwevo vaze vanalihandununa kaveshi nalisesa lyakwingila muulo namutu wekako. (Wavaka-Kolinde 1, 7:10, 11) Chipwe ngocho, kuli vyuma vimwe vize vyeji kulingisanga vaka-Kulishitu vamwe valihandunune.

  • Kukana kuzakama tanga: Chuma kana nachisoloka nge lunga mwakana kutondela tanga vyuma vyakulikafwa navyo mukuyoya kuheta nahaseteko yakulingisa tanga yihone kupwa navyuma vyasakiwa mukuyoya.—WaChimoteu 1, 5:8.

  • Kupupula muka-zuvo yamutu: Chuma kana nachisoloka nge mutu mwayanjisanga muka-zuvo yenyi kuheta nahaseteko yakuhaka mwono wamuka-zuvo yenyi muponde.—Wavaka-Ngalesha 5:19-21.

  • Kulingisa usoko wamuka-zuvo yamutu naYehova upwenga muponde: Chuma kana nachisoloka nge mutu mwalingisa muka-zuvo yenyi ahone kulemesa Yehova.—Vilinga 5:29.

Kinduluka kuchilongesa 42 hakamutwe 3

 5. Makumbi Akunoka naVilika

Vaka-Kulishitu kavazana mumakumbi akunoka aze eji kwivwisanga Yehova kupihyako. Oloze muka-Kulishitu atela kuzachisa chivezu chenyi chize anangula naMbimbiliya mangana alisakwile ivene mwakukalingila havyuma vimwe vyakupandama kumakumbi kana. Tala havyakutalilaho vimwe vino:

  • Nge mutu mwakumeneka namazu akukundwiza likumbi lyakunoka. Unahase kukumbulula kaha ngwove, “Mwane vulye mwane.” Nge mutu ali nakusaka kutachikiza vyavivulu, kaha mulumbunwine ovyo kawazanyina mumakumbi akunokako.

  • Nge muka-zuvo yove uze kapwa Chinjiho chaYehovako mwakulweza uyenga nenyi mukalile hamwe vyakulya navausoko wenyi halikumbi lyakunoka. Nge chivezu chove chinakwitavisa kuya, kaha watela kulumbunwina muka-zuvo yove ngwove, nge nakukapwa visemwa vyavatu kavetavako, kaha kaweshi kukazanamoko.

  • Nge mukulwane wove wamilimo mwakuhana wana mukakweji walikumbi lyakunoka. Kutala watela kuukana tahi? Chili kuli yove ivene. Kutala namono wana kana kupwa hijila yimwe yakukundwijilamo chilika kana tahi, nyi nakuhanyinawo mwomwo yakusaka kukusakwilila hamilimo weji kuzatanga?

  • Nge mutu mwakuhana wana mukakweji walikumbi lyakunoka. Ou mutu nahase kuhanjika ngwenyi: “Ngunejiva ngwami kawazana muchilika chalikumbi lyakunokako, oloze ngunasake kaha kukuhanako wana kanou.” Mutu kana pamo nalingi ngocho mwomwo yamuchima wenyi walikoji. Chipwe ngocho, kutala kuli vyuma vimwe vize vinakulingisa umone ngwove ali nakweseka kaha lufwelelo lwove chipwe kukulingisa ukundwize chilika kana tahi? Nge unakekesa lyehi vyuma kanevi, kaha chili kuli yove ivene kutambula wana kana chipwe kukana. Shikaho, muvyuma vyosena natusakula kulinga, twasaka kupwa nachivezu chitoma nakupwa vakushishika kuli Yehova.—Vilinga 23:1.

Kinduluka kuchilongesa 44 hakamutwe 1

 6. Misongo yaKulitambwisa

Hakuwana nge twazanga vakwetu vatu, twapwa tuvakuvanguluka kuchina natuvatambwisa misongo. Omu mukiko twatela kulinga nge tuli namusongo chipwe nge tunamono ngwetu pamo tuli namusongo uze tunahase kutambwisa vakwetu. Tweji kulinganga ngocho mwomwo Mbimbiliya yatulweza ngwayo: “Zangenunga vakwenu nganomu mwalizanga enu vavene.”—Wavaka-Loma 13:8-10.

Uno mutu uze ali namusongo nahase kusolola ngachilihi ngwenyi azanga vakwavo? Katela kulipakatanga navakwavo mukasamba chipwe kuvasweswenya chipwe kuvalinga vyuma vyekako. Katela nawa kupihililako nge vakwavo navakana kumusanyika hembo lyavo mwomwo yakuchina kuvatambwisa musongo. Kaha nawa shimbu kanda kumumbapachisa, atela kulweza muka-kuwanyisa lizavu lyavakulwane ngwenyi aviza, mangana valongese mwakukingila vakwavo vaze navambapachisa. Mutu uze natachikiza ngwenyi apwile hamwe namutu uze apwile namusongo wakulitambwisa chipwe azachishile kala chuma chize amwene ngwenyi chinahase kumunehela musongo, atela kuvangila kulisuula kupimisa manyinga shimbu kanda aputuke usepa wakufwila kukalimbata namutu. Nge nayove naulinganga ngocho kaha nausolola ngwove wazakama vakwenu, mwomwo kaweshi ‘kuhakanga kulutwe vyuma wasaka ove kahako, oloze navyuma vasaka vakwenu nawa.’—Wavaka-Fwilipi 2:4.

Kinduluka kuchilongesa 56 hakamutwe 2

 7. Vihande vyaKusekasana Nevi Vyakupandama kuJishimbi jaFulumende

Tunahase kulihenda kuukalu kachi nge natusonekanga vivwasano vyajimbongo nakusekasana, numba vene nge tuli nakulikasa chivwasano kana namukwetu muka-Kulishitu. (Yelemiya 32:9-12) Chipwe ngocho, vaka-Kulishitu lwola lumwe vanahase kulimbalaka hajimbongo chipwe havyuma vyeka. Oloze vatela kukumisa washi ukalu kana mukuunda, kaha nawa kupenge.

Mujila muka twatela kukumishilamo vihande vyakulilyapula, nakulivangijikila navihande vyeka vyavinene? (Tanga Mateu 18:15-17.) Yesu atulweza vyuma vino vitatu twatela kulinga:

  1. Esekenu kukumisa ukalu kana kwaukawenu.—Tala vesi 15.

  2. Nge munahono kulivwasana, kaha sanyikako ndumbwove umwe muchikungulwilo wakuhya kushipilitu chipwe vavali.—Tala vesi 16.

  3. Nge kamwakumishile chihande chenuko, kaha unahase jino kuya kuvakulwane muchikungulwilo.—Tala vesi 17.

Katwatela kutwalanga vandumbwetu kuzango hakala chihandeko, mwomwo nachineha katombo hali Yehova nahachikungulwilo. (Wavaka-Kolinde 1, 6:1-8) Chipwe ngocho, kwatwama vihande vimwe vize vatela kuvatwila kuzango. Vihande kana shina vyakujiha malo, navyakulela vana, navyamutu kufweta muka-zuvo yenyi jimbongo mwomwo yakumulukulula, navihande vyaishuwalesi, navyakuhona kufweta mikuli yayinene, navyakutalisa kumapapilo ajishiko jamufu. Muka-Kulishitu uze mwatwala mukwavo kuzango hamilonga yakufwana ngana keshi nakuhokola jindongi jamuMbimbiliyako.

Nge kuli mulonga wakupika mutu, chipwe kusavala kanyike, chipwe ulyanyi, chipwe wiji, chipwe kujiha mutu chipwe mulonga weka, kaha muka-Kulishitu uze mwatwala chihande kana kuzango keshi nakuhokola jindongi jamuMbimbiliyako.

Kinduluka kuchilongesa 56 hakamutwe 3

a Kufuma mu 455 B.C.E. nakuheta mu 1 B.C.E., mwahichile myaka 454. Kufuma mu 1 B.C.E. nakuheta mu 1 C.E., mwahichile mwaka umwe. Kaha kufuma mu 1 C.E. nakuheta mu 29 C.E., mwahichile myaka 28. Ngocho kufutula kulava chosenechi chitatu nachituhana myaka 483.